зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.11
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Нусан жур

2019-3-08
0
ЖИРГЭХ

Нар ороод ялаа шумуулын ид бужигнаантай зэрэгцэн ...үүнийг уя, тэрийг хөлсөл, чи хаачив, би яав гэх шуугиан дундуур ирэх портэр нэртэй намхан цагаан ачааны тэрэгний дэвшнээс хоёр жаахан хүүхэд бууж, манайхны хотонд бүл нэмэв. Манайхны хот гэдэг нь манлай уяач Охиндойн олон уяаны бүл. Ирсэн дороо л биеэр багавтар нь Охиндойн адайр хүрэний нуруунаа туслах уяач Номхоноор мордуулуулж харагдана.
Адайр хүрэн гэж унаач уяач яваачгүй нэрлэх эрлийздүү сэрвээ өндөр сайхан хүрэн морь. Сайхан нь ч сайхан л амьтан. Даанч ааш гэж адсага. Ойртсон хүн, малгүй халгамаар өнөө сэлэм гялс толгой бөндгөс гэгчээр хазаж, хайрах юу ч биш. З
өрж өшиглөнө, тангарна гэж жигтэйхэн. Яп тап л хийгээстэй. Харин мань манлай мориндоо хир халдаахгүй. Муу хэлэх байтугай муухай ч харахгүй. Аргагүй шүү дээ, жилдээ хэдийн зэрэг мотоцикл, машин хөлийн хурдаараа хураагаад аваад ирдэг хойно. Хүрэн морины байнд ирсэн бандгар хоёрын зэрэг жип манлайн хотын хаусны гражид байдаг гэнэ лээ.
Охиндой гуай мярааж буй муур шиг инээж байгаа эвшээж байгаа хоёр нь ялгарахгүй нэг муу хярлайхаас өөр нүүрний хувиралгүй. Их л үс ноос болсон хүн. Уяач хүн усанд ордоггүй гээд бүр хөл гарынхаа хумсаа ч авахгүй. Гэсэн хирнээ бор дарсыг лонх лонхоор нь тонилгож өгнө дөө.
Хотоос байсхийгээд эрхмүүд заларч ирээд бяцхан уулзалтууд болох. Заримдаа тэдэн дотор зурагтаар гардаг өнөө их хэл амны эзэд сайд, дарга нар байх.
Олон хэрэглээний яамны сайд гэх намхан цагаан залуу адайр хүрэний цулбуур дээрээс огцом шүүрснээс болж өнөөх нь дээрээс нь үмхээд авав.
Ээ элий халаг яанаа та минь ... сайдыг хазуулчихлаа ш дээ... тавьж үзээчээ гэсээр Охиндой гуай эгээтэй л хүрэн морио чихдсэнгүй. Хэсэг унаач багачууд гэнэхнээр инээлдэж зогсохыг уур омог нь бадарсан Охиндой гуай "Муусайн гуйрамчингууд үхснээ хараав, юундаа инээсийн бэ. Нусан жур чи тэр хүрэний цаад шанаанаас олигтойхон барьж байхгүй яасан юм. Хүн хазуулчихлаа хэмээн уурссаар нудрага хаялан явж одов. Нусан жур гэх арав орчим насны шавилхан жаахан хүү өнөө портер дээрээс буусан хоёрын бага нь.
Охиндой гуай Нусан журд уураа гаргаж оройн хоол өгсөнгүй. Хоол ч гэж дээ усанд чанасан цагаан будаа. Унаач хүүхдүүдийг жин нэмчихнэ гээд өглөөд гурван боорцог нэг, нэг аяга хар цай, өдөр хярамтай будаа, орой чанасан будаа.
Унаач багачуудад идээд суух зав ч хомс. 200,300-гаад морь уяад хөлс авч мордуулж, унуулсаар байтал багачуудыг зүдрээнэ. Морины хөлс авах гээд хажуудах биднийг ч ядраах энүүхэнд нүсэрдүү.
Унаад л давхиулаад л яв яв ороолго, уухайс явуулаачээ, морь явуулж чадахгүй заяагүй муу гуйрамчууд гээд дан цамцтай хүүхдүүдийг суран ташуураар хайр найргүй ороолгоно. Морь нь бүдрээд унасан ч тоохгүй.
Эрхэм манлайн согтуудаа согог суулгасан морьд бүдэрч хүүхдүүд унавал тэдний буруу болж хоолгүй хононо.
Нэг ёсондоо мань манлайн сайн дурын хөдөлмөрийн колони шиг санагдана.
Амьжиргаа нь ядмаг аав ээжүүд хэнд хүүхдээ өгч явуулсан, юу болоод байгааг ч мэдэх юм байхгүй. Манлайн өгсөн хэдэн төгрөгөөр бор ходоодоо л болгож байвал яс махны нь тасархай яаж шуу явааг мэдэх, бодох сөхөө ч байхгүй тэртээ уулнаас цааш газаргүй хэмээн сэтгэх орчин цагийн хан.
Наадам дөхөөд сунгаа ойртож морьд ч цөөрч морь унаач уяач яваачид хоорондоо арайчүү эвцээд уур унтуу хэрүүл хараал нь намжуу, мань манлайн шингэн зоог ч овоо татруудуу.
Сайхан тогтуун оройн манлай хуучин хөвөнтэй хүрэн дээл өмсчихсөн нудрага савчуулан уяан дээрээ ирсэнээ адайр хүрэнийхээ зөв талын хүзүүнд наалдаад л байх. Морьтойгоо ярьдаг өвгөн гэсэн шүү юм бодоод эргэтэл хүрэн морь огцом зуларч цовхчиж гарав. Угаас хүрэн адайр тул хаая хүүе гэсээр орхилоо.
Наадмын өглөө эртээ морь ачих том машин ирж шат буулган 20-иод морь ачихад тэвшний цээжинд хүрэн морийг ачив. Наадмын талбай өнгө алаглам. Наран тунгалаг ямар сайхан өглөө вэ дээ. Морьдоо буулгаж дуусахын багцаанд манлай хуучин цагийн хүрэн тэрмэн дээл дээр мөнгөн тоногтой бүс бүслэж, шовгор оройтой малгайныхаа олон одонт бүчээ намируулан намбалаг алхан ирж явааг харахад аргагүй л манлай даа.
Удалгүй их насны морь мордох болоход өнөө нусан жур алга болж хэрэг мандах нь тэр. Саяхан л энд байсан даа гэсээр туслах Номхон гүйж одов. Хамгийн баруун талын майханд Нусан жур "яваач" ах дээрээ очсоныг Номхон барьж ирлээ. Яваач нар гэж моринд хүнддэдсэн хүүхдүүд морины ажил хийх тэжээх хөлслөх гараанаас морь тавьж өгөх зэрэг ажил хийнэ. Бас болоогүй ээ, боссынхоо заавраар морь гараан дээр авч үлдэх хүүхдүүдийг үгэнд нь орохгүй бол гурамсан ташуураар ороолгож хашраана. Сургууль завсардсан голцуухан архаг хэдэн банди нар олны наадмыг будлиулахад бас ч үгүй гар оролцохоо ч ядахгүй. Мэдэх нь мэдэх ч яаж ч чадахгүй ийм дураараа хэсэг архаг гарууд байх. Адайр хүрэнээ унасан Нусан журыг манлайн боссуудын нэг Ланд-105-аар бариа тийш туугаад явахыг харсан миний өр өвдөв. Өрөвдөх нь хэдэн өдрийн өмнө өмднөөс үүдсэн яриа байв. Нусан журын өмсөж байсан хуучин жинсэн өмд морины хөлсөнд түлэгдээд өмөрч унаад өмдгүй болохыг харсан манлай нинжин сэтгэл ч гаргав уу нэр нүүрээ ч бодов уу. Даамал залуугаа дуудаад Маргааш хот орж Жижгээ, Нусан жур хоёрт өмд Хархорин зах дээрээс авч өгөхийг зарлиглалаа. Даамал залуу надтай хамт хот явахаар болж, Жижгээ Нусан жур хоёрыг төөлж хэмжээг нь авах болов. Гэтэл Нусан жур ахаа надад нимгэн даавуун өмд аваарай зузаан өмдний оёдол морины нуруу үрчихдэг юм гэж хээв нэг том хүн шиг өгүүлээд морины хөлсөнд түлэгдэж улайсан хонгоо урагдсан өмднийхээ салбарсан хэсгээр дарсаар цааш явж одлоо.
Гэнэхэн минь дээ нэг зуныг хамт үдсэн ч нэрийг нь ч мэдэхгүй дүүдийхэн минь ээ
Амьдралын хайргүйг мартаж
Адгуусыг хайрлах сэтгэлтэй үрхэн минь ээ
Түмний цэнгэлийн манлай баяр наадмаа гэж...

Зохиолч М.Цэемаа

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
Д.Цахилгаан “Илиада”, “Одиссэй”, “Тэнгэрлэг туульс” бүтээлийн орчуулгаар нь Төрийн шагнал хүртлээ
Д.Жаргалсайханы Төрийн шагнал хүртэж байгаа ГУРВАН дуу
Тэдний "Чингис Жагаа"-гийн "Төрийн шагнал" хүртэж байгаа уран бүтээлд дайн үлдээсэн үгс
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (4)

  • Зочин (66.181.160.106)
    Хайрлах гэдэг ойлголт устсан бололтой. Сэргээх л ёстой юмсан.Цэемаад баярлалаа.
    2019 оны 03 сарын 11 | Хариулах
  • Зочин (66.181.160.106)
    Хайрлах гэдэг ойлголт устсан бололтой. Сэргээх л ёстой юмсан.Цэемаад баярлалаа.
    2019 оны 03 сарын 11 | Хариулах
  • Зочин (103.57.94.108)
    Haliunaa
    2019 оны 03 сарын 10 | Хариулах
  • Зочин (66.181.160.82)
    bas l aimaar bichij bn shuu
    2019 оны 03 сарын 09 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • ​​​​​​​Архангай аймгаас хамгийн олон буюу 13 бөх хоёр даваад байна
    16 мин
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
    7 цаг 13 мин
  • ФОТО: УИХ-ын гишүүдийн наадмын гоёл
    8 цаг 2 мин
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
    12 цаг 0 мин
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
    12 цаг 35 мин
  • УИХ-ын гишүүн У.Отгонбаяр дараах хуулийн төслүүдийг өргөн мэдүүлжээ
    Өчигдөр 17 цаг 59 мин
  • Наадам: Төв аймгийн Заамар сумын уяач Ж.Түмэн-Өлзийгийн бор хээр шүдлэн түрүүллээ
    Өчигдөр 17 цаг 10 мин
  • НИТХ-ын дарга А.Баярын урилгаар БНСУ-ын Сөүл хотын ИТХ-ын дарга Хо Жун Чой Улаанбаатар хотод айлчилж байна
    Өчигдөр 15 цаг 39 мин
  • Д.Цахилгаан “Илиада”, “Одиссэй”, “Тэнгэрлэг туульс” бүтээлийн орчуулгаар нь Төрийн шагнал хүртлээ
    Өчигдөр 14 цаг 42 мин
  • Наадам: Тод манлай уяач Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
    Өчигдөр 13 цаг 16 мин
  • Үерийн аюулаас сэрэмжилж, зөвшөөрөгдсөн зам гүүрээр зорчихыг зөвлөв
    Өчигдөр 12 цаг 58 мин
  • Д.Жаргалсайханы Төрийн шагнал хүртэж байгаа ГУРВАН дуу
    Өчигдөр 12 цаг 41 мин
  • Цэргийн ёслолын жагсаалд хууль сахиулах байгууллагын 1500 гаруй алба хаагч оролцлоо
    Өчигдөр 12 цаг 39 мин
  • Тэдний "Чингис Жагаа"-гийн "Төрийн шагнал" хүртэж байгаа уран бүтээлд дайн үлдээсэн үгс
    Өчигдөр 11 цаг 48 мин
  • АЖ Д.Жаргалсайхан гурван дуугаараа өнөөдөр Төрийн шагнал хүртэнэ
    Өчигдөр 11 цаг 15 мин
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
    Өчигдөр 10 цаг 48 мин
  • Наадам айсуй: Түрүү жил айргийн тавд хурдалсан таван АЗАРГА
    Өчигдөр 09 цаг 10 мин
  • Баримт: Төрийн наадамд завсаргүй 4 түрүүлсэн Дархан мэргэн Х.Оюунчимэг
    Өчигдөр 09 цаг 02 мин
  • Улаанбаатарт өдөртөө 24 хэм дулаан
    Өчигдөр 08 цаг 31 мин
  • "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК-д онцгой дэглэм тогтоож, Бүрэн эрхт төлөөлөгчөөр У.Бямбасүрэнг томиллоо
    Уржигдар 23 цаг 11 мин
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Улсын цолонд ойрхон бөх #9: Аймгийн хурц арслан М.Еркебулан
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • ТАНИЛЦ: Ирэх долоо хоногт УИХ-аар хэлэлцэх асуудлууд
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Наадам айсуй: Төрийн наадамд ганц ч сум алдалгүй 40 онон түрүүлсэн Хөдөлмөрийн баатар, Дархан мэргэн Ш.Даваахүү
  • Ойрын өдрүүдийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
24 баримт
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК