УИХ дахь МАН-ын бүлгийн өнөөдрийн хуралдаанаар Монгол Улс “Саарал жагсаалт”-д орсон асуудлыг хэлэлцэж, холбогдох албаны байр суурийг сонссон байна.
Энэ үеэр Монголбанкны дэд ерөнхийлөгч Лхагвасүрэн “Монгол Улс Мөнгө угаах, террозимтэй тэмцэх олон улсын байгууллагын гишүүнээр 2004 онд элсэж, улмаар анхны хуулиа баталсан. Хамгийн сүүлд есөн хүний бүрэлдэхүүтэй үнэлгээний бага 2013-2016 оны үйл ажиллагаанд үнэлгээ хийсэн. Ингээд 2017 онд олон улсын байгууллагын хяналтад оруулсан. 2019 оны аравдугаар сарын 18-нд болсон хурал нь хяналтад орсон улсуудын тайланг үзэж, олон нийтэд зарласан. Хяналт 2017 оноос эхэлсэн гэж болно. Дөрвөн үйл ажиллагаанд цаашид анхаарах ёстой гэж гарсан. Дээр байгууллагын зүгээс гишүүн орнууддаа “Энэ улс хяналтад орлоо. Гэхдээ ямар нэг хориг тавихгүй. Хамтын ажиллагаатай бол хяналтад байгаа гэдгийг анхаарч үзэж болно” гэсэн утга бүхий мэдэгдэл хүргүүлсэн. Түүнээс биш картын төлбөр тооцоо зогсох, валютын урсгал зогсох зэрэг асуудал гарахгүй.
Учир нь 2017 онд анх хяналтад орох үед Монгол Улстай харилцдаг байсан олон улсын зарим банкууд харилцаагаа зогсоох нь зогсоосон. Гэхдээ цөөн хэдэн банкууд хяналтад байгаа гэдгийг мэдэж байгаагийн үндсэн дээр хамтарч ажиллаж байна” гэсэн юм. Мөн банкууд дүрмийн сангаа хэрхэн нэмэгдүүлсэнээ тайлбар чадаагүйгээс болж “Саарал жагсаалт”-д орсон гэх мэдээллийн тухайд “2017 онд Европийн активийн чанарын үнэлгээг хийсэн.
Үнэлгээний хариу 2018 онд гарсан. Ингэхдээ арилжааны банкууд өөрийн хөрөнгөө 500 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдүүлэх ёстой гэсэн үүрэг өгсөн. Үүний дагуу өөрийн хөрөнгөө нэмэгдүүлэхэд үүнийг нь шалгах ёстой гэсэн шийдвэр гарсан. Энэ дагуу АНУ-ын үнэлгээний компаниас зөвлөх үйлчилгээ авч шалгалт хийсэн. Шалгалтын хариу гарна. Эндээс арилжааны банкуудын өөрийн хөрөнгөө нэмэгдүүлсэн хөрөнгийг өөрийн хөрөнгөд нь тооцох юм уу, тооцохгүй бол хөрөнгийн дутагдал хэвээр байх уу, хуулиар зохицуулах уу зэргийг тохиролцож байна. Өөрөөр хэлбэл, орж ирсэн эх үүсвэрүүдийг хөндлөнгийн аудит шалгаж үзээд тодорхой хэсэгт нь хууль, эрх зүйн дүгнэлт хэрэгтэй байна гэсэн” гэлээ.
Г.Нацаг
Сэтгэгдэл (4)