Оюутолгойн гэрээтэй холбоотой асуудлаар УИХ-ын гишүүн Х.Болорчулуунаас тодрууллаа.
-Захиргааны хэргийн шүүх Дубайн гэрээг хүчингүй болгох шийдвэр гаргалаа. Та энэ шийдвэрийг юу гэж харж байгаа вэ?
-Оюутолгойг хамгаалдаг гишүүд бол олон жил парламентат суусан гишүүд байдаг юм. Ялангуяа 2008-2012 онд парламентын гишүүн байсан хүмүүс. Оюутолгойн гэрээ ямар муу гэрээ болсныг бүгд мэдэж байгаа. Гэрээг байгуулахаас өмнө Аж ахуйн нэгжийн хууль, Ашигт малтмалын тухай хуульд өөрчлөлт орж монголын эрх ашгийг маш том хохироосон байдаг юм. Мөн Оюутолгойн гэрээ байгуулахаас 40 хоногийн өмнө 2009 оны наймдугаар 25-ны өдөр Аж ахуйн нэгжийн татварын хуульд өөрчлөлт оруулж байгаад гаднынханд таатай байдал үүсгэсэн. Энд Монголын хүртэх ашгийг багасгах, хугацааг уртасгах буюу өөрөөр хэлбэл, алдагдлыг ирээдүйд шилжүүлэх байдлыг бий болгосон юм. Хоёрдугаарт, мөн оны есдүгээр сарын 8-ны өдрийн өмнө 2009 оны нэгдүгээр сарын 8-ны өдөр Ашигт малтмалын тухай хуулийн 5.5-д засвар оруулж байгаад Оюутолгойн 34 хувийг үнэтэй авахаар оруулчихсан юм. Уг нь үнэгүй авах байсан. Тиймээс 34 хувийг худалдаж байгаа өр нь татвараар орж ирж байгаа 300, 400 орчим тэрбум төгрөгөөс илүү гарч байна. Тухайн үед хуулийг ингэж өөрчилж байхад Хууль зүйн сайд нь мэдээгүй гэж үү. Ингэж харддаг хүний нэг нь би. Ганцхан С.Баярцогт муу хийсэн юм биш. Бүхэл бүтэн МАНАН бүлэглэл хийсэн зүйл.
-Та сайдын биед нь халдсан юм уу?
-Бид хоёр үзэл бодлын зөрүүгээс үүдэн маргалдсан. Түүнээс биш хүнд хохироохоор биед нь хүрсэн зүйл байхгүй.
-Өчигдөр ҮАБЗ хуралдсан шүү дээ. Хурлаар юу яригдсан бол?
-ҮАБЗ Оюутолгойн гэрээтэй холбоотой асуудлаар хаалттай хуралдсан. Энэ талаар ярих боломжгүй.
-Дубайн гэрээг цуцлах асуудалд санал нэгдсэн хэчнээн гишүүн байна вэ?
-Оюутолгойн гэрээг цуцлах хүсэлтэй биш. Монголын эрх ашигт нийцсэн, хохиролгүй, харилцан ашигтай байх, гэрээг сайжруулах ёстой гэсэн байр суурьтай байгаа. Гэтэл сайжруулах битгий хэл энэ талаар ярих ч хэрэггүй гэсэн гишүүн их байна.
-Тухайн үед Оюутолгойн гэрээг муу болсныг мэдсээр байж яагаад үзэглэхийг зөвшөөрсөн юм бол?
-Дубайн гэрээг Засгийн газар кабинетаараа хэлэлцүүлээгүй. Ч.Сайханбилэг эхний санамж бичгийг хийсэн. Мөн Б.Бямбасайхан, Да.Ганболд нарын хүмүүс гарын үсэг зурсныг та бүхэн мэдэж байгаа. Тухайн үед гэрээг барьцаанд орохгүйгээр хийх боломж байсан юм. 2015 онд Ч.Сайханбилэгийг муу гэрээ үзэглээд ирлээ хэмээн Засгийн газрыг огцруулъя гэхэд гарын үсэг хүрээгүй. Хэрэв бид Ч.Сайханбилэгийн Засгийн газрыг огцруулсан бол 15 банкны барьцаанд Монголын баялгийг тэр чигээр нь барьцаа болгож тавихгүй байсан юм. Ингээд Ч.Сайханбилэгийн Засгийн газрыг унагаж чадахгүйг мэдмэгц гаднынхан Улаанбаатарт ирж 2009 оны арванхоёрдугаар сарын 19-нд гарын үсэг зурж баталгаажуулсан юм. Тухайн үед МАНАН-д байсан эрх мэдэлтэй байсан хүмүүс хөдөлж өгөөгүй.
А.Сүх
Сэтгэгдэл (10)