УИХ-ын чуулганаар Эрүүгийн хууль нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлаар анхдугаар хэлэлцүүлэг болж байна. Энэ үеэр гишүүд ажлын хэсгээг үг хэлж, асуулт асуулаа.
Гэмт хэрэг хийчихээд ял завшдаг асуудалд нийгмийн хамгийн их дургүйцэж байна. Аль Их Хурлын үед гарсан нь хамаагүй хөөн хэлэлцэх хугацааг засах арга байна уу. Хүмүүс ял завьшсан асуудал гарсан байна. Үүнийг ч мөн залруулах боломж бий юу. Мөн сүүлийн үед залуучуудын дунд хар тамхи хэрэглэх асуудал эрс нэмэгдэж байгаа судалгаа байна. Ялын хэмжээг өөрчилсөн үү?
/Хууль зүйн байнгын хороон дарга/ Х.Нямбаатар: Мансууруулах, сэтгэцэт нөлөөт эм хууль бусаар олж авах, тээвэрлэх, хэрэглэх зэрэг гэмт хэрэг үйлдсэн бол бүх насаар нь хорих хүртэл арга хэмжээ авна.
Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хууль, Эрүүгийн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийг дэмжиж байна. Харин Зөрчлийн тухай хуулийг дэмжихгүй байна. Зөрчлийн тухай хууль нь амьдралд нийцэхгүй байгааг хүн бүр ярьж байгаа. Зөвхөн торго, торго гэдэг зарчимтай. Би шинэ гишүүн байхдаа ч энэ талаар олон талаас нь ярьж байсан. Тухайн үед ажлын хэсгийн гишүүд над руу дайрж байсан юм. Гэтэл одоо иргэд туйлдаж байна шүү дээ. Зөрчлийн тухай хуулийг 116 зүйлээр нэмнэ гэдэг байж болохгүй. Уг нь сануул, сануул, торго гэсэн зарчимтай байх ёстой. Байнгын хороо цагтаа эхлэхгүй байна. Чаддаг юм бол цагтаа хурлаа эхлүүлдэггүй гишүүдээ торго л доо. Яагаад зөвхөн иргэн, аж ахуйн нэгж хүлээх ёстой юм. Мөн Нийгмийн даатгалын мөнгөө дутуу төлсөн бол тав хүртэлх сая төгрөгөөр торгоно гэж байна. Яагаад цагтаа төлөхгүй байна гэхээр мөнгөгүй болоод л тэр шүү дээ. Тиймээс Зөрчлийн тухай хуулийг дэмжиж болохгүй. Нийгмийн амьдралыг бүгдийг нь хянах гэж оролдож байна.
Өмнө нь 2501 төрлөөр шийтгэж, торгодог байсныг нэг дэг журмаар нэгтгэж, төрөлжүүлсэн. Надад ч санал нийлэхгүй зүйл их бий. Тиймээс Хууль зүйн байнгын хорооноос Зөрчлийн тухай хуулийг бүхэлд нь шинэчлэх ажлын хэсэг гарган ажиллаж байна. Энд эхний ээлжинд сануулах, дараа нь торгох ийм харилцааг зохицуулж болох дүгнэлт гарсан. Нэгдүгээр улиралд багтаан Их Хуралд танилцуулна.
Их Хурлын дарга дэгээ барьсанд баярлалаа. Х.Нямбаатар дарга аа тэгвэл Зөрчлийн тухай хууль угаасаа хэрэггүй юм байна шүү дээ. Ингэж нийгмийн бухимдуулаад яах юм. Би Эрүү, Иргэний тухай хууль яриагүй. Өнөөдөр эдийн засаг ямар байгаа билэээ. Би 2016 онд барьсан зарчмаа л барьж байгаа. Хэн нэгэн хүнтэй холбоогүй.
Зөрчдийн тухай хуулийн зарим зүйлийг засах нь зөв гэдэгт санал нэг байна. Хоёрдугаарт, хүүхэд хамгааллын асуудал үнэхээр орхигдсон байна. Үүнийг Эрүүгийн хуульд оруулж өгсөнд баяртай байна. Мөн илт худал мэдээлэл тарааж, бусдын алдар нэрд халддаг асуудалд хариуцлага хүлээлгэдэг болно гэжээ. Ийм зүйлийг оруулж ирж байгаа нь маш зөв. Тухайлбал, нэг сонин дээр гарч байна гэнэ. Захиалагч нь “зүгээр ээ би чиний торгуулийн мөнгийг төлнө” гэдэг зүйл их яригдаж байна. Мэргэжлийн сэтгүүлзүй маш чухал ч үндэслэлтэй байх ёстой.
Зөрчлийн тухай хуульд хүүхдийн эрхийг зөрчсөн этгээдэд хүлээлгэх зохицуулалтыг тодорхой болгосон. Жишээ нь, хүүхдийг орон гэр, хоол, хувцас хэрэглэлээр санаатай хангаагүй, дархлаажуулаагүй, хүүхдэд утаат тамхи санал болгох, сурч боловсрох эрхийг хязгаарлах, хүүхдийн дэргэд согтууруулах ундаа хэрэглэсэн зэрэг бүхий л зөрчлийг анхаарч үзэж байгаа. Гэр бүл цуцлалт ихэсч байна. Улмаар шүүхийн шийдвэрээр тэжээн тэтгэх үүрэгтэй этгээдүүд үүргээ биелүүлдэггүй. Тиймээс баривчилж, уг шийдвэрийг хангуулах зохицуулалт хийж өгсөн. Энэ талаар байнгын хороонд мэргэжлийн хүмүүстэй нь хэлэлцье гэхээр холбогдох яамны албан тушаалтнууд нь ирээгүй шүү. УИХ-ын даргын тушаалаар гарсан ажлын хэсгийн дээрх албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцохыг хүсье.
Б.Лхам
