Уул уурхай хүнд үйлдвэрийн сайд Д.Сумъяабазар Үндэсний геологийн алба байгуулах хуулийн төслөө УИХ-ын дарга Г.Занданшатарт өргөн барилаа. Энэ талаар Д.Сумъябазар "Үндэсний геологийн алба нь 1992 онд татаг буугдсан. Үүнээс хойш төрийн бодлого, төрийн хараа хяналт геологийн салбарт суларсан. Үүнийг буцааж сэргээх үүднээс буюу Монгол Улсын тэргүүлэх салбарыг тодорхойлох, шинжлэх ухаанч байдлаар хандах зорилтыг барьж ажиллах үүднээс энэ албыг байгуулах хуулийн төсөл боловсруулсан. Үндэсний геологийн алба нь АМГТГ, Геологийн төв лабортари зэрэг холбогдох байгууллагыг оролцуулж, 21 аймагт геологи, уул уурхайн хайгуулын ажлыг олон улсын стандарт нийцсэн байдлаар ажиллах шаардлага бий. Ийм албатай болсноор хариуцлагтай уул уурхайг бий болгох ач холбогдолтой. Зөвхөн уул уурхай гэлтгүй барилга, хот байгуулалтын чиглэлээр, усны хайгуул, газрын хөрсний судалгаа хийхэд ач холбогдолтой.
Дэлхийн улс орнууд геологи, уул уурхайн салбарынхаа ямар мэдээллээ гадагшуулах, алийг нь нууцлах бэ гэдгийг нарийн тооцдог. Манай улсын хувьд сүүлийн 30-аад жилийн хугацаанд энэ салбар хэтэрхий хариуцлагагүй явж ирсэн. Үүнийг төрийн бодлогоор хариуцлагажуулна. Бүтэц орон тооны хувьд 80 гаруй хүнтэй ажиллах байх. Төсвийн хувьд одоо байгаа төсвийн хүрээнд байна. Цаашдаа үйл ажиллагааг нь өргөжүүлж, улсын хэмжээнд үйл ажиллагаа явуулдаг болно. Шатахууны хувьд манай улс гаднын улсаас 100 хувь хараат байдаг. Дотоодын хэрэгцээгээ хангах үүднээс газрын тос боловсруулах үйлдвэр байгуулж байна. Эхний ээлжинд сонгон шалгаруулалтаа хийж байна.
Ирэх гуравдугаар сараас эхлэн барилга байгууламж барих ажил эхлээд үйл явц жигдэрнэ.
Ирэх 2024 онд ашиглалтад орно. Энэ хүрээнд дамжуулах хоолой байгуулах төслийн тогтоолыг засгийн газрын хуралдаанаар баталсан.
Шатахуун үнэ өнгөрсөн 2019 оны арванхоёрдугаар сарын 9-нд Сингапурын биржийн тухай өдрийн ханш болох 64 ам.доллар байсан. Энэ ханшаар шатахуун нийлүүлэх боломжийг Монгол Улс нэвтрүүлж байна. Өмнө нь ингэж шатахууны үнийг зохицуулж байсан түүх байгаагүй.
Цаашдаа энэ үргэлжилнэ. Шатахууны үнэ зохицуулах гэрээ хийсэн. Компаниуд гэрээгээр үүргээ хүлээсэн. Засгийн хуралдаанаар тогтоол гарч, гэрээ байгуулсан компаниудтай АМГТГ давхар гэрээлэх эрхийг Засгийн газраас олгосон.
Шатахууны үнэ өсөж хэд ч болж өсөж байсан 1830 төгрөгөөр нийлүүлэх зохицуулалт хийсэн. Үнэ буурвал дагаад буурна.
Салхитын мөнгөний ордыг үе шаттай хөгжүүлэх, хайгуул хийх төлөвлөгөөг баталсан. Тэтгэврийн зээлийг тэглэх үйл явцаар энэ ордын үйл ажиллагаа хязгаарлагдахгүй. Одоогоор 321 сая ам.долларын ашигтай ажиллах тооцоо бий. Аж ахуйн нэгжийн орлогийн албан татвараа тэглэчихвэл шүү дээ. " гэлээ.
Г.Эрдэнэ
Сэтгэгдэл (3)