Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2023.09.23
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Төсвийн дүн шинжилгээ, улс төрийн санхүүжилтийн талаарх Германы туршлагатай танилцлаа

2023-9-19
0
ЖИРГЭХ

Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, доктор Л.Өлзийсайхан парламент болон түүний ажлын албаны үйл ажиллагаа, сорилт бэрхшээл, тэр бүхнийг даван туулах шийдэл, арга зүйн талаар туршлага солилцох зорилгоор ХБНГУ-ын Бундестагийн Тамгийн газарт ажиллав. Хууль тогтоох, төрийн эрх барих дээд байгууллагын бүтэц, бүрэлдэхүүнийг өргөжүүлж, Монгол Улсын төрийн байгуулалд оруулж буй томоохон өөрчлөлтийг зөв зүйтэй хэрэгжүүлэх, бэлтгэл ажлыг бүрэн хангах үүднээс тэрбээр парламентын ардчилал, парламентат ёс өндөр хөгжсөн улс орнуудын сургамж, туршлагыг судалж байна.

Энэхүү туршлага солилцох үйл ажиллагааны хүрээнд тэрбээр Германы Бундестагийн Ерөнхий нарийн бичгийн даргын орлогч, Парламент болон гишүүдийн асуудал эрхэлсэн дэд дарга, хатагтай Рут Лангтай албан ёсны уулзалт хийж, Холбооны төсөв, санхүүгийн эрх зүй, хяналтын тогтолцоо болон парламентын гишүүний бүрэн эрх, ёс зүйн хэм хэмжээ, хязгаарлалт зэрэг асуудлыг эрхэлсэн нэгжүүдийн үйл ажиллагаатай танилцлаа. Түүний энэ удаагийн туршлага судлах ажлын үндсэн зорилго нь улсын төсөв, төлөвлөгөө хийгээд санхүүгийн салбарын хууль, тогтоомжийг боловсруулах, батлах аргачлал, үе шат болон тэдгээрт тавих хяналт, дүн шинжилгээний арга зүй, хамрах хүрээ, мөнхүү улс төрийн санхүүжилтийн шийдлийг судлах юм. Иймд тэрбээр нэн тэргүүнд Бундестагийн Тамгын газрын Парламентын эрх зүйн хэлтсийн зөвлөх, доктор Биргит Рээзэ, Төсвийн болон Санхүүгийн байнгын хороо, Төсвийн хяналтын дэд хорооны Ажлын албаны дарга Соня Вюстник, Оливер Фогт, Александр Трохэ нартай уулзаж, дээрх асуудлуудаар санал солилцов.

Германы Бундестаг нь Холбооны хуулиудыг батлахын зэрэгцээ Засгийн газарт хяналт тавих чиг үүрэгтэй. Энэхүү хяналтын чиг үүргийг хэрэгжүүлэхэд парламент дахь сөрөг хүчнүүд голлох үүргийг гүйцэтгэдэг. Хянан шалгах түр хороо байгуулах, Засгийн газарт асуулга тавих, Байнгын хорооны хуралдаанд сайд нарын мэдээллийг сонсох гэсэн үндсэн арга хэрэгслүүдээр Бундестаг хяналтаа хэрэгжүүлнэ. Холбооны төсвийг батлахад зонхилж оролцдог Төсвийн байнгын хороо гэхэд л 45 гишүүнтэй бөгөөд тэргүүнээр нь Бундестаг дахь хамгийн том сөрөг хүчний төлөөлөл ажилладаг байна. Төсвийн хуулийг 25 багц төлөвлөлт, тэдгээрийн нэг бүрчилсэн төлөвлөгөөний хамт боловсруулах бөгөөд Байнгын хорооны 25 ажлын хэсэг, бусад холбогдох бүтцүүд ажиллана. Мөн бодит төлөвлөгөө буюу Холбооны улсын нийтөрийн асуудал, зайлшгүй санхүүжүүлэх зардал зэргийг тусгасан нэгэн багцыг тусгайлан боловсруулж хэлэлцдэг ажээ. Төсвийн тухай хуулийн хэрэгжилтэд Бундестаг дахь бүх намуудын төлөөлөл оролцсон Хяналтын дэд хороо хяналт тавих бөгөөд тус дэд хороог мөн л сөрөг хүчний төлөөлөл удирдана. Харин Бундестагийн Санхүүгийн байнгын хороо татварын эрх зүйн асуудлыг хариуцаж, төсвийн орлого бүрдүүлэлтийн бодлого, эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох үндсэн чиг үүрэгтэй бөгөөд тэргүүн нь мөнөөх л сөрөг хүчний төлөөлөл.

Бундестагийн Байнгын хороодын бүтэц, бүрэлдэхүүнийг Засгийн газрын бүтэц, бүрэлдэхүүнтэй уялдуулан зохион байгуулдаг. Өөрөөр хэлбэл, Байнгын хороод дахь намын бүлгүүд, тэр дундаа сөрөг хүчний төлөөллийг Засгийн газрын бүрэлдэхүүнтэй уялдуулна. Иймд, ялангуяа төсөв, санхүү, хяналтын чиг үүрэг бүхий байнгын хороодыг сөрөг хүчнээс удирдаж ажиллах нь элбэг юм. Байнгын хороод аливаа хуулийн төслийг 2-3 удаа хэлэлцэхийн зэрэгцээ олон нийтийн сонсгол зохион байгуулж, мэргэжлийн болон төрийн бус байгууллага, иргэний нийгмээр хэлэлцүүлэн, тэдний саналыг авч тусгадаг байна.

Улсын төсөв болон санхүүгийн асуудлаар судалгаа хийж буйн хувьд Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Л.Өлзийсайхан улс төрийн санхүүжилтийн асуудалд зориуд анхаарал хандуулж, Бундестагийн Муж улсын парламент, намын санхүүжилтийн хэлтсийн дарга, ноён Марк Круазэтэй энэ талаар ярилцсан юм. Тус улсын намын санхүүжилтийн тогтолцоо нь Холбооны төсвийн болон төсвийн бус эх үүсвэрүүдээс бүрддэг бөгөөд Бундестагийн ерөнхийлөгч хяналт тавьдаг аж. Улсын төсвөөс улстөрийн намуудад үйл ажиллагааны зардлынх нь тодорхой хэсгийг олгохдоо “намуудын индекс” хэмээх шалгуур үзүүлэлтийг харгалзана. Энэ индексийг тухайн нам ард иргэдийн дунд хэр нөлөө бүхий болох, мөн нийт хандивын болон хандивын бус орлого, зарлагын тайлан зэргийг үндэслэн Статистикийн газар гаргадаг байна.

Улстөрийн намуудын төсвийн санхүүжилтийг авсан суудалд бус Бундестагийн болон мужийн парламентууд, Европын Холбооны сонгуулиудаар иргэд, сонгогчдоос авсан саналын тоонд харгалзуулдаг онцлогтой юм. Ингэж “саналын данс”-ны аргад тулгуурласнаар парламентад суудал аваагүй намууд ч төсвөөс санхүүжилт хүртэх боломжтой болно. Өнөөдрийн байдлаар Бундестагт улс төрийн зургаан нам суудалтай ч төсвийн санхүүжилтийг 20 нам авдаг байна. Төсвийн санхүүжилт нь намуудад үйл ажиллагаа, орлого, зардлаа татвар төлөгчдөд ил тод тайлагнах шаардлагыг бий болгодог бөгөөд энэ нь тухайн намын төлөвшилд эерэгээр нөлөөлдөг ажээ.

Намууд төсвийн санхүүжилтээс гадна гишүүд, дэмжигчдийн хандив болон хандивын бус орлогоор санхүүждэг. Мөн аж ахуйн үйл ажиллагаа эрхэлж болох бөгөөд өөрийн гэсэн газартай ч байж болно. Газраа түрээслүүлж орлого олох, хувьцаа худалдан авч, арилжих зэрэг бүхий л аж ахуйн үйл ажиллагааг улс төрийн намуудад хориглоогүй. Хамгийн гол нь орлого, зарлагаа үнэн зөв тайлагнах үүрэгтэй.

Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Л.Өлзийсайханы тухайлан судалж үзсэн бас нэг сэдэв бол Бундестагийн гишүүдийн бүрэн эрхийг хангах, мөн хязгаарлахтай холбоотой асуудлууд байв. Энэ талаар судлах үүднээс тэрбээр Парламентын болон гишүүдийн үйлчилгээний газрын Бүрэн эрхийн үйлчилгээний хэлтсийн үйл ажиллагаатай танилцсан юм. Тус хэлтэс Дотоод хяналтын нэгж болон Гишүүдийн бүрэн эрхийг хангах, тэдний ажилчдад үйлчлэх, намын санхүүжилт болон муж улсын парламентуудын, мөн Бундестагийн эрүүл мэндийн үйлчилгээний гэсэн дөрвөн албатай. Гишүүдийн бүрэн эрхийг хангах алба нь тэдний эрх, ажиллах нөхцөл хангагдахгүй байх нөхцлийг арилгахын зэрэгцээ харилцаа, ёс зүйн хэм хэмжээг сахиулах асуудлыг хариуцдаг.

Бундестагийн гишүүдэд мөнгөн хандив авах, парламентын гишүүнийхээ хувиар уламшуулал хөлстэй үйл ажиллагаа явуулах, илтгэл тавих хориотой аж. Мөн холбооны бүргэдийг хувийн зорилгоор ашиглах, улс оронд хохирол учруулахуйц мэдээлэл түгээх зэргийг хориглох ёс зүйн хязгаарлалтууд тавигддаг. Сонгогдохоосоо өмнө хийж байсан ажил, бизнесээ үргэлжлүүлж болох ч үйл ажиллагаа болон орлогоо ил тод мэдээлэх үүрэг хүлээнэ. Хэн нэгэнтэй хэлцэл, зөвшилцөл хийж болох ч түүнийгээ мөн ил гаргаж тавина. Хурал тасалбал өдрийн 200 еврогийн торгууль төлнө. Энэ мэт бүхий л ёс зүйн хэм хэмжээг зөрчвөл сануулах, олон нийтэд зарлах, торгох зэрэг хариуцлага хүлээлгэдэг байна.

Германы Бундестагийн Тамгын газрын үйл ажиллагаатай танилцах уулзалтууд ихээхэн ажил хэрэгч, үр дүнтэй болж буйг Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Л.Өлзийсайхан онцлон тэмдэглэж, манай хоёр парламентын өмнө тавигдаж буй сорилтууд харилцан туршлагаа солилцож, бие биенээсээ суралцах боломж олгож байгаад баяртай байгаагаа илэрхийлсэн юм. Эдүгээгийн Бундестаг түүхэндээ хамгийн том бүрэлдэхүүнтэйгээр буюу 736 гишүүнтэйгээр ажиллаж байгаа юм. Энэ нь сонгуулийн эрх зүйн орчинд өөрчлөлт оруулж, парламентын гишүүдийн тоог тодорхой түвшинд хязгаарлах шаардлагыг үүсгэж буй бол Монгол Улсын Их Хурал бүтэц, бүрэлдэхүүнээ өргөжүүлэх, төлөөлөх чадамж, үйл ажиллагааныхаа цар хүрээг тэлэх шинэчлэлтийг эхлүүлж байгаа нь бидний харилцаа, хамтын ажиллагааг зорилго, үр дүнтэй болгож байна гэв хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газраас мэдээллээ.

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Арвайхээр сумын дулааны станцын өргөтгөл, шинэчлэл төслийг ирэх оны улсын төсөвт тусгана
Улс төрийн жижиглэн: АЭХ фракцын гарт орох уу, паблик байх уу?
Г.Занданшатар: ОХУ шатахууны хоригтоо Монгол Улсыг хамруулахгүй гэдгээ мэдэгдсэн
Хил дамнасан төмөр замын бүтээн байгуулалтыг эрчимжүүлэх ажлын хэсэг БНХАУ-ын Бээжин хотноо хуралдлаа
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Арвайхээр сумын дулааны станцын өргөтгөл, шинэчлэл төслийг ирэх оны улсын төсөвт тусгана
    33 мин
  • Д.Мөнх-Эрдэнэ нарт холбогдох хэргийг хяналтын шатны шүүх хуралдаанаар хэлэлцүүлэхээс татгалзав
    41 мин
  • Улс төрийн жижиглэн: АЭХ фракцын гарт орох уу, паблик байх уу?
    1 цаг 23 мин
  • Г.Занданшатар: ОХУ шатахууны хоригтоо Монгол Улсыг хамруулахгүй гэдгээ мэдэгдсэн
    17 цаг 40 мин
  • Гэрээт ажилчдад тавьдаг шаардлага болох БНСУ-ын Эрүүл мэндийн яамнаас тогтоосон үзүүлэлт гэж юу вэ?
    19 цаг 13 мин
  • Хил дамнасан төмөр замын бүтээн байгуулалтыг эрчимжүүлэх ажлын хэсэг БНХАУ-ын Бээжин хотноо хуралдлаа
    19 цаг 54 мин
  • Автомашингүй өдрөөр 07:00-18:00 цагийн хооронд төв замаар машин явуулахгүй, Сүхбаатарын талбайд шүдний эмнэлгүүд ажиллана
    20 цаг 22 мин
  • “Алтан намар-2023” өргөтгөсөн худалдаагаар 2000 тонн хүнсний ногоо борлуулаад байна
    21 цаг 16 мин
  • Г.Занданшатар: Инновацлаг мал аж ахуйг хөгжүүлснээр эдийн засгийн эргэлтийг нэмэгдүүлнэ
    21 цаг 20 мин
  • SocialPay Loves Movie урамшуулалт аян эхэллээ
    21 цаг 25 мин
  • Тарваган тахал: Улиастай болон Яруу сумын зорчих хөдөлгөөнийг нээлээ
    21 цаг 41 мин
  • БШУЯ: 1-2 дугаар ангийн сурагчдад код бичих хичээлийг туршилтаар заана
    21 цаг 47 мин
  • Агаарын бохирдлын 55.6 хувийг гэр хороолол, 28.9 хувийг автомашин бүрдүүлж байна
    21 цаг 52 мин
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Юн Сог Ёльтой уулзлаа
    22 цаг 11 мин
  • “Хүннү Эйр”-ийн үйлчлэгч нарын шинэ хувцаслалт
    22 цаг 27 мин
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх бугуйн цагаа дурсгал болгон бэлэглэжээ
    22 цаг 51 мин
  • "Гурвансайхан" нисэх буудлын хөөрч, буух хучилттай зурваст засвар хийж байна
    22 цаг 56 мин
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх НҮБ-ын Эмэгтэйчүүдийн байгууллагын гүйцэтгэх захирал Сима Бахустай уулзлаа
    23 цаг 2 мин
  • Далайд гарцгүй хөгжиж буй орнуудын Гадаад хэргийн сайд нарын уулзалт болов
    23 цаг 10 мин
  • "Аав аа, ээж ээ" гэж дахин хэзээ ч дуудахгүй нь...
    23 цаг 12 мин
  • Өвөрхангайчууд арслантай боллоо
  • Г.Ганхүү: Азерууд жинхэнэ хогийн новшнууд байдаг юм байна
  • 12 зах, худалдааны төв ажиллахгүй
  • Улсын арслан М.Бадарч допинг хэрэглэсэн 42 дахь бөх болох уу?
  • Домогт бөхийг өөрийг нь шүтэн биширдэг хүү унагалаа
  • Энэ долоо хоногт ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
  • ДАШТ-ий алтан медалийн төлөө барилдах Э.Даваанасан гэж хэн бэ?
  • Д.Отгонжаргал өнөөдөр чөлөөт бөхийн Монголын найм дахь дэлхийн аварга болох уу
  • Т.Тулгын барилдааны шүүлттэй холбоотойгоор хоёр удаагийн гомдол гаргасан ч хүлээн авахаас татгалзжээ
  • ДАШТ-ий алтан медалийн төлөө хүч үзэх Э.Дэлгэрмаа гэж хэн бэ?
  • “UB cab“ компани дуучин Д.Жавхлангийн тоглолтын 35 мянган тасалбарыг авна гэв үү?
  • Дэлхийн дэвжээнд дахин түрүү булаалдах Д.Отгонжаргал
  • Б.Батбаяр: Т.Тулгын барилдаан дээр челленж авах хэрэггүй байсан
  • Таван Богд групп хиймэл оюун ухаанд суурилсан эрт илрүүлэг, оношилгооны "NURA-Монгол" төвийг нээв
  • Г.Отгонжаргал Шведийн бөхөд ялагдлаа
  • Экс озеки тэргүүлж байна
  • Т.Тулга: Энэ мөрөөдлийг биелүүлнэ ээ
  • Х.Болортуяа цэвэр ялав
  • "Хаан" банкны теллер кассаас 300 сая төгрөг ашиглаж мөрийтэй тогложээ
  • Өнөөдөр дэлхийн дэвжээнд барилдах Монголын дөрвөн бөх
  • Г.Ганхүү: Азерууд жинхэнэ хогийн новшнууд байдаг юм байна
  • Д.Сумъяабазар: Метроны эхний шугамыг 1,5 тэрбум доллароор хийж хэрэгжүүлнэ
  • Дэлхийн дэвжээнд дахин түрүү булаалдах Д.Отгонжаргал
  • Д.Амарбаясгалан: Засгийн газар МОNADA-гийн өмнөөс нэг удаа 800 гаруй саяыг төлсөн
  • Лу.Гантөмөр:Бид Үндсэн хуулийг хамгаалагч улс төрийн нам байх болно
  • Өвөрхангайчууд арслантай боллоо
  • Тариалангийн талбайг төрийн мөнгөөр хашаалах ХҮСЭЛ
  • Улсын арслан М.Бадарч допинг хэрэглэсэн 42 дахь бөх болох уу?
  • Ардчилсан эмэгтэйчүүдийн ерөнхийлөгчийн сонгуульд “М ойл”-ын Б.Пунсалмаа өрсөлдөнө
  • АЭХ-ны ерөнхийлөгчид нэр дэвшигч Б.Пунсалмаа гэж хэн бэ?
  • АН: Монголчуудад эдийн засгийн эрх чөлөөг олгоно
  • Дэлхийн дэвжээнд гарах Монголын дөрвөн бөх хэн бэ?
  • Л.Гантөмөр: Ардчилсан намынхаан бүгдээрээ Монголын улс төрийг ёс суртахуунтай болгоё
  • Т.Тулга: Энэ мөрөөдлийг биелүүлнэ ээ
  • Монголын волейболчид Пакистаны багтай тоглолоо 
  • Монголын сагсчид Азийн АШТ-ий С хэсэгт багтлаа
  • УИХ-ын гишүүн асан Т.Аюурсайханы хөрөнгө босгосон "онцлох" таван баримт
  • Г.Отгонжаргал Шведийн бөхөд ялагдлаа
  • МҮХАҮТ-ыг 4 жил удирдах "шарк" Д.Энхтүвшин гэж хэн бэ?
  • "Аав аа, ээж ээ" гэж дахин хэзээ ч дуудахгүй нь...
24 баримт
  • АЭХ-ны ерөнхийлөгчид нэр дэвшигч Б.Пунсалмаа гэж хэн бэ?
  • ДАШТ-ий алтан медалийн төлөө барилдах Э.Даваанасан гэж хэн бэ?
  • МҮХАҮТ-ыг 4 жил удирдах "шарк" Д.Энхтүвшин гэж хэн бэ?
  • ДАШТ-ий алтан медалийн төлөө хүч үзэх Э.Дэлгэрмаа гэж хэн бэ?
  • "Белград-2023" 50 кг-ын жингийн “дархан аварга” Юи Сүсаки
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК