зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.12.11
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
COP17
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • COP17
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Н.Тэгшбаяр: Цацраг идэвхт ашигт малтмал экспортолж эхэлбэл цөмийн энергийг гаргаж авахад Монгол Улс нэг алхам ойртоно

2024-10-31
0
ЖИРГЭХ

Манай улс францтай хамтран ураны төсөл хэрэгжүүлэх гэж буй. Үүнтэй холбогдуулан Цөмийн эергийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн УИХ-аар хэлэлцэж байгаа. Энэ үед физикийн шинжлэх ухааны доктор Н.Тэгшбаяраас тодрууллаа. 


Тэрбээр "2013 оны үед тугал үхлээ, хоёр толгойтой төл гарлаа гээд зарим хүмүүс популизм хийсэн. Популизм хийх үндсэн суурийг Мал эмнэлгийн эмч н.Цэрэнчимэд гэж хүн ямар нэгэн шинжилгээ хийхгүйгээр уранаас болсон гээд зарлачихсан. Дараа нь Засгийн газраас 100 гаруй эрдэмтэн, судлаачдын баг ажилласан. Олон улсын болон ШУА-ийн эрдэмтэн судлаачид уранаас болоогүй гэдгийг тогтоосон. Уранаас болж эрсдэл үүссэн гэх ямар ч дүгнэлт өнөөдрийг хүртэл гараагүй. 30 жилийн өмнө Монгол болон Казахстан нэг гараанаас эхэлсэн атал өдгөө Казакстан дэлхийн тэргүүлэгч уран экспортлогч орон болчихсон байна. Гэтэл манай улс 27 жилийн өмнөх шиг ээ хий эргэсээр байна. 

Өнөөдөр дэлхий нийтэд судалгаагаар 2030 он гэхэд 120 мянган тонны эрэлт хэрэгцээ бий болно. Одоогийн хүчин чадлаараа ажиллах юм бол 80 орчим мянган тонныг олборлох боломжтой. Ингэхээр 40 мянган тонны зөрүү гарч байна. Өнөөдөр 1кг ураны үнэ 260 доллар, ирээдүйд 1000 долларт ч хүрэх боломжтой. Ураны төсөл Монгол Улсад стратеги, эдийн засаг, геополитикийн ач холбогдолтой.

Газар дор уусган баяжуулах аргаар дэлхий нийтээрээ олборлож байгаа. 56-аас дээш хувь нь энэ аргаар олборлож буй. Уран цацрагийн хувьд эрсдэлтэй, химийн хоруу чанартай учраас цэвэр байсан усыг бохирдуулаад байгаа юм биш. Газрын дор урантай, олборлох боломжтой, эдийн засгийн ач холбогдолтой бол бохир усыг нь л хэрэглэнэ л гэсэн үг. Тэгээд нөхөн сэргээнэ. Физик талаасаа ч асуудалгүй. Газар дор олборлох аргаар явуулна. Энэ бол 14 мега төслийн нэг нь. Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрт цацраг идэвхт ашигт малтмалыг олборлоно, цөмийн энергийг ашиглах судалгааг хийнэ гэсэн хоёр заалт бий. Цацраг идэвхт ашигт малтмалыг экспортлоод эхлэх юм бол цөмийн энергийг гаргаж авахад нэг алхам ойртох учиртай. Ингэж Монгол Улс алхам алхамаар хөгжиж, дэвжиж, өрсөлдөх чадвараа нэмэгдүүлнэ. Франц бол НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөлийн байнгын 5 орны нэг. Ер нь гурав дахь хөршийн итгэлийг сэргээхэд чухал нөлөөтэй төсөл болно гэсэн итгэл найдвар бий. 

Хоёр толгойтой мал төрсөн бол дөрвөн эрхтэнтэй хүн төрөх ёстой (инээв). Одоогоор тийм зүйл гараагүй байна" гэлээ. 

М.Жаргал

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Хамгийн залуу гишүүн С.Цэнгүүн гадаад томилолтод 22 удаа явжээ
Төрийн албаны ерөнхий шалгалтын 2026 оны тов гарлаа
Г.Занданшатар хавар хүртэл тэсэх үү?!
Улсын Их Хурлын дарга, гишүүд “Чингис хаан” одонт Академич С.Нарангэрэлд хүндэтгэл үзүүллээ
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (2)

  • Зочин (202.179.25.140)
    Энэ Тэгшбаяр гэдэг хүн албан тушаал их хөөцөлддөг хүн юм бололтой. Нөгөө Дэлгэрдалай нь мэргэжлийн бус, Юнескогийн Монголын хороонд ажиллаж байсан нэгэн гэдэг. Ундраа нь физикч, "Мон атом"- ын Бадамдамдин нь физикч гэл үү, Бөмбөгөрийн эзэн гэлүү. Ураныг газар доор уусган баяжуулж, олборлож хатаах дамжлагаар шар нунтаг болгон гаргах ажил ихээхэн ашиг өгөх юм байх даа. Ураны хүдрийн олборлолт, боловсруулалтаас үүсэх хатуу шингэн технологийн хог хаягдлын шийдвэрлэлт, хүхрийн хүчил болон химийн гаралтай бусад дагалдагч урвалж, бодис материалуудын хадгалалт, ашиглалт, технологийн ус хэрэглээ, хүдрийн биет хүртэлх гүний цооногт хийгдэх шугам хоолойн хамгаалалт, шар нутагийн түр хадгалалт, түүний тээвэрлэлт гэх зэрэг маш их зүйл нийгэм, экологийн аюулгүй байдалтай холбогдож яригдах ёстой. Ер нь Тэгшбаяр та дэлхийд уран зэрэг цацраг идэвхит элемент агуулсан хүдэр, түүний олборлолт ашглалт, хадгалалт, тээвэрлэлт хүн төрлөхтөнд хор уршиг байхгүй гээд түүнийгээ батлан нобелийн шагналд нэрээ дэвшүүлбэл дээргүй юу. Говийн хөрсөн стронци их бага хэмжээгээр байдгийг мэдэхээс бус селен их байхыг мэдэхгүй юм. Үнэхээр ард түмнийг доромжилж байна та. Харин Франц юмуу Оростой хамтарч атомын цахилгаан станц барина гээд шууд яривал энэ нь өөр асуудал. үүнийг орхигдуулж, нунтагаа зах зээлд нийлүүлэх бизнесээ яриад байна уу.
    2024 оны 11 сарын 01 | Хариулах
  • Зочин (82.144.201.2)
    Тэгшбаяр гэдэг хүний удмаас 4 эрхтэнтэй үл мэдэх амьтан төрнө дөө, тэр үед инээхийн харах юмсан...ккк
    2024 оны 10 сарын 31 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Нийслэлийн зарим байршилд голуудын халиа 25-35 см нэмэгдсэн байна
    6 цаг 10 мин
  • Дүүжин замын тээвэр төслийн бүтээн байгуулалт өвлийн улиралд үргэлжилж, нийт гүйцэтгэл 40 хувьтай байна
    8 цаг 36 мин
  • Оюутолгой руу чиглэсэн Оросын бойкот бодитой юм байна
    9 цаг 37 мин
  • Улаанбаатар метро төслийн барилга угсралтын гүйцэтгэгчийг шалгаруулах II шатны тендерийн бэлтгэлийг хангаж байна
    10 цаг 48 мин
  • Хамгийн залуу гишүүн С.Цэнгүүн гадаад томилолтод 22 удаа явжээ
    11 цаг 3 мин
  • Туулсан тэмцэл, тулгарсан өрсөлдөгч ихтэй Т.Тулга гавьяат
    11 цаг 11 мин
  • Улсын начин аавтай, МУГТ ээжтэй Ж.Энхсоёл охин БНСУ-ын волейболын дээд лигт тоглоно
    11 цаг 55 мин
  • ТАНИЛЦ: "Бөртэ Чоно 2025" наадмаар шилдэг 24 амжилтыг мялаажээ
    12 цаг 12 мин
  • Энэ онд автомашинаа хулгайд алдсан гэх 220 тохиолдол цагдаагийн байгууллагад бүртгэгджээ
    12 цаг 42 мин
  • Төрийн албаны ерөнхий шалгалтын 2026 оны тов гарлаа
    12 цаг 54 мин
  • ЭХЭМҮТ-д өдөрт 1,000 – 1,200 хүүхэд амбулаториор үзүүлж байна
    13 цаг 2 мин
  • Г.Занданшатар хавар хүртэл тэсэх үү?!
    15 цаг 11 мин
  • Төрийн банк “Ногоон ирээдүй” бондын төлбөрийг амжилттай төллөө
    Өчигдөр 18 цаг 02 мин
  • 2026 онд нийслэлийн 1-5 дугаар ангийн 189 мянган хүүхдийг сүү хөтөлбөрт хамруулна
    Өчигдөр 17 цаг 17 мин
  • Улсын Их Хурлын дарга, гишүүд “Чингис хаан” одонт Академич С.Нарангэрэлд хүндэтгэл үзүүллээ
    Өчигдөр 17 цаг 06 мин
  • О.Номинчимэг: Тамхины гаалийн татвар тэглэгдэх юм бол Монгол төр хорт хавдрын өмнө цагаан тугаа өргөж байна гэсэн үг
    Өчигдөр 14 цаг 51 мин
  • МУГТ Б.Билгүүн 31 оноо авч багаа тэргүүлсэн ч “Хасын Хүлэгүүд” баг хоёр дахь ялагдлаа амсав
    Өчигдөр 14 цаг 39 мин
  • Австралид 16-аас доош насныханд TikTok, Facebook, YouTube, X, Reddit зэргийг хориглож эхэллээ
    Өчигдөр 13 цаг 51 мин
  • Б.Жавхлан: АН-ын бүлэг "Татварын өршөөл үзүүлнэ" гэж мэдэгдсэнээс хойш татвар төлөлт дээр асуудал үүссэн
    Өчигдөр 13 цаг 24 мин
  • Нийслэлийн есөн дүүргийн 14 байршилд зассан сүлд модны гэрлийг өнөөдөр 19:00 цагт зэрэг асаана
    Өчигдөр 10 цаг 59 мин
  • "One Championship" холбооны аварга болсон Б.Энх-Оргилын тухай сонирхолтой 20 баримт
  • Улсын арслан Б.Орхонбаярын найз Эдди Жо Уильямсын тухай сонирхолтой баримтууд
  • УСУГ-ын 2025 оны ОНЦЛОХ 12 үйл явдал
  • Уран бүтээлч 290 буюу М.Төгөлдөр таалал төгсжээ
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн айлчилсан Гэгээн ширээт улсын тухай 24 баримт
  • Улсын начин аавтай, МУГТ ээжтэй Ж.Энхсоёл охин БНСУ-ын волейболын дээд лигт тоглоно
  • Цолондоо дүүрэн бөх Б.Даваа-Очирын тухай сонирхолтой 15 баримт
  • Токиогийн Их дуулгаас Монголын цор ганц медалийг хүртсэн О.Уранбаярын тухай 10 баримт
  • "Гоёл-2026”наадмын Топ моделоор тодорсон загвар өмсөгч Б.Батцэцэгийн тухай 18 баримт
  • Туулсан тэмцэл, тулгарсан өрсөлдөгч ихтэй Т.Тулга гавьяат
  • Б.Энх-Оргилтой "ONE Championship" холбооны аваргын төлөө тулалдах Фабрисио де Андраде гэж хэн бэ?
  • Ардчилсан хувьсгалын 35 жил, Ардчиллын төлөөх намууд нэгдсэний 25 жилийн ойн барилдаанд барилдах бөхчүүд
  • “Шинжлэх ухааны ажилтны өдөр”-ийг тэмдэглэн өнгөрүүлэв
  • Хууль бусаар 3 тонн шатахуун шагаар зарж байсан иргэдийг шалгаж байна
  • Ц.Анандбазар Б.Ариун-Эрдэнэ нар Булган аймгаа бусниулж байна уу?
  • ТАНИЛЦ: Ирэх долоо хоногт УИХ-аар хэлэлцэх асуудлууд
  • Х.Нямбаатар: Дулааны тавдугаар цахилгаан станцыг 2028 онд ашиглалтад оруулахаар гэрээ байгуулаад байна
  • Т.Даваадалай: Явган замыг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилснээр явган хүний гэмтэл, бэртэл 15 хувиар буурсан
  • Арав хоногийн ажил хэргийн визийг уригчгүйгээр мэдүүлэх боломжтой боллоо
  • Контент бүтээхэд зайлшгүй хэрэгтэй 6 хиймэл Оюуны хэрэгсэл
  • "One Championship" холбооны аварга болсон Б.Энх-Оргилын тухай сонирхолтой 20 баримт
  • Уран бүтээлч 290 буюу М.Төгөлдөр таалал төгсжээ
  • Туулсан тэмцэл, тулгарсан өрсөлдөгч ихтэй Т.Тулга гавьяат
  • Токиогийн Их дуулгаас Монголын цор ганц медалийг хүртсэн О.Уранбаярын тухай 10 баримт
  • Цолондоо дүүрэн бөх Б.Даваа-Очирын тухай сонирхолтой 15 баримт
  • Б.Энх-Оргилтой "ONE Championship" холбооны аваргын төлөө тулалдах Фабрисио де Андраде гэж хэн бэ?
  • "Гоёл-2026”наадмын Топ моделоор тодорсон загвар өмсөгч Б.Батцэцэгийн тухай 18 баримт
  • “Шинжлэх ухааны ажилтны өдөр”-ийг тэмдэглэн өнгөрүүлэв
  • Арав хоногийн ажил хэргийн визийг уригчгүйгээр мэдүүлэх боломжтой боллоо
  • Т.Даваадалай: Явган замыг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилснээр явган хүний гэмтэл, бэртэл 15 хувиар буурсан
  • Г.Занданшатар хавар хүртэл тэсэх үү?!
  • УСУГ-ын 2025 оны ОНЦЛОХ 12 үйл явдал
  • Хууль бусаар 3 тонн шатахуун шагаар зарж байсан иргэдийг шалгаж байна
  • Х.Нямбаатар: Дулааны тавдугаар цахилгаан станцыг 2028 онд ашиглалтад оруулахаар гэрээ байгуулаад байна
  • Оюутолгой руу чиглэсэн Оросын бойкот бодитой юм байна
  • Ардчилсан хувьсгалын 35 жил, Ардчиллын төлөөх намууд нэгдсэний 25 жилийн ойн барилдаанд барилдах бөхчүүд
  • “Жавхлант”, “Шивээ толгой” ашиглалтын тусгай зөвшөөрлийн асуудлаарх нотлох баримтуудыг шинжлэн судалж байна
  • Улсын начин аавтай, МУГТ ээжтэй Ж.Энхсоёл охин БНСУ-ын волейболын дээд лигт тоглоно
  • Хамгийн залуу гишүүн С.Цэнгүүн гадаад томилолтод 22 удаа явжээ
  • ХАМАС-ын эсрэг тэмцэж байсан Изриалын томоохон удирдагч Газад алагджээ
24 баримт
  • "Гоёл-2026”наадмын Топ моделоор тодорсон загвар өмсөгч Б.Батцэцэгийн тухай 18 баримт
  • Улсын арслан Б.Орхонбаярын найз Эдди Жо Уильямсын тухай сонирхолтой баримтууд
  • Токиогийн Их дуулгаас Монголын цор ганц медалийг хүртсэн О.Уранбаярын тухай 10 баримт
  • Цолондоо дүүрэн бөх Б.Даваа-Очирын тухай сонирхолтой 15 баримт
  • "One Championship" холбооны аварга болсон Б.Энх-Оргилын тухай сонирхолтой 20 баримт
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото COP17 Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК