зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.10.15
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
COP17
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • COP17
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Боловсролын тухай багц хуулиудын хэрэгжилтийг эрчимжүүлэх талаар ажлын хэсэг байгууллаа

2025-1-14
0
ЖИРГЭХ

 

УИХ-ын Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын байнгын хорооны өнөөдрийн хуралдаанаар Дээд боловсролын тухай хуулийн хэрэгжилтийн талаарх Боловсролын сайд П.Наранбаярын  мэдээллийг сонслоо. Тэрбээр, судалгааны их сургуулиудыг бий болгох талаар хийж хэрэгжүүлж буй ажлаа эхний ээлжинд танилцуулсан юм.

“Өнөөдөр дээд боловсролын сургалтын 65 байгууллага үйл ажиллагаагаа явуулж байгаагаас 34 их сургууль, 29 дээд сургууль, 2 коллеж байна. Боловсролын багц хууль батлагдсанаас хойш дээд боловсролын салбарт Засгийн газрын 7 тогтоол, Боловсролын сайдын 14 тушаал, дүрэм журам нийтдээ 23-ыг баталжээ. Судалгааны их сургууль байгуулах ажлыг үе шаттайгаар зохион байгуулж,  эхний ээлжинд дээд боловсролын сургалтын байгууллагын ангиллын тогтоох, дүгнэлт гаргах чиг үүрэг бүхий ажлын хэсэг ажиллаж байна. Дээд боловсролын тухай хуулийн дагуу дээд сургуулийг их сургууль эсвэл коллеж болох шилжилтийн үйл ажиллагааг 2025 оны 6 дугаар сарын 15-ны өдрийг хүртэлх хугацаанд зохион байгуулахаар заасан. Дээд боловсролын хуулийн 7.8-д заасны дагуу судалгааны их сургуулийг байгуулах хуулийг УИХ-д Засгийн газар өргөн мэдүүлснээр УИХ хуулиар байгуулна. Элсэлтийн шалгалтыг 2024-2025 оны хичээлийн жилээс эхлэн жилд хоёр удаа зохион байгуулж,  2025-2026 оны хичээлийн жилд босго оноог 490, орон нутгийн сургуулийнхыг 430 болгож 10 оноогоор нэмэгдүүлэхээр болсон.

Мөн тэргүүлэх болон эрэлттэй мэргэжлийг тодорхойлох аргачлал, жагсаалтыг таван жил тутам шинэчлэн боловсруулж батлуулахаар хуульчлагдсан бөгөөд 2024 оны А/120 тоот тушаалаар  ажлыг хэсгийг баталж, 2025 оны эхний улиралд батлуулахаар ажиллаж байна. Тэргүүлэх болон эрэлттэй мэргэжлийн чиглэлээр хөтөлбөрүүдийн элсэлтийг нэмэгдүүлж, суралцагчдад тэтгэлэг олгох, тэргүүлэх мэргэжлүүдээр төгсөгчдийг ажилд авч буй компаниудад татварын хөнгөлөлт зэрэг урамшуулал олгох бодлогыг дэмжинэ. Тэргүүлэх болон эрэлттэй мэргэжлээр суралцагчид Засгийн газрын тэтгэлэг нийтдээ 6,9 тэрбум төгрөг, зарим эрэлттэй мэргэжлээр суралцагчдад 6,2 тэрбум, сургалтын төлбөрийн зээл 4,3 тэрбум төгрөгийн тэтгэлгийг тус тус олгоод байна. Дээд боловсролын сургалтын байгууллагын төгсөлтийн журамд төгсөлтийн баримт diploma supplement-ийг олон улсын жишгийн дагуу сургалтын хөтөлбөрийн суралцахуйн үр дүн, үнэлгээ, мэргэшлийн шаталсан бүтэц, уялдаа зэрэг мэдээллээс гадна төгсөгчийн сургалтын хугацаандаа эрдэм шинжилгээ, судалгаа, нийгмийн хариуцлагын чиглэлээр хийсэн үйл ажиллагаа, ололт амжилтыг нарийвчлан тусган олгож эхэлсэн. Төрийн өмчийн их сургуулиуд хэрэгжүүлж буй сургалтын хөтөлбөрүүдийн төгсөлтийн дараах мөшгөх судалгааг жил бүр хийж байна. Цаашид төгсөгчдийн мөшгөх судалгааг бүрэн цахим хэлбэрт шилжүүлнэ. Дээд боловсролын сургалтын байгууллагад насан туршийн боловсрол олгох тогтолцоог төрөөс дэмжин ажиллана.

Докторын зэрэг хамгаалуулах 39 зөвлөл, докторын зэрэг хамгаалуулах дэд зөвлөл байгуулах шаардлага хангасан 19 сургууль, 180 орчим хөтөлбөр үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Дээд боловсролын тухай хуулийн дагуу эрдэмтдийн нэгдсэн санг ШУТС-тай хамтран бүрдүүлэх ажлыг зохион байгуулж байна. Тэргүүлэх болон эрэлтийн мэргэжлийн чиглэлээр суралцагчид олгох сургалт судалгааны тэтгэлэг нийтдээ 9,6 тэрбум төгрөг төрийн өмчийн боловсролын сургалтын байгууллагын эзэмшиж ашиглаж байгаа хөрөнгийн төрийн өмчийн тогтмол зардал нийтдээ 13 тэрбумыг олгож байна. Дээд боловсролын сургалтын байгууллагын эрэмбэ тогтоох ажлыг зохион байгуулсан. Засгийн газрын шийдвэрээр шинээр байгуулагдсан их, дээд сургуулийн дэргэдэх хүрээлэнгүүдийн үйл ажиллагааны татаас 1,8 тэрбумыг тус тус олгохоор ажиллаж байна гэв.

Сайдын мэдээлэлтэй холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Д.Рэгдэл, докторын зэрэг хамгаалахад тухайн оюутны бүтээлд тухайн сургуулийн нэрийг оруулж, оюуны өмчийг хамтран эзэмших шаардлага тавьдаг. Өөрөөр хэлбэл, бусдын оюуны өмчийг докторын зэрэг хамгаалсан сургууль нь давхар эзэмших журмыг өөрчлөх эсэх талаар, УИХ-ын гишүүн Д.Бум-Очир, сүүлийн үед манай залуучууд дээд боловсролыг гадаадад эзэмшихийг илүүд үзэх боллоо. Монголын их, дээд сургуулиудад суралцах хүсэл  эрмэлзлэлийг буй болгоход анхаарах, их, дээд сургуулиудыг шинжлэх ухаан салбараас тусдаа гэсэн ойлголтыг залруулах талаар саналаа илэрхийлээд төрийн өмчит их, дээд сургуулиудад багш бэлтгэх талаар ямар ажил хийж байгаа талаар асуув. Боловсролын сайд П.Наранбаяр, докторын зэрэг хамгаалахад оюуны өмчийг зөвхөн тухайн эрдмийн зэрэг хамгаалагч эзэмших эрхийг олгохоо  журамд өөрчлөлт оруулна. Монголдоо бакалаврын боловсрол эзэмшээд хэрэв  гадаадад сурах шаардлагатай бол магистр, докторт суралцах нь хамгийн зөв хэлбэр юм. Боловсролын зээлийн сангаас бакалаврын түвшинд зээл, магистр, докторын сургалтад буцалтгүй тусламж буюу тэтгэлэг олгож байгаа гэв. Мөн УИХ-ын гишүүн Ж.Галбадрах, байгалийн ухааны салбарын чиглэлээр дээд мэргэжил эзэмших элсэгчдийн тоог нэмэгдүүлэх талаар ямар бодлого баримталж байгаа болон их, дээд сургуулиуд сургалтын чиглэлээс судалгааны чиглэлийн сургууль болох бэлтгэх ажил хэр хангагдаж байгаа талаар асуусан. Энэхүү асуултад өнөөдрийн байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон төрийн өмчит их, дээд сургуулиудын ректорууд тус бүртээ хариулт өглөө. Тухайлбал, Хөдөө аж ахуйн их сургуулийн ректор Б.Баасансүх, судалгааны их сургууль болохын тулд багш нарын мэдлэг ур чадварыг дээшлүүлэх, дундын лабораториудыг бий болгох, хамтарсан болон  ахисан түвшний хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлэх, судалгааны төв хүрээлэн байгуулах бодлогыг баримталж байна гэсэн бол МУИС-ийн ректор Б.Очирхуяг, судалгааны их сургуулийг байгуулахад  судалгаа, шинжилгээний ажилдаа орлогын хэдэн хувиа  зарцуулж байгаагаас шалтгаална. Гэтэл орлогын 30-аас багагүй хувийг судалгаа шинжилгээнд зарцуулж байж, судалгааны их сургуулийн хэв шинжид ойртоно гэж заасан. Дээд боловсролын тухай хуулийн тодорхой заалтуудыг хэрэгжүүлэх журам гаргаагүй учраас судалгааны чиглэлээр ажиллах санхүүжилт, эрх зүйн орчныг яаралтай  шийдэх шаардлагатай гэв. Харин АУШУИС-ийн ректор Б.Дамдиндорж, их сургуулийн дэргэдэх эмнэлэг  байгуулах чиглэлд ажиллаж байна. Оюутны төлбөрөөс хамааралтай байдлыг арилгахын тулд анагаахын их сургуулийн дэргэдэх эмнэлгийн орлогыг эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажилд зарцуулах боломжийг олгох шаардлагатай талаар онцолсон бол МУБИС-ийн ректор Ж. Батбаатар, олон улсын жишгээр шинээр байгуулах, эсвэл нэг сургуулиа сонгож судалгааны их сургууль байгуулах арга зам байна. Энэ сонголтыг хийх шаардлагатай гэв.  

Боловсролын сайд П. Наранбаяр, байгалийн ухааны салбарын мэргэжлийг тэргүүлэх, эрэлттэй тэргүүлэх мэргэжлийн ангилалд оруулсан ч элсэлтийн квот хангалтгүй байсаар байна. Инженер, техникийн зэрэг мэргэжил эзэмшүүлэх талаар дорвитойхон хөтөлбөр төслийг хэрэгжүүлэх шаардлагатай гэсэн бол тус байнгын хорооны дарга Ч.Ундрам, байгалийн ухааны чиглэлийн хичээлийн лаборатори хангалтгүй учраас энэ чиглэлийн хичээлийг хүүхдүүд сайн ойлгохгүй байна. Тиймээс нийгэм, хүмүүнлэгийн чиглэлийн мэргэжилдээ илүү сонирхолтой байна. Тэгэхээр ерөнхий боловсролын сургуулиудыг байгалийн ухааны чиглэлийн шинжлэх ухааныг судлах лабораторитой болгох асуудлыг шийдэх нь чухал гэв.

Боловсролын яамны Дээд боловсролын газрын дарга Ж.Ариунболд, хөдөө аж ахуйн салбарт тэр дундаа орон нутагт ажиллах мэргэжлийн хэрэгцээний 25 хувь нь мэргэжлийн ажиллах хүчнээр хангагдсан гэсэн дүгнэлт гарсан. ХААИС-ийг Дархан-Уул аймагт шилжүүлэн байгуулахаар Засгийн газрын үйл ажиллагааны мөрийн хөтөлбөрт заасны дагуу ажлын хэсэг байгуулаад ажиллаж байгаа. Яамны хувьд элсэлтийн бодлогоо шинэчлэн ажиллаж байна. Тухайлбал, элсэлтийн босго оноог жил бүр нэмэгдүүлэх, элсэлтийн шалгалтыг байгалийн болон нийгмийн ухааны чиглэлээр багцалсан байдлаар жилд 2 удаа авахаар болсон хэмээн асуултуудад хариуллаа.

УИХ-ын гишүүн Б.Хэрлэн, тэргүүлэх мэргэжлээр төгссөн оюутнуудыг ажлын байраар хангасан хувийн хэвшлийнхэнд татварын хөнгөлөлт үзүүлнэ гэж заасан. Хэрвээ хувийн хэвшлийнхэн их, дээд сургуулиудын багш, судлаач нартай судалгааны төсөл хэрэгжүүлж буй тохиолдолд мөн татварийн хөнгөлөлт эдлэх боломжтой эсэх талаар асуув.

Боловсролын яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Ж. Батжаргал, өнгөрсөн жил Татварын тухай хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтөөр аж ахуйн нэгжүүдийг хүний хөгжил, боловсрол, эрүүл мэндийн чиглэлээр хөрөнгө оруулсан бол татварын тодорхой хөнгөлөлтийг үзүүлэхээр заасан нь боловсролын салбарт бол маш том дэмжлэг болсон. Харин 2025 онд агаар орчны бохирдлыг бууруулах чиглэлээрх хөрөнгө оруулалтад энэхүү татварын хөнгөлөлт хамаарахаар болж байна. Тэгэхээр хөрсний бохирдлыг бууруулах зорилготой сургуулиудын нүхэн жорлонг байгуулах зэрэг үйл ажиллагаа татварын хөнгөлөлтөд хамаарах болно гэв.

Ийнхүү их, дээд сургуулиудыг судалгааны их сургууль байгуулахад төрийн санхүүжилт 70 хувьтай байж бүрэн агуулгаараа хөгжих боломжтой талаар их, дээд сургуулиудын ректорууд саналаа хэлж, багш нарын мэдлэг ур чадварыг сайжруулах, хамтран ажиллах уялдаа холбоогоо нэмэгдүүлэх, материллаг баазаа бэхжүүлэх зэрэг тулгамдсан асуудлуудаар үг хэлж, байнгын хорооны гишүүдийн асуултуудад хариуллаа. Мөн хөдөө орон нутагт буй их, дээд сургуулиудын чадавхийг сайжруулах,  гадаадад суралцах оюутнуудын тэтгэлгийг олгох талаар нэгдмэл бодлого баримтлах, төгсөгчдийн мэдлэг, ур чадварт анхаарч, ажлын байранд гологдохгүй байхаар шалгуур тогтоох зэрэг саналыг гишүүд хэлж байв.

УИХ-ын гишүүн Г.Дамдинням, Боловсролын тухай багц хуулийн хэрэгжилт хангалтгүй байгаа талаар шүүмжилээд хуулиудын хэрэгжилтийг эрчимжүүлэх талаар Ажлын хэсэг байгуулах зарчмын санал гаргав. Ажлын хэсгийг байгуулах талаарх байнгын хорооны тогтоолыг гишүүдийн олонх дэмжлээ хэмээн УИХ-ын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг БНЭУ-ын Ерөнхий сайд Нарендра Моди угтлаа
Ж.Бат-Эрдэнэ: Хоёр тал зөвшилцөөд бичгээ татах юм бол зөвхөн төсвөө хэлэлцэнэ
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд БНЭУ-ын Гадаад хэргийн сайд бараалхав
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсад төрийн айлчлал хийхээр хүрэлцэн ирлээ
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Х.Нямбаатар: НЗДТГ-ын албан хаагчдын нийгмийн асуудлыг үе шаттай шийдвэрлэнэ
    7 цаг 15 мин
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг БНЭУ-ын Ерөнхий сайд Нарендра Моди угтлаа
    7 цаг 39 мин
  • Ж.Бат-Эрдэнэ: Хоёр тал зөвшилцөөд бичгээ татах юм бол зөвхөн төсвөө хэлэлцэнэ
    12 цаг 18 мин
  • Увс, Завхан зэрэг аймгуудын зарим хэсгээр 16 см цасан бүрхүүл тогтжээ
    12 цаг 32 мин
  • Онцын шаардлагагүй бол хол замд гарахгүй байхыг анхаарууллаа
    13 цаг 5 мин
  • ЭСЯ: БНХАУ-аас Монгол Улсад гаалийн нэмэлт татвар ногдуулаагүй бөгөөд Монгол Улс руу хийх экспортыг хориглоогүй
    13 цаг 48 мин
  • Пара пауэрлифтингийн ДАШТ-д Хөдөлмөрийн баатар Э.Содномпилжээ, ОУХМ Д.Жигмэд нар өрсөлдөнө
    13 цаг 55 мин
  • "Цагаан алт" хөдөлгөөний хүрээнд “Арьс ширэн түүхий эд бэлтгэл-2025” сургалт боллоо
    14 цаг 25 мин
  • Түлш хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийнхөн угаарын хийн эрсдэлээс сэргийлэн ажиллаж байна
    14 цаг 28 мин
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн айлчилж буй Энэтхэг Улсын тухай 24 баримт
    14 цаг 52 мин
  • “Импортын хүнсний худалдаа-хяналт” аяны хүрээнд сургалт зохион байгуулж байна
    14 цаг 59 мин
  • Алба хаагчид 3798 хүний амь нас, 390.2 тэрбум төгрөгийн өмч хөрөнгийг авран хамгаалжээ
    15 цаг 2 мин
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд БНЭУ-ын Гадаад хэргийн сайд бараалхав
    15 цаг 8 мин
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсад төрийн айлчлал хийхээр хүрэлцэн ирлээ
    15 цаг 10 мин
  • Цастай өдөр цангинуулан уншмаар 10 шүлэг
    15 цаг 11 мин
  • ӨНӨӨДӨР: Монгол-Чехийн бизнес эрхлэгчдийн форум болно
    15 цаг 29 мин
  • Улаанбаатарт 2 градус дулаан байна
    15 цаг 32 мин
  • Үндэсний төлбөрийн системийн зөвлөлийн ээлжит хурал боллоо
    Уржигдар 17 цаг 55 мин
  • FMC, Business Conference арга хэмжээнд 1000 орчим бизнесийн салбарын манлайлагчид оролцлоо
    Уржигдар 17 цаг 51 мин
  • Монгол Улс ISO-гийн Ерөнхий чуулганд оролцов
    Уржигдар 17 цаг 47 мин
  • Монголчуудын оролцож буй "Physical: Asia" шоуны тухай бид юу мэдэх ёстой вэ?
  • Удахгүй эхлэх "Алтан цом"-ын төлөөх барилдааны ОНЦЛОГ
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн "Нийт шүүгчийн III чуулган"-д хэлсэн 24 эшлэл
  • Дэлхий нийтийн үзэн ядалтын бай болоод буй Изриал улсын тухай 24 баримт
  • Цастай өдөр цангинуулан уншмаар 10 шүлэг
  • "Өндөр аварга" П.Бүрэнтөгсийн тухай 24 баримт
  • Цэцийн дарга Г.Баясгалангийн шүүгээнд хав дарагдсан УИХ-ын гишүүдийн “хэрэг”
  • Д.Амарбаясгалан: Г.Занданшатар дарга аа, өөрийнхөө хийсэн оффтейк гэрээнүүдээ өөрөө тайлбарлаарай
  • СУРВАЛЖИЛГА: Сумаас амжилтын гараагаа эхэлсэн тив, дэлхийн медальтан
  • Г.Занданшатар УИХ-ын даргаар ажиллаж байхдаа нүүрсний оффтейк гэрээг нууцын зэрэглэлд авснаа мартсан бололтой
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн айлчилж буй Энэтхэг Улсын тухай 24 баримт
  • MCS групп мэдэгдэл гаргажээ
  • Бор тээг. Хар будаг
  • Ерөнхий сайдын хувь заяаг дэнслэх ТББХ-ны гишүүд
  • Н.Түвшинбаярын амьдралаар баримтат кино хийнэ
  • Хагас коксон шахмал түлшийг борлуулж эхэллээ
  • ТББХ 14.00 цагт хуралдаж, Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг хэлэлцэнэ
  • БӨХ: Өнөөдрийн барилдаанд хэн түрүүлэх вэ?
  • Д.Амарбаясгалан: Маш олон гишүүдийг олон шалтгаанаар дарамталж байна
  • Богдхан уулын дугуй цагаан дээрх “Хангарьд”-ын хөшөөг шинэчиллээ
  • Цастай өдөр цангинуулан уншмаар 10 шүлэг
  • MCS групп мэдэгдэл гаргажээ
  • Д.Амарбаясгалан: Маш олон гишүүдийг олон шалтгаанаар дарамталж байна
  • Дэлхий нийтийн үзэн ядалтын бай болоод буй Изриал улсын тухай 24 баримт
  • Д.Амарбаясгалан: Г.Занданшатар дарга аа, өөрийнхөө хийсэн оффтейк гэрээнүүдээ өөрөө тайлбарлаарай
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганаар "2026 оны төсөв"-ийн хүрээний мэдэгдлийг хэлэлцэж байна
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн "Нийт шүүгчийн III чуулган"-д хэлсэн 24 эшлэл
  • Хагас коксон шахмал түлшийг борлуулж эхэллээ
  • Монголчуудын оролцож буй "Physical: Asia" шоуны тухай бид юу мэдэх ёстой вэ?
  • Богдхан уулын дугуй цагаан дээрх “Хангарьд”-ын хөшөөг шинэчиллээ
  • Г.Занданшатар УИХ-ын даргаар ажиллаж байхдаа нүүрсний оффтейк гэрээг нууцын зэрэглэлд авснаа мартсан бололтой
  • ТББХ 14.00 цагт хуралдаж, Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг хэлэлцэнэ
  • Ерөнхий сайдын хувь заяаг дэнслэх ТББХ-ны гишүүд
  • Ж.Бат-Эрдэнэ: Хоёр тал зөвшилцөөд бичгээ татах юм бол зөвхөн төсвөө хэлэлцэнэ
  • Удахгүй эхлэх "Алтан цом"-ын төлөөх барилдааны ОНЦЛОГ
  • Цэцийг цэгцэлье, цэгцлэхдээ Г.Баясгалангаас эхэлье
  • Улаанбаатар хотод энэ онд 100.9 км авто замыг бүрэн шинэчиллээ
  • Бор тээг. Хар будаг
  • Ирэх онд 30 км борооны ус зайлуулах шугам угсарна
  • Н.Түвшинбаярын амьдралаар баримтат кино хийнэ
24 баримт
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн айлчилж буй Энэтхэг Улсын тухай 24 баримт
  • "Өндөр аварга" П.Бүрэнтөгсийн тухай 24 баримт
  • Удахгүй эхлэх "Алтан цом"-ын төлөөх барилдааны ОНЦЛОГ
  • Монголчуудын оролцож буй "Physical: Asia" шоуны тухай бид юу мэдэх ёстой вэ?
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн "Нийт шүүгчийн III чуулган"-д хэлсэн 24 эшлэл
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото COP17 Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК