Хар тамхины хэрэглээ дэлхий нийтийг хамарч байхад манай улсад энэ төрлийн гэмт хэрэг сураггүй байсан үе тун саяхан. Гаднын иргэд хар тамхи хэрэглэсэн, мансуурсан гэсэн мэдээлэл дуулж байснаас өөрийн оронд ийм хэрэг гарлаа гэж дуулаагүй байсан монголчуудын дунд 2000-аад оны эхээр л энэ тухай яригдаж эхэлсэн. Эхэндээ манай улсын иргэд гаднынханд хууртан, тээвэрлэгч болж байгаа тухай ярьж эхэлсэн бол сүүлийн жилүүдэд манай улсад хар тамхи, мансууруулах бодисын хэрэглээ ихсэх хандлагатай болж, үүнд насанд хүрээгүй хүүхдүүд ч татагдах тохиолдол цагдаагийн байгууллагад бүртгэгдсээр байгаа.
Тэр дундаа олны танил хүмүүс эл “хар хор”-ыг ихээр сонирхох болж, торны цаана суусан нь ч бий. Түүнчлэн манай улсын иргэд хилийн чанадад хар тамхи мансууруулах бодисыг санаатай болон санамсаргүйгээр тээвэрлэн, ял зэм хүртэх тохиолдол өдгөө ч гарсаар байна.
Хар тамхи, мансууруулах сэтгэцэд нөлөөлөх эм бэлдмэл буюу мөсөн чихрийг оруулж ирэн залуучуудад зардаг нь ил болоод байгаа. Баримлын шавар, эсвэл ногоон замаска хэлбэрээр худалдаалах нь ч бий. Мөн хүнд хэлбэрийн хар тамхины төрлийн зүйлүүд ч Монголын хилээр нэвтэрсэн тохиолдол илэрсээр байгаа билээ.
Судалгаагаар хар тамхины төрлийн бодисыг хэрэглэж байгаа залуусын дийлэнх нь 17-20 гаруй насныхан байж болзошгүй байдал ажиглагдаж байгаа гэдгийг албаныхан хэлж байсан.
Хамгийн гол нь эцэг эхчүүд хүүхдүүддээ ихээхэн анхаарал хандуулах хэрэгтэй байна. Миний хүү насанд хүрчихсэн, бие даасан гээд хүүхдээ орхисон байхад хүүхэд тань архи дарс үнэртүүлэлгүйгээр ямар нэгэн байдлаар мансуурсан байх тохиолдол бий. Хэрвээ ийм тохиолдол гарвал мэргэжлийн эмчид болон цагдаагийн байгууллагад яаралтай мэдэгдэх шаардлагатай. Дээрээс нь баар, цэнгээний газар ажиллуулж байгаа иргэд тухайн газрынхаа үйлчлүүлэгч, барменийг ч мөн сайтар хянаж байх шаардлагатай байна.
Хамгийн сүүлд л гэхэд долдугаар сарын 27, 28, 29 гурван өдөр дараалан мансуурсан хэрэг гарчээ. Тодруулбал, 27-ны өдөр 21 настай эрэгтэй Б гэгч гэртээ, 28-ны өдөр 30 настай эрэгтэй Б, 32 настай эрэгтэй Н, 28 настай эрэгтэй М нар мансуурч эмнэлэгт хүргэгдсэн, 29-ны өдөр 20 настай эрэгтэй Э, А нар эмнэлэгийн хашаанд мансуурч байгаад тус тус цагдаагийн байгууллагад баригдан шалгагдаж байна.
Ер нь хар тамхийг байнгын хэрэглээгээ болгочихсон, энэ төрлийн бодисын хүнд хэлбэрийг хэрэглэдэг иргэд ч байдаг аж. Тэгэхээр манай улсынхувьд хар тамхины хэрэглээ аюултай байдалд хүрсэн гэж ойлгож болно. Ялангуяа идэр насны залуучууд хар тамхи хэрэглэх, мансуурах сонирхол нэлээд давамгайлах хандлагатай болсон байна.
Хамгийн сүүлд л гэхэд долдугаар сарын 27, 28, 29 гурван өдөр дараалан мансуурсан хэрэг гарчээ. Тодруулбал, 27-ны өдөр 21 настай эрэгтэй Б гэгч гэртээ, 28-ны өдөр 30 настай эрэгтэй Б, 32 настай эрэгтэй Н, 28 настай эрэгтэй М нар мансуурч эмнэлэгт хүргэгдсэн, 29-ны өдөр 20 настай эрэгтэй Э, А нар эмнэлэгийн хашаанд мансуурч байгаад тус тус цагдаагийн байгууллагад баригдан шалгагдаж байна.
Тэд цавуу үнэрлэх, өвс ургамал татах зэргээр тодорхой хэмжээгээр мансуурсан байна: Үүнээс гадна хар тамхи хэрэглэдэг хүмүүс насанд хүрээгүй, ялангуяа арван жилийн хүүхдүүдийг уруу татах, тэдэнд мансуурахыг санал болгосон тохиолдол ч бүртгэгдэн, шалгагдаж байгаа аж.
Д.Дуулим