зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.21
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Орост анх удаа монгол хүний хөшөө босно

2011-10-24
0
ЖИРГЭХ

Тувагийн төрийн зүтгэлтэн БНТува улсыг үндэслэгч гэгддэг Буянбадрах гүнгийн хөшөөг Кызыл хотод босгохоор болжээ. Зургаан метр өндөр хөшөөг Кызыл хот дахь Үндэсний музейн өмнөх талбайд босгох бөгөөд зардалд шаардагдах долоон сая рублийг цуглуулахад хандив тусламж өргөхийг Тувагийн Ерөнхийлөгч Шолбан Кара-Оол уриалав. Энэ ажил бүтвэл ОХУ-ын нутагт монгол хүнд зориулсан анхны хөшөө босч байгаа нь тэр. 1911 оны Монголын Үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөний дараа Урианхайн зарим хошууг Богд хаант улсын бүрэлдэхүүнд багтаахад хошууны ноён Буянбадрах гүнгийн гүйцэтгэсэн үүрэг асар их юм.


Тувагийн төрийн зүтгэлтэн БНТува улсыг үндэслэгч гэгддэг Буянбадрах гүнгийн хөшөөг Кызыл хотод босгохоор болжээ. Зургаан метр өндөр хөшөөг Кызыл хот дахь Үндэсний музейн өмнөх талбайд босгох бөгөөд зардалд шаардагдах долоон сая рублийг цуглуулахад хандив тусламж өргөхийг Тувагийн Ерөнхийлөгч Шолбан Кара-Оол уриалав. Энэ ажил бүтвэл ОХУ-ын нутагт монгол хүнд зориулсан анхны хөшөө босч байгаа нь тэр. 1911 оны Монголын Үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөний дараа Урианхайн зарим хошууг Богд хаант улсын бүрэлдэхүүнд багтаахад хошууны ноён Буянбадрах гүнгийн гүйцэтгэсэн үүрэг асар их юм. Хожим 1914 онд Урианхайн хязгаарыг Хаант Оросын ивээлд багтааж улмаар 1921 онд тусгаар тогтнуулан хэрэг дээрээ Зөвлөлтийн харъяаны улс болгоход ч оройлон оролцсон хүн нь гүн Буянбадрах билээ. Тэрбээр 1908 онд 16 настайдаа эцгээсээ хошуу ноёны хэргэм залгамжилсан бөгөөд 1921 онд Туваг тусгаар улс болсноос хойш Засгийн газрын бүрэлдэхүүнд орж яамдын сайд зэрэг албан тушаал хашиж байжээ. Гэрээр хүмүүжиж багаас өндөр боловсрол олж авсан Буянбадрах монгол, төвд, хятад, орос хэл сайн мэддэг байсан гэх бөгөөд 1921-26 онд Тувагийн дөрвөн удаагийн Үндсэн хуулийг боловсруулахад тэргүүлэн оролцсон хүн юм. 1928 онд Тувагийн Ардын хувьсгал намын Төв хорооны шийдвэрээр түүнийг баривчилж 1924 онд гарсан Хэмчигийн хар шар феодалын бослогод оролцсон, хувьсгалын эсэргүү үйл ажиллагаа явуулсан хэргээр ял тулган намын нарийн бичгийн дарга И.Шагдаржав, ерөнхий сайд асан Х.Дондог нарын хамтаар буудан хороожээ. 2007 онд Тувагийн ерөнхийлөгчийн зарлигаар Буянбадрахыг хилс хэрэгт шийтгэж хэлмэгдүүлсэн хэмээн цагаатгасан билээ.

Хөшөө босгох талаар Тувагийн хэвлэлд мэдээлэхдээ энэ хүнийг Монгуш Буянбадрах гэсэн нь хачирхалтай. Буянбадрах нь Урианхайн долоон хошууны нэгний ноён Хайдавын (Буурал ноён хэмээх) өргөмөл ганц хүү юм. Хайдав нь 1905-07 онд хошуундаа Устын хүрээ хэмээх томоохон хийд байгуулж нутаг орондоо алдаршсан, тухайн үеийн Урианхайн хязгаарын хамгийн нөлөө бүхий язгууртан байжээ. Хайдавтай уулзсан Европын болон Оросын жуулчид түүний өндөр боловсрол, удирдах авъяас, язгууртны эрхэмсэг шинжийг бахдан тэмдэглэсэн байдаг. Орос-Японы дайнд Хаант Орос ялагдсаны дараа Хайдав ноён нутагтаа ирж суусан оросуудыг ил цагаан хавчиж хөөх болсон бөгөөд энэ явдал хурцдан хилийн маргаанд хүрснээр тэрбээр хошууны цэргээ удирдан Сибирийн казак отрядуудтай байлдаж байжээ. Казакуудад ялагдсан Хайдавыг Манжийн эрх баригчид улс хоорондын харилцааг хурцатгасан хэмээн буруушааж амиа егүүтгэхийг шаардсаныг Хайдав ёсоор болгосон гэдэг. Урианхай түмний дунд түгсэн зарим яриагаар, Хайдав ноёныг Төвдөд одож бясалгалд суусаар тэндээ бие барсан гэх нь бий. Нутгийн адуучнаас Буурал ноёны өргөж авсан ганц хүү Буянбадрахын гэргий Ханджаваас хүүхэд гараагүй тул гурван хүүхэд өргөж авсан байна. Тэдний нэг, өдгөө 85 настай Алтанхүү эмгэн Кызыл хотод энх тунх сууж байгаа бөгөөд Буянбадрахын ач Самбуу, Сундуй, Владимир нарын олон хүн Тувадаа нэр хүндтэй, боловсролтой хүмүүс болжээ. 2006 онд төрсөн ачдаа Алтанхүү гуай Буянбадрах гэдэг нэр хайрласан байна.

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Танилц: Монголын өмчлөлийн анхны зорчигч тээврийн онгоц “Боинг 767-300ER”
Өнөөдөр Д.Данзанравжаагийн 9-р дүрийг сэнтийд нь залах ёслол болно
Монголын газрын зургийг Хятадад дуудлагаар худалдахаар бэлджээ
Орос минжүүд Монголд тавтай өвөлжлөө
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (2)

  • Зочин (103.229.120.107)
    fafdafa
    2015 оны 05 сарын 30 | Хариулах
  • Зочин (103.229.120.107)
    fafdafa
    2015 оны 05 сарын 30 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Баян-Өлгий аймагт Раашгэмпэллин хийд нээлтээ хийж, Жадо Ринбүчи багш гурван өдөр ном айлдана
    10 цаг 23 мин
  • Өнөөдрөөс эхлэн халуун ус хязгаарлана
    14 цаг 39 мин
  • Улсын аварга О.Хангай түрүүлж, улсын арслан Ц.Бямба-Отгон үзүүрлэв
    14 цаг 51 мин
  • Эмэгтэй шигшээ баг хүрэл медалийн төлөө тоглоно
    15 цаг 20 мин
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
    15 цаг 38 мин
  • Улаанбаатарт 29 градус дулаан байна
    15 цаг 53 мин
  • Хүүхдүүдийн эрүүл мэндэд онцгой анхаарч, учирсан хохирлыг арилган, дахин ийм алдаа гаргахгүй ажиллахыг Ерөнхий сайд анхаарууллаа
    Уржигдар 22 цаг 15 мин
  • Ерөнхий сайд Г.Занданшатар “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-тай байгуулсан гэрээ нэг бүрийг нягталж, шалгах үүрэг өглөө
    Уржигдар 19 цаг 01 мин
  • Натураас Нарны зам хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
    2025-07-18
  • Аянга цахилгаанаас хэрхэн сэргийлэх вэ?
    2025-07-18
  • 10 дугаар хорооллын уулзвараас замаас Саппорогийн уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
    2025-07-18
  • “Хог шатааж, эрчим хүч гаргах үйлдвэр” төсөлд гурван аж ахуйн нэгж санал ирүүллээ
    2025-07-18
  • "М-Си-Эс" группээс Улсын арслан Э.Батмагнайд 1 тэрбум төгрөгийг гардуулан өгчээ
    2025-07-18
  • Баяр наадмын үеэр Гэмтэл Согог Судлалын Үндэсний Төвд 4093 хүн тусламж үйлчилгээ авчээ
    2025-07-18
  • Үерийн аюулаас сэрэмжлүүлж байна
    2025-07-18
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Автотээврийн салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүллээ
    2025-07-18
  • С.Шижирбат: Яаралтайгаар 16-нд ирсэн байх ёстой допингийн хариуг яагаад зарлахгүй байна аа?
    2025-07-18
  • Арав хоногийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
    2025-07-18
  • ЕБ-ын 45 дугаар сургуулийн урд “Өглөөний цайны үйлчилгээтэй гудамж” зориулалтаар 9 ширхэг зөөврийн путикийг байрлуулсан
    2025-07-18
  • Жүжигчин, найруулагч Б.Амарсайхан: Шувуу тэнгэртээ нисэж яваад үхэх сайхан байдаг юм гэнэ лээ...
    2025-07-18
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • "ТЭЦ-3"-ын нөхцөл байдалтай танилцах үеэр Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгээс "онцлох" 24 эшлэл
  • “Алдар”-ын бас нэг тамирчин СЭРГЭЭШИЙН шинжилгээнд бүдэрлээ
  • Зарим бөхчүүд Үндэсний бөхийн спортын амин сүнсийг залгих нь
  • Coldplay-гийн “Kiss Cam” нь нэр хүндтэй тек компанийн захирал Энди Байрон ба хүний нөөцийн дарга Кристин Кабот нарын амрагийн харилцааг илчлэв
  • “Улаанбаатарын Гранд Слам” тэмцээнд 29 улсын 246 тамирчин мэдүүлгээ илгээжээ
  • Бөхийн өргөөнөөс Зүүн дөрвөн замын уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
  • С.Шижирбат: Яаралтайгаар 16-нд ирсэн байх ёстой допингийн хариуг яагаад зарлахгүй байна аа?
  • VII сарын эхний арав хоногийн байдлаар нийт нутгийн 58 хувьд гантай болон гандуу байна
  • Энэ долоо хоногт ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
  • Жүжигчин, найруулагч Б.Амарсайхан: Шувуу тэнгэртээ нисэж яваад үхэх сайхан байдаг юм гэнэ лээ...
  • Р.Омар:Үеэл ах Б.Серикийн заан болохдоо өмссөн дээлээр гоёж ШОНХОР цолоо хүртлээ
  • "М-Си-Эс" группээс Улсын арслан Э.Батмагнайд 1 тэрбум төгрөгийг гардуулан өгчээ
  • Арав хоногийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд дэлхийн 12 улсаас баяр наадмын мэндчилгээ ирүүлжээ
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Автотээврийн салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүллээ
  • Аялалд гарахдаа “мартаж болохгүй” зүйлсийн жагсаалт
  • Танилц: Зах, худалдааны төвүүдийн ажиллаж эхлэх цагийн хуваарь
  • П.Бүрэнтөгс: Хүүхдэд зориулсан энэ ном надад маш их таалагдлаа
  • Танилц: Хэвийн ажиллаж буй зах, худалдааны төвүүд
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • VII сарын эхний арав хоногийн байдлаар нийт нутгийн 58 хувьд гантай болон гандуу байна
  • "ТЭЦ-3"-ын нөхцөл байдалтай танилцах үеэр Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгээс "онцлох" 24 эшлэл
  • “Алдар”-ын бас нэг тамирчин СЭРГЭЭШИЙН шинжилгээнд бүдэрлээ
  • Бөхийн өргөөнөөс Зүүн дөрвөн замын уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
  • Зарим бөхчүүд Үндэсний бөхийн спортын амин сүнсийг залгих нь
  • Жүжигчин, найруулагч Б.Амарсайхан: Шувуу тэнгэртээ нисэж яваад үхэх сайхан байдаг юм гэнэ лээ...
  • С.Шижирбат: Яаралтайгаар 16-нд ирсэн байх ёстой допингийн хариуг яагаад зарлахгүй байна аа?
  • Эмэгтэй шигшээ баг хүрэл медалийн төлөө тоглоно
  • Арав хоногийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
  • "М-Си-Эс" группээс Улсын арслан Э.Батмагнайд 1 тэрбум төгрөгийг гардуулан өгчээ
  • Р.Омар:Үеэл ах Б.Серикийн заан болохдоо өмссөн дээлээр гоёж ШОНХОР цолоо хүртлээ
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Автотээврийн салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүллээ
  • “Улаанбаатарын Гранд Слам” тэмцээнд 29 улсын 246 тамирчин мэдүүлгээ илгээжээ
  • Ерөнхий сайд Г.Занданшатар “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-тай байгуулсан гэрээ нэг бүрийг нягталж, шалгах үүрэг өглөө
  • Баян-Өлгий аймагт Раашгэмпэллин хийд нээлтээ хийж, Жадо Ринбүчи багш гурван өдөр ном айлдана
  • Энэ долоо хоногт ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
  • П.Бүрэнтөгс: Хүүхдэд зориулсан энэ ном надад маш их таалагдлаа
  • Баяр наадмын үеэр Гэмтэл Согог Судлалын Үндэсний Төвд 4093 хүн тусламж үйлчилгээ авчээ
  • Хүүхдүүдийн эрүүл мэндэд онцгой анхаарч, учирсан хохирлыг арилган, дахин ийм алдаа гаргахгүй ажиллахыг Ерөнхий сайд анхаарууллаа
24 баримт
  • "ТЭЦ-3"-ын нөхцөл байдалтай танилцах үеэр Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгээс "онцлох" 24 эшлэл
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК