зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.11
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

П.Баттулга: Шүүгчидтэй холбоотой авлигын индексийн судалгааг хийж байна

2019-6-25
0
ЖИРГЭХ

 

Шүүгчийн томилгооны асуудлаар “Оюуны инноваци” ТББ-ын тэргүүн, хуульч П.Баттулгатай ярилцлаа.

-Шүүгчийн томилгооны асуудал их яригдаж байна. Шүүгчийг томилоход ямар асуудал тулгарч байна вэ?

-Шүүгчийг сонгон шалгаруулах томилгоонд ойлгомжгүй, тодорхой бус асуудлууд олон бий. Мөн шийдвэрлэгдэж байгаа зүйл ч бий. Ялангуяа Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөлд Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн бүрэлдэхүүнийг тодорхой зааж тусгаж өгөх. Үүнийг ямар журмаар томилох, тэнд оролцогчдын шүүгч, хуульчдын төлөөллийн тэнцвэртэй байдлыг бүрдүүлэх зэрэг асуудал тусгагдсан. Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс санал болгосон нэр дэвшигчийг Ерөнхийлөгч батламжлахаас татгалздаг, эсхүл батламжлахгүй гацаах асуудал гарч байсан. Энэ асуудлыг шийдвэрлэх зорилгоор Ерөнхийлөгч Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс санал болгосон нэр дэвшигчийг 21 хоногийн дотор батламжилна. Хэрэв Үндсэн хуульд заасан шаардлага хангаагүй бол үндэслэлээ олон нийтэд мэдээлэх асуудал төсөлд тусгагдсан. Мөн шүүгчийн сонгон шалгаруулалтын хувьд Үндсэн хуулиар шийдвэрлэх зохимжгүй асуудлыг ердийн хуулиар зохицуулна.

Шүүхийн ерөнхий зөвлөл дэргэдэх Шүүхийн мэргэжлийн хороо гэж байдаг. Уг байгууллага нь нэр дэвшигчдийн мэдлэг, ур чадвар зэрэг олон зүйлийг шалгадаг. Ингээд тодорхой босго давсан нэр дэвшигчдээс Шүүхийн ерөнхий зөвлөл  нэг хүнийг сонгон Ерөнхийлөгчид хүргүүлдэг. Энэ процессод эргэлзээтэй асуудал олон бий.

-Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн гишүүдийн хараат бус байдлын асуудал их яригдаж байна. Энэ талаар та юу гэж боддог вэ?

-Шүүхийн ерөнхий зөвлөл шүүгчийн бие даасан хараат бус байдлыг хангах үндсэн үүрэгтэй. Гэхдээ энэ байгууллага хэдэн хүний бүрэлдэхүүнтэй, хэн, хэнийг томилох асуудлыг тодорхой заагаагүй. Үндсэн хуулиар тодорхой зааж өгсөн тодорхой зохицуулалтгүйн улмаас зөвлөлийн гишүүдийн тоог нь ихэсгэх, бууруулах зэрэг органик хуулиар өөрчлөх боломж байна. Энэ нь эргээд Шүүхийн ерөнхий зөвлөл улстөрчдөөс хараат бус ажиллах нөхцөл нь хангагдахгүй байх асуудал үүсгэдэг. Харин Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслөөр гурван шатны шүүхээс тав, УИХ-аас тав, таван шүүгч, таван хууль зүйн өндөр мэргэшилтэй хүн байна. Үүнийг УИХ-ын чуулганы хуралдаан оролцсон гишүүдийн гуравны хоёр нь дэмжсэн тохиолдолд томилно гэсэн заалт оруулсан. Энэ магадгүй батлагдвал, Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн бие даасан хараат бус байдал хангагдах гол нөхцөл бүрдэх болов уу.

-Шүүгчид шударга шийдвэр гаргахад тулгамдаж байгаа ямар асуудал байна вэ?

-Шүүгчид хараат бус ажил үүргээ явуулахад олон хүчин зүйл нөлөөлнө. Тухайлбал, томилогдсоныхоо дараа ямар нэгэн байдал буюу хууль бусаар албан тушаалаасаа чөлөөлөгддөггүй байх, бүрэн эрхийн баталгаа эсхүл өөр шүүхэд сэлгэн томилох нөхцөл, журам нь тодорхой байх. Түүнчлэн цалин, хөлс зэрэг асуудал байна. Мөн өөрийн дэд бүтэц, орон сууц зэрэг олон хүчин зүйл шүүгчийн хараат бус байдлыг бүрдүүлнэ. Одоогийн байдлаар гаднын улстөрчдийн нөлөөллийн асуудал ялангуяа, сүүлийн үед сошиалаар тархаж байгаа олон нийтийн нөлөөллийн асуудал их яригдаж байна. Нөгөөтэйгүүр, 2013 оны Шүүхийн бүтэц, зохион байгуулалтын өөрчлөлтөөр 13 шүүгчийн асуудлыг томилоогүй орхигдуулсан асуудал, ажлаас нь чөлөөлсөн, өөрийнх нь зөвшөөрөлгүй хөдөө орон нутгийн шүүхэд томилсон гээд олон асуудал байна. Хамгийн сүүлд Шүүгчийн эрх зүйн байдлын тухай хуульд Үндэсний аюулгүй байдлыг зөвлөмж гарсан бол шүүгчийн бүрэн эрхийг түдгэлзүүлнэ гэдэг заалт нэмэлт, өөрчлөлт орсон. Энэ нь шүүгчийн хараат бус бие дааж ажиллахад эрсдэлд оруулах хүчин зүйл юм.

-2015 онд Нээлттэй нийгэм форумаас Шүүгчдийн хараат бус байдлын судалгаа хийсэн. Энд шүүгчид хараат бус ажиллаж чадахгүй байгааг судалгаанд оролцсон ихэнх хуульчид хэлсэн байсан. Мөн өнгөрсөн онд шүүхийн байгууллага авлигын индексээрээ тэргүүлсэн судалгаа гарсан. Тэгэхээр та судлаач хүний хувьд уг асуудлыг засч сайжруулах ямар гарц шийдэл байна гэж харж байна вэ?

-АТГ шүүх байгууллага авлигад идэгдсэн байгууллагаар тодорсон талаар олон нийтэд зарласан. Гэхдээ ямар судалгаан дээр яаж үндэслэсэн тодорхой биш. “Оюуны инноваци” төрийн бус байгууллагаас энэ жил Монгол дахь шүүхийн авлигын асуудлыг судалсан судалгааг хийж байна. Энэ талаар өмнө нь дагнаж хийсэн судалгаа огт байдаггүй. Авлига гэдэг нь зөвхөн мөнгө өгч, авалцах асуудал биш. Авлига өгч болох эрсдэл, ашиг сонирхлын зөрчил үүсч болох эрсдэл зэргийг нарийн тооцож гаргаж ирнэ. Манай байгууллагын хувьд судалгааны ажлаа эхлүүлээд явж байна. Үр дүн ирэх арваннэгдүгээр сард гарна гэж төлөвлөж байна.

-Шүүгч нарыг голчлон ямар шалтгаанаар ажил үүргээс нь чөлөөлж байна вэ?

-Авлига авч, гэмт хэрэг үйлдэн чөлөөлөгдөж байгаа шүүгч байхгүй. Олон нийтийн зүгээс авлига авсан зэрэг асуудал яригддаг боловч энэ нь нотлох баримттай биш. Хэдхэн хоногийн өмнө хоёр шүүгчийн бүрэн эрхийг түдгэлзүүлж, АТГ дээр шалгагдаж байгаа юм шиг зүйл сонсогдсон. 2016-2018 онд авч үзэхэд зүй бусаар чөлөөлөгдсөн асуудал байхгүй. 2013, 2014 оны үед шүүхийн бүтэц зохион байгуулалтыг шинэчлэх үед чөлөөлөгдсөн шүүгч нарын асуудал одоог хүртэл шийдэгдээгүй байна.

-Үндэслэлгүй хөрөнгөжсөн зургаан шүүгчийн асуудал прокурор дээр очоод гацсан. Энэ талаар мэдээлэл байна уу?

-Энэ талаар мэдээлэл байхгүй байна. Бүрэн эрх нь түдгэлзсэн асуудал гараагүй. Ийм асуудал гараад хэрэг нь яасан эсэх нь мэдэгдэхгүй байгаад байна.

-Ер нь шүүгчийг Ерөнхийлөгч томилох нь зөв юм уу?

-Бусад улсын хувьд ч төрийн тэргүүн нь томилдог жишиг байна. Ерөнхийлөгч томилно гэдэг нь хүлээн зөвшөөрөгдөх чанарыг нь илүү хангаж байна гэсэн үг. Ерөнхийлөгч томилно гэдэг нь захирна гэсэн үг биш.

-Тэгвэл Ерөнхийлөгч томилгоо хийснээс болж хуульчдын хараат бус байдал бий болж байна гэдэг асуудал яригддаг шүү дээ?

-Бодит байдал дээр Ерөнхийлөгч томилох эрхтэй шиг ээ татгалзах ч эрхтэй шүү дээ. Эрхээ хэрэгжүүлсэн хэрнээ татгалзахдаа ямар нэгэн үндэслэл заахгүй байгаагаас болж Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлд Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс санал болгосон нэр дэвшигчийг 21 хоногийн дотор батламжилна гэж заасан.

-Үе үеийн Ерөнхийлөгч шүүгчийг томилохоос татгалзсан хэчнээн тохиолдол байсан юм бол?

-П.Очирбат Ерөнхийлөгчийн үед шүүгчийг томилохоос татгалзсан тохиолдол гараагүй. Харин Н.Багабанди Ерөнхийлөгчийн үед ганц нэг тохиолдол гарсан. 2015 онд хийсэн судалгаагаар Ерөнхийлөгч батламжилахаас татгалзсан 20 гаруй тохиолдол байсан. Одоогийн Ерөнхийлөгч ч гэсэн 2-3 шүүгчийн томилохоос татгалзсан.

 

Б.Лхам

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
ГАЗРЫН НАЙМАА: МУ-ын 2 га газрыг БНСУ-ын иргэд хууль бусаар 3 ТЭРБУМ ТӨГРӨГӨӨР заржээ
“Хүн худалдаалах гэмт хэргийн хохирогч төвтэй, хүүхдэд ээлтэй хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа” цахим модуль хичээлийг хүлээлгэн өглөө
Хүрээлэн буй орчны эсрэг үйлдэгдэж буй гэмт хэрэг, зөрчлийн хор уршгийн талаар сурагчдад мэдлэг, ойлголт олголоо
“Мансууруулах үйлчилгээтэй олсны ургамлыг устгах ажлын үр дүнг дээшлүүлэх нь” хэлэлцүүлэг орхон аймагт боллоо
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (1)

  • Зочин (103.229.123.207)
    ямар ч тэнэг Шүүгч би авилага авах гэж байна, авч байна, авсан гэж хэлэхгүй тийм зүйл энэ ертөнц дээр ч байхгүй. өнөөгийн сэтгэхүйтэй нийгэмд Шүүгчийн өмнө 2 сонголт байх хэрэгтэй тэр нь хуульчлагдсан байх Үүнд: 1 рт Шударга шийдвэр гаргаад авч байгаа цалиндаа сэтгэл хангалуун амьдарлаа авч явах, 2 рт Шударга бус шийдвэр гаргаад ажил ч үгүй амьдрал ч үгүй болох гэсэн сонголтын өмнө байж байэ өнөөгийн шүүгчид шударга ажиллана. Тэрнээс биш гадаад орны тэр туршлага ийм тийм гээд 274 жил өнгөрлөө улсааа худалдаж идэхэд ч бэлэн байгааг шүүгч нар үгээрээ биш үйлдлээрээ харуулсан шүү лээ.
    2019 оны 06 сарын 25 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
    6 цаг 23 мин
  • ФОТО: УИХ-ын гишүүдийн наадмын гоёл
    7 цаг 12 мин
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
    11 цаг 10 мин
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
    11 цаг 45 мин
  • УИХ-ын гишүүн У.Отгонбаяр дараах хуулийн төслүүдийг өргөн мэдүүлжээ
    Өчигдөр 17 цаг 59 мин
  • Наадам: Төв аймгийн Заамар сумын уяач Ж.Түмэн-Өлзийгийн бор хээр шүдлэн түрүүллээ
    Өчигдөр 17 цаг 10 мин
  • НИТХ-ын дарга А.Баярын урилгаар БНСУ-ын Сөүл хотын ИТХ-ын дарга Хо Жун Чой Улаанбаатар хотод айлчилж байна
    Өчигдөр 15 цаг 39 мин
  • Д.Цахилгаан “Илиада”, “Одиссэй”, “Тэнгэрлэг туульс” бүтээлийн орчуулгаар нь Төрийн шагнал хүртлээ
    Өчигдөр 14 цаг 42 мин
  • Наадам: Тод манлай уяач Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
    Өчигдөр 13 цаг 16 мин
  • Үерийн аюулаас сэрэмжилж, зөвшөөрөгдсөн зам гүүрээр зорчихыг зөвлөв
    Өчигдөр 12 цаг 58 мин
  • Д.Жаргалсайханы Төрийн шагнал хүртэж байгаа ГУРВАН дуу
    Өчигдөр 12 цаг 41 мин
  • Цэргийн ёслолын жагсаалд хууль сахиулах байгууллагын 1500 гаруй алба хаагч оролцлоо
    Өчигдөр 12 цаг 39 мин
  • Тэдний "Чингис Жагаа"-гийн "Төрийн шагнал" хүртэж байгаа уран бүтээлд дайн үлдээсэн үгс
    Өчигдөр 11 цаг 48 мин
  • АЖ Д.Жаргалсайхан гурван дуугаараа өнөөдөр Төрийн шагнал хүртэнэ
    Өчигдөр 11 цаг 15 мин
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
    Өчигдөр 10 цаг 48 мин
  • Наадам айсуй: Түрүү жил айргийн тавд хурдалсан таван АЗАРГА
    Өчигдөр 09 цаг 10 мин
  • Баримт: Төрийн наадамд завсаргүй 4 түрүүлсэн Дархан мэргэн Х.Оюунчимэг
    Өчигдөр 09 цаг 02 мин
  • Улаанбаатарт өдөртөө 24 хэм дулаан
    Өчигдөр 08 цаг 31 мин
  • "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК-д онцгой дэглэм тогтоож, Бүрэн эрхт төлөөлөгчөөр У.Бямбасүрэнг томиллоо
    Уржигдар 23 цаг 11 мин
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
    Уржигдар 21 цаг 08 мин
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Улсын цолонд ойрхон бөх #9: Аймгийн хурц арслан М.Еркебулан
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • ТАНИЛЦ: Ирэх долоо хоногт УИХ-аар хэлэлцэх асуудлууд
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Наадам айсуй: Төрийн наадамд ганц ч сум алдалгүй 40 онон түрүүлсэн Хөдөлмөрийн баатар, Дархан мэргэн Ш.Даваахүү
  • Ойрын өдрүүдийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
24 баримт
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК