зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.19
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

П.Баттулга: Шүүгчидтэй холбоотой авлигын индексийн судалгааг хийж байна

2019-6-25
0
ЖИРГЭХ

 

Шүүгчийн томилгооны асуудлаар “Оюуны инноваци” ТББ-ын тэргүүн, хуульч П.Баттулгатай ярилцлаа.

-Шүүгчийн томилгооны асуудал их яригдаж байна. Шүүгчийг томилоход ямар асуудал тулгарч байна вэ?

-Шүүгчийг сонгон шалгаруулах томилгоонд ойлгомжгүй, тодорхой бус асуудлууд олон бий. Мөн шийдвэрлэгдэж байгаа зүйл ч бий. Ялангуяа Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөлд Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн бүрэлдэхүүнийг тодорхой зааж тусгаж өгөх. Үүнийг ямар журмаар томилох, тэнд оролцогчдын шүүгч, хуульчдын төлөөллийн тэнцвэртэй байдлыг бүрдүүлэх зэрэг асуудал тусгагдсан. Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс санал болгосон нэр дэвшигчийг Ерөнхийлөгч батламжлахаас татгалздаг, эсхүл батламжлахгүй гацаах асуудал гарч байсан. Энэ асуудлыг шийдвэрлэх зорилгоор Ерөнхийлөгч Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс санал болгосон нэр дэвшигчийг 21 хоногийн дотор батламжилна. Хэрэв Үндсэн хуульд заасан шаардлага хангаагүй бол үндэслэлээ олон нийтэд мэдээлэх асуудал төсөлд тусгагдсан. Мөн шүүгчийн сонгон шалгаруулалтын хувьд Үндсэн хуулиар шийдвэрлэх зохимжгүй асуудлыг ердийн хуулиар зохицуулна.

Шүүхийн ерөнхий зөвлөл дэргэдэх Шүүхийн мэргэжлийн хороо гэж байдаг. Уг байгууллага нь нэр дэвшигчдийн мэдлэг, ур чадвар зэрэг олон зүйлийг шалгадаг. Ингээд тодорхой босго давсан нэр дэвшигчдээс Шүүхийн ерөнхий зөвлөл  нэг хүнийг сонгон Ерөнхийлөгчид хүргүүлдэг. Энэ процессод эргэлзээтэй асуудал олон бий.

-Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн гишүүдийн хараат бус байдлын асуудал их яригдаж байна. Энэ талаар та юу гэж боддог вэ?

-Шүүхийн ерөнхий зөвлөл шүүгчийн бие даасан хараат бус байдлыг хангах үндсэн үүрэгтэй. Гэхдээ энэ байгууллага хэдэн хүний бүрэлдэхүүнтэй, хэн, хэнийг томилох асуудлыг тодорхой заагаагүй. Үндсэн хуулиар тодорхой зааж өгсөн тодорхой зохицуулалтгүйн улмаас зөвлөлийн гишүүдийн тоог нь ихэсгэх, бууруулах зэрэг органик хуулиар өөрчлөх боломж байна. Энэ нь эргээд Шүүхийн ерөнхий зөвлөл улстөрчдөөс хараат бус ажиллах нөхцөл нь хангагдахгүй байх асуудал үүсгэдэг. Харин Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслөөр гурван шатны шүүхээс тав, УИХ-аас тав, таван шүүгч, таван хууль зүйн өндөр мэргэшилтэй хүн байна. Үүнийг УИХ-ын чуулганы хуралдаан оролцсон гишүүдийн гуравны хоёр нь дэмжсэн тохиолдолд томилно гэсэн заалт оруулсан. Энэ магадгүй батлагдвал, Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн бие даасан хараат бус байдал хангагдах гол нөхцөл бүрдэх болов уу.

-Шүүгчид шударга шийдвэр гаргахад тулгамдаж байгаа ямар асуудал байна вэ?

-Шүүгчид хараат бус ажил үүргээ явуулахад олон хүчин зүйл нөлөөлнө. Тухайлбал, томилогдсоныхоо дараа ямар нэгэн байдал буюу хууль бусаар албан тушаалаасаа чөлөөлөгддөггүй байх, бүрэн эрхийн баталгаа эсхүл өөр шүүхэд сэлгэн томилох нөхцөл, журам нь тодорхой байх. Түүнчлэн цалин, хөлс зэрэг асуудал байна. Мөн өөрийн дэд бүтэц, орон сууц зэрэг олон хүчин зүйл шүүгчийн хараат бус байдлыг бүрдүүлнэ. Одоогийн байдлаар гаднын улстөрчдийн нөлөөллийн асуудал ялангуяа, сүүлийн үед сошиалаар тархаж байгаа олон нийтийн нөлөөллийн асуудал их яригдаж байна. Нөгөөтэйгүүр, 2013 оны Шүүхийн бүтэц, зохион байгуулалтын өөрчлөлтөөр 13 шүүгчийн асуудлыг томилоогүй орхигдуулсан асуудал, ажлаас нь чөлөөлсөн, өөрийнх нь зөвшөөрөлгүй хөдөө орон нутгийн шүүхэд томилсон гээд олон асуудал байна. Хамгийн сүүлд Шүүгчийн эрх зүйн байдлын тухай хуульд Үндэсний аюулгүй байдлыг зөвлөмж гарсан бол шүүгчийн бүрэн эрхийг түдгэлзүүлнэ гэдэг заалт нэмэлт, өөрчлөлт орсон. Энэ нь шүүгчийн хараат бус бие дааж ажиллахад эрсдэлд оруулах хүчин зүйл юм.

-2015 онд Нээлттэй нийгэм форумаас Шүүгчдийн хараат бус байдлын судалгаа хийсэн. Энд шүүгчид хараат бус ажиллаж чадахгүй байгааг судалгаанд оролцсон ихэнх хуульчид хэлсэн байсан. Мөн өнгөрсөн онд шүүхийн байгууллага авлигын индексээрээ тэргүүлсэн судалгаа гарсан. Тэгэхээр та судлаач хүний хувьд уг асуудлыг засч сайжруулах ямар гарц шийдэл байна гэж харж байна вэ?

-АТГ шүүх байгууллага авлигад идэгдсэн байгууллагаар тодорсон талаар олон нийтэд зарласан. Гэхдээ ямар судалгаан дээр яаж үндэслэсэн тодорхой биш. “Оюуны инноваци” төрийн бус байгууллагаас энэ жил Монгол дахь шүүхийн авлигын асуудлыг судалсан судалгааг хийж байна. Энэ талаар өмнө нь дагнаж хийсэн судалгаа огт байдаггүй. Авлига гэдэг нь зөвхөн мөнгө өгч, авалцах асуудал биш. Авлига өгч болох эрсдэл, ашиг сонирхлын зөрчил үүсч болох эрсдэл зэргийг нарийн тооцож гаргаж ирнэ. Манай байгууллагын хувьд судалгааны ажлаа эхлүүлээд явж байна. Үр дүн ирэх арваннэгдүгээр сард гарна гэж төлөвлөж байна.

-Шүүгч нарыг голчлон ямар шалтгаанаар ажил үүргээс нь чөлөөлж байна вэ?

-Авлига авч, гэмт хэрэг үйлдэн чөлөөлөгдөж байгаа шүүгч байхгүй. Олон нийтийн зүгээс авлига авсан зэрэг асуудал яригддаг боловч энэ нь нотлох баримттай биш. Хэдхэн хоногийн өмнө хоёр шүүгчийн бүрэн эрхийг түдгэлзүүлж, АТГ дээр шалгагдаж байгаа юм шиг зүйл сонсогдсон. 2016-2018 онд авч үзэхэд зүй бусаар чөлөөлөгдсөн асуудал байхгүй. 2013, 2014 оны үед шүүхийн бүтэц зохион байгуулалтыг шинэчлэх үед чөлөөлөгдсөн шүүгч нарын асуудал одоог хүртэл шийдэгдээгүй байна.

-Үндэслэлгүй хөрөнгөжсөн зургаан шүүгчийн асуудал прокурор дээр очоод гацсан. Энэ талаар мэдээлэл байна уу?

-Энэ талаар мэдээлэл байхгүй байна. Бүрэн эрх нь түдгэлзсэн асуудал гараагүй. Ийм асуудал гараад хэрэг нь яасан эсэх нь мэдэгдэхгүй байгаад байна.

-Ер нь шүүгчийг Ерөнхийлөгч томилох нь зөв юм уу?

-Бусад улсын хувьд ч төрийн тэргүүн нь томилдог жишиг байна. Ерөнхийлөгч томилно гэдэг нь хүлээн зөвшөөрөгдөх чанарыг нь илүү хангаж байна гэсэн үг. Ерөнхийлөгч томилно гэдэг нь захирна гэсэн үг биш.

-Тэгвэл Ерөнхийлөгч томилгоо хийснээс болж хуульчдын хараат бус байдал бий болж байна гэдэг асуудал яригддаг шүү дээ?

-Бодит байдал дээр Ерөнхийлөгч томилох эрхтэй шиг ээ татгалзах ч эрхтэй шүү дээ. Эрхээ хэрэгжүүлсэн хэрнээ татгалзахдаа ямар нэгэн үндэслэл заахгүй байгаагаас болж Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлд Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс санал болгосон нэр дэвшигчийг 21 хоногийн дотор батламжилна гэж заасан.

-Үе үеийн Ерөнхийлөгч шүүгчийг томилохоос татгалзсан хэчнээн тохиолдол байсан юм бол?

-П.Очирбат Ерөнхийлөгчийн үед шүүгчийг томилохоос татгалзсан тохиолдол гараагүй. Харин Н.Багабанди Ерөнхийлөгчийн үед ганц нэг тохиолдол гарсан. 2015 онд хийсэн судалгаагаар Ерөнхийлөгч батламжилахаас татгалзсан 20 гаруй тохиолдол байсан. Одоогийн Ерөнхийлөгч ч гэсэн 2-3 шүүгчийн томилохоос татгалзсан.

 

Б.Лхам

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
ГАЗРЫН НАЙМАА: МУ-ын 2 га газрыг БНСУ-ын иргэд хууль бусаар 3 ТЭРБУМ ТӨГРӨГӨӨР заржээ
“Хүн худалдаалах гэмт хэргийн хохирогч төвтэй, хүүхдэд ээлтэй хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа” цахим модуль хичээлийг хүлээлгэн өглөө
Хүрээлэн буй орчны эсрэг үйлдэгдэж буй гэмт хэрэг, зөрчлийн хор уршгийн талаар сурагчдад мэдлэг, ойлголт олголоо
“Мансууруулах үйлчилгээтэй олсны ургамлыг устгах ажлын үр дүнг дээшлүүлэх нь” хэлэлцүүлэг орхон аймагт боллоо
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (1)

  • Зочин (103.229.123.207)
    ямар ч тэнэг Шүүгч би авилага авах гэж байна, авч байна, авсан гэж хэлэхгүй тийм зүйл энэ ертөнц дээр ч байхгүй. өнөөгийн сэтгэхүйтэй нийгэмд Шүүгчийн өмнө 2 сонголт байх хэрэгтэй тэр нь хуульчлагдсан байх Үүнд: 1 рт Шударга шийдвэр гаргаад авч байгаа цалиндаа сэтгэл хангалуун амьдарлаа авч явах, 2 рт Шударга бус шийдвэр гаргаад ажил ч үгүй амьдрал ч үгүй болох гэсэн сонголтын өмнө байж байэ өнөөгийн шүүгчид шударга ажиллана. Тэрнээс биш гадаад орны тэр туршлага ийм тийм гээд 274 жил өнгөрлөө улсааа худалдаж идэхэд ч бэлэн байгааг шүүгч нар үгээрээ биш үйлдлээрээ харуулсан шүү лээ.
    2019 оны 06 сарын 25 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Натураас Нарны зам хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
    14 цаг 3 мин
  • Аянга цахилгаанаас хэрхэн сэргийлэх вэ?
    14 цаг 6 мин
  • 10 дугаар хорооллын уулзвараас замаас Саппорогийн уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
    14 цаг 32 мин
  • “Хог шатааж, эрчим хүч гаргах үйлдвэр” төсөлд гурван аж ахуйн нэгж санал ирүүллээ
    15 цаг 13 мин
  • "М-Си-Эс" группээс Улсын арслан Э.Батмагнайд 1 тэрбум төгрөгийг гардуулан өгчээ
    16 цаг 22 мин
  • Баяр наадмын үеэр Гэмтэл Согог Судлалын Үндэсний Төвд 4093 хүн тусламж үйлчилгээ авчээ
    16 цаг 32 мин
  • Үерийн аюулаас сэрэмжлүүлж байна
    16 цаг 54 мин
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Автотээврийн салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүллээ
    17 цаг 39 мин
  • С.Шижирбат: Яаралтайгаар 16-нд ирсэн байх ёстой допингийн хариуг яагаад зарлахгүй байна аа?
    17 цаг 51 мин
  • Арав хоногийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
    17 цаг 58 мин
  • ЕБ-ын 45 дугаар сургуулийн урд “Өглөөний цайны үйлчилгээтэй гудамж” зориулалтаар 9 ширхэг зөөврийн путикийг байрлуулсан
    18 цаг 49 мин
  • Жүжигчин, найруулагч Б.Амарсайхан: Шувуу тэнгэртээ нисэж яваад үхэх сайхан байдаг юм гэнэ лээ...
    19 цаг 1 мин
  • Баяр наадмын амралтын өдрүүдэд гамшиг, ослын 106 удаагийн дуудлагаар иргэдийн аюулгүй байдлыг ханган ажиллалаа
    19 цаг 34 мин
  • АНУ онц аюултай хэмээн дүгнэсэн таван цагаачийг Эсватини улс руу албадан буцаав
    19 цаг 49 мин
  • П.Бүрэнтөгс: Хүүхдэд зориулсан энэ ном надад маш их таалагдлаа
    20 цаг 8 мин
  • Coldplay-гийн “Kiss Cam” нь нэр хүндтэй тек компанийн захирал Энди Байрон ба хүний нөөцийн дарга Кристин Кабот нарын амрагийн харилцааг илчлэв
    20 цаг 44 мин
  • Танилц: Зах, худалдааны төвүүдийн ажиллаж эхлэх цагийн хуваарь
    20 цаг 47 мин
  • "ТЭЦ-3"-ын нөхцөл байдалтай танилцах үеэр Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгээс "онцлох" 24 эшлэл
    20 цаг 56 мин
  • Бүгд Найрамдах Киргиз Улсад бакалавр, магистрын хөтөлбөрт суралцуулах сонгон шалгаруулалт зарлагдлаа
    22 цаг 46 мин
  • Баян-Өлгий аймгийг зорьж буй иргэдийн анхааралд...
    22 цаг 55 мин
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • "ТЭЦ-3"-ын нөхцөл байдалтай танилцах үеэр Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгээс "онцлох" 24 эшлэл
  • “Алдар”-ын бас нэг тамирчин СЭРГЭЭШИЙН шинжилгээнд бүдэрлээ
  • Г.Занданшатар: Хонгор нутгийн хүү 76 жилийн дараа наадмын түрүү бөх боллоо
  • Монгол наадам болон монгол нутгийн тухай тэд юу хэлэв?
  • Улсын начин Э.Батмагнай, аймгийн Хурц арслан Н.Өсөхбаяр нар “Улсын заан” цолны болзол хангалаа
  • Энэ жилийн наадмын түрүү бөх Улсын арслан Э.Батмагнай гэж хэн бэ?
  • Наадмын өдрүүдэд 3700 цагдаагийн алба хаагч ажиллаж байна
  • У.Хүрэлсүх: Хаана эв нэгдэл байна, тэнд хүч чадал оршдог билээ
  • Зарим бөхчүүд Үндэсний бөхийн спортын амин сүнсийг залгих нь
  • “Улаанбаатарын Гранд Слам” тэмцээнд 29 улсын 246 тамирчин мэдүүлгээ илгээжээ
  • Улсын арслан Э.Батмагнай 1 секундэд учраа бөхөө өвдөг шороодуулж байжээ
  • Ойрын өдрүүдийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
  • Э.Батмагнай: Энэхүү сайхан мэдрэмжийг өглөө босохдоо бодож, шөнө унтахдаа зүүдэлж, 15 жилийг зориулсан байна
  • Бөхийн өргөөнөөс Зүүн дөрвөн замын уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
  • Гачууртад шүлхий бүртгэгдэж, хөл хорио тогтоожээ
  • VII сарын эхний арав хоногийн байдлаар нийт нутгийн 58 хувьд гантай болон гандуу байна
  • Наадам: Улсын начингаас “Улсын арслан”, аймгийн Хурц арслангаас “Улсын гарьд”
  • Coldplay-гийн “Kiss Cam” нь нэр хүндтэй тек компанийн захирал Энди Байрон ба хүний нөөцийн дарга Кристин Кабот нарын амрагийн харилцааг илчлэв
  • Энэ долоо хоногт ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
  • Наадмын өдрүүдэд 3700 цагдаагийн алба хаагч ажиллаж байна
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • VII сарын эхний арав хоногийн байдлаар нийт нутгийн 58 хувьд гантай болон гандуу байна
  • “Алдар”-ын бас нэг тамирчин СЭРГЭЭШИЙН шинжилгээнд бүдэрлээ
  • Бөхийн өргөөнөөс Зүүн дөрвөн замын уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
  • Зарим бөхчүүд Үндэсний бөхийн спортын амин сүнсийг залгих нь
  • Г.Занданшатар: Хонгор нутгийн хүү 76 жилийн дараа наадмын түрүү бөх боллоо
  • Энэ жилийн наадмын түрүү бөх Улсын арслан Э.Батмагнай гэж хэн бэ?
  • С.Шижирбат: Яаралтайгаар 16-нд ирсэн байх ёстой допингийн хариуг яагаад зарлахгүй байна аа?
  • Жүжигчин, найруулагч Б.Амарсайхан: Шувуу тэнгэртээ нисэж яваад үхэх сайхан байдаг юм гэнэ лээ...
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Автотээврийн салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүллээ
  • Монгол наадам болон монгол нутгийн тухай тэд юу хэлэв?
  • У.Хүрэлсүх: Хаана эв нэгдэл байна, тэнд хүч чадал оршдог билээ
  • “Улаанбаатарын Гранд Слам” тэмцээнд 29 улсын 246 тамирчин мэдүүлгээ илгээжээ
  • "ТЭЦ-3"-ын нөхцөл байдалтай танилцах үеэр Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгээс "онцлох" 24 эшлэл
  • Арав хоногийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
  • "М-Си-Эс" группээс Улсын арслан Э.Батмагнайд 1 тэрбум төгрөгийг гардуулан өгчээ
  • Наадам: Манлай уяач, УИХ-ын гишүүн З.Мэндсайханы хул соёолон түрүүллээ
  • Яруу найрагчдын НААДАМ гоёсон шүлгүүд
  • Наадам: Улсын начингаас “Улсын арслан”, аймгийн Хурц арслангаас “Улсын гарьд”
24 баримт
  • "ТЭЦ-3"-ын нөхцөл байдалтай танилцах үеэр Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгээс "онцлох" 24 эшлэл
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК