Сүүлийн үед шүүгч нартай холбоотой сөрөг мэдээлэл нийгэмд цацагдаад буй. Энэ талаар Шүүхийн Ерөнхий зөвлөлийн дарга Н.Лүндэндоржтой ярилцлаа.
-ЗГХЭГ-ын дарга Л.Оюун-Эрдэнэ нэр бүхий шүүгчдийг “Хонгилын шүүгч” гэж цоллосон. Тэр дундаа авлигачин, гэмт хэрэгтэн гэж шууд нэр цохож байна. Уг нь тухайн хүний гэм буруутай эсэхийг шүүхээс эцэслэн тогтоох ёстой. Гэтэл сайд хүн ингэж бусдыг шууд гэм буруутай гэж цоллох нь зөв зохистой юм бэ. Та үүнийг юу гэж дүгнэж байна вэ?
-Хувь хүний соёлоор хэмжигдэх асуудал. Шүүхээс гэм буруутай эсэхийг тогтоогоогүй байхад хэнийг ч гэм буруутай гэж үзэж болохгүй. Үндсэн хуульд ингэж зааж өгсөн шүү дээ. Үндсэн хуулийг дээдлэх нь энгийн иргэдтэй адил төрийн түшээдэд хамаарахаасаа гадна харин ч илүү их хамаатай зүйл юм шүү дээ. Энэ зарчмаа бариасай гэж хүсэх юм даа.
-Шүүхийн зөвлөлийн даргаар ажиллах таны бүрэн эрхийн хугацаа энэ оны тавдугаар сарын 25-нд дууссан. Гэтэл өнөөдөр ч та зөвлөлийн дарга хэвээрээ байна. Ерөнхийлөгч таныг чөлөөлөх ёстойг мэдэх хэдий ч бүрэн эрхийн хугацаа дуусчихаад байхад ажлаа хэвийн үргэлжлүүлэх нь хуульд нийцнэ гэж үү?
-Шүүхийн захиргааны тухай хуулинд ШЕЗ-ийн гишүүний бүрэн эрхийн хугацаа гурван жил байна гэж заасан байдаг. Миний гурван жилийн хугацаа бол өнгөрсөн тавдугаар сарын 25-нд дуусгавар болсон. Гэхдээ Монгол Улсын Ерөнхийлөгч ШЕЗ-ийн гишүүдийг томилж, чөлөөлдөг. Одоогоор намайг чөлөөлөөгүй байна. Тэгэхээр би “Миний бүрэн эрхийн хугацаа дуусчихсан” гээд энэ ажлыг хаяад явчихаж болохгүй байна. Дараагийн дарга томилогдтол төрийн ажлаа хийнэ. Төрийн ажил тасралтгүй үргэлжлэх ёстой.
-Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга нэр бүхий 17 шүүгчийг түдгэлзүүлсэн. Үүний улмаас Улсын Дээд шүүх болон зарим анхан шатны шүүхийн ачаалал эрс нэмэгдсэн байна лээ. Та энэ талаар холбогдох байгууллагынхантай уулзсан уу. Хэрэг мөрдөн шалгах ажиллагаа ямар шатанд үргэлжилж байгаа юм бол?
-Энэ асуудлаар АТГ болон Улсын Ерөнхий прокурорт албан бичиг явуулсан. Энд бүхэл бүтэн шүүхийн үйл ажиллагаа зогсчихлоо. Хуульд заасан хугацаа гэж сунгаад байлгүйгээр хурдан шалгаж шийдвэрлэж өгөхийг хүссэн. Саяхан Нийслэлийн прокурорын газраас лавлаж асуулаа. Тус газраас энэ сарын 10 гэхэд нэг тийшээ болгочих байх гэдэг зүйлийг хэлсэн. Өнөөдөр Дээд шүүхийн Иргэний хэргийн танхимын үйл ажиллагаа зогсчихсон, хэдэн зуун хэрэг шийдэгдэхгүй дараастай хүлээж байна. Үүнийг хаана, хаанаа сайн ойлгох хэрэгтэй. Гэхдээ тэд шүүгч нарын нарийн төвөгтэй асуудлыг хөнгөн шийдэхгүй гэх үүднээс хугацаа хэрэгтэй байгаа юм билээ. Ямартай ч энэ хэрэгт их анхаарч байгаа гэдгээ хэлсэн.
-Гэхдээ өмнө нь нэр бүхий шүүгчдийг үндэслэлгүй чөлөөлсөн атлаа эргүүлж томилоогүй шүү дээ. Ийм зүйл давтагдах вий гэсэн болгоомжлол нийгэмд байна?
-Тухайн шүүгч нарын хувьд гомдолтой гэж үзвэл шүүхэд хандах эрх нь бүрэн нээлттэй бий. Манай Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс энэ асуудлаар байр сууриа илэрхийлсэн, албан бичиг хүртэл явуулсан. Түдгэлзүүлсэн 17 шүүгчийн хувьд хуулийн байгууллагаас шалгаж дууссаны дараа тодорхой болох байх.
Г.Нацаг-Эрдэнэ
Сэтгэгдэл (4)