УИХ-ын намрын чуулганы ээлжит хуралдаан үргэлжилж байна. Чуулганаар Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2018 оны гүйцэтгэл, Засгийн газрын санхүүгийн нэгтгэсэн тайлан болон “Монгол Улсын 2018 оны төсвийн гүйцэтгэлийг батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцэж байна.

Н.Амарзаяа: Төсвийн зарлагын хяналтын дэд хорооны мэдээллийг сонслоо. Мөн хэд хэдэн асуух зүйл байна. 2018 онд Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн сантай холбоотой томоохон асуудал үүсэн. Засгийн газрын тусгай сангийн холбогдох журмын шалгуур хангаагүй гэх Аудитын тайлан байна л даа. Гэтэл Төсвийн зарлагын хяналтын дэд хорооны дүгнэлт дээр ийм санал дүгнэлт гараагүй байна. Санхүүгийн тайланг уншихад нийт 47 тэрбум төгрөгийн төлөвлөгөө, 66 тэрбум төгрөгийн гүйцэтгэлтэй, өнгөрсөн оны сангийн үлдэгдлээс 19 тэрбум төгрөг зарцуулсан асуудал байж байна. Энэ мэт тулгамдсан асуудал өөр олон байна. Мөн хөрөнгө оруулалтын гүйцэтгэл маш бага дүнтэй байсан. Төсвийн орлого зарлага болон санхүүжилтийн бодлого макро эдийн засагтай уялдаж байна гэж үзэж байна уу?

З.Нарантуяа: Энэ удаагийн Төсвийн зарлагын хяналтын дэд хороо хэлбэрийн төдий л ажиллаж байгаа. Учир нь Дэд хорооны дарга нь л би байна. Бусад бүх гишүүд МАН-аас сонгогдсон гишүүд. Төсвийн зарлагын хяналтын дэд хороог хуралдуулах тийм ч дуртай биш. Хуралдуулъя гэхээр нэг, хоёр гишүүд л ирдэг.

Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн сан дээр бид их анхаарсан. 2017 онд Төсвийн байнгын хороогоор тусгай сангуудад хяналт тавьсан Үндэсний аудитын газрын дүгнэлтийг хэлэлцүүлж, сангуудын авлага их байгаа талаар чиглэл өгч байсан. Гэсэн ч цаасан дээрх даалгавар болоод үлдсэн.

“Эрдэнэс Тавантолгой” компанийн тухайд 49 гэрээ, контрактыг ямар нэгэн сонгон шалгаруулалтгүйгээр байгуулсан гомдол надад ирсэн. Өчигдөр ч гэсэн Байнгын хороон дээр уг асуудлаар ярьсан “Эрдэнэс Тавантолгой”-д зургаан дэд захирал, 200 орчим ажилтан хэрэгтэй юм уу, үгүй юм уу гэдэг асуудлаар ярьсан.

Ж.Ганбаатар: Хөрөнгө оруулалт, гүйцэтгэл нь сул байгаатай санал нэг байна. Нийт төсвийн 70 орчим хувь нь урсгал зардал. Улсын төсөвт хөрөнгө оруулалтад их мөнгө тавигддаггүй. Тэгэхээр байгууллага алдагдалтай ажиллаад байвал аль төсвийг нь цөөлөх, юунд анхаарах тухай ярих ёстой. Би уг нь олон асуулт бэлдсэн. Гэхдээ Сангийн сайдыг зарим зүйл дээр байдалд оруулаад яахав гэж бодож байна. Сая хараад өрөвдчихлөө. Тендерийн хуульд өөрчлөлт орсон. Ирэх онд хөрөнгө оруулалтын ажил чинь нэгдүгээр улиралд эхэлж чадах уу?

Ч.Хүрэлбаатар: Урсгал, зардлыг хэрхэн бууруулах талаар санал нэг байна. Улсын төсөв дээр үр ашиг багатай хөтөлбөр хэрэгжээд байдаг. Ийм төсөл хөтөлбөрт зарцуулах мөнгийг бууруулахад анхаарч байна. Хөрөнгө оруулалтын гүйцэтгэл, тендер зарлалт дээр асуудал байсан. Одоо ч байна. Их Хурал гуравдугаар сард ээлжит бус чуулганаар Тендерийн хуулийг баталж өгсөн. Тендерийн хуульд ямар нөхцөл байдал үүсэн гэхээр төсөвт суугдсан тендерийг одоо зарлаж болно. Харин төсөвт батлагдчихвал гэрээг байгуулаад явах бүрэн боломжтой.

Чуулганы нэгдсэн хуралдаан үргэлжилж байна.

Б.Лхам