Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболд Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхийг дуэлд “дуудав”. Дуудсан гэхээсээ түүн рүү сум харвалаа. “Бай” нь Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатар. Шинэ он золгохтой зэрэгцэн Ерөнхийлөгч Х.Баттулга ард түмэндээ хандан мэндчилгээ дэвшүүлэхдээ тэтгэврийн зээлийг нэг удаа тэглэх Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн зөвлөмж гарсан тухай мэдэгдсэн. Өнгөрсөн жилүүд, өмнөх Ерөнхийлөгч нарын уламжлал болсон мэндчилгээнүүдээс Х.Баттулгынх жин дарж, илүү өргөн хүрээг хамарсан нь энэ. Бас хэдийнэ хүлээлт үүсгэлээ, тэтгэврийн зээлтэй ахмадуудын дунд.
Засгийн газраас ч ҮАБЗ-өөс гаргасан зөвлөмжийн хүрээнд хуулийн төсөл боловсруулснаа парламентад өргөн барьсныг хэлэлцэж эхлээд байна.
Сонирхолтой нь, эрхэлсэн албан тушаалынхаа хүрээнд бус бараг Монгол Улсын “Дэд Ерөнхийлөгч” хэмжээнд улс төр хийж ирсэн Тамгын газрын дарга З.Энхболд Засгийн газрыг Ерөнхий сайдтай нь “барьцаанд” оруулах хэмжээний байр суурь илэрхийлсэн нь “Ерөнхий сайд бонд гаргах уу?, Сангийн сайдаа солих уу? гэдгээ шийдэж дээ” хэмээх түүний жиргээ байв.
Эдийн засаг нь туйлдаа ортлоо уруудаж, хөрөнгө оруулагчид үргэж асан цаг ердөө дөрвөн жилийн өмнөх үйл явдал. Энэ цаг үед УИХ-ын дарга, эрх баригч намын даргын албыг хамтад нь хавсарч явсны хувьд З.Энхболд үүнийг хамгийн сайн мэдэх хүний нэг. Сонгуулиар ч ард түмэн З.Энхболд даргатай АН-д дүнгээ тавьсан, УИХ-д ердөө есхөн суудлыг өгсөн. Түүнээс хойш юу болж өнгөрсөн нь мэдээж тодорхой, хүн бүрийн нүдний өмнө ил болсон асуудал. Арга барахдаа Олон улсын валютын сангийн “Өргөтгөсөн санхүүжилтийн хөтөлбөр”-т Монгол Улс хамрагдсан.
Энэ хооронд МАН Засгийн газраа огцруулсан ч одоогийн У.Хүрэлсүхийн танхим хэрэндээ бүхий л боломж, бололцоогоо ашиглан ажиллаж байна.
Гэтэл арай гэж зөв зүй тогтолдоо орж, оруулж буй улсын төсвийн зарцуулалт, түүнийг тойрсон эдийн засгийн өөдрөг үзүүлэлттэй зэрэгцэн ахмадуудын зээлийг тэглэх асуудлыг хөндөж эхэлсэн нь хаа хаанаа болгоомжлол төрүүлэх болсон нь нууц биш. Хамгийн сүүлд Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатар энэ асуудлаар албан тайлбар хийж зарим эргэлзээ, хүлээлтэд хариулт өгөв.
“Нэгэнт улс төрийн шийдвэр гарчихлаа. Засгийн газар кабинетын зарчмаар ажилладаг. Би байр сууриа илэрхийлсэн” хэмээсэн тэрбээр “Монголбанкны ерөнхийлөгч энэ асуудлаар тодорхой төсөл боловсруулаад ҮАБЗ-д танилцуулсан. Энэ дагуу ҮАБЗ-өөс зөвлөмж гаргаж, улмаар Засгийн газар шийдвэрээ гаргасан. Төрийн болон арилжааны банкнаас авсан зээл, банк хооронд үүссэн харилцааг Монголбанк болон банкны системийнхэн тодорхой шийдэл гаргаж шийдье гэсэн санал орж ирсэн. Засгийн газраар хэлэлцээд Салхитын мөнгөний ордыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах замаар шийдэх боломжтой юм байна гэж ойлгосон. Гэхдээ Засгийн газар бонд гаргахгүй. Салхитын мөнгөний ордтой холбоотой компанийн бонд гарах байх” гэдгийг онцолсон.
Түүнийг ийн байр сууриа илэрхийлсний дараа Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболд өөрийн цахим хуудсаараа дамжуулан Ерөнхий сайд руу хандах замаар Сангийн сайдыг чиглэсэн улс төр хийсэн нь тэр байв.
АН-ыг эрх барьж байх үед намын даргаар ажиллаж асан, З.Энхболд шиг хэмжээний улстөрчөөс иймэрхүү хэмжээний байр суурь гарах нь зүйн хэрэг. Гэхдээ хэн нэгний амлалтыг биелүүлэх зорилгоор улсынхаа эдийн засгийг хохироох төвшинд байж болохгүй. Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатарын тухайд Х.Баттулга, З.Энхболд гэсэн хоёр хүнтэй түнжин муутай явдагтаа Засгийн газар бонд босгохгүй гэж хэлээгүй нь лав. Улсын төсөв санхүүг хариуцаж байгаа сайдынхаа хувиар тийм боломж Засгийн газарт байхгүйг хэлсэн байж таарна.
Гагцхүү түүнийг нь өлгөн авч, улстөржүүлж байгаа З.Энхболд даргын цаад ашиг сонирхол юунд нуугдаж байна вэ?. Эсвэл "10 буюу түүнээс дээш сая төгрөгийн тэтгэврийн зээл оны сүүлээр гарсан байна лээ. Нийт үнийн дүн нь 100 гаруй тэрбум төгрөг болоод байгаа юм билээ. ҮАБЗ-өөс зээл тэглэх асуудлаар зөвлөмж гаргах нь аль эрт тодорхой болсон юм билээ" гэсэн Ц.Мөнх-Оргил гишүүний үг З.Энхболд даргыг Сангийн сайд руу чулуу шидэхэд хүргэв үү?.
Нөгөөтэйгүүр, "Ерөнхий сайд бонд гаргах уу?, Сангийн сайдаа солих уу? гэдгээ шийдэж дээ” хэмээсэн нь З.Энхболд даргыг Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхээс ч илүү эрх мэдэлтэй болсон уу гэснэ асуултыг дагуулж байна.
Г.Эрхэс
Сэтгэгдэл (38)