Завхан аймгийн Отгон сумын нутаг дэвсгэрт байрлах Отгонтэнгэр хайрханаас 100 км гаруйн зайд лиценз олгосныг цуцлах талаар маргаан дагуулаад буй. Тэгвэл өчигдөр Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх аймгийн Засаг дарга нартай уулзаж, мэдээлэл хийх үеэрээ тухайн лицензийг цуцлахыг холбогдох мэргэжилтнүүдэд даалгасан юм. Энэ талаар тус аймгийн Засаг дарга Д.Батсайханаас тодрууллаа.
-Отгонтэнгэр хайрханы ойролцоох лицензийг хэдэн онд олгож байсан юм бэ. Олгосноос хойш ямар нэгэн үйл ажиллагаа явуулсан уу?
-Завхан аймаг уул уурхайгаас ангид аймаг болох зорилт тавиад дөрвөн жил болж байна. Энэ хүрээнд 40 гаруй лицензийг цуцлуулаад байна. Отгонтэнгэр хайрханы өвөрт олгогдсон линцензийг 2002 онд зөвшөөрөл олгож байсан. 18 жилийн хугацаанд ямар ч ажил, өрөмдлөг зэрэг үйл ажиллагаа явуулаагүй. Төлөвлөгөөгөө ч батлуулаагүй байтал гэнэт хайгуулын лиценз болж хувирсан. Тиймээс энэ лицензийг цуцлуулах талаар 2016 оноос хойш хөөцөлдөж, Ерөнхий сайд, УУХҮС болон БОАЖЯ, АМГТГ нарт хандаж удаа дараа албан бичиг хүргүүлж байсан. Гэтэл өнгөрсөн оны арванхоёрдугаар сард АМГТГ-аас уг лицензийг цуцлах боломжгүй гэсэн хариу ирсэн. Ингээд дахин Ерөнхий сайдад хандаж, Засаг дарга нарын уулзалтын үеэр БОАЖЧ, УУХҮЯ-нд асуудлыг танилцууллаа.
Улмаар УУХҮ-ийн сайд Д.Сумъяабазар лицензийг цуцлах албан ёсны шийдэл өгсөн. Мөн Ерөнхий сайд албан ёсны үүрэг өгсөн учраас лиценз цуцлагдах нь гэж ойлгож байна. Төрийн тахилгатай уулынхаа ойролцоо лиценз өгөх нь угаасаа буруу. Завхан аймаг олон төрийн тахилгатай уул устай, байгалийн ховор тогтоцтой, өв соёл болсон газар их бий. Тиймээс уул уурхайн үйл ажиллагаа явуулах ямар ч боломжгүй. Ийм ч ураас уул уурхайгаас ангид байж аялал жуулчлал дээр суурилсан аймаг болон хөгжинө гэсэн зорилттой ажиллаж байна.
-Лицензийг ямар компанид олгосон юм бол. Эзэн нь ямар хүн байдаг вэ?
-"Монгол майнинг энд эксплорэйшн" компанид олгосон байдаг. Тус компанийн эзэн нь хэн талаарх мэдээлэл байхгүй байна.
-Таныг анх ажлаа авахад 90 гаруй лиценз байсан гэсэн. Одоогийн байдлаар хэчнээн нь цуцлагдаад байна вэ?
-Одоогийг байдлаар 43 лиценз цуцлагдаад байна. Мөн 93 лиценз шинээр олгогдохоор орж ирснийг цуцалсан. Үндсэндээ 140 гаруй лиценз цуцлагдаж байна гэсэн үг.
-Төрийн тахилгатай газрын ойролцоо лиценз өгсөн асуудал анх удаа гарч байна уу?
-Отгонтэнгэр хайрханы харьяа бүс нутагт 2016 оны наймдугаар сар гэхэд дөрвөн лиценз олгогдсон байсан. 43 лиценз цуцлахад үүний гурвыг нь цуцалсан юм. Одоо ганц үлдээд байгаа нь энэ.
-Завхан аймгийн зарим сумдад өвөлжилтийн хүндэрсэн байна гэсэн. Нөхцөл байдал ямар байна вэ?
-Есөн сум цагаан зудын байдалтай, таван сум зудархуу байдалтай байна. Ялангуяа, Тосонцэнгэл, Тэлмэн, Тэс, Асгат зэрэг сумдуудад цас их байна. Харин тал газруудад цас 50-60 см орсон. Өвөлжилт арваннэгдүгээр сарааё хүндэрч эхэлсэн. Энэ үед бусад сумдуудынхаа нөөц боломжоор давж гарсан. Арванхоёрдугаар сард малчдад өвс, тэжээлийг нь 50 хувийн хямдралтай олгуулах замаар хүндрэлийг давсан. Энэ сард улсын нөөц рүү хандахаас өөр аргагүй байгаа. Энэ хүрээнд улсын нөөцөөс 765 тонн өвс, 745 тонн тэжээл хэрэгтэй байгааг хэлээд хямдралтай үнээр авах санал хүргүүлсэн.
Б.Лхам
Сэтгэгдэл (22)