“Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл”-ийн хэлэлцүүлгийн үеэр УИХ-ын гишүүн, Ц.Мөнх-Оргилоос дараах зүйлийг тодрууллаа.
-Хөдөлмөрийн тухай хуульд ямар өөрчлөлт орж байгаа вэ?
-1999 оноос хойш хэрэгжиж байгаа хуулийн нийт өөрчлөлтийн 99 хувьд Ажил олгогчид болон МҮЭХ-ны байгууллагууд санал нэгдсэн. МҮЭХ долоон санал дэвшүүлсний зургааг нь хүлээж авсан. Орхигдсон нэг санал нь ажил хаялтын заалт юм. Үүнийг бид хүлээн авах боломжгүй. Учир нь МҮЭХ-ны эрх зүйн зохицуулалт нь сул. Монгол Улсын мянга орчим залууст үйлдвэрчний эвлэл байхгүй байна. Байхгүй газруудад нь үйлдвэрчний эвлэл ажил хаях эрхийг нь олгочихоор ажилчид нэг талаас ажил хаях эрхгүй болчихно. Нөгөөтэйгүүр хүчээр Үүйлдвэрчний эвлэл байгуулах шаардлага тавьж байна. Тиймээс уг шаардлагыг хүлээн авах бололцоогүй гэдгийг хэлье. Түүнчлэн иргэн хөдөлмөр эрхлэхдээ гэрээ байгуулж байж Хөдөлмөрийн хуулийн хамгаалалтад орно. Гэтэл Монгол Улсад албан бус салбарт 220 мянган иргэн ажиллаж байна. Нийт аж ахуйн нэгжүүдийн 80 хувь нь 1-9 ажилтантай. Ингэхээр маш олон иргэн ажиллаж байна гэсэн үг. Тиймээс хувийн хэвшил, ажил олгогч нар хоорондоо хуулийн хүрээнд тохиролцдог эрх зүйн орчинг бүрдүүлж өгөх хэрэгтэй.
-Ажилтанд сахилгын арга хэмжээ авдаг асуудлыг хэрхэн зохицуулж байна вэ?
-Тухайн ажилтанд сануулах, цалингаас хасах, ажлаас халах гэсэн үндсэн сахилгын шийтгэл байна. Үүнээс цалин хасдаг сахилгын шийтгэлийг хассан. Учир нь хүн ажил хийсэн бол хөдөлмөрлөсөн цалингаа авах ёстой гэсэн зарчмыг баримталсан. Мөн цалинг хасдаг сахилгын шийтгэлийг буруу гэж үзэж байгаа. Энэ хуулиар ажилтан, ажил олгогч яг ижилхэн эрхтэй гэж заасан.
-Тэгэхээр цалингаас хасдаг сахилгын шийтгэлийг нь хасчихаар ажилтанг ажлаасаа халагдах шийтгэл оногдуулна гэсэн үг үү?
-Нээлттэй сануулга, хаалттай сануулга авах зэрэг холбогдох зүйлийг хуульд тусгасан.
-Удахгүй гишүүд хурууны хээгээр ирцээ бүртгүүлдэг болно гэсэн. Та үүнийг дэмжиж байгаа юу?
-Хаврын чуулганаар шинэ Дэгийн тухай хууль үйлчилж эхэлнэ. Хурууны хээгээр манал өгөх, ирцээ бүртгүүлэхийг миний хувьд дэмжиж байна. УИХ-ын даргын захирамжаар УИХ-ын Дэгийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах ажлын хэсэг байгуулагдсан. Би энэ ажлын хэсэгт багтсан.
Б.Цэрэнлхам
Сэтгэгдэл (18)