Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зөвлөх Н.Алтанхуяг үүрэг ажлаасаа өөрийн хүсэлтээр чөлөөлөгдөх хүсэлтээ өнөөдөр гаргасан юм. Энэ үеэр түүнээс зарим зүйлийг тодрууллаа.
-Та өргөдөлдөө МАНАН-тай тэмцэхэд цаг зав гаргаж зүтгэх шаардлагатай байна гэж бичсэн байна. Үүнийгээ тодорхой тайлбарлахгүй юу?
-Хоёр нөхцөл байдал үүсээд байна. Нэгдүгээрт, Монголын нийгэмд шударга ёсыг сэргээн тогтооход шинэ Ерөнхийлөгч сонгогдсноос хойш цочироо үүссэн. Үүнээс үүдэж Монголын нийгэмд олон зүйл болохгүй байгаа нь илчлэгдэж байна. Монголчууд энэ бүхэн зөв гольдролд орох болов уу гэсэн горьдлого тээж байна. Ерөнхийлөгчтэй 1.8 жил хамтран ажиллаа. Би Ерөнхий сайдын албыг хашиж байсны хувьд надад ярих, хэлэх, хийх их ажил байна. Гэтэл Ерөнхийлөгчийн зөвлөхийн статустай эдгээр ажлыг хийж болдоггүй юм байна.
Учир нь хийх гэж зорьсон зүйлийг маань Ерөнхийлөгч дээр хаягладаг юм байна. “Ерөнхийлөгч Х.Баттулгыг ингээд хэлчих гэж Н.Алтанхуяг зааварлаж” гэдэг байдлаар санаатай, санаандгүй гуйвуулж байна. Тиймээс Ерөнхийлөгчийн зөвлөхийн ажлыг өгөөд улс орондоо шударга ёсыг сэргээн тогтоох, газрын доорх баялагийг цөөнх нь идэж, баяждаг энэ явдлыг зогсооход хувь хүнийхээ үүднээс бодсон зүйлээ чөлөөтэй хийх боломжийг олж авахаар Ерөнхийлөгчид өргөдлөө өглөө.
Үүнээс гадна нэг ноцтой зүйл байна. Сүүлийн үед манай намын гишүүд намайг амиа бодож байна гэж хэлэх боллоо. Бас “Таны ярьдаг шударга бус зүйл чинь АН-д ч нүүрлэлээ. Ц.Элбэгдорж, М.Энхболдын хамсаатан болсон гар хөл нь АН-ын удирдлагад гарлаа. Бид 30-иад жил юуны төлөө явсан юм бэ. Сүүлдээ бид Эрдэнэтийн 49 хувийг хамтран идэгсдийн тоонд орчихлоо. 60 тэрбумын хэрэгт АН-ын гишүүд бид эсэргүүцсэн. Гэвч АН-ын удирдлага болох С.Эрдэнэ УИХ-д шившгийн зүйл их хийлээ. Та ямар зүйлээ хийгээд суугаад байгаа юм бэ” гэж байна. Би “Ерөнхийлөгчийн институцийн хүн улстөржиж болохгүй” гэж амиа аргалж нэг хэсэг явлаа. Одоо ингэж явж болохгүй юм байна. АН гэдэг чинь хоёр гуравхан хүний нам биш. 30 жилийн турш ардчилалын төлөө явсан олон мянган гишүүдийн сэтгэл, зүтгэлийг хэдэн хүний тоглоом болгож болохгүй. МАНАН-гийн тоглоом, өрөөсөн булан болгож болохгүй. Тиймээс би хариуцлагаа ухамсарлаж АН-ын мянга мянган гишүүдтэй хамтарч намаа цэвэрлэе. Улс орондоо шударга ёсыг сэргээн цогцлооход хамтран ажиллая. Тэр дундаа намдаа шударга ёсыг сэргээн тогтооё. Надад хийх, ярих, тэмцэх, босгох олон ажил байна.
-Ерөнхийлөгч энэ шийдвэрийг хэр хүлээж авсан бэ?
-Ерөнхийлөгч өргөдлийг маань аваад үлдсэн.
-Хэрвээ танд боломж гарвал АН-ын даргад өрсөлдөнө гэж ойлгож болох уу?
-Хүн юм хийх гэхээр заавал дарга, цэрэг гэх юм. Би дарга хийхгүйгээр амьдарч чадна. Надад дарга, цэргийн тухай асуудал чухал бус олон зуун мянган гишүүдийн итгэл, сэтгэл чухал. Намаа МАНАН-гийн буланд үрэгдэхийг харахыг хүсэхгүй байна. Би 30 жилийн өмнө их сургуулийн багшийн ажлыг орхиод улс төрд орохдоо “АН мундаг нам болно. Монголчуудыг боломжийн хэмжээнд амьдаруулж чадна. Дундаж давхаргыг босгож чадна” гэсэн гэгээн бодолтой намд элссэн хүн.
-Та шударга ёсыг тогтоохын тулд юунаас эхлэх вэ?
-Гишүүдээсээ эхэлнэ. Гишүүд маань юу бодож байна. Дарга гарч ирээд гишүүдэд өөрийн бодлогыг тулгах гэснээс бүх зүйл нуран унадаг. Өмнө нь би дарга хийж үзсэн. Аль болох гишүүдийн бодол саналд нэгдэх ёстой. Эрдэнэтийн 49 хувь үнэхээр хулгай, дээрэм үү. Үүнийг МАН-ын гишүүд дэмжиж байна уу. Надтай уулзсан хүмүүс “Таны ярьсан зүйл зөв байна. Гэхдээ АН алга болчихлоо” гэсэн.
-АН саяхан үзэл баримтлалаа тодорхойлж дүрмийн өөрчлөлт хийсэн. Баруун төвийн нам гээд зарласан шүү дээ?
-Эрдэнэтийн 49 хувь тэр үзэл баримтлалын хаана нь байгаа юм. Цөөнх нь баяжиж олонх нь ядуурах явдлыг зогсооё. Дундаж давхаргыг бий болгоё гэдэг үзэл баримтлал хаана байна вэ. Эсвэл цөөнх нь баяжиж олонх нь ядууръя гэдэг үзэл баримтлал баталсан юм уу. Би тэр үзэл баримтлалыг нь мэдэхгүй юм. Цаас гаргах нэг хэрэг. Амьдрал дээр иргэдийн эрх ашгийг хамгаалах нэг өөр хэрэг.
-Таныг Ерөнхий сайдын албыг хашиж байхад ахлах зөвлөх чинь байсан Л.Гансүх Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдорж Оюутолгой, Тавантолгойгоос юм авна гэж Н.Алтанхуяг даргаас шаардсан гэж хэлсэн байна лээ?
-Юм авна гээгүй. Тийм, тийм зүйл хий гэсэн. Үгүй гээд хэлчихсэн чинь Л.Гансүх маань шоронд орчихсон.
-Та “Нэгдмэл Монгол” хөдөлгөөн байгуулсан талаараа 12 зарласан шүү дээ. Энэ хугацаанд тус хөдөлгөөнөөр дамжуулж та юу хийсэн юм бэ?
-“Нэгдмэл Монгол” гурван ажил томьёолсон. Нэгдүгээрт, шударга бусын хонгилыг нурааж, шударга ёсыг сэргээн тогтоох, хоёр дахь нь газрын баялгийг ард түмнийх болгох ажил хийнэ гэсэн. Гурав дахь нь бодлогоор дундаж давхаргыг сэргээж босгоно. Энэ чиглэлд нэлээн юм хийж байгаа. Тухайлбал, өнгөрсөн жилээс Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, Германуудтай Монгол улсад болохгүй байгаа зүйлийг судлахаар жил гаруйн хугацаанд хамтарч ажилласан.
-“Нэгдмэл Монгол” хөдөлгөөнийг бие даасан нам болох уу?
-Мэдэхгүй. “Нэгдмэл Монгол” гэдэг намтай, намгүй Монголын нийгэмд тулгарч байгаа асуудал дээр нэгдэх итгэл, сэтгэлтэй хүн олон байна. Заавал намын дээвэр дор очиж яах юм бэ гэж бодож байгуулсан. Гурван асуудлыг шийдвэрлэхээр. 30 асуудал яриагүй шүү. Өнөөдөр миний үүсгэн байгуулж байсан нам МАНАН-тай хамт нуран унаж байна. Гэхдээ удирдлага нь шүү дээ. Тэгэхээр би энд зүгээр байж болохгүй учраас намайг хүлж, чөдөрлөж байсан албыг өгч байгаа юм.
Р.Хишигжаргал
Сэтгэгдэл (29)