зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.11
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

“Монголын хууль гурав хоног”-ийг мөрдөе

2017-12-21
0
ЖИРГЭХ

Монголын хууль гурав хоног... Хууль батлагдсанаас хойш гурван хоног мөрдөхийг оролдоно, дөрөв дэх өдрөөс нь замхарна. Биелэлт хэрэгжилтэнд нь хэн ч санаа үл тавина. Тэр хэрээр иргэд ч зөрччихөж болно гэсэн үг хэмээн ойлгочихдог, энэ цаг үед. Жил гаруйн өмнө замын хөдөлгөөний шинэ дүрэм журам гарч, иргэд ядарсан үедээ замын хөдөлгөөнд оролцож болохгүй юм байна хэмээн төсөөлөн ухамсарлаж, ярзайтал инээж цагаан шугамаар гарах бэлтгэл хүртэл базаасан. Харамсалтай нь цагаан шугам, ногоон гэрлээр гэх дүрэм өнөөдрийн байдлаар настангууд хийгээд бага ангийн балчируудад л үйлчилж байх шиг. 

 

 

Журам мөрдөгдөж эхэлсний маргааш сошиал ертөнцөөр, гарцгүй газраар гарч яваад торгуулсан иргэн Булган аймгийнх гэнэ. Манай Булганыхан юм юмандаа анхдагч шүү гэсэн егөө дөгөө явсныг эс тооцвол өөр торгуулсан хүн алга шиг байна. Бусад нь замын голоор хөндлөн гулд алхдаг янзаараа. Эгээ л ээрэм талд алсын бараа ширтэн алхаж яваа малч өвөг шигээ. Замын голд шүгэл тачигнуулах “цагдаа ах” ч тэднийг анзаарах янз алга. Торгоё гэхнээ мөнгө байхгүй гээд гүрийчих учраас мэдрэлийн эд эсээ үхүүлэхийн нэмэр гэж боддог биз. Ер нь бол богино настай хуулиуд манай хууль эрх зүйн салбарын онцлог ч гэж хэлж болно. Батлаад л, шинэчлээд л, нэмээд л, өөрчлөн найруулаад л байдаг. Өнөөх нь хэрэгждэггүй. Уг нь мөрдвөл мөрдчихөөр ч, бас л сарниж тараадахсан бас нэг хууль бол  тамхины хууль. Тамхи татлаа гэж тавин мянган төгрөгөөр торгуулсан анхны хүнээр Төрийн ордонд “Монголын эдийн засгийн форум”-д оролцож байсан гадны төлөөлөгч тодорсон тухай манай нийслэлчүүд өдгөө ч мушийн ярилцдаг. Нэгэнтээ Төрийн ордонд тамхи татаж болохгүй хуультайг мэдээгүй гадаадын иргэнийг хамгийн анх төрийн тусгай хамгаалалтынхан “шуурхай эрэн сурвалжлан илрүүлж” даруй 50 мянган төгрөгөөр торгосон юм гэсэн.

 

Харин үүнээс хойш, түүнээс цааш тамхийг 50 мянган төгрөгөөр “татсан” хүн байна гэж дуулдсангүй. Ширхэгийн тамхийг өнөө өнгө төрхөө сайжруулсан ТҮЦ-үүд гол орлогоо болгодог нь янзаараа. Анх батлагдаж байх үедээ хууль санаачлагчийн хэлж байсанчлан малын бэлчээрт гаанс нэрж буй өвгөнийг торгох тухай яриагүй байна. Яг одоо гараад хар.  Гадаа гудамжинд, хотын замын түгжрэлд, сургуулийн ойролцоо тамхи татсан хүмүүс өдөр, шөнө ялгахгүй холхиж л байна. Тамхи татах цэг байхгүй юм чинь гэж ам хаах нэгэн байх ч, шал дэмий хэрэгжихгүй хууль баталж яадаг байна вэ гэж адлах нь олонх байгаа. Уг нь томоохон албан байгууллага, үйлчилгээний төв, бар, цэнгээний газрууд тамхи татахыг зөвшөөрсөн тусгай өрөөтэй болвол энэ хууль хэрэгжихэд тун дөхөм. Гэвч үйлчилгээний байгууллагууд торгуулахгүйн тулд үйлчлүүлэгчдэдээ гадагшаа гарч тамхи татахыг зөвлөдөг. Өөр аргагүй болсон тамхичид дуулгавартай нь аргагүй гадаа бөөгнөрөн тамхилж зогсдог болжээ.

 

Хуулинд зааснаар гадаа, гудамжинд тамхилж зогсоо нэгэнд хяналт тавьж, хориглох хэн ч алга. Ширхэгийн тамхи зардаг эмээгээс цагдаагийн дүрэмт хувцастан таван ширхэг янжуур авчихаад орох нь өглөө болгон миний хардаг үзэгдэл. Тамхи татдаг нэг нь бол адилхан юм чинь гээд дуугүй өнгөрдөг юм аа гэхэд цагдаа нь ядахдаа цааргалаасай гэж дэмий л бухимдах. Гудамжинд тамхилбал тавин мянган төгрөгөөр торгох энэ тэр гээд байсан өнөөх гоё сануулга цаасан дээр буугаад амьдрал дээр алга болчихож. Хуулиар хориглосон газар тамхи татаж байгаа хүний зургийг авч, бичлэгээр баталгаажуулах хэрэгтэй гэж цагдаагийн байгууллагаас зөвлөдөг ч тамхи татан хажуугаар зөрсөн нөхрийн зургийг цагдаад аваачиж өглөө гээд олж торгож ёстой “амжих уу” л биз дээ. За тэгээд гудамжинд нус шүлсээ хаявал торгоно гэсэн нь ч дашийн шог. Өнөөдрийг хүртэл шүлсээ хаяад торгуулсан хүн алга гэх мэдээллийг холбогдох албаныхан өгсөн. Шүлсээ хаяхаа байчихсан юм болов уу гэж найдаад хэрэггүй. Зүгээр л торгох, товчхондоо хэрэгжүүлэлтэнд нь хяналт тавих хүнгүй байгаа юм. Чухам л эзэн холбогдогчгүй хэрэг гэдэг шиг.

 

Уг нь гадны улс орнуудад замын голоор алхагчид болон тамхи зуусан шигээ цэцэрлэгт хүрээлэн, хотын төв, олон нийтийн газраар алхаж яваа нөхдийг илрүүлэх, зөрчлийг нь баримтжуулах ажлыг тэтгэврийнхэн хийдэг юм байна лээ. Цагдаагийнхны хүсээд байгаачлан хууль зөрчигчийн үйлдлийг баримтжуулан холбогдох газар нь өгдөг бөгөөд торгуулийн мөнгөн дүнгийн тодорхой хувийг урамшуулал болгон авдаг. Яг энэ зарчмаар явбал бас ч гэж биелүүлж болохоор ч юм  шиг санагдаад байгаа юм, дээрх хоёр хууль.

 

Энэ мэтийн эрээвэр хураавар, эгэл амьдралд нийцэхгүй эс бөгөөс Үндсэн хуультайгаа зөрчилддөг дүрэм журам манай улсад маш олон. Хайран ч цаг зав гэж харуусмаар, импортоор оруулж ирдэг хэчнээн ч их цаас үрэгдсэн бол гэж халагламаар... Зүй нь бид эрхзүйн судалгааны институтитэй л болмоор байгаа юм. Аль ч оронд Эрхзүйн судалгааны институти гэж байдаг бөгөөд манайд л институти ч, судлаачид ч алга. Хууль тогтоогчид, хэрэгжүүлэгчид нь тэр,  энэ болохгүй байна, тэр хөрсөн дээр буухгүй байна гэж  хууль гарсны дараа л үглэж суугаа харагддаг. Уг нь аливаа хуулийг гаргахын өмнө иймэрхүү байхад болно гэсэн урьдчилсан таамаглал, судалгаа гаргадаг юм билээ. Мөн хэрэгжилтэнд нь ч судалгаа хийдэг аж. Манайд ийм л хүмүүс хэрэгтэй байна. Эргэж харах, засч сайжруулах юм хэтэрхий их байна.

 

Эцэст нь тэмдэглэхэд Монголын хууль гурав хоног гэдэг нь гаргасан хууль тогтоомжийг гурав хоноод мартах биш. Гурав хоногийн дотор бүх ард иргэдэд болон дэлхийн нөгөө өнцөгт суугаа, мэдвэл зохих хүн бүрт хүргэ, мэдэгд гэсэн Их Хааны Зарлиг байсан юм гэнэ лээ...

 

З.Уран

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Гадаад харилцааны ган татлагат гүүр
"Бууж мордох хорвоо"
С.ОЮУНБИЛЭГ ӨӨРИЙГӨӨ СОЁЛЫН ЯАМНЫ ГАЗРЫН ДАРГААР ГАРЫН ҮСГИЙН ДАРДАС АШИГЛАН ТОМИЛСОН УУ?
Тэнэг хүний дуугүй нь сүртэй!
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
    6 цаг 21 мин
  • ФОТО: УИХ-ын гишүүдийн наадмын гоёл
    7 цаг 10 мин
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
    11 цаг 8 мин
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
    11 цаг 43 мин
  • УИХ-ын гишүүн У.Отгонбаяр дараах хуулийн төслүүдийг өргөн мэдүүлжээ
    Өчигдөр 17 цаг 59 мин
  • Наадам: Төв аймгийн Заамар сумын уяач Ж.Түмэн-Өлзийгийн бор хээр шүдлэн түрүүллээ
    Өчигдөр 17 цаг 10 мин
  • НИТХ-ын дарга А.Баярын урилгаар БНСУ-ын Сөүл хотын ИТХ-ын дарга Хо Жун Чой Улаанбаатар хотод айлчилж байна
    Өчигдөр 15 цаг 39 мин
  • Д.Цахилгаан “Илиада”, “Одиссэй”, “Тэнгэрлэг туульс” бүтээлийн орчуулгаар нь Төрийн шагнал хүртлээ
    Өчигдөр 14 цаг 42 мин
  • Наадам: Тод манлай уяач Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
    Өчигдөр 13 цаг 16 мин
  • Үерийн аюулаас сэрэмжилж, зөвшөөрөгдсөн зам гүүрээр зорчихыг зөвлөв
    Өчигдөр 12 цаг 58 мин
  • Д.Жаргалсайханы Төрийн шагнал хүртэж байгаа ГУРВАН дуу
    Өчигдөр 12 цаг 41 мин
  • Цэргийн ёслолын жагсаалд хууль сахиулах байгууллагын 1500 гаруй алба хаагч оролцлоо
    Өчигдөр 12 цаг 39 мин
  • Тэдний "Чингис Жагаа"-гийн "Төрийн шагнал" хүртэж байгаа уран бүтээлд дайн үлдээсэн үгс
    Өчигдөр 11 цаг 48 мин
  • АЖ Д.Жаргалсайхан гурван дуугаараа өнөөдөр Төрийн шагнал хүртэнэ
    Өчигдөр 11 цаг 15 мин
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
    Өчигдөр 10 цаг 48 мин
  • Наадам айсуй: Түрүү жил айргийн тавд хурдалсан таван АЗАРГА
    Өчигдөр 09 цаг 10 мин
  • Баримт: Төрийн наадамд завсаргүй 4 түрүүлсэн Дархан мэргэн Х.Оюунчимэг
    Өчигдөр 09 цаг 02 мин
  • Улаанбаатарт өдөртөө 24 хэм дулаан
    Өчигдөр 08 цаг 31 мин
  • "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК-д онцгой дэглэм тогтоож, Бүрэн эрхт төлөөлөгчөөр У.Бямбасүрэнг томиллоо
    Уржигдар 23 цаг 11 мин
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
    Уржигдар 21 цаг 08 мин
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Улсын цолонд ойрхон бөх #9: Аймгийн хурц арслан М.Еркебулан
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • ТАНИЛЦ: Ирэх долоо хоногт УИХ-аар хэлэлцэх асуудлууд
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Наадам айсуй: Төрийн наадамд ганц ч сум алдалгүй 40 онон түрүүлсэн Хөдөлмөрийн баатар, Дархан мэргэн Ш.Даваахүү
  • Ойрын өдрүүдийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
24 баримт
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК