зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.09.07
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Б.Дөлгөөн: Сайжруулсан түлшний шаталтын хэмжээг шинжлэх хэрэгтэй

2019-11-12
0
ЖИРГЭХ

Агаарын бохирдлыг бууруулах зорилгоор Засгийн газрын 62 дугаар тогтоолын дагуу энэ оноос эхлэн түүхий нүүрсийг халж, шахмал түлш хэрэглэж буй. Гэвч хэрэглэгчдийн гар хүрсэн цагаас эхлэн 600 орчим хүн угаартаж, 10 орчим хүн амиа алдсан асуудал гарсан. Үүссэн нөхцөл байдлын улмаас зарим иргэд шахмал түлш хэрэглэхээс айж, энэ өвлийг хэрхэн давах тухай санаа зовниж байна. Хамгийн гол нь иргэдэд түүхий нүүрстэй холбоотой цэгцэрсэн мэдээлэл шаардлагатай байгаа юм.  Учир нь нэг талаас мэргэжлийн байгууллагуудын зүгээс түүнд орсон найрлага зэрэг ямар ч асуудалгүй гэх ч зарим эрдэмтэд хортой гэсэн байр суурийг илэрхийлж байна.

Түүнчлэн саяхан БНХАУ-д олон улсын уул уурхайн эрдэмтэн, мэргэдүүд чуулсан. Уг уулзалтад манай улсаас эдийн засагч Б.Дөлгөөн оролцсон юм. Ингээд энэ үеэр юу яригдсан болон бусад асуудлаар тодрууллаа.


-Форумын үеэр яригдсан гол асуудал юу байсан бэ. Шахмал түлшний талаар эрдэмтэд ямар санал хэлж байна?

-Нэн тэргүүнд шахмал түлшний талаар ярих болсон шалтгаанаа дурдах нь зөв. Учир нь наймдугаар сарын сүүлчээр шахмал түлшний шаталтан дээр хийсэн судалгаа байгаагүйг олж мэдсэн. Мөн түүний дараа иргэд олноороо угаартаж, амиа алдсан асуудал гарсан. Ингээд шахмал түлшний талаар болон бусад мэдээллүүдийг судалж эхэлсэн юм. Мөн хэд хоногийн өмнө БНХАУ-д нэгэн форум уулзалт болсон. Энэ үеэр гол яригдсан зүйл нь түлшний угаарын хий өндөр үед дотор агаарт хэрхэн нөлөөлөх вэ гэсэн гол мессежийг өгсөн. Хятад улсын хувьд агаарын бохирдлоо 40 орчим хувиар бууруулж чаджээ. Учир нь тус улсын агаарын бохирдлын дийлэнх хувийг аж үйлдвэржилтээс гарах бохирдол эзэлж байсныг шийдэж чадсантай холбоотой юм.

-Уг нь шахмал түлшийг хэд хэдэн лабораторийн шинжилгээгээр шинжлүүлж эерэг хариу гарсан. Ер нь манай улсад ч ялгаагүй сайжруулсан түлшийг хэрэглэснээр агаарын бохирдол 50 хувь багасна гэж үзэж байгаа шүү дээ?

-Манай улс pm2.5, pm10, СО, SO2, NO2  таван үзүүлэлтээр агаарынхаа бохирдлыг хэмжиж ирсэн. Эдгээрийн элэментийн эх үүсвэр бүр өөр өөр. Тухайлбал, pm2.5 тоосонцорын 80 хувь нь гэр хорооллын яндан, 10 хувь нь автомашин, зургаан хувь нь цахилгаан станц, дөрвөн хувь нь хөрсний бохирдлоос үүсдэг гэсэн судалгаа байдаг. Харин pm10 ширхэглэгт тоосонцорын 80 орчим хувь нь сул хөрснөөс бий болдог. Тавантолгой түлшээс дээж авч гаднын улсад шинжлүүлсэн лабораторийн дээж танилцуулагдаж байна. Ингэхдээ шахмал түлшний элемент болон техникийн найрлагад ямар бодис орсон талаарх шинжилгээ юм. Харин шахмал түлшийг зууханд шатаахад ямар бодис гарч байна вэ гэдэг хэмжилтүүд дутагдалтай байна.

-Зуух бүрийн шаталтын хэмжээг тогтоогоогүй энэ үед гэр доторх хүмүүс ямар эрсдэлтэй байна вэ?

-Гадна болон доторх агаарын чанарын хэмжилтүүдийг хийж болно. Тухайлбал, гэр дотор гал түлэхэд доторх агаарын чанар хэрхэн өөрчлөгдөж байгааг шинжилнэ гэсэн үг. Ингэснээр угаарын хий, тоосонцрын хэмжээ яаж өөрчлөгдөж байгааг хэмжилт хийж мэдэх боломжтой. Дотор агаарт хэмжилт хийж угаарын хийг хэмжих нь чухал. Учир нь одоогийн нөхцөл байдлаар  гэр доторх хүмүүс ямар эрсдэлтэй байгааг хэлж чадахгүй шүү дээ. Манай улс шахмал түлшээ шинжлүүлэхээр БНСУ болон ОХУ илгээсэн. Харин шаталтын хэмжээгээ шинжлүүлэхээр БНХАУ руу явуулсан гэж яриад байгаа. Тухайлбал, шаталтыг хэмжүүлэхдээ ямар зуухан дээр хийснээ зарлах хэрэгтэй шүү дээ.

-Манай улсад 18 төрлийн зуух байна гэж гарсан. Зуух зуухнаасаа бас хамаараад байх шиг байна?

-Тийм. Яг ямар зууханд хийсэн юм, гал нь дээшээ шатдаг уу, агаарын урсгал нь хаашаа юм зэрэг энэ бүр эргээд шаталтандаа нөлөөлөөд байгаа юм. Тэгэхээр зуухны төрлийг нь мэдэж байж дараа нь үр дүнгийг нь хэлэх хэрэгтэй. Хоёрдугаарт, шахмал түлшийг багануур, алагтолгой, налайх зэрэг нүүрстэй харьцуулж үзэх хэрэгтэй. Тэгж байж түүхий нүүрс, сайжруулсан түлш хоёрын ялгааг мэднэ. Түүнээс биш Тавантолгойн түлш стандарт хангаж байна гэдэг нь түүхий нүүрс муу гэсэн үг биш шүү дээ.

-Гэр доторх угаарын хий хэд хүрвэл хүний биед нөлөөлж эхлэх вэ?

-Угаарын хийн хэмжээ 35ppm буюу 0.035 хүрч, найм буюу түүнээс дээш цаг түүгээр амьсгалсан үед толгой өвдөх, дотор муухайрах шинж тэмдэг илэрдэг. Харин 400 ppm хүрэхэд дөрвөн цагийн дотор ухаангүй болдог эрсдэлтэй. Тиймээс угаарын хийнд түлхүү анхаарч, хэмжилтүүдээ энэ чиглэлд хийх хэрэгтэй. Угаарын хий нь ямар зууханд, ямар түлш түлшнээс шууд хамааралтай байна. Ер нь зуух бүр дээр угаарын хий хэр зэрэг ялгаруулж байгаа хэмжилтийг хийснээр эцсийн байдлаар түлшнээс болсон эсэхийг гаргаж чадна.

Б.Лхам

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Авто машингүй өдрөөр зах, худалдааны төвүүд ажиллахгүй
Амралтын өдрийн жор: Амттай wrap
Улаанбаатарт 13 градус дулаан байна
Төрийн банк “Тогтвортой өсөлт, хамтын түншлэл” арга хэмжээг зохион байгууллаа
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (2)

  • Зочин (202.9.44.105)
    Юу хүсээд байгаагий нь ойлгосонгүй. Нүүрс, шахмал түлшний найрлага нь тодорхой байгаа биз дээ. Тэгээд шаталтын тухай ойлголтыг арван жилийн сургуульд заагаад сурагчидаар янз бүрийн бодис шатаах томъёо зэргийг бичүүлднг байсан шиг санагдах юм. Угаартана гэдэг бол энгийн тодорхой биз Шатдаг болгоноос л угаарын хий ялгардаг гэж ойлгодог Аливаа бодис дутуу шатсанаас л CO үүсдэг болохоор...
    2019 оны 11 сарын 12 | Хариулах
  • Zochin (31.131.247.74)
    Энэ эргүү одоо юу яриад бгаан бэ. Нүүрс түлвэл хорт хий ялгарч л байна. Энэ нь түүхий нүүрсүү, шахмал түлшүү ямар ч ялгаа байхгүй. Ухаантай туулай болох гээд бүр ядчих юмаа
    2019 оны 11 сарын 12 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • БНТУ-ын эрүүл мэндийн сайд Проф.Др.Кемал Мемишоглу Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийж байна
    6 цаг 50 мин
  • Монгол Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан БНКУ-ын Ерөнхийлөгч К.Токаевт бараалхав
    12 цаг 35 мин
  • Монгол Казахстан хоёр улсын хэлэлцээний үр дүнд шинжлэх ухаан, технологи, сансар судлалын хөгжлийг эрчимжүүлнэ
    12 цаг 40 мин
  • Авто машингүй өдрөөр зах, худалдааны төвүүд ажиллахгүй
    16 цаг 18 мин
  • М.Энхжаргал ялалт байгууллаа
    16 цаг 21 мин
  • Австралийн төрийн тэргүүн Саманта Мостин Монголын талаар юу хэлэв?
    16 цаг 50 мин
  • Улсын Их Хурлын шийдвэрийн биелэлтийг хуулийн хугацаанд тайлагнах ёстойг анхаарууллаа
    16 цаг 56 мин
  • Амралтын өдрийн жор: Амттай wrap
    17 цаг 2 мин
  • Улаанбаатарт 13 градус дулаан байна
    17 цаг 6 мин
  • Монгол Улсын Засгийн газар болон "Газпром" НХН хоорондын хамтран ажиллах тухай санамж бичигт гарын үсэг зурлаа
    Уржигдар 17 цаг 48 мин
  • Төрийн банк “Тогтвортой өсөлт, хамтын түншлэл” арга хэмжээг зохион байгууллаа
    Уржигдар 17 цаг 41 мин
  • ТАНИЛЦ: Явган зорчигчдод зам тавьж өгөөд баруун эргэх 11 уулзвар
    Уржигдар 17 цаг 38 мин
  • С.Амарсайхан: Франц улстай Онцгой байдлын салбарт хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлнэ
    Уржигдар 17 цаг 27 мин
  • “Автомашингүй өдөр” энэ сарын 13-нд болно
    Уржигдар 17 цаг 10 мин
  • Ирэх сараас МИАТ ТӨХК Баянхонгор чиглэлд нислэг үйлдэнэ
    Уржигдар 17 цаг 02 мин
  • Толгойт хотыг орон сууцжуулах газар чөлөөлөлт эхэллээ
    Уржигдар 16 цаг 52 мин
  • Э.Бат-Амгалан: Барилгын салбарын 100 жилийн ойг салбарын хөгжил, шинэчлэлийн стратегийн эргэлтийн цэг болгоно
    Уржигдар 16 цаг 50 мин
  • П.Баярцэнгэл: Аавдаа өгсөн амлалтаа маргааш биелүүлэх гэж байгаадаа баяртай байна
    Уржигдар 16 цаг 36 мин
  • Ерөнхий сайд Г.Занданшатар “Газпром” НХН-ийн Удирдах зөвлөлийн дарга А.Б.Миллерийг хүлээн авч уулзлаа
    Уржигдар 16 цаг 27 мин
  • Ө.Сумъяабаатар: БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Засгийн газрын тэтгэлэгт Баянгол дүүргээс 10 хүүхэд тэнцсэн
    Уржигдар 16 цаг 27 мин
  • Хүүхдийн төлөө Үндэсний зөвлөлийн хуралдааны үеэр Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгээс ОНЦЛОХ 15 эшлэл
  • Монголоор дамжин өнгөрөх "Сибирийн хүч-2" хийн хоолойн тухай та юуг мэдэх ёстой вэ?
  • БАРИМТ: Дэлхийн анхны "дархан цаазат" газар буюу Богдхан уулыг тахиж ирсэн түүх
  • БАРИМТ: Дорнодын өргөн талаас Төв цэнгэлдэхийн тайзнаа...
  • Шинэ Зеландын Парламентын Төлөөлөгчдийн танхимын дарга Жерард Браунли гэж хэн бэ?
  • 24 БАРИМТ: 15 жилийн дараа ДАШТ-д шөвгөрсөн Японы эмэгтэй шигшээ баг
  • POETRY: Намрыг угтах найман шүлэг
  • ФОТО: Ардчилсан намын даргаар УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга О.Цогтгэрэл сонгогдлоо
  • А.Амартүвшин: Сандал, ширээ байхгүйн улмаас 5-6 мянган хүүхэд сургууль, цэцэрлэгтээ явж чадахгүй байна
  • Австралийн төрийн тэргүүн Саманта Мостин Монголын талаар юу хэлэв?
  • П.Баярцэнгэл: Аавдаа өгсөн амлалтаа маргааш биелүүлэх гэж байгаадаа баяртай байна
  • БӨХ: Намрын улирлын нээлтийн барилдаан энэ сарын 13-нд болно
  • ХОМ: Ардчилсан намын "шинэхэн" дарга О.Цогтгэрэл
  • "Rhyme" уран сайхны киног үзэх ТАВАН шалтгаан
  • Энэ сард ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
  • Нийгмийн даатгалын сангийн хөрөнгийг 8.9 тэрбум төгрөгөөр арвижуулжээ
  • 2026 оны төсвийн төсөлд дүгнэлт өгөх нийцлийн аудитыг эхлүүлжээ
  • Д.Баттүвшингийн удирддаг Хөтөлийн “Цемент шохой” ТӨХК-ийн ашиг 564 дахин буурчээ 
  • Монголбанк 8 дугаар сард 690.1 кг үнэт металл худалдан авлаа
  • Г.Занданшатар: Уул уурхай, нүүрс, алтны үнэ өсөхөөр л дагаад урсгал зардлаа нэмдэг жишгийг халснаараа хэмнэлтийн төсөв боллоо
  • Монголоор дамжин өнгөрөх "Сибирийн хүч-2" хийн хоолойн тухай та юуг мэдэх ёстой вэ?
  • 24 БАРИМТ: 15 жилийн дараа ДАШТ-д шөвгөрсөн Японы эмэгтэй шигшээ баг
  • "Rhyme" уран сайхны киног үзэх ТАВАН шалтгаан
  • БАРИМТ: Дэлхийн анхны "дархан цаазат" газар буюу Богдхан уулыг тахиж ирсэн түүх
  • БАРИМТ: Дорнодын өргөн талаас Төв цэнгэлдэхийн тайзнаа...
  • А.Амартүвшин: Сандал, ширээ байхгүйн улмаас 5-6 мянган хүүхэд сургууль, цэцэрлэгтээ явж чадахгүй байна
  • Шинэ Зеландын Парламентын Төлөөлөгчдийн танхимын дарга Жерард Браунли гэж хэн бэ?
  • POETRY: Намрыг угтах найман шүлэг
  • ФОТО: Ардчилсан намын даргаар УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга О.Цогтгэрэл сонгогдлоо
  • П.Баярцэнгэл: Аавдаа өгсөн амлалтаа маргааш биелүүлэх гэж байгаадаа баяртай байна
  • ХОМ: Ардчилсан намын "шинэхэн" дарга О.Цогтгэрэл
  • Хүүхдийн төлөө Үндэсний зөвлөлийн хуралдааны үеэр Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгээс ОНЦЛОХ 15 эшлэл
  • Нийгмийн даатгалын сангийн хөрөнгийг 8.9 тэрбум төгрөгөөр арвижуулжээ
  • 2026 оны төсвийн төсөлд дүгнэлт өгөх нийцлийн аудитыг эхлүүлжээ
  • Ө.Сумъяабаатар: БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Засгийн газрын тэтгэлэгт Баянгол дүүргээс 10 хүүхэд тэнцсэн
  • Монголбанк 8 дугаар сард 690.1 кг үнэт металл худалдан авлаа
  • Г.Занданшатар: Уул уурхай, нүүрс, алтны үнэ өсөхөөр л дагаад урсгал зардлаа нэмдэг жишгийг халснаараа хэмнэлтийн төсөв боллоо
  • "Хүүхдүүдэд илгээсэн захидал бол зөвхөн Г.Занданшатарынх биш, Засгийн газрын захидал" гэв
  • Д.Баттүвшингийн удирддаг Хөтөлийн “Цемент шохой” ТӨХК-ийн ашиг 564 дахин буурчээ 
  • У.Хүрэлсүх: Монгол, Австралийн хооронд шууд нислэг үйлдэж эхэлснээр аялал жуулчлал, бизнесийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлнэ
24 баримт
  • Австралийн төрийн тэргүүн Саманта Мостин Монголын талаар юу хэлэв?
  • А.Амартүвшин: Сандал, ширээ байхгүйн улмаас 5-6 мянган хүүхэд сургууль, цэцэрлэгтээ явж чадахгүй байна
  • 24 БАРИМТ: 15 жилийн дараа ДАШТ-д шөвгөрсөн Японы эмэгтэй шигшээ баг
  • Монголоор дамжин өнгөрөх "Сибирийн хүч-2" хийн хоолойн тухай та юуг мэдэх ёстой вэ?
  • БАРИМТ: Дэлхийн анхны "дархан цаазат" газар буюу Богдхан уулыг тахиж ирсэн түүх
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК