Мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэх болон үй олноор хөнөөх зэвсэг дэлгэрүүлэхийг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх дэлхий нийтийн санхүүгийн системийг хамгаалах бодлого боловсруулж, мөрдүүлэх үүрэг бүхий, Засгийн газар хоорондын, хараат бус бүлэг ФАТФ-аас Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Ц.Нямдоржид нэгэн захидал ирүүлжээ. Уг захидлыг өдөр тутмын Өдрийн сонинд бүрэн эхээр нь нийтэлсэн байна. Түүнийг бүрэн эхээр нь хүргэж байна.
Уг байгууллагаас Монгол Улсыг нь “Саарал жагсаалт”-д оруулах шийдвэр гаргасан нь өнгөрсөн өдрүүдийн анхаарал татах сэдвийн нэг байсан ч Хуулийн сайдад хаягласан захидал нь илүү сонирхол татаж байгаа юм.
“Хүндэт сайд Танаа” хэмээн хаягласан захидалд “Танай Засгийн газар болон ФАТФ-ын төлөөлөгчдийн хооронд хийсэн зөвшилцлийн хүрээнд боловсруулсан Үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэх үүрэг хүлээсэн гэдгээ баталгаажуулан ирүүлсэн 2019 оны аравдугаар сарын 9-ний өдрийн захидалд тань талархаж байна. ФАТФ-ын зүгээс Монгол Улс сүүлийн үед ахиц гаргасныг тэмдэглэх нь зүйтэй боловч мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх хууль эрх зүйн орчныг баталгаажуулах, үр дүнтэй хэрэгжилтийг харуулж нотлох нь чухал юм. Тийм ч учраас ФАТФ нь 20190 оны аравдугаар сарын 18-ны “Олон улсын мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх үйл ажиллагааны хэрэгжилтийг сайжруулах нь” нэртэй олон нийтийн баримт бичигт Монголыг оруулахаар шийдсэн.
Тус баримтад дурдсан зүйлийг дор сийрүүлье. Монгол Улс 2019 оны аравдугаар сард мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх тогтолцоогоо боловсронгуй болгох чиглэлээр ФАТФ болон Ази, Номхон далайн бүсийн байгууллагтай хамтран ажиллах улс төрийн өндөр төвшний эрмэлзлийг илэрхийлсэн болно. 2017 оноос хойш Монгол Улс харилцан үнэлгээний тайланд өгсөн техникийн хэрэгжилт, үр дүнтэй байдлыг дээшлүүлэх зөвлөмжийг хэрэгжүүлэхэд ахиц дэвшил гаргасан байна.
Тухайлбал, холбогдох хууль, тогтоомж журмыг шинэчилснээр мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэхтэй холбоотой хориг арга хэмжээг хэрэгжүүлэх хууль, эрх зүйн болон институцийн тогтгтолцоог нэвтрүүлсэн юм. Монгол Улс цаашид үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэн ажиллахдаа дараахь арга хэмжээг авах учиртай.
Нэгдүгээрт, санхүүгийн бус бизнес мэргэжлийн үйлчилгээ үзүүлэгч /СББМҮҮ/-ийг хянах шалгах байгууллагын тухайн салбарын мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх үүргээ зөрчсөн тохиолдолд гаргасан зөрчилд нь дүйцэхүйц, дахин үйлдэхээс сэргийлсэн арга хэмжээ авах хэрэгтэй.
Хоёрдугаарт, мөнгө угаах үйлдлийг тогтоосон эрсдэлтэй нь нийцүүлэн мөрдөн шалгах, яллах ажиллагааг нэмэгдүүлэх шаардлага байна. Гуравдугаарт, хилээр мэдүүлээгүй, худал мэдүүлсэн мөнгөн тэмдэгтийг хураан авч, битүүмжлэх үйл ажиллагааг үргэлжлүүлэх, гаргасан зөрчилд нь дүйцэхүйц, дахин үйлдэхээс сэргийлсэн арга хэмжээ авах ёстой. Дөрөвдүгээрт, хориг арга хэмжээг хэрэгжүүлэх, урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр эрх бүхий байгууллагуудын уялдаа холбоо, хамтын ажиллагааг хангах, санхүүгийн байгууллага, СББМҮҮ /санхүүгийн бус бизнес, мэргэжлийн үйлчилгээ үзүүлэгч/-ийн зүгээс үй олноор хөнөөх зэвсэг дэлгэрүүлэхийг санхүүжүүлэх болон терроризмыг санхүүжүүлэхтэй холбоотой хориг арга хэмжээг хэрэгжүүлж буйд хяналт тавих, гаргасан зөрчилд нь дүйцэхүйц дахин үйлдэхээс сэргийлсэн арга хэмжээ авах шаардлагатай.
Цаашид ямар нэг ахиц дэвшил гарвал Азм, Номхон далайн хамтарсан бүлгийн дараагийн хурлын үеэр хэлэлцэх болно. Уг уулзалтын талаарх нэмэлт мэдээллийг тусад нь илгээхийг энэ дашрамд онцолъё.
ФАТФ нь Францын Парис хотноо 2020 оны хоёрдугаар сарын 16-21-ний өдрүүдэд болох дараагийн хурлаар Монгол Улсад хийгдсэн аливаа ахиц дэвшлийг хэлэцэх болно. ФАТФ нь хоёр талын хамтын ажиллагааг дэмжиж хүлээн авна гэдгээ үүгээр нотолъё.
Дээр дурдсан асуудлаар цаашдын хэлэлцүүлгийг өрнүүлэхэд таатай байхаа илэрхийлье. Ази, Номхон далан хамтарсан бүлгийг хамтран тэргүүлж буй ноён Цян Луо /Хятад/, ноён Йогпал Сингх /Энэтхэг/ нар нь таны холбоо барих гол хүмүүс хэвээр байгаа болохыг мэдэгдэж байна” гэжээ.
С.Сүлд
Сэтгэгдэл (10)