Дэлхийд аль ч төрлийн спортод дөрвөн жилийн давтамжтай олимпийн наадамд аваргалах нь хамгийн дээд амжилтад тооцогддог билээ. Ямар сайндаа л АНУ-ын сагсан бөмбөгийн алдарт NBA лигийн АНУ-ын одод “Мөрөөдлийн баг” бүрдүүлэн Барселоны олимпод түрүүлснээ өөрсдийн дээдийн дээд амжилт гэж байх вэ.
Хөгжлийн бэрхшээлтэй тамирчдын хувьд ч олимпийн наадам гэдэг оргил нь. Та бид мэднэ. Одоогоор манай улсын тамирчдын тухайд урд их хөрш БНХАУ-д 2008 онд болсон олимпоор гаргасан амжилт оргил нь хэвээр байна. Тэр олимпоор тамирчид маань төрийнхөө алтан соёмбот далбаа дор хос алт, хос мөнгөн медалиар энгэрээ мялааж УИХ-ын будлиантай сонгуулийн дараа туйлын хүнд болоод байсан улс төрийн уур амьсгалыг зөөлрүүлснийг хэн ч үгүйсгэхгүй. Тэгвэл Бээжингийн Паралимпоос ч манай тамирчид ганзага хоосон буцаагүй. Байт сурын харваагаар Д.Баатаржав алтан медаль авсныг л дурдахад хангалттай.
Энэ бүхнийг өгүүлэх нь учиртай. Олимпийн спортын төрөлд багтдаггүй ч Паралимпод оролцдог спортын нэг төрөл бол пауэрлифтинг. Энэ ямар спорт юм бэ гэдэг талаар энд товч танилцуулах нь зүйтэй.
Пауэрлифтинг гэдэг үгийг англи хэлнээс махчилж орчуулбал ердөө л хүчээр өргөх гэсэн үг. Угаасаа энэ спорт сүүлийн үед дэлхий даяар хамгийн үсрэнгүй дэлгэрэн хөгжиж буй “шинэ” төрлүүдийн нэг болж буй. “Шинэ” гэдгийг хашилтад зориудаар авсан юм. Учир нь аль ч үндэстэн үлгэр, домогтоо хүнд жинтэй ачаа өргөхтэй холбоотой аугаа их баатар, ард түмний бахархал хэмээн бичиж ирсэн нь ажиглагддаг. Иймд спортын энэхүү төрлийг шинэ гэж хэлэх боломжгүй юм.
Пауэрлифтинг нь шахалт, таталт, суулт гэсэн гурван төрөлтэй спорт. Манайхан энэ спортоор амжилт гаргадаг тухай мэдээ олон нийт байсхийгээд сонсдог ч уг спортод нэр ижил ч, нэр хүндээр тэс өөр хоёр холбоо оршиж буй тухай уншигчид тэр бүр мэддэггүй. Ийм ч учраас хооронд нь андуурч, ташуурдаг байж мэдэх юм.
Саяхан гэхэд л Монголын пауэрлифтингийн хүчний холбооны тамирчин, тэр ч бүү хэл тус холбооны ерөнхийлөгчийн албыг давхар хашдаг Ш.Ариунбаатар гэгч дэлхийн WRPF холбооноос Финландын Лахти хотноо саяхан болсон ДАШТ-д 90 кг-ын жинд IV байрт орсноо алтан медаль авч, аваргалсан хэмээн ичгүүр сонжуургүйгээр МҮОНТ-ээр хүртэл мэдээлжээ.
Яг үнэндээ WRPF-ийн албан ёсны цахим хуудсанд мэдээлснээс үзвэл тэрбээр тус жинд өрсөлдсөн тавхан орны аравхан хүнээс дөрөвдүгээрт оржээ.
Тэр ч байтугай тус холбооноос хөлс хүч, шударга амжилтаар хүрдэг Монгол Улсын гавьяат тамирчны үнэтэй цол хэргэмийг нэхэмжилсэн хүн хүртэл гарсан нь нууц биш.
Ний нуугүй хэлэхэд WRPF-г Олон улсын допингийн эсрэг агентлаг буюу WADA төдийгүй ОУОХ ч хүлээн зөвшөөрдөггүй юм байна. WADA нь манай хойд их хөрш ОХУ-ын хөнгөн атлетикчдыг допинг хэрэглэснийг нь батлан спортын ертөнцөд ямар том хүч болохоо нэгэнт харуулсан билээ.
Тэгвэл WRPF нь Монголтой нийлээд ердөө 40 орны гишүүнчлэлтэй бөгөөд ДАШТ-д гэхэд тав зургаахан орон оролцож аваргаа тодруулдаг. Гайхмаар, бүр инээдэмтэй биш гэж үү.
Тус холбоог WADA хүлээн зөвшөөрдөггүй нь ч нэгийг хэлнэ. Өөрөөр хэлбэл, тус холбооны тэмцээнүүдэд төрөл бүрийн допинг, сэргээшийн хяналт байхгүй гэсэн үг.
Ийм ч учраас Монголын пауэрлифтингийн хүчний гэх энэхүү холбоог МҮОХ, БСШУСЯ, Биеийн тамир, спортын газар бүгд хүлээн зөвшөөрдөггүй, оролцсон уралдаан тэмцээнд нь цол зэрэг олгохгүй байсаар өнөөг хүрсэн юм.
Тэгвэл WADA төдийгүй ОУОХ-ноос хүлээн зөвшөөрөгдсөн, 1972 оноос үйл ажиллагаагаа эхлүүлэн өдгөө 120 гаруй орныг эгнээндээ нэгтгэсэн, жил бүр орон орны мянга гаруй тамирчныг оролцуулсан томоохон тэмцээнүүд зохион байгуулдаг IPF буюу Олон улсын пауэрлифтингийн холбоо өөр ажээ. Тус холбооны тамирчид паралимпийн наадам төдийгүй Азийн наадмын спортын нэгэн төрөл болж чадсан төдийгүй удахгүй олимпийн төрөл болох магадлал их байгаа юм.
Энэхүү олон улсын холбоонд манай улсын Пауэрлифтингийн нэгдсэн холбоо гишүүнчлэлтэй бөгөөд чамлахааргүй амжилтад хүрснийг тэмдэглэх хэрэгтэй. Манай тамирчид зарим жинд өдгөө дэлхий болон Ази тивийн дээд амжилт эзэмшиж буйгаас гадна паралимпийн наадмын хүрэл медальтай болсон билээ.
Ер нь сүүлийн жилүүдэд Монголын пауэрлифтингийн нэгдсэн холбоо идэвхи санаачилгатай ажилласны үр дүнд манай улсад 2018 онд Ази тивийн АШТ, ДАШТ, энэ жил дахин Ази тивийн АШТ болсон юм.
Монголын пауэрлифтингийн нэгдсэн холбоо үйл ажиллагаандаа маш хариуцлагатай хандан УАШТ-нд оролцдог тамирчдаас хүртэл допингийн шинжилгээг тогтмол авсаар иржээ. Энэ нь ч манай тамирчдыг хилийн чанадад улс орныхоо нэрийг шороотой хутгалгүй нэр төртэй оролцох урьдчилсан болзол болдог аж.
Угаас спорт гэж хэн илүү бэлтгэл хийж хөдөлмөрлөсөн, хэн шударга өрсөлдсөн, тэр хүн л түрүүлж, өөрөөр хэлбэл амжилт гаргаж гавьяа шагналаа үнэлүүлэх учиртай. Иймд жинхэнэ гавьяатнуудтай минь дээр дурдсан ичгүүр сонжуургүй, увайгүй үйлдэлтэй, луйврын “тамирчид” нэг эгнээнд хэзээ ч бүү зогсоосой.
Б.Жаргал
Сэтгэгдэл (44)