УИХ-ын гишүүн Я.Содбаатараас цаг үеийн асуудлаар тодрууллаа.
-Сонгуулийн хаяа ойртсонтой холбогдуулан гишүүд сонгуулийн мандатыг хэрхэн хуваарилах асуудлаар байр суурь илэрхийлж байна. Таны хувьд ямар байр суурьтай байна вэ?
-2016 оны Их хурлын сонгууль болохоос өмнө маш олонн зөрчилтэй зүйл гарсан. 1992 оноос сонгуулийн мандат хуваарилах асуудалтай холбоотой асуудлыг зургаан сарын өмнө бүрэн зогсоодог байсан. Харамсалтай нь 2016 он сонгууль болохоос 10 хоногийн өмнө тойрог, мандатаа хуваарилж бужигнуулсан. Бүр Сонгуулийн тухай хуульд хүртэл өөрчлөлт оруулсан шүү дээ. Миний яриад байгаа тойрог, мандат хуваарилах үндсэн зарчмыг алдагдуулж, хуваарилсан. Цаашид аль болох энэ гурван зарчмыг хатуу барих хэрэгтэй. Хөдөө орон нутаг, хотод тодорхой сонгогчдын тоогоор тойрог хуваарилдаг. Тодруулбал, хөдөө орон нутагт 20 гаруй мянган сонгогчдод нэг мандат, нийслэлд 30 гаруй мянган сонгогчдын дунд нэг мандат өгч ирсэн.
-Томсгосон 26 тойрог хэд болох юм бол?
-Тойрог хэд болох асуудал нь хуваарилалтын хүрээнд шийдэгдэх байх. Магадгүй зарим хотоос сонгогдсон гишүүн, судлаачдын хэлснээр тухайлбал, Баянзүрх, Сонгинохайрхан дүүрэг 5, 6 мандаттай байх нь тэр хэмжээгээр сонгогчдод хүндрэл гарч болзошгүй гэсэн. Ер нь Сонгуулийн хууль ярих, сонгуультай холбоотой асуудалд иргэдийн сонгох, сонгогдох эрхийг л нэгдүгээрт тавих ёстой. Энэ дунд мэдээллээс хол, ойр, мэдлэгтэй иргэд ч бий.
-ОУВС-тай холбоотой үүссэн асуудлаар та ямар байр суурьтай байгаа вэ?
-2016 онд шинэ парламент байгуулагдаж байх үед Монгол Улсын эдийн засаг гадна, дотно аль аль талдаа хүндэрсэн байсан. Эдийн засгийн бодит үзүүлэлтүүд бүгд уналттай, валютын нөөцөө барсан, гадна талдаа дарпуурлаа зарлах хэмжээнд очсон байсан. Энэ үед Засгийн газрын шийдвэрээр ОУВС-ийн өргөтгөсөн санхүүгийн хөтөлбөр хэрэгжүүлэхээр болсон. Энэ хөтөлбөр амжилттай хэрэгжиж байна гэж ойлгож байгаа. Хөтөлбөр энэ оны тавдугаар сард дуусах ёстой ч хоёр тал хүчин чармайлт гаргаж ажилласны үр дүнд Монгол Улсын эдийн засгийн сахилга бат сайжирснаас эхлээд гадаад, дотоод зээлийн эргэн төлөлтийн менежментийг зөв хийсэн олон ажил хийсэн. Үүнийг дагаад манай улсын валютын нөөц дөрвөн тэрбум ам.долларт хүрч, тодорхой хэмжээгээр дотооддоо хөрөнгө оруулалт хийлээ. Мөн иргэдийн тэтгэвэр барьцаалсан зээлийн асуудлыг төлөх хууль ,эрх зүйн орчин бүрдсэнтэй холбоотой мэдээлэл хийсэн байна лээ. Сангийн яам, Монголбанк зэрэг байгууллага зөв мэдээллийг өгч хамтын ажиллагааг цаашид үргэлжлүүлэх ёстой.
-ОУВС-тай хамтран ажиллах хугацаа удахгүй дуусна. Цаашид хамтран ажиллах болов уу. Тийм хэрэгцээ шаардлага бий юу?
-ОУВС-ийн өргөтгөсөн санхүүгийн хөтөлбөр ирэх тавдугаар сараас дуусгавар болох байх. Цаашид өөр хэлбэрээр хамтын ажиллагааг явуулах ёстой. Өөрөөр хэлбэл, манай улсын эдийн засаг 2016 оноос өөрчлөгдсөн учраас цаашид хөгжлийн бодлогын асуудалд анхаарах шаардлагатай.
Б.Лхам
Сэтгэгдэл (7)