зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.11
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Ц.Цолмон: Улстөрчид “Үгүй” гэж хэлж л сурах хэрэгтэй

2020-2-21
0
ЖИРГЭХ

Монгол Улсын төсвийн хуульд тодотгол хийх шаардлагатай эсэх болон өр, зээлийн асуудлаар УИХ-ын Тамгын газрын Ерөнхий Нарийн бичгийн дарга асан, хуульч Ц.Цолмонтой ярилцлаа.


-Энэ оны төсөвт зайлшгүй тодотгол хийх шаардлагатай гэж эдийн засагчид сүүлийн үед их ярих боллоо. Гэтэл Сангийн сайд нь төсөвт тодотгол хийхгүй гэдэг байр суурьтай байгаагаа удаа дараа илэрхийлсэн. Та энэ талаар ямар бодолтой байна вэ?

-Хүссэн, хүсээгүй төсөвт тодотгол хийнэ. Энэ бол цаг хугацааны л асуудал. Учир нь, ирэх зургадугаар сард УИХ-ын сонгууль болно. Сонгуулийн үр дүнд шинэ Засгийн газар байгуулагдана. Шинээр байгуулагдах Засгийн газар одоогийн Засгийн газрын бүтэц, бүрэлдэхүүнээр ажиллахгүй гэдэг нь тодорхой. Тэгэхээр 2020 оны төсвийн хуульд өөрчлөлт оруулах нь зайлшгүй юм. Тиймээс найман сарын үед төсөвт заавал тодотгол хийж таарна. Харин өнөөдрийн тухайд төсөвт тодотгол хийх зайлшгүй шаардлага байгаа эсэх нь эргэлзээтэй л дээ.

-Яагаад?

-Төсөвт тодотгол хийх хуулийн шаардлага байдаг. Яг өнөөдөр тийм хэрэгцээ шаардлага нь үүссэн үү гэвэл үгүй. Өнгөрсөн нэгдүгээр сарын төсвийн орлого 767 тэрбум төгрөг байна гэсэн мэдээ харсан. Хэдийгээр өмнөх жилийн нэгдүгээр сарынхтай харьцуулахад 80 орчим тэрбум төгрөгөөр буурсан ч тийм ч муу гэсэн үг биш. Харин энэ сард орлого огцом буурна. Гэхдээ яг хэдээр буурах нь ирэх гуравдугаар сар гарч байж л тодорхой болно шүү дээ. Үнэхээр нөхцөл байдал хүндэрвэл төсөвт тодотгол хийхээс өөр аргагүй.

-Эдийн засагчид болохоор төсвийн орлого маш их хэмжээгээр тасарч байгаа учир одоо л төсөвт тодотгол хийж, хэрэггүй хөрөнгө оруулалтаа хасах хэрэгтэй гэж зөвлөөд байна шүү дээ.

-Засгийн газрын шийдвэрээр ирэх сарын 2 хүртэл нийт 15 хоног л урд хилийн боомтуудын зорчигч тээврийн хөдөлгөөнийг зогсоосон. Энэ хугацаанд Сар шинийн баяр “болоод” өнгөрөх байх. Харин цаашдаа энэ хорио цээрийн байдал хэвээр үргэлжлээд, төсвийн орлого буурч нөхцөл байдал хүндэрвэл холбогдох арга хэмжээ авах байх. Яг өнөөдөр бол төсөвт тодотгол хийх шаардлага байхгүй л гэж харж байна.

-Гэхдээ одоо хөрөнгө оруулалтын ажлууд эхэлчихээр баахан “царцсан” барилгатай үлдэх юм биш үү?

-Хөрөнгө оруулалтын ажил одоо дөнгөж л эхэлж байгаа. Яам, агентлаг, төрийн байгууллагууд дээр тендерийн хороо байгуулах, баримт бичиг боловсруулах, техник эдийн засгийн үндэслэл хянах гээд цаасан дээр хийгддэг ажил л эхэлж байгаа гэсэн үг. Жилийн энэ үед тендер шалгаруулж дуусаад л учиргүй олон компани ханцуй шамлаад  ажлаа эхлүүлдэг зүйл байхгүй шүү дээ. Нөгөө талаас нь харвал төсвийн хөрөнгө оруулалтыг их хэмжээгээр хасна гэдэг нь эдийн засгаа л агшаана гэсэн үг. Олон гүйцэтгэгч компанийн ард ажил хийж байгаа олон хүн, тэдний гэр бүл, үр хүүхэд, татвар, нийгмийн даатгал гээд зөндөө асуудал бий. Тэрийг бас бодож байгаа байх. Гагцхүү хөрөнгө оруулалтыг үр ашиггүй зүйлд биш, нийгэм эдийн засгийн үр өгөөжтэй, техник эдийн засгийн үндэслэл нь тодорхой зүйлд оруулах тал дээр анхаарах ёстой. Мөн хуримтлалын зохистой бодлого хэрэгжүүлэхгүй бол улсын өрийн асуудал хүндэрч эхэлж байна. Цаг хугацааны хувьд томоохон өрийн төлбөр төлөх хугацаа хаяанд ирлээ.

-Өрийн асуудлаар ямар менежмент явуулах ёстой юм бэ?

-Монгол Улсын дотоодын нийт бүтээгдэхүүн 10 орчим тэрбум ам.доллар. Гэтэл өрийн хэмжээ 29.7 тэрбум  ам.доллар болсон байна лээ. 2020-2024 онд Засгийн газар өмнө авсан өндөр өртөгтэй бондын төлбөрүүдийг төлөх үүрэгтэй. Бүр тодруулбал 2.9 тэрбум ам.долларын өр төлөх ёстой. Гэвч хангалттай хэмжээний хуримтлал бий болгож чадсангүй. Хуримтлал бий болгоогүй болохоор дахиад зээл авч таарах байх.

-Өрийг өрөөр дарах нь архиар шараа тайлахтай адилхан гэж яриад байгаа шүү дээ.  

-Хэцүү л дээ. Хэрэв Монгол Улсын зээлжих зэрэглэл буурчихвал хямд зээл олдохгүй. Өндөр хүүтэй л зээл авч таарна. Тэгэхээр өрийн хүнд шахалтууд манай эдийн засагт 2020-2024 оны хооронд ирэх болов уу. Хэдхэн сарын дараа  УИХ-ын сонгууль болно. Ямар ч УИХ, Засгийн газар байгуулагдсан улсын өрийн асуудалтай нүүр тулж л таарна. Тийм учраас улс төрийн намууд өрийн талаар ямар стратеги баримтлах талаар сонгогчдод тодорхой тайлбарлаасай билээ гэж бодож байна. Үнэндээ сонгуулийн дараа УИХ-ын анхдугаар чуулганаар УИХ-ын бүтцийн асуудал, Засгийн газраа байгуулаад завсарлана. Ингэж байтал л өрийн асуудал эхнээсээ тулаад ороод ирнэ. Тиймээс Монгол Улсыг маш яаралтай “Саарал жагсаалт”-аас гарах, тавдугаар сард ОУВС-тай дахин хэлэлцээр хийж хөтөлбөрөө сунгах, зээлжих зэрэглэлээ одоогийн түвшинд байлгах, зээлийн  хямд эх үүсвэх олох нь л энэ жилийн хамгийн тулгамдсан зорилтууд байх болов уу.

-Гэтэл сонгууль дөхөөд бэлэн мөнгө тараах явдал дахиад гарах нь. Тэтгэвэрийн зээл тэглээд удаагүй байхад 1072 хувьцааны ногдол ашиг гээд иргэдэд өгөх нь. Энэ бодлого ер нь Монгол Улсын өртэй яаж уялдаж байгаа юм бол?

-Бодлого нь хэрхэн уялдаж байгааг үнэндээ мэдэхгүй юм. Харин танд АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Роналд Реган ярилцлагадаа хэлсэн нэг санааг хэлье. “Төсвийн зардлыг 15 тэрбумаар нэмэгдүүлэх, 80 тэрбумаар нэмэгдүүлэх хоёрын хооронд зарчмын хувьд ямарч ялгаа байхгүй. Адилхан л инфляцыг хөөрөгдөнө. Үүнийг засах маш амархан арга уг нь бий. Тэр нь улстөрчид үгүй л гэж хэлж сурах хэрэгтэй” гэсэн байдаг. Бэлэн мөнгө тараах явдлаас аль болох зайлсхийх л хэрэгтэй гэсэн үг. Яагаад гэвэл учирч байгаа хохирол, дээр нь энэ их өрийг монголчууд бид бүгд л төлнө. Өөр хэн ч бидний өмнөөс төлж өгөхгүй шүү дээ.

С.Сүлд

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
УИХ-ын гишүүн У.Отгонбаяр дараах хуулийн төслүүдийг өргөн мэдүүлжээ
УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито “Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (11)

  • zochin (122.201.31.27)
    zaluu hun geheer l zuv baidag yam uu bid augaa ih uvug deedsiinnhee surgaal daramtan door baij tsuuhun murtuu iim amjiltand hursun shuu ta nar aav eej ah egchguigeer udii hurtel amidarch chadah uu malnuudaa ene ahmad ueee nulimaad baigaa uheruud ireeduid mash tom ayuld orno shuu ene odoogiin bolovsroliin said agsan novshoos avhuulaad
    2020 оны 02 сарын 21 | Хариулах
  • zochin (122.201.31.27)
    chi bitgii erguut malaa m.enkhbold mongoliig avilgald jivuuleh gej baihad chi haana bailaa
    2020 оны 02 сарын 21 | Хариулах
  • Zochin (103.229.121.113)
    Yahuu iim l zaluusiig turd gargah yumsan
    2020 оны 02 сарын 21 | Хариулах
  • Гарамгайхуульч (64.119.23.218)
    Өрийг бид л төлнө, одоогийн 76-г бүгдийг ядахдаа энэ Цолмон шиг 50 залуугаар соличихмоор бна даа, даанч ....
    2020 оны 02 сарын 21 | Хариулах
  • zochin (103.57.92.47)
    odoogiin jil bolj baib=id bol undsendee sots yeiin xulgai ch luivarchid baigaa yum shuu dee tiim uchraas mongol xugjixgui 30 jil bolj baina iim uchraas erunxiilugchiin zasaglal xeregtei bain aa geed baixad naad muu Lundeejantsn gishuun chin zmgaalaad baigaa biz ATG Lundeejamts gishuuniig shalgaadax noo ni naanaas chin gar ch irne
    2020 оны 02 сарын 21 | Хариулах
  • zochin (103.57.92.47)
    uls turchid chin bugd xudlaa xeldeg xulgai ch luivarchid shuu dee
    2020 оны 02 сарын 21 | Хариулах
  • иргэн (202.9.40.53)
    Боловсролтой мэдлэгтэй, сайн хуульч хүн ,ийм хүмүүсийг улс төрд дэмжээсэй
    2020 оны 02 сарын 21 | Хариулах
  • Zochin (66.181.170.73)
    Managementiin khicheeleer YGYI gej khelj chaddaggyi khyn leadre bolj chaddaggyi gej zaadag. Manai ene kheden JDYchid yaj ch ygyi gej khelkhev dee zailuul. Tegekheer jinkhene beltgegdsen leaderyydiig l songokh kheregtei yum bna doo. Ashig sonirkholiin zurchiltei unuudriin kheden nukhdyyd khezee ch ygyi gej khelekhgyi. Uuruur khelbel bidniigee bodno gej baikhgyi. Tegekheer iimerkhyy bolovsroltoi, yos zyitei khymyysee l tsaashid demjmeer baikh yum.
    2020 оны 02 сарын 21 | Хариулах
  • Зочин (66.181.185.44)
    Энэ залуу уг нь гайгүй зөв хүн шиг байх юм?!?
    2020 оны 02 сарын 21 | Хариулах
  • Зочин (59.153.113.41)
    хүний хэлснээр дандаа байдаг хүн л үгүй гэж хэлж чаддаггүй
    2020 оны 02 сарын 21 | Хариулах
  • Ер нь зоригтойхон үгүй гэж хэлээд улс орны эдийн засаг, нийгмийн гол асуудлыг дараагийн сонгууль бодохгүйгээр шийдэх чадалтай иймэрхүү эрүүл зөв сэтгэлгээтэй, боловсролтой хүн төрд хэрэгтэй байгаа юм (202.70.34.244)
    Зочин
    2020 оны 02 сарын 21 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
    6 цаг 56 мин
  • ФОТО: УИХ-ын гишүүдийн наадмын гоёл
    7 цаг 45 мин
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
    11 цаг 43 мин
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
    12 цаг 18 мин
  • УИХ-ын гишүүн У.Отгонбаяр дараах хуулийн төслүүдийг өргөн мэдүүлжээ
    Өчигдөр 17 цаг 59 мин
  • Наадам: Төв аймгийн Заамар сумын уяач Ж.Түмэн-Өлзийгийн бор хээр шүдлэн түрүүллээ
    Өчигдөр 17 цаг 10 мин
  • НИТХ-ын дарга А.Баярын урилгаар БНСУ-ын Сөүл хотын ИТХ-ын дарга Хо Жун Чой Улаанбаатар хотод айлчилж байна
    Өчигдөр 15 цаг 39 мин
  • Д.Цахилгаан “Илиада”, “Одиссэй”, “Тэнгэрлэг туульс” бүтээлийн орчуулгаар нь Төрийн шагнал хүртлээ
    Өчигдөр 14 цаг 42 мин
  • Наадам: Тод манлай уяач Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
    Өчигдөр 13 цаг 16 мин
  • Үерийн аюулаас сэрэмжилж, зөвшөөрөгдсөн зам гүүрээр зорчихыг зөвлөв
    Өчигдөр 12 цаг 58 мин
  • Д.Жаргалсайханы Төрийн шагнал хүртэж байгаа ГУРВАН дуу
    Өчигдөр 12 цаг 41 мин
  • Цэргийн ёслолын жагсаалд хууль сахиулах байгууллагын 1500 гаруй алба хаагч оролцлоо
    Өчигдөр 12 цаг 39 мин
  • Тэдний "Чингис Жагаа"-гийн "Төрийн шагнал" хүртэж байгаа уран бүтээлд дайн үлдээсэн үгс
    Өчигдөр 11 цаг 48 мин
  • АЖ Д.Жаргалсайхан гурван дуугаараа өнөөдөр Төрийн шагнал хүртэнэ
    Өчигдөр 11 цаг 15 мин
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
    Өчигдөр 10 цаг 48 мин
  • Наадам айсуй: Түрүү жил айргийн тавд хурдалсан таван АЗАРГА
    Өчигдөр 09 цаг 10 мин
  • Баримт: Төрийн наадамд завсаргүй 4 түрүүлсэн Дархан мэргэн Х.Оюунчимэг
    Өчигдөр 09 цаг 02 мин
  • Улаанбаатарт өдөртөө 24 хэм дулаан
    Өчигдөр 08 цаг 31 мин
  • "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК-д онцгой дэглэм тогтоож, Бүрэн эрхт төлөөлөгчөөр У.Бямбасүрэнг томиллоо
    Уржигдар 23 цаг 11 мин
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
    Уржигдар 21 цаг 08 мин
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Улсын цолонд ойрхон бөх #9: Аймгийн хурц арслан М.Еркебулан
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • ТАНИЛЦ: Ирэх долоо хоногт УИХ-аар хэлэлцэх асуудлууд
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Наадам айсуй: Төрийн наадамд ганц ч сум алдалгүй 40 онон түрүүлсэн Хөдөлмөрийн баатар, Дархан мэргэн Ш.Даваахүү
  • Ойрын өдрүүдийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
24 баримт
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК