зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.12
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Х.Батсуурь: Өөртөө ажлын байр бий болгодог 800 мянган иргэнд бага хүүтэй зээл олгосон бол илүү үр дүнд хүрэх байлаа

2020-4-13
0
ЖИРГЭХ

Шинэ төрлийн коронавирусний халдварын тархалт дэлхий нийтэд эрчимтэй тархаж байна. Ийм цаг үед олон улсын эдийн засаг саарч байгаа учир ажлын байрыг хадгалах, иргэдийн орлогыг хамгаалах үүднээс тухайн орны төр засгаас шат дараалсан арга хэмжээ авсаар байна. Манай улсын хувьд ч гэсэн хэрэглээний зээлийн үндсэн төлөлт болон хүү, зарцаах, ажлын байраа хадгалсан ААН-д дэмжлэг үзүүлэх зэргээр арга хэмжээ авч хэрэгжүүлж байна. Гэвч энэ нь бодит байдал дээр хэр үр дүн өгсөн бэ, бид ямар арга хэмжээ авч хэрэгжүүлж байж эдийн засгаа хамгаалах бэ гэдэг асуудлаар Эдийн засагч Х.Батсуурьтай ярилцлаа.


-Төсөвт яаралтай тодотгол хийх шаардлагатай гэ үзэж буй эдийн засагчдын төлөөллиймн нэг нь та. Цаг зав, бусад шийдвэрлэх асуудлаа бодсон ч тэр төсөвт тодотгол хийхээс өөрөөр асуудлыг даван туулах боломжгүй гэж үү?

-Төсвийн тухай хуульд төсөвт тодотгол хийх нөхцөлүүдийг заасан байдаг. Эдийн засагч хүний хувьд төсвт тодотгол хийх гарцаагүй нөхцөл байдал учир УИХ-аас зохицуулалт хийх ёстой гэж үзэж байгаа. Төсвийн тухай хуулийн 34.1.4-д төсвийн ерөнхийлөн захирагч хооронд зохицуулалт хийх гэж заасан байдаг. Төсөвт зохицуулалт хийж болно. Зохицуулатыг төсвийн шууд зохицуулагч  юм уу, төсвийн бусад захирагч нарын хооронд хийдэг. Гэтэл одоогийн нөхцөл байдалд төсвийн ерөнхийлөн захирагч хооронд төсвийн зохицуулах хийж байна. Хүссэн хүсээгүй шүү. Ингэвэл энэ нь тодотгол болно гэж заасан байдаг. Ерөнхийлөн захирагч гэдэг нь УИХ-ын даргын өөрийнх нь төсөв, Сангийн яам, БСШУСЯ зэргээр тухайн салбарын сайд нарыг төсвийн ерөнхийлөн захирагч гэж ойлгож болно.

Одоогийн нөхцөлд төсвийг нааш цааш нь болгож, шилжүүлэх зэргээр зохицуулалт хийж байна лээ. Ингэвэл гарцаагүй төсвийн тодотгол болно гэсэн үг.

Нөгөөтээгүүр, Төсвийн тухай хуулийн 34.1.1-д Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуульд заасан төсвийн тусгай шаардлагыг баримтлахгүй нөхцөл байдал үүссэн үед төсвийг тодотгоно гэж заасан. Төсвийн тусгай шаардлагад төсвийн алдагдал ДНБ-ий хоёр хувиас давбал төсөв тодотгоно. Энэ заалт аль хэдийн зөрчигдсөн гэж үзэж байгаа. Хоёрдугаарт, Засгийн газрын гадаад зээл нь төсөвт заасан 60 хувиас давбал гэж бий. Гэтэл одоогийн нөхцөл байдлаар манай улс гаднаас нэмж ам.долларын зээл авч байна. Гуравдугаарт, хуулийн 34.2-т урьдчилан тооцоолох боломжгүйн улмаас төсвийн орлого буурах, зарлага нэмэгдэж, нэгдсэн төсвийн алдагдал ДНБ-ий гурван хувиар нэмэгдэх гэж бий. Төсвийн алдагдал энэ оны нэгдүгээр улирлын байдлаар хэдэн хувьд хүрснийг мэдэхгүй. Учир нь мэргэжлийн байгууллагууд зөрүүтэй тоо хэлээд байна. Сангийн сайд мэдэгдэл хийхдээ хэд хэдэн зөрүүтэй тоо хэлсэн. Ингэхээр хамгийн багадаа 500 орчим тэрбум төгрөгийн орлогын тасалдсан болов уу. Эдгээрээс авч үзвэл, төсвийг тодотгох шаардлага бүрдсэн. 

-Төсвийн зохицуулалт хийх нь утга агуулгаараа төсвийн тодотгол болж байна гэсэн үг үү?

-Яг тийм. Одоо авч хэрэгжүүлж байгаа зохицуулалт нь төсвийн тодотгол болж байгаа юм. Сангийн яамны харъяанд байсан мөнгийн хил, гаал руу, БСШУСЯ-ын харьяанд байсан мөнгийг Хөдөлмөр нийгмийн хамгааллын яам руу шилжүүлнэ гэдэг нь төсвийн ерөнхийлөн захирагч хооронд зохицуулалт хийгдэж байна гэсэн үг. Энэ тохиолдолд төсвийн тодотгол хийнэ гэж хуульд заасан байдаг. УИХ ямар ч шийдвэр гаргалаа гэсэн утга агуулгаараа төсвийн тодотгол хийх нөхцөлийг бүрдүүлж байна.

-Үүссэн нөхцөл байдалтай холбогдуулан эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах 5.1 их наяд төгрөгийн багцыг Засгийн газраас хэрэгжүүлэх талаар мэдэгдсэн. Энэ хүрээнд их хэмжээний гаднын зээл тусламж орж ирж байна. Ирэх оноос гадаад ор төлөгдөж эхлэх энэ үед эдийн засагт улам дарамт учруулахгүй юу?

-Манай улсад аль болох гаднаас бага зээл тусламж авах, эдийн засгийн дотоод нөөц бололцоогоо ашиглах боломжтой. Гэхдээ хэд хэдэн хүндрэл бий. Одоо орж ирэх зээл, тусламж нь онцгой нөхцөл байдал гэдэг утгаараа өмнө нь байгаагүй 1.5-3 хувийн хүүтэй байна лээ. Энэ тохиолдолд гаднын зээл тусламжийг авч хэрэглэхэд болохгүй зүйл байхгүй. Хамгийн гол нь 1-2 хувийн хямд эх үүсвэр, нөхцөлтэй байх ёстой. Тэгэхгүй бол эдийн засаг хямарч байгаа энэ үед эргээд дарамт болно.   

-Засгийн газрын багц арга хэмжээний зарим арга хэмжээ нь эхнээсээ УИХ-аар батлагдаад эхэллээ. Засгийн газрын гаргасан шийдвэр, арга хэмжээний талаар та ямар байр суурьтай байна вэ?

-Засгийн газрын хожимдож арга хэмжээ авсан. Сангийн яам, Төв банк гэсэн хоёр гол институци хариуцлагагүй ажилласнаас болж зайлшгүй шаардлагатай арга хэмжээг сар гаруй хугацааны дараа шаардуулж байж оруулж ирсэн. Авсан арга хэмжээ нь эхнээсээ үр дүнгүй байсан. Тухайлбал, иргэдийн зээлийн хүүг царцаана гэсэн мэдэгдэл нь хэл ам болж байж хэрэгжсэн. Үүнээс долоо хоногийн дараа Ерөнхий сайд багц арга хэмжээ хэрэгжүүлнэ гэсэн. Энэ багц арга хэмжээг ач холбогдлоор нь аваад үзвэл эдийн засагт тийм ч хүчтэй нөлөө үзүүлэхгүй.

Ажлын байраа хадгалсан, орлогын хэмжээ буурсан аж ахуйн нэгжүүдэд мөнгөн тусламж үзүүлнэ гэсэн нь зөв.

Гэхдээ авах ёстой нэгдүгээр арга хэмжээ нь ажлын байрыг хадгалах, ажил олгогч нарт үйл ажиллагаа явуулахад нь дэмжлэг үзүүлэх юм. Учир нь цар тахлын үед хамгийн их нэрвэгдэж, өртөж байгаа салбар нь жижиг, дунд үйлдвэрлэл. Манай улсад тогтмол үйл ажиллагаа явуулдаг 56 мянган аж ахуйн нэгж бий. Өөрөө өөртөө ажил олгоод явдаг 800 гаруй мянган хүн байна. Тэгэхээр хамгийн олон ажил олголтыг бий болгож, төрд ямар нэг дарамт болохгүйгээр өөрийгөө авч явдаг энэ салбарт түлхүү анхаарах байсан юм. Эдгээрт татвар гэхээс илүү зээлийн хүү, түрээсийн дарамт их байдаг. Тэдэнд бага хүүтэй зээлийг 2-4 жилийн хугацаатай олгосон бол илүү том дэмжлэг болох байлаа. Хоёрдугаарт, түрээслүүлэгч байгууллагынх нь цахилгааны төлбөрийг төрөөс даах зэрэг зохицуулалт хийж өөрөө өөртөө ажил олгогчдыг түрээсийн дарамтаас гаргах. Гуравдугаарт, ядуу өрхүүдэд өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүнийг талоноор олгож дэмжлэг үзүүлэх ёстой.

-Энэ онд эдийн засаг зургаа орчим хувиар өснө гэж тооцоолж байсан. Цар тахлын хүндрэлийн улмаас боломжгүй боллоо. Энэ байдал ойрын саруудад тогтворжлоо гэж бодвол эдийн засаг оны сүүлч гэхэд хэд орчим хувиар өсөх магадлалтай гэж та харж байна вэ?

-Эдийн засаг хамгийн наад зах нь хоёр хувийн өсөлт алдагдах нь тодорхой болсон. Дөрөв орчим хувиар л өсөх болов уу. Гэхдээ энэ байдал цаашид үргэлжилбэл 2-3 хувь өсөх байх. Тиймээс төсвийн тодотгол хийх эрх зүйн болон эдийн засгийн шаардлага үүссэн гэж хэлээд байгаа юм.

Коронавирусний дэгдэлт манай улсад цаашид юу хэрэгтэй гэдгийг сануулж өглөө. Тухайлбал, эдийн засгийн бие даасан байдал үүн дотор суурь хэрэгцээт бараа бүтээгдэхүүнийг дотооддоо үйлдвэрлэх, хараат бус байдлыг бий болгох шаардлагатай гэдгийг анхааруулаад өглө.

Б.Лхам

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Голомт банк 2024 оны Тогтвортой хөгжлийн тайлангаа нийтэллээ
Монгол Улсын гадаад валютын албан нөөц 5.2 тэрбум ам.долларт хүрлээ
Орон нутгийн карт эзэмшигчдэд зориулсан урамшуулал эхэллээ
Голомт банк Монгол Улсын ТОП-100 аж ахуйн нэгжийн 5 дугаарт эрэмбэлэгдлээ
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (1)

  • Зочин (66.181.188.109)
    БАЯЧУУД ЖДУ -Д ЯАЖ ИЙГЭЭД ХАВЧУУЛАГДААД ЭЛДЭВ ХӨНГӨЛӨЛТ ЭДЭЛСЭЭР.....
    2020 оны 04 сарын 13 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Наадмын өдрүүдэд 3700 цагдаагийн алба хаагч ажиллаж байна
    2 цаг 40 мин
  • Яруу найрагчдын НААДАМ гоёсон шүлгүүд
    3 цаг 3 мин
  • Энэ жилийн наадамд гурав давсан АЙМГИЙН цолтонгууд
    3 цаг 17 мин
  • Наадам: Манлай уяач, УИХ-ын гишүүн З.Мэндсайханы хул соёолон түрүүллээ
    3 цаг 28 мин
  • Монгол наадам болон монгол нутгийн тухай тэд юу хэлэв?
    4 цаг 9 мин
  • Улаанбаатарт өдөртөө 30 хэмийг давж хална
    6 цаг 2 мин
  • ​​​​​​​Архангай аймгаас хамгийн олон буюу 13 бөх хоёр даваад байна
    18 цаг 0 мин
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
    Өчигдөр 14 цаг 22 мин
  • ФОТО: УИХ-ын гишүүдийн наадмын гоёл
    Өчигдөр 13 цаг 33 мин
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
    Өчигдөр 09 цаг 35 мин
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
    Өчигдөр 09 цаг 00 мин
  • УИХ-ын гишүүн У.Отгонбаяр дараах хуулийн төслүүдийг өргөн мэдүүлжээ
    Уржигдар 17 цаг 59 мин
  • Наадам: Төв аймгийн Заамар сумын уяач Ж.Түмэн-Өлзийгийн бор хээр шүдлэн түрүүллээ
    Уржигдар 17 цаг 10 мин
  • НИТХ-ын дарга А.Баярын урилгаар БНСУ-ын Сөүл хотын ИТХ-ын дарга Хо Жун Чой Улаанбаатар хотод айлчилж байна
    Уржигдар 15 цаг 39 мин
  • Д.Цахилгаан “Илиада”, “Одиссэй”, “Тэнгэрлэг туульс” бүтээлийн орчуулгаар нь Төрийн шагнал хүртлээ
    Уржигдар 14 цаг 42 мин
  • Наадам: Тод манлай уяач Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
    Уржигдар 13 цаг 16 мин
  • Үерийн аюулаас сэрэмжилж, зөвшөөрөгдсөн зам гүүрээр зорчихыг зөвлөв
    Уржигдар 12 цаг 58 мин
  • Д.Жаргалсайханы Төрийн шагнал хүртэж байгаа ГУРВАН дуу
    Уржигдар 12 цаг 41 мин
  • Цэргийн ёслолын жагсаалд хууль сахиулах байгууллагын 1500 гаруй алба хаагч оролцлоо
    Уржигдар 12 цаг 39 мин
  • Тэдний "Чингис Жагаа"-гийн "Төрийн шагнал" хүртэж байгаа уран бүтээлд дайн үлдээсэн үгс
    Уржигдар 11 цаг 48 мин
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
  • Улсын цолонд ойрхон бөх #9: Аймгийн хурц арслан М.Еркебулан
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • ​​​​​​​Архангай аймгаас хамгийн олон буюу 13 бөх хоёр даваад байна
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
  • Тэдний "Чингис Жагаа"-гийн "Төрийн шагнал" хүртэж байгаа уран бүтээлд дайн үлдээсэн үгс
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • ТАНИЛЦ: Ирэх долоо хоногт УИХ-аар хэлэлцэх асуудлууд
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Монголчууд донтох хандлага хамгийн бага таван үндэстний нэгээр тодров
  • Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
  • Ойрын өдрүүдийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • Наадам айсуй: Төрийн наадамд ганц ч сум алдалгүй 40 онон түрүүлсэн Хөдөлмөрийн баатар, Дархан мэргэн Ш.Даваахүү
  • Боломжгүй мэт гайхамшигтай спортын 4 таамаг 
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито “Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
24 баримт
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК