зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.16
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Тайгын болзоо

2020-5-20
0
ЖИРГЭХ

Зургийг Түшиг

Тарвагат уулын оройгоор хэсэг цаа бэлчээрлэн явна. Яргуй хөөн сүрэг тэргүүлж явсан шар халиун мянджаг уулын сэрвээнд гарч ирэнгүүт дүрлэгэр хар нүдээ тормолзуулан, хэсэг зуур ийш тийшээ ажиглан зогсов. Гэтэл тавьтаргүй тасбан хажуугаар нь гүйлдэн өнгөрч, Тарвагат уулын хилэн хивнэг гэлтэй үй зайгүй ургасан шар яргуйн дунд ийш тийш баярлан хөлхөлдөх боловч шүдгүй тул амандаа цэцэг, ногоо тасдан хийх нь төдий л үгүй нь ажиглахуйяа өрөвдөм хөөрхөн бүлгээ.

Чулуунжий жаарайжаг хэмээх өндөр цагаан зариа унасаар сүргийнхээ баруун захаас шоволзон гарч ирэв. Зарь нь өгсүүр газар амьсгаадан, амаа аль байдгаараа ангайж, хэлээ унжуулаад, могцгор сүүлээ өргөн нуруу гонойжээ. Ганц нэг донгор, аальгүй дунгуй сүргээс тасран гүйчих гээд болохгүй, цуглуулж араас нь хөөцөлдсөөр дөнгөж сая уулан дээр гарч ирсэндээ Чулуунжий дотроо ялимгүй харамсан явна.

Юу гэвэл “Рэгсэлийг Мөнхшилийн үзүүр ороон далд орон ортол араас нь ширтэх юмсан” хэмээн тэсгэлгүй яарч явсан юмсанжээ. Тэртээ урд Их, Бага Тайжийн нуур мэлтийн, тэнгэр лүгээ өнгө булаалдаад, мяралзах зэрэглээн чанад Гунын эх Арсганадагийн даваа үл мэдэг сүүмэлзэн харагдана. Рэгсэл, Чулуунжийн гарч ирэхийг хүлээсэн мэт Мөнхшилийн үзүүрт буучихсан, хөсгөө амрааж буй бололтой сууж байлаа. Түүнийг Чулуунжийн сэргэлэн хар нүд дор нь олж үзжээ. “Эй гялай минь ! Рэгсэл тэнд сууж байна...” хэмээн хүүхдийн ааль хөөрхөн сэтгэлээр хөөрөн баярлав.

Түүний царайг ажвал нар салхинд онгосон хөрслөг бор нүүр, аглаг тайгын ороо зэрлэг байдлыг илтгэх ширүүн догшин хөдөлгөөн, омголон хар нүд, хүүхэмсүү энхрий байдлын үлгэр-жигд цагаан шүд, нарийн саран хөмсөг... ер Рэгсэлд таалагддаг, сэтгэлий нь дуудан далладаг бүхэн хамгийн сайхан болсон харагдана. Учир нь Рэгсэл тийнхүү өөрий нь хүлээсэн мэт сууж байсанд Чулуунжий туйлгүй баярлан, сэтгэл зүрхний нь хамаг нандин бүхнийг чандлан хадгалагч нууц оньс нээгдэх шиг болжээ. Чулуунжий, Рэгсэлд тийм их хайртай байснаа ч мэдсэнгүй. Багаас урцын хооронд тоглон гүйлдэж, “Хамгийн олон цаатай болно, хамгийн өндөр ууланд гарна” гэж мөрөөсөн ярилцаж суухдаа, хоёул цаагаа хариулан, нүцгэн сарьдаг, балар тайгын уулс хэдрэн, аюулт чоно, адат шилүүснээс хирдхийн, хангинуур сүхээр урц босгох мод тасар цавчин, анхны ан олзоо билэгтэйд бодон, уйгар омгийн буянт өтгөс Аг-оол өвөөдөө барьж байхдаа, хожим нь сургуульд орж, Улаан-уулын хүрэн дүнзэн байшингууд, сургуулийн шилэн цонх, дэлгүүрийн голио чихэр тэргүүтэн, энэ тэрийг сонирхон, нүд хужирлаж, сургуулиасаа оргон, Эмгэний даваанд хөлдөж үхэх шахан, модны хонгилд хоноглож явахдаа Рэгсэлийн хойноос ийн сэтгэл догдлон, өгөөмөр тэнүүн бодол өвөрлөж, санаашран зогсох юм гэж өчүүхэн ч бодсонгүй.

Гэтэл амьдрал жамаараа өнгөрөн, урсах одох он жилийн аварга далин дор “Хайр” хэмээх анхилуун содон цэцэг дэлбээлэн ургасан байв.

Чулуунжий түүнийг сэтгэлийнхээ билэгт увидсаар танин мэдээд тангад ойртон ирсэн наран адил мишээн баярлажээ. Рэгсэл цаандаа мордон, намаг шалбааг, хад чулуу тойрон яаралгүй гэлдэрсээр Мөнхшилийн үзүүр ороон далд оров. Ногоон уулс, тогтуун мэлтийх Тайжийн хос нуур, үл мэдэг жирвэлзэх зэрэглээн дор үлгэрийн орон мэт хүсэл дуудан, тийш жаарайжагийн хурдан хөлөөр дүүлэн очмоор санагдана. Юу гэвэл: тэр зүг Чулуунжийн сэтгэлтэй хүн явж, тэндээс амьдрал өөрчлөх өгөөмөр халуун бодол, итгэл өвөрлөн эргэн ирэх байлаа. Хэдэн цаа тэртээ баруун хажуу руу тасран алга болжээ. Сахилгагүй бидэг-донгор, адат хавагтаг. Алагчих хэмээх их сүүт хар, халиун мянджаг цөм тийш явсан бололтой. Чулуунжий зариныхаа эвэр рүү савааны үзүүрээр аяархан доргион цохиж, тасарсан сүргийн хойноос гэлдрэв. Рэгсэлийн тухай бодол, түүний яриа санаанаас нь үл гарна.

Рэгсэл тайгын хүний чийрэг сайхан цээжиндээ Чулуунжийг тэврэн үнсэж, түүнийг урьд хожид хэзээ ч үзээгүй энхрий зөөлнөөр таалан янаглахад аглаг тайгын онгон салхин хүртэл саатан гайхшрах шиг болжээ.

Чулуунжий хүнд үнсүүлж үзсэнгүй, бас хот газрын эгдүүтэй юм шиг мөртлөө дасвал саламгүй сайхан байм сонин үнэр, хүнд хэлж болдог гэж бодомгүй ухаалаг дотно үг, аль алиныг биеэр эдэлж, сэтгэлээр хүртэж үзсэнгүй. Тэгэх тусмаа тэр бүхнийг багын найз Рэгсэлээсээ танин ойлгох юм ч гэж санасангүй. Чулуунжийг сургуулиасаа гарч, тайгадаа ирэхэд Рэгсэл эрдэм номын мөр хөөн хот газар оджээ. Тэгээд арван жил үзэгдсэнгүй. Чулуунжий ямар ч тохиолдлоор юм бэ, айл аймаг олон жил ханьсан явсан багын нөхрөө сэтгэлдээ дурсан, бөглүү тайгадаа амьдралын аяс даган, хол ирээдүй, хожим хойнын тухай өчүүхэн ч бодолгүй хэдэн жил од үдэж, төдөн жил нар угтжээ.

Саяхнаас сургууль соёлын багачууд “Эвлэлийн илгээлт” өвөрлөн ирж, тайгын амьдралд өөр аяс, өөр өнгө нэмэв. Чулуунжий ч бас тэр гавшгай охид хөвгүүдтэй “Ажлаараа уралдъюу” гэж цаагаа хол бэлчээж, урцаа өндөрт хатгах болжээ. Тэглээ ч сэтгэлд нь нэг л юм дутуу амьдрал гэгч юунд ч юм бэ дэмий л хар хөлсөө урсгахыг хэлдэггүй, ямар нэгэн зорилго, чиг зүгтэй бөгөөд тийш тэмүүлэн тэмүүлэвч хүсэл ханамгүй мэт. Гэтэл бас тэр бүхнийг ухааран ойлгож сэтгэлчлэн бүтээхэд хэн нэгэн хүний өгөөмөр гар, тууш сайхан бодол үгүйлэгдээд ч байх шиг санагддаг байлаа.

Гэтэл тэр бүхэн Рэгсэлийг хүлээсэн нууц сэтгэл, түүний дагуулж ирсэн хаврын урь, бүтэшгүй юм шиг санагдах зоригт үгэнд нь нуугдан байснаа гэв гэнэтхэн нүдэнд үл харагдагч далд хөрснөөсөө соёолон ургах шиг болов. Тайгын наран хүртэл урьд байгаагүй ээвэр дулаан, уулсын өвөр нүнжигт хүрэн хөрсөө дэлгэн, “Май охин минь! Шинэ амьдралаа энэ л хөрсөндөө цэцэглүүл!” гэх шиг дотно сайхан. Нутаг орноо олон жил хаяж явсан Рэгсэл нэгэн өглөө мягмансанжийн шүүдэр адил нүд булаан буцаж ирэхдээ хамаг л юмыг сэтгэл гомдом үгүйсгэсэн, өөлсөн хатуу “ташуур” барьж иржээ.

Түүнд утаат урц нь ч таалагдсангүй, уух идэх юм, унтах газар нь ч таарсангүй. - Хуучин амьдралаа гагцхүү бид л өөрчлөх ёстой юм. Хүн төрөлхтөн өнөө өөр гариг ертөнцөд хүрсэн байхад та нар бөглүү зэрлэг амьдралдаа хоргодож, хорвоод юу болж буйг үл мэдэн, нүдэн балай чихэн дүлий өдөр шөнө өнгөрөөн, насыг барж байна. Хүнийг хэдийгээр Байгаль-эх төрүүлсэн ч бид ухаантай учир эх-байгалиа, ахуй амьдралаа өөрчлөх ёстой. Рэгсэлийн энэ үгнээс “Амьдралаа гагцхүү бид л өөрчлөх ёстой” гэдгээс бусад нь Чулуунжийд харь хэлээр ярьсан юм шиг ойлгомжгүй байв. “Тиймээ өөрчлөх ёстой. Бид отор нүүдэл хийн, уул нуруу хэсэж, алс бөглүү суугаа ч тохилог сууж яагаад болдоггүй юм бэ?

Гэвч... гэвч өвөг дээдэс минь хүнээс дутсан юм гэж үү? Хүнтэй л адилхан болоод, амьдраад ирсэн шүү дээ. Нүүдлийн улсад ер нь илүү ажлын хэрэг байна уу даа? Рэгсэл биднийгээ мартсан даа л тэр. Нүүдлийн амьдралаа умартан, хот газрын хүн болсон доо л тэр” хэмээн бодсоноо Чулуунжий өөрийн эрхгүй Рэгсэлийн яван зүг мөрөөсөнгүй зөөлөн харцаар ширтэв. Нүдэнд нь Рэгсэлийн цэвэр, үзэсгэлэнт царай, дахиад л нөгөө... нөгөө хот газрын анхилуун сайхан үнэр, болохгүй бүхэн рүү зүтгэх тавилантай төрсөн юм шиг зөрүүддүү шийдэмгий төрх, янзаганы нүд шиг цогтой, ухаалаг нүд... нэгд нэгэнгүй харагдах шиг болов.

- Бид хөгшдийнхөө сэтгэлийг эвдэх хэрэггүй ээ. Тэгэхдээ амьдрал байдлаа заавал өөд татах ёстой. Соёлт хүн яаж л амьдарч байна, тэгж л амьдрал хэрэгтэй. “Нүүхэд бэрхтэй авдар саваар яахав. Нүүдлийн улсад орон байшингаар яахав, тайгын эрүүл нөхцөлд гар нүүрээ угаасны ч хэрэггүй, хашаа, бэлчээрийн хуваарь ч хэрэггүй” гэж та нар маргаж байна. Цөм хэрэгтэй! Yүнийг чинь бид бий болгох ёстой юм. Байгаагүй, санаагүй бүхнийг бид л чухам үүдэн байгуулах учиртай! гэж Рэгсэл бараг уурлан, чанга чанга ярьж байсан нь бодогдоно. Гэхдээ Рэгсэл энэ үгээ ойлгоно, өөртэй нь гар нийлүүлэн ажиллаж, шинэ амьдрал буй болгоно гэж итгэн, санаа бодлоо гагцхүү өөрт нь хэлсэнд Чулуунжий тэсгэлгүй баярлаж явав.

“Тиймээ! Чиний хэлснээр мод огтлон, нүүдлийн зам засаж болно, зассан замаараа цастай өвөл чаргаар явж болно.

Гол гол бэлчээртээ байшин бариад, нүүдэллэх бүр түүндээ суурьшаад, тэндээсээ ойрын оторт явж ч болно. Гэрэл тавьж шөнийн цагаар ном уншиж ч болно. Сайхан дуу сонсон, улс орныхоо хөгжлийг мэдэж болно. Чи ер нь хичнээн сайхан юм ярьсан юм бэ? Бодохоос сайхан байна. Харин чи минь сайхан юм ярьж сэтгэл хөөргөчихөөд, урьдынх шигээ ор сураггүй алга болчихов доо! Сэтгэл чинь үнэнч байсан шигээ хэлсэн үгэндээ үнэнч байж үзээрэй!”. Чулуунжий бодсон бодолдоо сэтгэл таацан, заринаасаа буун, даалимбан дээлийнхээ хормойг ялигүй өөдлүүлэн, бүсээ чангалаад, Рэгсэлийн авчирч өгсөн торгон алчуурыг тайлж үзэв. “Ийм гоё алчуураар ч би яахав дээ! Тайгын хүн надад үүнд орвол цоохор даавуу дээр...

Ингэхэд би ер нь тэгээд гоё юм эдлэх, гоё гоё үзэх эрхгүй болж байна уу? Yгүй ээ! Рэгсэл ёстой үнэн хэлсэн. Би ч гэсэн ялгаа байхгүй хүн шүү дээ. Юу гэлээ? Аа тийм социализм байгуулж байгаа хүн! гээ биз дээ...

- Би одоо Улаанбаатар руу эргэж очоод, ажлаа өгнө. Тэгээд илгээлтээр буцаад ирье. Хоёул нутгийнхандаа сайхан амьдрал үлгэрлэн үзүүлнэ. Ердөө удахгүй, сайндаа л сар болоод ирнэ гэж Рэгсэл аяархан, бодолтой өгүүлж билээ.

Тэгэхэд нь Чулуунжий, - Чи худлаа хэлээд алга болчихгүй бол яахав... гэж арайхийж нэг юм ам нээжээ. Чулуунжий цаагаа цуглуулаад, сүрэг уруу татагч Алагчих хэмээх өндөр мянджаг, Мэнгэт гэдэг данхар хөх халиун этэр хоёрыг нэг нэг сайн шавхуурдав. Өмнө нь нэгэн хэсэг сайхан хөх цэцэг, өндөр ишт шаргал улаан цэцэг, навч нь салбарлан, мөчир шиг үелэн өндөрссөн сонин ягаан цэцэг, зүйл бүрийн цэцэг ногоо ургасан тэгш өвөр тааралдсанд өөрийн эрхгүй нүд баясан, хөх шар яргуйнаас өөр цэцгийн нэр мэддэггүйдээ харамсав.

“Рэгсэл бол магадгүй цэцгийн нэр хүртэл мэдэх биз. Намайг ядаж өдөр бүр хариулдаг цаагаа ямар өвсөнд илүү дуртайг, хэдийд ямар бэлчээрт хэр удаан байвал дээр байдгийг нарийн мэдсэнгүй” гэж зэмлэсэн. Тэр ч бас үнэн шүү.

Ингэхэд Рэгсэл минь ирээд арав гаруйхан хонохдоо намайг л загнаж, зэмлэж байгаад буцсан юм уу даа? Бас ч үгүй шүү! Надад хот газрын тухай үлгэр шиг сонин юм ярьсан. “Зоригт анчин бүсгүй” гэдэг сонин баатарлаг номноос ярьсан. Рийтхүү билүү Рэтхүү гэлүү нэг хүний бидний адил цаатан улс мөртлөө атаархмаар сайхан амьдарч байгаа, нэг нь нөгөөдөө сэтгэлээ өгч хайрлаж байгаа гоё ном уншиж өгсөн. Хоног гэдэг ингээд бодохоор ямар урт юм бэ? их юм үзнэ гэдэг сайхан юм даа. Би бол ярих юмаа хагас өдөр ярьчихаад, тэгээд л таг суух байлгүй”.

Энэ өдөр Чулуунжий урьд бодоогүй явсан бүхнээ бодов.

Ийм юм бодож чадах байсан гэж итгэхэд бэрх санагдана. Ирээдүйн юм бодон, Рэгсэлтэйгээ хоёулаа эвлэлийн илгээлтээр ирсэн залуусыг дагуулан сайхан амьдрал, цоо шинэ зүйл үүдэн цогцлооно. Явж нийслэл хотоо үзнэ. Ажил хөдөлмөр бялхсан, шинийг бүтээн буй газар нутаг, хүн ардтай нүүр учирна, бас Рэгсэл шиг хөөрхөн хүүтэй болно гэж бодоход хачин урамтай, өөрийн эрхгүй “Рэгсэл минь, чи арай эртхэн ирэхэд яав даа!” гэж харамсан санааширахад хүрэв. Тийм бодол төрж суухад, өвлийн жин хүйтэнд элгэнээс ил гал төөнөн байтал нуруунаас хага жинддэг хаяа онгорхой урц хэмээх муу утаат оромж, дүүжлээстэй байдаг том хар даавуун уут, цай давсны ширэн сав, үүд хойморгүй дэвссэн үст адсага, хаяанд овоолсон пөөнөгөр дээл, ер нүдэнд харагдсан бүхнээ цөмий нь урж тасдан, ийш тийш нь зайлуулж хаямаар санагдав.

“Орой харихад нөгөө л хуучин амьдрал, хуучин ахуй минь угтан, ээж хэдэн халтар аягандаа хүрэн цайгаа аягалж, олсоор боож дүүжилсэн хэдэн хурууднаас эмтлэн өгнө дөө” гэж бодохоос гомдмоор. Анхилуун сайхан үнэрт цэцэг өвөртөө тэр чиг нь байлган хономоор санагдана. Гэвч “Рэгсэл одоохон буцаад ирнэ. Удахгүй хоёулаа Шармайн даваа, Шар уул, Уданжул, Тасрай, Барлангийн ам, газар сайгүй шинэ зам, шинэ амьдрал үүсгэнэ“ гэж бодохоос сэтгэл өегшинэ. Тайжийн хоёр нуур ертөнцийн мэлмий адил мэлтийн, ташин буй наран дор Рэгсэлийн ирэх зам тов тодхон харагдах нь Чулуунжийд дөнгөж сая нүд нээн, өөрөө, гагцхүү өөрийн биеэр хорвоогийн жаргал амсаж буй мэт зүйрлэшгүй нандин бүлгээ.

1974-1-13

Л.Дашням

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Энэ долоо хоногт ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
Д.Цахилгаан “Илиада”, “Одиссэй”, “Тэнгэрлэг туульс” бүтээлийн орчуулгаар нь Төрийн шагнал хүртлээ
Д.Жаргалсайханы Төрийн шагнал хүртэж байгаа ГУРВАН дуу
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • “Алдар”-ын бас нэг тамирчин СЭРГЭЭШИЙН шинжилгээнд бүдэрлээ
    3 цаг 0 мин
  • “Улаанбаатарын Гранд Слам” тэмцээнд 29 улсын 246 тамирчин мэдүүлгээ илгээжээ
    16 цаг 27 мин
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
    16 цаг 30 мин
  • Туул, Тэрэлж, Хэрлэн гол дагуу хөдөлгөөнт болон завьт эргүүл ажиллаж байна
    16 цаг 34 мин
  • Улаанбурхан өвчний батлагдсан тохиолдол 12400 болжээ
    16 цаг 43 мин
  • Аюулт үзэгдэл, осолд 2880 хүн нэрвэгджээ
    16 цаг 50 мин
  • Зарим бөхчүүд Үндэсний бөхийн спортын амин сүнсийг залгих нь
    18 цаг 30 мин
  • Бөхийн өргөөнөөс Зүүн дөрвөн замын уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
    19 цаг 25 мин
  • VII сарын эхний арав хоногийн байдлаар нийт нутгийн 58 хувьд гантай болон гандуу байна
    19 цаг 33 мин
  • Энэ долоо хоногт ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
    19 цаг 41 мин
  • Улаанбаатарт өдөртөө 29 хэм дулаан
    19 цаг 51 мин
  • Уулын ам, голын ай сав, үерийн буулт бүхий газарт хоноглохгүй байхыг зөвлөв
    Уржигдар 08 цаг 23 мин
  • Аялалд гарахдаа “мартаж болохгүй” зүйлсийн жагсаалт
    Уржигдар 08 цаг 03 мин
  • Бөхийн өргөөний уулзвараас Натурын зам хүртэлх хааж, шинэчилнэ
    Уржигдар 07 цаг 11 мин
  • Улаанбаатарт өдөртөө 24 хэм дулаан, бороотой
    Уржигдар 07 цаг 06 мин
  • Ойрын өдрүүдийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
    2025-07-13
  • Гачууртад шүлхий бүртгэгдэж, хөл хорио тогтоожээ
    2025-07-13
  • Энэ жилийн наадмын түрүү бөх Улсын арслан Э.Батмагнай гэж хэн бэ?
    2025-07-13
  • Э.Цэндбаатар WBA холбооны Хойд Америкийн 2x аварга боллоо
    2025-07-13
  • У.Хүрэлсүх: Хаана эв нэгдэл байна, тэнд хүч чадал оршдог билээ
    2025-07-13
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • Улсын цолонд ойрхон бөх #9: Аймгийн хурц арслан М.Еркебулан
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
  • ​​​​​​​Архангай аймгаас хамгийн олон буюу 13 бөх хоёр даваад байна
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
  • Тэдний "Чингис Жагаа"-гийн "Төрийн шагнал" хүртэж байгаа уран бүтээлд дайн үлдээсэн үгс
  • Улсын начин Э.Батмагнай, аймгийн Хурц арслан Н.Өсөхбаяр нар “Улсын заан” цолны болзол хангалаа
  • Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито “Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо
  • Монголчууд донтох хандлага хамгийн бага таван үндэстний нэгээр тодров
  • Г.Занданшатар: Хонгор нутгийн хүү 76 жилийн дараа наадмын түрүү бөх боллоо
  • Монгол наадам болон монгол нутгийн тухай тэд юу хэлэв?
  • Д.Цахилгаан “Илиада”, “Одиссэй”, “Тэнгэрлэг туульс” бүтээлийн орчуулгаар нь Төрийн шагнал хүртлээ
  • УИХ-ын гишүүн У.Отгонбаяр дараах хуулийн төслүүдийг өргөн мэдүүлжээ
  • Наадмын өдрүүдэд 3700 цагдаагийн алба хаагч ажиллаж байна
  • Наадмын өдрүүдэд 3700 цагдаагийн алба хаагч ажиллаж байна
  • Монголчууд донтох хандлага хамгийн бага таван үндэстний нэгээр тодров
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито “Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
  • Зарим бөхчүүд Үндэсний бөхийн спортын амин сүнсийг залгих нь
  • Г.Занданшатар: Хонгор нутгийн хүү 76 жилийн дараа наадмын түрүү бөх боллоо
  • Энэ жилийн наадмын түрүү бөх Улсын арслан Э.Батмагнай гэж хэн бэ?
  • VII сарын эхний арав хоногийн байдлаар нийт нутгийн 58 хувьд гантай болон гандуу байна
  • Бөхийн өргөөнөөс Зүүн дөрвөн замын уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
  • Монгол наадам болон монгол нутгийн тухай тэд юу хэлэв?
  • “Улаанбаатарын Гранд Слам” тэмцээнд 29 улсын 246 тамирчин мэдүүлгээ илгээжээ
  • “Алдар”-ын бас нэг тамирчин СЭРГЭЭШИЙН шинжилгээнд бүдэрлээ
  • Танилц: Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрүүд
  • АЖ Д.Жаргалсайхан гурван дуугаараа өнөөдөр Төрийн шагнал хүртэнэ
24 баримт
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК