зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.13
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

ТЭМДЭГЛЭЛТ ӨДӨР: Ардчилсан Үндсэн хуулийн тухай 24 баримт

2022-1-13
0
ЖИРГЭХ

БАРИМТ 1

Шинэ Үндсэн хуулийг БНМАУ-ын Ардын Их Хурлын 430 депутат 1992 оны нэгдүгээр сарын 13-ны өдөр батлав. Ингэснээр энэхүү Үндсэн хууль нь Монгол Улсын дөрөвдүгээр Үндсэн хууль боллоо.

БАРИМТ 2

Ардчилсан Үндсэн хуулийг АИХ 1991 оны арваннэгдүгээр сарын 11-нээс 1992 оны нэгдүгээр сарын 13-ныг дуустал хоёр сар гаруй хугацаанд хэлэлцжээ.

БАРИМТ 3

Ардчилсан Үндсэн хуулийг 1992 оны хоёрдугаар сарын 12-ны 12.00 цаг буюу XVII жарны усан бичин жилийн хаврын тэргүүн хар барс сарын шинийн 9-ний идрийн барилдлагатай өлзийт сайн шар морин өдрийн морин цагаас улс даяар дагаж мөрджээ.

БАРИМТ 4

БНМАУ-ын АИХ 1992 оны нэгдүгээр сарын 14-ний өдөр Монгол Улсын Үндсэн хуулийн өдрийг жил бүрийн нэгдүгээр сарын 13-нд тэмдэглэж байхаар тогтжээ.

БАРИМТ 5

Ардчилсан Үндсэн хууль батлагдсан өдрийг нийтээр тэмдэглэх баярын өдөр болгов.

БАРИМТ 6

БНМАУ-ын Ерөнхийлөгч П.Очирбат 1992 оны нэгдүгээр сарын 15-ны өдөр “Монгол Улсын Үндсэн хуулийн уг эх мөн болой” хэмээсэн батламж бичигт гарын үсэг зуржээ.

БАРИМТ 7

Дөрөвдүгээр Үндсэн хуулийн эх эдүгээ Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн албан өрөөнд төрийн хамгаалалтад хадгалагдаж байна.

БАРИМТ 8

1992 оны нэгдүгээр сарын 16-ны өдрийн БНМАУ-ын АИХ-ын II хуралдаанаар “БНМАУ-ын Үндсэн хуулиас Монгол Улсын Үндсэн хуулийг бүрнээ дагаж мөрдөхөд шилжих тухай” Монгол Улсын Үндсэн хуулийн хавсралт хуулийг баталжээ.

БАРИМТ 9

Ардчилсан Үндсэн хуулийг батлахад БНМАУ-ын Ерөнхийлөгчөөр П.Очирбат, Ардын Их Хурлын даргаар Ж.Уртнасан ажиллаж байв.

БАРИМТ 10

Монгол Улсын ардчилсан Үндсэн хууль оршил, 6 бүлэг, 70 зүйлтэй.

БАРИМТ 11

Ардчилсан шинэ Үндсэн хуулийн дагуу 1992 оны нэгдүгээр сарын 15-ны өдөр Төрийн сүлд, далбааны эхийг залах ёслолыг Ардын Их Хурлын танхимт зохион байгуулжээ.

БАРИМТ 12

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн төслийг хэвлэлд нийтлэн Монголын нийт ард түмнээр хоёр удаа, мөн 18 аймгийг таван бүс болгон бүсчилсэн зөвлөгөөнөөр хэлэлцүүлж, Улсын Бага Хурлаар дөрвөн удаа хэлэлцжээ.

БАРИМТ 13

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн төслийг БНМАУ-ын Ардын Их Хурлын 12 дахь удаагийн сонгуулийн II хуралдаанаар 75 хоног хэлэлцжээ.

БАРИМТ 14

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн эхийг Ардын Их Хуралд 1992 оны нэгдүгээр сарын 13-ны өдөр Үндсэн хуулийн эх баригч Б.Чимид нэг бүрчлэн уншин сонсгожээ.

БАРИМТ 15

Ардчилсан Үндсэн хуулийг 1992 оны нэгдүгээр сарын 13-ны 11.35 цагт баталсан юм.

БАРИМТ 16

Ардчилсан Үндсэн хуульд хоёр удаа нэмэлт, өөрчлөлт оруулж байжээ.

БАРИМТ 17

Үндсэн хуулийн эх баригч, гавьяат хуульч Б.Чимид “Улсад тусгаар тогтнол, иргэнд эрх чөлөө, эрх тэгш байдал, төрд ардчилсан дэглэм тогтоосон шинэ Үндсэн хууль нь тухайн үеийн олон улсын жишигт нийцсэн, нийгмийн шилжилтийн үед тохируулсан баримт бичиг учир хожим нэмж засварлах шаардлага гарна” хэмээж байв.

БАРИМТ 18

Ардчилсан Үндсэн хуулийн долоон зүйлд 2000 онд өөрчлөлт оруулж байв. Энэ өөрчлөлтийг дордуулсан долоон өөрчлөлт хэмээсэн гуншин дагаж явдаг.

БАРИМТ 19

УИХ Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах журмын тухай хуулийг 2010 оны аравдугаар сарын 23-ны өдөр баталжээ. Энэ хуулийн төсөл дээр Үндсэн хуулийн эх баригч, гавьяат хуульч Б.Чимид ажилласан билээ.

БАРИМТ 20

Үүний дараа 2011, 2012, 2015 онд Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслүүдийг УИХ-д өргөн барьж байсан ч хэлэлцээгүй билээ.

БАРИМТ 21

Д.Лүндээжанцан нарын 62 гишүүн 2019 онд Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг УИХ-д өргөн мэдүүлж байв. Уг төслийг УИХ-ын нэгдсэн чуулган болон Байнгын хороодоор 36 удаа, 105.9 цаг хэлэлцжээ.

БАРИМТ 22

Д.Лүндээжанцан нарын өргөн мэдүүлсэн Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хулийн төслийг 2019 оны арваннэгдүгээр сарын 14-ний өдрийн УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар гишүүдийн 100 хувийн саналаар эцэслэн баталжээ. Уг өөрчлөлтийг тухайн өдрийн морин цаг буюу 11.40 цагаас улс даяар мөрдөж эхэлсэн юм.

БАРИМТ 23

Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах журмын тухай хуульд заасны дагуу Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт, өөрчлөлтийн уг эхийг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга 2019 оны арваннэгдүгээр сарын 26-ны өдөр буюу анхдугаар Үндсэн хуулиа баталж, Бүгд Найрамдах Улсаа тунхагласны 95 жилийн ойн өдөр нотлон баталгаажуулсан юм.

БАРИМТ 24

Энэ өөрчлөлтөөр Үндсэн хуулийн 28.5 хувь буюу 70 зүйлийн 19 зүйл, 36 заалтыг хөнджээ. Ингэснээр 2000 онд Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт, өөрчлөлтийн алдаа гажуудлыг засаж, Монгол Улсад парламентын ардчиллыг төлөвшүүлж, ард түмний засаглах эрхийг ханггах, гүйцэтгэх эрх мэдлийг сайжруулах, шүүхийн хараат бус байдлыг хангаж, шүүгчийн хариуцлагыг дээшлүүлэх, нутгийн удирдлагыг бэхжүүлэх эрх зүйн үндсийг төгөлдөржүүлэхэд чиглэсэн байна.

image

Ардын Их Хурлаас ардчилсан Үндсэн хуулиа баталсны 30 жилийн ой өнөөдөр тохиож байна. Социалист дэглэмээс ардчилал руу шилжин орсон Монгол Улс болсныг нотлон харуулсан дөрөвдүгээр Үндсэн хуулийн талаархи сонирхолтой 24 баримтыг уншигч Танд толилуулъя.

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
"Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (2)

  • зочин (183.177.99.230)
    Тухайн цаг үед Элбэгдорж Батүүл Гончигдорж Батбаяр Дорлигжав нар Америкийн эрх баригчдын даалгавраар БНМАУ-д Америк маягийн Капиталист нийгмийг нутагшуулсан
    2022 оны 01 сарын 18 | Хариулах
  • зочин (183.177.99.230)
    Монголчууд Америк маягийн Ардчилал буюу Капиталист системийг нутагшуулсан түүнээс хойш Америк маягийн нийгмшлийг монгол нутагт нутагшуулсан өнөөгийн монголчууд Капиталист Монгол гэдгээ хэзээ ч мартаж болохгүй бас Колон улс гэдгээч тэр
    2022 оны 01 сарын 15 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Гачууртад шүлхий бүртгэгдэж, хөл хорио тогтоожээ
    1 цаг 42 мин
  • Энэ жилийн наадмын түрүү бөх Улсын арслан Э.Батмагнай гэж хэн бэ?
    1 цаг 49 мин
  • Э.Цэндбаатар WBA холбооны Хойд Америкийн 2x аварга боллоо
    2 цаг 7 мин
  • У.Хүрэлсүх: Хаана эв нэгдэл байна, тэнд хүч чадал оршдог билээ
    3 цаг 10 мин
  • Улсын арслан Э.Батмагнай 1 секундэд учраа бөхөө өвдөг шороодуулж байжээ
    3 цаг 29 мин
  • Монгол наадмын тэнгэрт “шинэ салхи” сэвэлзэв
    4 цаг 4 мин
  • Бороо орж байгаа үед нөөлөг салхинаас болгоомжлохыг зөвлөв
    4 цаг 13 мин
  • Тэмээтэй хөшөөний уулзварыг хааж шинэчилнэ
    4 цаг 21 мин
  • Улаанбаатарт өдөртөө 27 хэм дулаан, оройдоо дуу цахилгаантай аадар бороо орно
    4 цаг 25 мин
  • Г.Занданшатар: Хонгор нутгийн хүү 76 жилийн дараа наадмын түрүү бөх боллоо
    17 цаг 0 мин
  • Наадам: Улсын начингаас “Улсын арслан”, аймгийн Хурц арслангаас “Улсын гарьд”
    17 цаг 2 мин
  • Э.Батмагнай: Энэхүү сайхан мэдрэмжийг өглөө босохдоо бодож, шөнө унтахдаа зүүдэлж, 15 жилийг зориулсан байна
    17 цаг 13 мин
  • Б.Пүрэвсайхан: Сайхан зүтгэж л байна, болох байгаа
    19 цаг 55 мин
  • Улсын начин Э.Батмагнай, аймгийн Хурц арслан Н.Өсөхбаяр нар “Улсын заан” цолны болзол хангалаа
    20 цаг 28 мин
  • Танилц: “Улсын харцага” цолны болзол хангасан бөхчүүд
    21 цаг 32 мин
  • Танилц: “Улсын начин” цолны болзол хангасан бөхчүүд
    22 цаг 56 мин
  • Наадмын өдрүүдэд 3700 цагдаагийн алба хаагч ажиллаж байна
    Өчигдөр 12 цаг 39 мин
  • Яруу найрагчдын НААДАМ гоёсон шүлгүүд
    Өчигдөр 12 цаг 16 мин
  • Энэ жилийн наадамд гурав давсан АЙМГИЙН цолтонгууд
    Өчигдөр 12 цаг 02 мин
  • Наадам: Манлай уяач, УИХ-ын гишүүн З.Мэндсайханы хул соёолон түрүүллээ
    Өчигдөр 11 цаг 51 мин
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
  • Улсын цолонд ойрхон бөх #9: Аймгийн хурц арслан М.Еркебулан
  • ​​​​​​​Архангай аймгаас хамгийн олон буюу 13 бөх хоёр даваад байна
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
  • Тэдний "Чингис Жагаа"-гийн "Төрийн шагнал" хүртэж байгаа уран бүтээлд дайн үлдээсэн үгс
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
  • Наадам айсуй: Төрийн наадамд ганц ч сум алдалгүй 40 онон түрүүлсэн Хөдөлмөрийн баатар, Дархан мэргэн Ш.Даваахүү
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Монголчууд донтох хандлага хамгийн бага таван үндэстний нэгээр тодров
  • Ойрын өдрүүдийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Наадам айсуй: Төрийн наадамд ганц ч сум алдалгүй 40 онон түрүүлсэн Хөдөлмөрийн баатар, Дархан мэргэн Ш.Даваахүү
  • Боломжгүй мэт гайхамшигтай спортын 4 таамаг 
  • Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито “Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
  • Наадмын өдрүүдэд 3700 цагдаагийн алба хаагч ажиллаж байна
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
  • Монгол наадам болон монгол нутгийн тухай тэд юу хэлэв?
24 баримт
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК