Манай улс цахим хэрэглээгээрээ Азид нэгдүгээрт бичигддэг бол үүнийг дагасан муу үр дагавар ч бас бичигдэж байна. Монгол улс цахим залиланд өртдөгөөрөө Азийн эхний 5 оронд жагссан байна. Дэлхийд алдартай Нигерийн залилангийн бүлэглэл, Энэтхэгийн залилангийн бүлэглэл, Ямайка-Английн бүлэглэл, Сербийн залилангийн бүлэглэл, Тайвань, АНУ-д байрлаж үйл ажиллагаа явуулдаг “Хятадын-3” нэртэй мафижсан залилангийн бүлэглэл зэрэг хууль бусаар олон улс дамнасан бүлэглэлүүд Монголоос “цөм” ашиг хийдэг гэж хэлж болно. Өөрөөр хэлбэл цахимын өндөр мэдлэгтэй хакерууд судалгаа явуулж, үүний үндсэн дээр байгаа сонгодог байна.
Одоогоор Монгол улсын иргэдээс цахим залилан хийсэн 84 гадны иргэнтэй холбогдох хэрэг үүсгэгдэн шалгагдаж байгаа бол 27 иргэнийг Интерполын сүлжээгээр эрэн хайх ажиллагаа явуулж байна.
Мөн 10 гаруй пирамидын луйврын сүлжээний гадны толгой хүмүүс тодорхой болоогүй, тэдний гар хөл болон ажилласан Монголчууд Эрүүгийн хуулийн 17.3 дугаар зүйл заалтаар мөрдөн байцаалтад шалгагдаж байгаа юм. Эдгээр иргэд нь Германы алдартай эм зүйн компанийн нэрийг ашиглаж, Монгол улс руу их хэмжээний амны хаалт нийлүүлнэ гэж 117 сая төгрөг гуйвуулан авч, иргэн Г,М нарыг хохироосон, Бенз загварын автомашин ачуулна гэж тухайн компанийн сайтыг хакердан 30 мянган доллар, 25 мянган долларыг Монгол иргэдээс залилсан гэх мэтээр хөрөнгө оруулалт болон бусад аргуудыг ашиглан иргэдийг хохироогоод байгаа юм.
Гадны залилангийн бүлэглэлийг товчхон тайлбарлавал: Тэд яг л компани, аж ахуй нэгж байгууллага шиг зохион байгуулалттай. Тодорхой ажлын цагаар ажилдаа ирж 3-5 нь гоё ганган хувцаслаж элдэв зургаа авхуулна, тэдний авхуулсан зураг видеог нөгөө хэсэг хакерын мэдлэгтэй хүмүүс нь хуурамч хаягаар байршуулан технологийн мэдлэг муу орнуудын эмэгтэйчүүд, бүсгүйчүүд рүү илгээж, найзын хүсэлт явуулан харилцаа тогтоодог, эрчүүд рүү нь өв залгамжлагч болсон, бизнесийн хамтын ажиллагаа эхлүүлнэ гэх мэт том хэмжээний ажил ярьж ханддаг байна. Энэ бүлэглэлүүд нь мэргэжлийн сэтгэл зүйчдийг цалинжуулан ажиллуулдаг бөгөөд тухайн харилцаж байгаа хүний судалгаан дээр үндэслэн түүнд сэтгэлзүйн туслалцаа үзүүлж буй мэт дүр исгэн аажмаар бүх мэдээллийг цуглуулдаг байна.
Залилангаа 2 төрлөөр хийдэг:
- Мөнгөтэй эмэгтэйчүүдэд эхлээд мөнгө зээлж, буцааж өгөхдөө бага зэрэг өсгөж өгөх бөгөөд эргүүлж авахдаа бага багаар авсаар мөнгөн дүнгийн хэмжээг ихэсгэдэг.
- Мөнгөгүй эмэгтэйчүүдийн банкны дансыг ашиглаж, улс дамнасан гүйлгээ орно гэж өөр орны нэг хүнээр дансруу нь мөнгө шилжүүлээд, тэр мөнгөө дахиад өөр орны хүн рүү шилжүүлүүлэх замаар гаргаж авдаг. Тэгэхээр мөнгө өгөөгүй ч гэсэн хэн нэгэн хүн таны дансанд мөнгө байршуулаад гаргаж авья гэх юм бол үүнийг нягталж, хандах хэрэгтэй.
Залилангийн бүлэглэлд нэг ажилтан 80-100 хүнтэй зэрэг чаталдагийг Өмнөд Солонгосын цагдаагийн байгууллага илрүүлжээ. Өмнөд Солонгост охид эмэгтэйчүүд болон цөөн тооны 50 гаруй насны эрчүүд онлайн, цахим залиланд өртөж, үүнийг 2 жил орчим шалгасны эцэст Сербийн залилангийн бүлэглэл ажиллаж байгааг олж тогтоосон байна. Тэд хэргээ үйлдэхдээ нэг хаягнаас 80-100 орчим хүнтэй чатаар зэрэг харилцаж, найзууд болж холбоо тогтоодог бөгөөд 10 хүн тутмын нэг нь залилуулсан байжээ. Ер нь 10-15 хүнтэй зэрэг харилцаж 1-2 хохирогч олох схемийн дагуу ажилладаг байна.
Хамгийн харамсалтай нь аль ч улсын цагдаа энэ хэргийг шалгасан ба улс дамнаад гарсан мөнгөн хохирол эргэж төлөгдөх магадлал маш бага байдгийг БНСУ-ын цагдаагийн байгууллага ч мөн адил иргэддээ сануулсан байна. Солонгосчууд өөрсдийн залиланд өртсөн байдалдаа дүн шинжилгээ хийхэд Тайвань, Тайланд, Солонгос, Монгол, Вьетнам зэрэг орнуудаас дэлхийн томоохон залилангийн бүлэглэлүүд ихэнх залилангаа хийдэг гэсэн статистик гарсан байгаа юм. Иймд манай иргэд гадны хэн нь мэдэгдэхгүй, гараа барилцаж танилцаагүй, биеэр уулзаагүй хаягтай холбоо харилцаа тогтоож, хайр сэтгэл, гадагшаа амьдрах урилга, сургуулийн урилга, виза, гэрээний ажил, өв залгамжлал, хөрөнгө оруулалт гэх мэт үгсэд хууртахгүй байх хэрэгтэй байна.
Монголд ч залилагч нар БҮЛЭГЛЭН ажилладаг
Монголчуудыг зөвхөн гадныхан залилаад байгаа юм биш. Залилах гэмт хэрэг нь хүний итгэл дээр “тоглолт” хийж явагддаг учраас ах дүү, хамаатан садан, найз нөхөддөө залилуулсан хэргүүд өчнөөн бий. Монголд мөн залилангийн бүлэглэлүүд ч бий. Ах дүүсээрээ, найз нөхдөөрөө нийлж визны залилан хийсэн, давхар түрээсийн залилан хийсэн, онлайн залилан хийсэн хэргүүдийн жишээ олон бий. Залилагч нар байнга олз, хохирогч хайж байдаг бол нөгөө талд иргэд гадны болон дотоодын залилагч нарыг тэжээж, орлогыг нь бүрдүүлж өгөхгүй байхад иргэн таны хянамгай байдал хамгийн чухал байна. Залилах гэмт хэрэг 7-12 сард хамгийн их үйлдэгддэг тул та ирэх саруудад өнөөдрөөс илүү хянамгай байхыг өөртөө, эргэн тойрныхондоо заавал сануулаарай.
А.Сүх
Сэтгэгдэл (1)