зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.09
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Үлэмж бадрах, “Үнсдэг” Ц.Содномдорж

2022-8-01
0
ЖИРГЭХ

Тэр сайн бөх байлаа. Мөн Монгол түмний хайртай хүү, Хөвсгөл аймгийнхаа бахархал байв. Ер нь л Монгол Улсын үлэмж бадрах арслан Ц.Содномдорж 2019 оны наадам хүртэл улсын наадамд түрүүлэх хэмжээнд яригддаг бөх байлаа. Тэрбээр улсын наадамд найман удаа шөвгөрч нэг удаа түрүүлж, нэг удаа найм давсан хүчит арслангуудын нэг. 1986 оны бар жилд төрсөн өдгөө 36 настай Ц.Содномдоржийн хувьд 2006 онд Хөвсгөл аймгийн наадамдаа түрүүлж аймгийн арслан цол хүртэж, дараа жил нь дахин түрүүлж хурц чимэг нэмж байв.

Харин 2009 он бол түүний хувьд, түүнийг дэмждэг хүмүүсийн хувьд аз, одтой сайхан жил болж хурц арслан Ц.Содномдорж улсын цолтон болсон юм. Улсын харцага  Т.Өсөх-Ирээдүйтэй тунан барилдаж, улсын цолтон болж байх үеийн тэр Ц.Содномдоржийн уран сайхан барилдаантайг яана. Ийм сайхан идэр начин 2011 онд улсын заан Б.Батмөнхөөр зургаа даван улсын харцага цол хүртсэн. 2015, 2016 онуудад хоёр удаа зургаа даван харцага цолоо батласан. 2016 оны цагаан сарын барилдаанд улсын харцага цолтой байхдаа түрүүлж байсан. “Эр бор харцага нь жигүүрэндээ хүчтэй” гэдэг сайхан дуу эгээ л Ц.Содномдоржид зориулагдсан мэт байв аа, тэр үед.

Хөвсгөлийн эр бор харцага Тулгар төрийн 2226, Их Монгол Улсын 811, ардын хувьсгалын 96 жилийн ойн үндэсний их баяр наадамд ес даван түрүүлж улсын арслан цолтон болоход монгол түмэн уухайлан бахархаж, баярлаж байлаа. 2019 оны улсын их баяр наадамд их шөвөгт шалгаран улсын арслан Э.Оюунболдод тахим буулгасан ч Э.Оюунболдоос допинг илэрсэн учир наадмын дараа түүний давсанд тооцож үлэмж бадрах чимэг нөхөн олгосон. Ид ирэн дээрээ барилдаж байгаа түүний хувьд сэргээштэй бөхөд өвдөг шороодсон нь дэндүү харамсалтай явдал байлаа. Монгол бөхийг шимтэн үздэг үзэгчдийн хувьд ч тэр жил Ц.Содномдорж арслан сэргээштэй бөхөд тахим буулгаагүй бол түрүүлэх хэмжээнд байсан хэмээн харамсан халаглан, өмөлзөн өмөөрөн ярьдаг. Ц.Содномдорж арслан ийм л хүндэтгэл хүлээсэн нэгэн байлаа.

Гэвч өнөөдөр тэрбээр хойморь нутгийнхаа баяр наадмын бөхийн барилдааныг будилаантуулсан эзнээр нэрлэгдээд байна. “Нэг бол ч яахав засаад авахсан, гэтэл гурвын гурван гахайтай” гэдэг шиг л Ц.Содномдорж арслангийн аймгийнхаа наадмын бөхийг будилаантуулсан, маргаан дэгдээсэн нь ганц биш. Сүүлийн хоёр ч удаагийн Хөвсгөлийн наадмын бөхийн барилдаан хэрүүл тэмцэлтэйгээр өндөрлөж байгаагийн хэргийн эзэн нь мөнөөх л Ц.Содномдорж болчихоод байна.

Өмнөх аймгийн наадамд улсын цолтон бөх болон өөр аймгийн бөхчүүд оролцуулахгүй гэсэн Засаг даргын шийдвэртэй барилдаанд барилдах гэж очин хэл ам дагуулж байсан нь саяхан. Тэгвэл өнөө жилийн аймгийн цол олгох наадмын мөн л будлиулж өөрийн эгчийн дүүг дагуулж ирэн аймгийн заан цолтон болгожээ. Ингэж болгохдоо аль муу бүхнийг хийснийг нутгийн ардууд хэлж түүнийг талбайгаас хөөжээ.

Тэрбээр аймгийн цол олгох барилдааны бүртгэлд өөр аймагт барилдаж байгаа улсын заан Б.Соронзонболдыг бүртгүүлж, гурвын даваанд учраа таарсан хоёр бөхийг хасуулсан байна. Учир нь тэр хоёр бөхийг хасахгүй л бол өөрөө дөрвийн давааны оноолтоор өөрийн дагуулж ирсэн залуу бөх Б.Адьяасүрэнтэй таарах байсныг ийнхүү зөрүүлж өөрөө гоц мөргөжээ. Уг залууг түрүүлүүлэх зорилготой байсан ч түүний багш улсын харцага Г.Элбэг “бие тааруу байгаа учир хүүгээ аймгийн арслан болгомоор байна” гэсэн учраас энэхүү үйл явдал зургийн дагуу аймгийн арслан, заан цолтнууд төржээ. Энэ үйл явдлыг наадам чинь олон аймгийн наадамд эхлэхэд л мэдэж байсан гэсэн постууд бөхийн группуудад олон байгаа аж.

Энэ жилийн улсын баяр наадмын долоогийн даваанд арслан Ц.Содномдорж улсын шинэхэн арслан Б.Орхонбаярыг амлан авч тахим буулган духан дээр нь үнсээд явуулсан. Энэ үйл явдлаа уяачдын наадмаар, “Дүүгээ дэмжсэн, юм залуу хүнд олон түрүү байгаа байх хэмээн тайлбарласан байдаг”.

Энэ үйлд явдлыг бөхдөө хайртай Монгол түмэн баярлан хүлээн авч арсланг жудаг төгөлдөр хэмээн магтаж байсан.

Гэтэл энэ нь хэтийдэж аймгийн цол олгох наадмын их шөвөгт эгчийнхээ хүү, залуу бөх Б.Адьяасүрэнтэй барилдалгүй духан дээр нь үнсэн тахим өгсөн. Үлэмж бадрах арслан маань ингээд “Үнсдэг Содном” хочийг өөртөө наасан.

Энэ хоёр үйл явдлыг их өөгшүүлбэл зүгээр л ид барилдах насан дээрээ дэмжиж байгаа нэрийдлээр эсвэл илүү танил талтай нь хэн хүний хүсээд авч чаддагүй цолыг давалгүй авдаг жишиг тогтох нь. Хөвсгөл аймгийн цол олгох наадамд сумын цолтой 40 гаруй бөх барилдаж чадаагүй. Учир нь бөхийн тоо бүртсэн нэрээр Улсын арслан Ц.Содномдорж хасуулсан гэнэ.

Энэ оны тавдугаар сард арслан Ц.Содномдорж, Нийслэлийн Ерөнхий прокурор асан Д.Баярмагнай нар Сингапур улсад казино тоглон, хулгай хийсэн хэргээр баригдсан гэх мэдээлэл цацагдсан. Энэ талаар “Toim.mn” сайтад  тайлбар хийхдээ тийм зүйл болоогүй би эмчилгээнд явсан миний зүрх муу гэх шалтгаанаар би эмчилгээ хийлгэсэн намайг эмч ер нь спортоор хичээлэх боль гэсэн би 100 жилийн тойм ой болж байгаа барилдах хэрэгтэй гээд эмчилгээгээ хийлгэсэн. Энэ том ойдоо бэлтгэлээ аажим аажмаар хийгээд хичээж барилдана гэж байв. Улсын их баяр наадамд тэр үнэхээр хичээж сайхан барилдсан шөвгөрсөн. Тэрбээр өчигдөр өөрийн цахим хуудсаар мөн тайлбар хийсэн. Энэ тайлбартаа мөн л би Хөвсгөлийн бөхийг дэмжих байсан уу? Ядаж дөрөв давчих, эсвэл улсын начингууд нь цолоо баталчих тэгвэл би харцага болгоод дэмжээд өгье гэж хэлжээ.

Ид сайхан насан дээрээ барилдах ёстой улсын том цолтон би дэмжээд өгье, дэмжээд явуулсан гэж ярих хэр зохимжтой вэ?

Ц.Содномдорж арслан 36 настай. Яг энэ насан дээр 2009 онд дархан аварга  Г.Өсөхбаяр улсын наадам ес даван түрүүлж даян аварга цолны болзол хангаж байв. Мөн аварга Г.Эрхэмбаяр 2013 оны наадамд 35 насандаа түрүүлж улсын аварга цол хүртэж байжээ. Эдгээр аваргууд энэ насан дээрээ түрүүлэх хэмжээнд барилдаж байхад эрхэм арслан маань аймгийн наадамд шинэ цолтон төрүүлэх хэмжээнд сэтгэж эхэлжээ.

Ингэж сэтгэхдээ хамаатныхаа ямар ч цолгүй залуу бөхийг түрүүлүүлэх хэмжээнд зохиол гаргаж түүнийгээ биелүүлж, Үлэмж бадрах чимэгтэй “Үнсээд” тахим буулгах нь бөхчүүдийн маань байнга ярьдаг Монгол бөхийн хийморь, ёс жудагт хэр нийцэх вэ? Ц.Содномдорж арслан мөн өөрийн тайлбар бичлэгт бөхөө байя гэж бодоход эр хүний хувьд гэх үгийг олонтаа хэлсэн. Эргээд танаас асууя. Олон жил улс, аймгийн цол горилж өдөр шөнөгүй бэлтгэл хийчээд бүртгүүлж ч чадахгүй хасагдах бөх өө байя гэхэд эр хүний хувьд хэр санагдах вэ!

 

А.Болдбаатар

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Наадам айсуй: Харваачдын ГОЦ амжилт
Улсын цолонд ойрхон бөх #9: Аймгийн хурц арслан М.Еркебулан
П.Өсөхбаатар: Энэ жил Завханы хоёр дэвжээ маань нэгдээд, бөхчүүд их өнгөтэй байна
Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (7)

  • Баска (202.55.188.93)
    Галзуу Ганхуягын захиалгаар л бичиж
    2022 оны 08 сарын 02 | Хариулах
  • eee (77.178.247.229)
    mal min nad ulun lalar chin Singapurin kazinod huögai higed barigdsan n unen shu de hudla bahan gutegle ch gene u balai lalrin im ulun bolowsrolgui malnudig shutej ugshuöj bdag malnud yumda ta nar
    2022 оны 08 сарын 02 | Хариулах
  • eee (77.178.247.229)
    mal min nad ulun lalar chin Singapurin kazinod huögai higed barigdsan n unen shu de hudla bahan gutegle ch gene u balai lalrin im ulun bolowsrolgui malnudig shutej ugshuöj bdag malnud yumda ta nar
    2022 оны 08 сарын 02 | Хариулах
  • Өлсөн сдаанууд (66.181.161.64)
    Өсөхийн өлөнгөө нууж яваа. Ам авах гэж Нэх сэржим өргөөл клиддээд байсан сда чинь хэдийг залгисан юм бэ. Ганхуяг гээд байгаа сда нь ч гэсэн энэ согоосоо дээрдэх юмгүй гуйлагчин
    2022 оны 08 сарын 01 | Хариулах
  • Зочин (66.181.161.109)
    Үзүүрт хүргэдэг үнсэлт .Үлгээд ч нэмэргүй үнсэлтийн хажууд
    2022 оны 08 сарын 01 | Хариулах
  • Зочин (202.126.88.221)
    Хөвсгөлийн харьяат улсын арслан гэлүү, гарьд гэлүү нэг увайгүй таваарш Содномын оролдоод байдаг гэсэн тэр нөхрийн л шидсэн чулуу бололтой. Хавар бас Сингапурт хулгай хийгээд баригдсан гэж баахан гүтгэсэн
    2022 оны 08 сарын 01 | Хариулах
  • Зочин (202.126.88.126)
    Хогын хулгайч Содном
    2022 оны 08 сарын 01 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • "Алт-3" аяныг хэрэгжүүлэх тогтоолын төслийг УИХ дэмжлээ
    14 мин
  • Нэгдүгээр шинэ тойрог замын төслийг УИХ-д танилцууллаа
    26 мин
  • Х.Булгантуяа: Бүгд Найрамдах Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш
    39 мин
  • Цэнгэлдэх хүрээлэнгийн орох, гарах хаалга бүрд 10 алба хаагч ажиллахаас гадна гадаад хэлээр жуулчдад мэдээлэл хүргэнэ
    1 цаг 10 мин
  • Барилгын салбартаа олон жил идэвх зүтгэлтэй албан хаагчдад төрийн дээд цол, медаль гардууллаа
    1 цаг 37 мин
  • Танилц: Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрүүд
    1 цаг 53 мин
  • Наадмын өдрүүдэд 24 цагаар ажиллах эрүүл мэндийн байгууллагууд
    2 цаг 34 мин
  • Баянгол дүүргийн хэмжээнд улаанбурхан өвчний эсрэг нөхөн дархлаажуулалтын явц 87,4 хувьтай байна
    2 цаг 44 мин
  • М.Мандхай: Шинэ хуулийн үр дүнд хүнсний хяналт, баталгаажуулалт, стандарт тогтоох боломж бүрдлээ
    3 цаг 3 мин
  • Наадам айсуй: Харваачдын ГОЦ амжилт
    3 цаг 8 мин
  • Наадмын өдрүүдэд Хүй долоон худаг, Төв цэнгэлдэх хүрээлэн чиглэлд нийтийн тээвэр үнэ төлбөргүй үйлчилнэ
    3 цаг 24 мин
  • Улсын цолонд ойрхон бөх #9: Аймгийн хурц арслан М.Еркебулан
    3 цаг 25 мин
  • Японы эзэн хаан Нарүхито: Монголын нийгэм эрч хүчээр бялхаж байгаа нь мэдрэгдэж байна
    3 цаг 26 мин
  • Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нарыг хүндэтгэн төрийн зоог барилаа
    3 цаг 32 мин
  • П.Өсөхбаатар: Энэ жил Завханы хоёр дэвжээ маань нэгдээд, бөхчүүд их өнгөтэй байна
    3 цаг 56 мин
  • Ж.Чинбүрэн: Салбар бүрийн төлөөлөл парламентад сонгогдон ажиллахын ач холбогдлыг анх таниулсан гэж боддог
    4 цаг 32 мин
  • Н.Учрал: Гадаадын хөрөнгө оруулалтын хууль гарахгүй бол Монгол Улсад дахиж эдийн засгийн форум болохгүй
    4 цаг 35 мин
  • БОУАӨ-ийн сайд Б.Батбаатар Заамар суманд ажиллалаа
    5 цаг 13 мин
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
    5 цаг 30 мин
  • Наадам айсуй: Түрүү жил айргийн тавд хурдалсан таван ИХ НАС
    5 цаг 48 мин
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
  • П.Мөнхтулга: Морин уралдаанд малчдын морь уралдах боломжгүй болсон
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Х.Тэмүүжин: Хууль зүйн байнгын хороо яг л шүдгүй арслан шиг байна
  • Б.Энхбаяр: АН хуралд суудаггүй хүмүүсээ татаж ав
  • Г.Занданшатар: Хүн төвтэй хандлага төрийн албаны үндсэн зарчим болох ёстой
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ
  • Г.Дамдинням: Увс аймаг дахь асуудал “Алт” аяны хүрээнд яригдахгүй
  • Б.Түвшин: Эдийн засгийн байдлаа алсдаа харж, төлөвлөж чадахгүй байна
  • Б.Батцэцэг: Манай дипломатууд цөөн хүчээр асар их ажлыг амжуулдаг
  • Ч.Ундрам: Олимпийн төрөлд байдаг спортуудаа төрөөс дэмжих нь зүйтэй
  • Танилц: Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрүүд
  • Монгол тогооч нар дэлхийн аваргын хагас шигшээд оролцох эрхээ авлаа
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Улсын цолон ойрхон бөх #3: Аймгийн хурц арслан Н.Амгаланбаатар
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Голомт банк 2024 оны Тогтвортой хөгжлийн тайлангаа нийтэллээ
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ
  • Б.Энхбаяр: АН хуралд суудаггүй хүмүүсээ татаж ав
  • П.Мөнхтулга: Морин уралдаанд малчдын морь уралдах боломжгүй болсон
  • Г.Занданшатар: Хүн төвтэй хандлага төрийн албаны үндсэн зарчим болох ёстой
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • Б.Батцэцэг: Манай дипломатууд цөөн хүчээр асар их ажлыг амжуулдаг
  • Б.Түвшин: Эдийн засгийн байдлаа алсдаа харж, төлөвлөж чадахгүй байна
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • Улсын цолон ойрхон бөх #3: Аймгийн хурц арслан Н.Амгаланбаатар
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Х.Тэмүүжин: Хууль зүйн байнгын хороо яг л шүдгүй арслан шиг байна
  • Х.Булгантуяа: Хүн төвт үзэл баримтал бүхий төрийн албыг хөгжүүлнэ
  • Г.Дамдинням: Увс аймаг дахь асуудал “Алт” аяны хүрээнд яригдахгүй
  • Ч.Ундрам: Олимпийн төрөлд байдаг спортуудаа төрөөс дэмжих нь зүйтэй
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • Улсын цолон ойрхон бөх #4: Аймгийн хурц, бадрангуй арслан Э.Мөнхбаатар
24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
  • 17 жилийн өмнөх 7 дугаар сарын 1-ний өдрийг сануулах хуучирч, мартагдахгүй 24 баримт
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК