НҮБ-ийн ес дэх Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерреш Монгол Улсад айлчлалаа эхлүүллээ. Түүний ирж байгаа нь хэд хэдэн онцлогтой. Монгол Улсад НҮБ-ийн Ерөнхий нарийн бичгийн хүрээнд дөрвөн удаа айлчлал хийж байсан бол энэ удаагийнх 13 жилийн дараа хийж буй тавдах айлчлал болж буй.
Харин Антонио Гутеррешийн хувьд анх удаа Монголд хүрэлцэн ирж байна. Түүнээс гадна Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн урилгаар ирж байгаа гэдгийг цохон тэмдэглэх нь зөв. Учир нь өмнөх дөрвөн Ерөнхий нарийн бичгийг Засгийн газрын тэргүүн Ерөнхий сайдын урилгаар хүлээн авч байв. Дурдвал, 1977 онд Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Курт Вальдхайм, 1987 онд Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Перес де Куэльяр, 2002 онд Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Кофи Аннан, 2009 онд Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бан Ги Мүүн нар айлчилжээ.
Монгол Улс НҮБ-д элссэний 60 жилийн ой
Энэ удаагийн айлчлалыг Монгол Улс НҮБ-ийн гишүүн улс болсны 60 жилийн ойг тохиолдуулан зохион байгуулж буй. Анх гишүүн улс болох өргөдлийг 1946 онд гаргаж байсан гэдэг. Харин түүнээс 15 жилийн дараа буюу 1961 онд дэлхийд тусгаар тогтносон улс гэдгээ хүлээн зөвшөөрүүлж чадсан байдаг. Бидний Монголчууд НҮБ-д гишүүнээр элссэний 60 жилийн ой өнгөрсөн 2021 оны аравдугаар сард тохиосон. Цар тахлаас шалтгаалсан хүндхэн үеийг даван туулсны дараагаар түүхт 60 жилийн ойн үйл ажиллагаагаа үргэлжилж байна.
Ойн давхцалууд
НҮБ-ийн гишүүн улс болсны 60 жилийн ойгоос гадна Монгол Улс цөмийн зэвсэггүй статусаа зарласны 30 жилийн ой давхцаж байна. НҮБ-ийн зүгээс цөмийн зэвсэггүй орон хэмээх статуст онцгой ач холбогдол өгч, сайшаалтай ханддаг. Мөн түүнчлэн энхийг сахиулах ажиллагаанд оролцсоны 20 жилийн ойн баяр энэ онд тохиож буй. Энэ хугацаанд Монгол Улсын Зэвсэгт хүчнээс энхийг дэмжих ажиллагаанд давхардсан тоогоор 18,139 орчим цэргийн алба хаагч үүрэг гүйцэтгэсэн байдаг байна.
Далайд гарцгүй хөгжиж буй орнуудын Олон улсын судалгааны төв
Өнгөрсөн долоо хоногт Антонио Гутерреш Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд захидал ирүүлсэн. Уг захидалд “Монгол Улс Далайд гарцгүй хөгжиж буй орнуудын Олон улсын судалгааны төвийг санаачлан байгуулсан явдал”-д талархаж байгаагаа онцлон тэмдэглээд эдгээр орны асуудлыг айлчлалын үеэр онцлохоо тэмдэглэсэн байв. Мөн Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн зарлигаар хэрэгжүүлж буй “Тэрбум мод” төсөл дэлхийн цөлжилтийн эсрэг, хүлэмжийн хийг бууруулахад чухал ач холбогдолтой хэмээн үзэж байгаа. Тийм ч учраас энэхүү айлчлалын хүрээнд НҮБ-ын энхийг сахиулах ажиллагаа дахь Монгол Улсын оролцоо, Тогтвортой хөгжлийн 2030 хөтөлбөр болон “Бидний нийтлэг зорилго”-ыг дэмжих, уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх, бүс нутгийн энх тайван, аюулгүй байдлыг хангах болон бусад олон чухал асуудлаар тогтон санал солилцохоор болсон байна.
Т.Мөнхжаргал