Нийгэм, соёлын урсгал даган бидний амьдрал ч хувьсан өөрчлөгдөж байна. Зарим нь үл анзаарагдах боловч түр азнаад харвал олон янзаар хувирч байгаа. Энэ удаад бид ховор номын худалдаа хэрхэн хувирч болохыг хуваалцаж байна.
Өнөөдөр 33 дахь удаагийн Үндэсний номын баяр эхэлж байна. Уншигч, зохиолч, хэвлэн нийтлэгчдийн хувьд нэгэн дор чуулах төдийгүй ихээхэн хүлээлт дагуулдаг баяр билээ.
Орчуулагчид гадаадын шидээврүүдийг эх хэлнээ буулгаж, шинэ хэвлэлийн газрууд орчин үеийн "галзуу" зохиолоор залуусыг урин дуудна. Мөн хуучин номын худалдааны "1000 төгрөг" гэх цаасан хайрцагийг хэд хэд эргүүлж Монголын уран зохиолын "акул"-уудын бүтээлийг олж авна. Энэ бол шинэ үеийн залуусын очих дуртай цэг.
Зарим зохиолч гаргаад удаагүй номоо тэнд "хэвтэж" байхыг жаахан гонсойно. Гэтэл өөр нэгэн нь түүний номыг авч чадсандаа баярлан гэрээдээ харайна. Ийм дүр зургууд номын баярын тухай дурсамжид ханынд зураг шиг өлгөөтэй үлджээ.
Харин худалдаанд гарахаа больсон ховор ном, ботиудын үнэ тэнгэрт хадаж "хар зах"-ын наймаачид аятай ихэмсэглэх хүн ч гарч ирнэ.
Үнэн хэрэгтээ амбаарынхаа мухарт "хаяж" тоосонд даруулж байснаас авахыг хүсэж байгаа хүнд нь хямдруулаад өгчих л хэрэгтэй. Жилдээ хоёр удаа гаргаж тоосыг нь арччихаад л мартдаг ёстой мэт. Энэ бол эрт урьдын "солиорол".
Номыг тавилга шиг үздэг нэг хэсэг байхад, салбайтал нь уншаад цээжиндээ хийх нэг хэсэг ч байна. Тэнгэрийн үнэтэй хуучин номын худалдааг арав тойрсон ч үнэ юугаа буулгахгүй. Өдгөө "дамын наймаачин"-ы шуналаа хазаарлаж, газартаа бууж ирэх хэрэгтэй. Үгүй бол өнөөх хэдэн зузаан ботио тэврээд ирэх жилийн "Номын баяр"-аа хүлээхээс өөр аргагүй болно. 33 удаагийн номын баяр үзсэн ховор ном хэчнээн байгааг ч таах аргагүй юм. Бүх зүйл хувиран өөрчлөгдөж байхад хуучин цагтаа хөдөлгөөнгүй гацсаар. Гэвчиг хувирдаггүй зүйл хувиралд орсны баяр тохионо гэдэг итгэнэ.
М.Дэвээ
Сэтгэгдэл (1)