зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.09.18
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Миний 24 цаг: Хамгийн "ариун" наймаа

2023-5-29
0
ЖИРГЭХ

Хамрах хүрээ нь өргөжин тэлсэн шинэлэг “Номын баяр” Сүхбаатарын талбайд уламжлалын дагуу энэ сарын 26-28-ний өдрүүдэд болж өнгөрлөө. Хавар, намартаа уран зохиол, яруу найраг, ном бүтээлд шимтэгчдийн хүслийг хангадаг ганцхан баяр бол энэ. Эхний өдөр солигдмол үүлтэй, хааяа нар ээж, хааяадаа салхи босоод л… Хоёр дахь өдөр бороо, бороо, бороо л оров. Гурав дахь өдөр харин нарлаг сайхан өдөр байлаа.

Дайны хажуугаар дажин гэгчээр жагсагчид хийгээд одонгоор шагнуулсан хүмүүс, хонхны баяраа тэмдэглэсэн хүүхэд залуусын хөл тасарсангүй. Эдгээр өдрүүдэд сэтгүүлч би бээр асруудын өмнүүр гороолж, олон ч ном түүсэн юм.

Зах зээлийн нийгэмд шилжсэнээс хойш наймаа гэдэг ариун гэхээсээ илүү бохир болсон гэж хэлмээр санагддаг. Өмнө жил уг арга хэмжээг давхардсан тоогоор 180 гаруй хүн зорин очсон гэх судалгааг “Ikon.mn”сайтад нийтэлжээ. Хамгийн сүүлд 2019 оны намрын ээлжийн “Номын баяр”-ыг зорин очсон юм. Энэ удаагийн баярын онцлог нь өмнөх жилүүдийнхээс илүү олон асартай, илүү өргөн цараатай зохион байгуулагдсанд гэж дүгнэв.

Алдартай зохиолчид асар бүртээ номоо худалдаалж байсан. Тэднээс дурдвал нэгэн цагт утга зохиол судлаач, МУБИС-ийн багш, шинжлэлч доктор Г.Батсуурийн “Шүүдэрцэцэг ба эрээчих дон” нэрт шүүмжийг эсэргүүцэж, шүүхдэлцэж явсан зохиолч Б.Шүүдэрцэцэгийн асар үргэлжид талбайнд хойморт залардаг уламжлалтай. Шүүмжлээд байхад л Монгол улсын Соёлын гавьяат зүтгэлтэн цолыг өнгөрсөн онд хүртсэн юм даа. Залуусын хамгийн ихээр зочилдог болсон “Тагтаа паблишинг”-ийн асар харин дунд хэрд сүндэрлэжээ. Харин хамгийн их үйлчлүүлэгчтэй байдаг “1000-ын ном”-ын асар үүдэн хэсэг болох урд мухарт босжээ.

Миний ажигласнаар Сүхбаатарын талбайн хоймор хэсгээр хүн багатай, дунд хэсгээр мэр сэр хүнтэй, урд үүдэн хэсгээр хүний хөл ихтэй байсан шүү. ХАМГИЙН АРИУН НАЙМАА бол “Номын баяр”-ын арга хэмжээ юм аа. Өөр Ариун наймааг үлдсэн амьдралдаа ч үзэхгүй гэж итгэдэг. Үзэхгүй явсандаа ч харамсахгүй үхнэ… Олноо дагаад үүдэн хэсгээр гиюүрч явахад алим, банана, мандарин жимсний хайрцагт ном дүүргэж, дээр нь “Бүх ном 1000” гэж бичсэн худалдаачид олноор сууж байв. Тэдний ганц дутагдал нь онцлох номуудын үнийг уг арга хэмжээний үеэр хямдруулдаггүйд л байгаа юм. Гэхдээ л тэдний 1000 төгрөгөөр ном зарж байгаа ариун наймааг магтан дуулж болно.

Яруу найрагч С.Начингийн олон нийтийн сүлжээнд нийтэлснээр, 1959 оны зун Сүхбаатарын талбайд анх “Номын яармаг” нэрээр номын өргөн худалдаа 7 хоног гарсан байна. Энэ үеэр зохиолч Л.Ванган, Ч.Лодойдамба, Ч.Гайтав, Б.Явуухулан, Б.Бааст, Ч.Ойдов, Ч.Лхамсүрэн, Э.Оюун, Ц.Цэдэнжав, Д.Пүрэвдорж нарын зохиолч, яруу найрагч нар уншигчидтай уулзалт хийсний дээр урлагийн тоглолт болжээ. Эндээс үзэхэд “Номын яармаг” хэмээн нэрлэж байсан нь зөв нэршил байж.

"Номын баярын арга хэмжээг энэ жил аймгуудаас эхлүүлсэн. Тавдугаар сарын 19, 20, 21-нд аймгуудын төв талбайд номын баярын арга хэмжээг зохион байгуулсан юм. Харин Улаанбаатарт номын баярыг жил бүрийн хавар тавдугаар сард болон намар есдүгээр сард Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулдаг. Энэ арга хэмжээнд жил бүр 300 гаруй зохиолч, 120 гаруй хэвлэлийн компани ба номын салбарын байгууллагууд оролцож нийслэлийн болон бусад бүс нутгийн олон мянган уншигчид оролцдог соёлын гол арга хэмжээний нэг юм. Номын баярт уншигчид хүрэлцэн ирснээр, өөрийн хүндэтгэдэг, хайрладаг зохиолчидтой уулзах, номдоо гарын үсэг зуруулах боломж олддог. Номын баярыг 14 жилийн турш “Номын соёлт ертөнц” ТББ зохион байгуулсаар ирсэн байдаг.

 

Энэ баяраар Монгол улсын бусад аймгийн төвүүд болон хотуудад салбар номын баярыг тэмдэглэж уншигчдад шинэ номыг танилцуулах болон холбогдох боловсролын болон соёлын байгууллагууд иргэдтэй ойртож хамтран ажиллаж орон нутгийн томоохон арга хэмжээ болдгоороо онцлогтой. Энэ удаагийн арга хэмжээний уриа бол “Илүү их уншъя”.

За тэгээд товчхондоо бол гоо сайхны сүлжээ компаниас эхлээд “Internom”хүртэл номын дэлгүүр, хэвлэлийн газар, дамын наймаачид, пянз цуглуулагч, солонгосын үндэсний хувцас өмсүүлэх үйлчилгээ, сүүн зайрмаг, хүнсний мухлагууд, “Хуушуур хаус” хүртэл бүгд л гурван өдөр сайхан наадсан гэж хэлж болно. Өмнө жилүүдээс илүү олон асар сүндэрлэснээс бусдаар онц содон зүйл болоогүй юм.

 

 

Тэднээс нүдэнд тус

сан хамгийн гоё, даруухан жижиг асар бол “Монголын хүүхдийн ордон”-ы босгосон асар байв. Хамгийн жижигхэн асарт ч хамгийн гоёмсог төрхийг бүрдүүлсэн нь хүмүүст ч бас таалагдсан гэдэгт итгэлтэй байна. Асрын өнгө үзэмж тэр чигтээ тэдний энэ сарын 31-өөс зургадугаар сарын 04-ний өдрийг хүртэл тоглогдох “Алиса” жүжгийн сурталчилгааны чимэглэгдэхүүнүүдээс бүрдсэн байлаа.

 

Түүнчлэн тэд “Хүүхдийн баяр”-т зориулан, “Мэлхий гүнж”, "Magic box”, "Шидэт чулууны эрэлд”, "Madagascar Шидэт орны нууцаар”, "Kaidu World"тоглоомын төвийн хүүхдийн баяр, "ГРЕМИКС"Тоглоомын ертөнцөд алдагдсан нь, “ҮЗЭСГЭЛЭНГОО БА ЖОНОН”, "Ноён талхны үсчний газар"хүүхдийн жүжиг зэрэг арга хэмжээнүүдийг толилуулж байгаа юм байна лээ.

Улс төрийн оролцоогүй зүйл гэж Улаанбаатар хийгээд улс орон даяар үгүй болсны нэг жишээг мөн л “Номын баяр” гэж бодлоо. Учир нь УИХ-ын дарга Г.Занданшатар, Хотын дарга Д.Сумъяабазар тэргүүтний эрхмүүд зохион байгуулагчдын хамт талбайн урд зассан асар том тайзан дээр нээлтийн үг хэлээд явсан юм. Гэвч тэд тайзан дээр гарахаас өөрөөр, уг арга хэмжээг дэмжсэн нэр зүүхээс өөрөөр, эдгээр өдрүүдээс бусдад номын худалдаа, арга хэмжээг дэмжсэн ямар алхам хийснийг асуумаар санагдана. Улс оронд тулгамдсан асуудлууд олон бий. Гэвч иргэдийн хүсэл сонирхол, алсын хараа, зорилго, хувь хүний хөгжлийг дэмжих ганц хөшүүрэг бол яах аргагүй НОМ билээ. Үүнийг ухаарч, дорвитой гэж дүгнэгдэхээр ажлууд хийчих хугацаа улиран одсон. Хожимдоогүй байгаа. Дор хаяад зохиолчдоо дэмжих тал дээр ажиллаж, номын үнийг хямдруулах, иргэдийн байнга зочилдог номын үзэсгэлэн худалдааны том байгууламжтай болчихвол дээрсэн гэж бодогдоно. Магад эмнэлэг, сургууль, цэцэрлэгээ ч барьчихаж дөнгөдөггүй хүмүүст үлгэр биз дээ гэж өмөрч сууна.

 

Манай уран зохиолын салбар хөгжиж байгаа гэж би дүгнэнэ. Гаднын сайн зохиолуудыг орчуулаад, хэвлээд уншигчдын хүртээл болгочихдог мундаг залуус олширсон. Мөн яруу найрагчдын мэдрэмж төгсөрч, хүчирхэг, увдис шингэсэн шүлгүүд өдрийн хэдэн мянгаар бичигдэж байгаа гэж хэлэхэд үгүйсгэх хүн үгүй байх. Тэр залуус бичсэнээ хэвлүүлж байгаа, хэвлүүлэхгүй айдас өвөртлөн суугаа нь ч олон байгаа. Хамгийн том дайсан нь боловсролгүй уншигчид. Эцсийн дүндээ номын дэлгүүрийн агуулахад тоосонд хучаастай хэвтэх хувь тавилан угтдаг нь гашуун. Үнэхээр сайн ном хэвлэгдлээ гэхэд ойлгодог, мэдэрдэг хэд нь уншаад л шүүгээндээ хадгалахаас хэтрэхгүй. Магад тэднийг ойлгодог, боловсролтой уншигчийн тоог олшруулах арга зам бол миний дээр хэлсэн зүйлс байж мэднэ.

Нэрт яруу найрагч Цэндийн Доржсэмбийн нэгэн шүлэг,

”Энэ хотын асуудал нь

Яруу найрагчаасаа олон баячуудтай

Энэ хотын асуудал нь

Яруу найрагчаасаа олон гуйлгачинтай

Газрын тааллыг хэтрүүлсэн хүн баяждаг

Тэнгэрийн таалалд нийцээгүй хүн гуйлгачилдаг

Тэнгэрт тэмүүлж яваа бидний яруу найраг

Тэнгэрээс холдож яваа тэдэнд хүртээлгүй ээ.

Энэ хотын асуудал нь

Яруу найрагчаасаа олон яруу найрагтай

Энэ хотын асуудал нь

Яруу найрагчаасаа олон хэвлэх үйлдвэртэй

Авьяасгүй зарим нь номонцороо

Тэрэг тэргээр нь хэвлүүлж

Алга ташилтан дор

Тайз тайзаараа эгнэж байхад

Тэнгэрт тэмүүлж яваа бидний яруу найраг

Тэнгэрээс холдож яваа тэдэнд хүртээлгүй ээ” хэмээдэг.

Ийм л гашуун амьдралд бичиж, бүтээж яваа хэдээрээ аргагүй ихээр бахархаж, хайрладаг даа. Энэ өдөр бид хэнээс ч яриа авсангүй. Хэнээс ч үзэл бодлыг нь сонсохыг хүссэнгүй. Тэдний бодол бол тэднийх хойно хэнд ч хамаагүй билээ. Гагцхүү шүүмжлэхийн эрхгүй улс л даа. Хэнд ч хэрэггүй зүйл бичиж, массын зохиол туурвисан ч юу ч хийгээгүй хэн нэгний хажууд бодлоо хугасалж, бүтээсэн хүмүүс билээ. Эдгээрийг бодох зуурт цалин цагтаа бууж, “1000-ын ном”-ууд дотроос яруу найрагч Б.Эрдэнэсолонгын “Гүзээлзгэний амьдрал” номыг олсон доо олзуурхаад гэртээ харьсан юм. Бусдын хувьд жижигхэн, гүзээлгэний зурагтай ном л биз. Миний хувьд мянган жил далайн ёроолд хэвтсэн маргад чулууны дайтай олз билээ.

 

Л.Сайнаа

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
“Татар” уран сайхны киноны тасалбарын урьдчилсан захиалга эхэллээ
АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
“Ulaanbaatar music festival”-ын талбайг Улаанбаатар хотын бүсүүдээр нэрлэж, нийслэлийн өнгө төрхийг шингээжээ
Реппер FAT JOE тайзны ард 30 сая төгрөгийн зоогтой ширээнд тухална
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Ү.Амарбат: Эх дэлхийгээ цэвэрлэх өдөрт 8500 гаруй залуус нэгдээд байна
    6 цаг 43 мин
  • НӨАТ-ын урамшууллын сугалааны азтанууд тодорлоо
    10 цаг 12 мин
  • Хүннү хотын дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажлууд үргэлжилж байна
    10 цаг 18 мин
  • Бөөрөлжүүтийн цахилгаан станцын II блокийг арванхоёрдугаар сарын 5-нд ашиглалтад оруулна
    11 цаг 18 мин
  • “Монгол, Хятадын найрамдлын цэцэрлэг” нээлтээ хийв
    11 цаг 30 мин
  • О.Алтангэрэл: Оюу толгойн гэрээ Монгол Улсад асар их алдагдалтай гэрээ болсон нь тодорхой болчихсон
    12 цаг 43 мин
  • Монгол Улс анх удаа Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих ВИРТУАЛ БҮС байгууллаа
    13 цаг 10 мин
  • Монгол, Саудын Арабын хооронд шууд нислэг үйлдэх нөхцөл бүрдлээ
    13 цаг 32 мин
  • “Халзан бүрэгтэй”-н сонсголд шинжээч томилох асуудлыг хаалттай хэлэлцлээ
    13 цаг 39 мин
  • Агаарын бохирдол ихтэй байршлуудад 5000 айл өрхийг стандартын дагуу, иж бүрэн дулаалж байна
    14 цаг 6 мин
  • Спикерийн зурсан СТРАТЕГИ!
    14 цаг 9 мин
  • Төрийн албаны хуулийг шинэчилсний үр дүн эхнээсээ гарч, төрийн албаны шалгалтыг бүрэн цахимжуулсанд иргэд талархаж байгаа гэв
    14 цаг 32 мин
  • М-Си-Эс Группийн төлсөн 1.3 их наяд төгрөгийн татвараар юу бүтээж болох вэ?
    15 цаг 9 мин
  • А.Амартүвшин: Иргэд хагас коксон нүүрс болон шахмал түлшийг хольж аваад өөрсдөө туршиж үзэх боломжтой
    15 цаг 37 мин
  • Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих виртуал бүс байгуулав
    15 цаг 52 мин
  • Б.Жавхлан: Хиймэл оюун ухаанаар хөрөнгө оруулалтыг эрэмбэлсэн
    15 цаг 54 мин
  • Дэлхийн аваргаас хүрэл медаль хүртсэн ОУХМ Л.Алтанцэцэгт хүндэтгэл үзүүллээ
    16 цаг 12 мин
  • Хууль зүйн байнгын хороо УИХ-ын 2025 оны намрын чуулганы хугацаанд дараах хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэхээр бэлтгэж байна
    16 цаг 26 мин
  • ХҮН намын генсек П.Ганзориг УИХ дахь намын зөвлөлийнхөө даргаар сонгогдлоо
    16 цаг 40 мин
  • GenZ-ийн нүдээр улстөрчид #3: ЗАМЫН ЦААНА
    16 цаг 43 мин
  • “T-ARA”-гийн таны мэдэхгүй байж мэдэх БАРИМТУУД
  • Дэлхийн анхны Дархан цаазат уул буюу Богдхан уулын тухай 24 баримт
  • Н.Батбаяр: Би хэлмэгдсэн ч шударга ёсны төлөө бууж өгөөгүй
  • Г.Дамдинням: Уурхайчдын нөр их хөдөлмөрийг үнэгүйдүүлж, салбараа улстөрчдийн золиос болох вий гэдэгт санаа зовниж явдаг
  • Туулсан тэмцэл, тулгарсан өрсөлдөгч ихтэй Т.Тулга гавьяат
  • Д.Амарбаясгалан: Намрын чуулган нээлтээ хийж, УИХ шинэ бүтцээр ажиллаж эхэллээ
  • Цаг агаарын аюултай үзэгдлээс сэрэмжлүүлж байна
  • Төмөрлөгийн үйлдвэр байгуулах төслийн судсыг атгаж байсан ГОЛ ХҮН шүүхээс том болсон уу?
  • О.Алтангэрэл: Оюу толгойн гэрээ Монгол Улсад асар их алдагдалтай гэрээ болсон нь тодорхой болчихсон
  • Цаг агаарын аюултай үзэгдлээс сэрэмжлүүлж байна
  • Дорнодын “Элит тауэр”-ын нэг эзэмшигч нь нөгөө эзэмшигчийнхээ найман орон сууцыг өөрт нь мэдэгдэлгүйгээр бусдад худалджээ
  • Геологийн төв лабораторийн уулзварт нүхэн гарц барих ажилд “Хэт Моторс” ХХК газар чөлөөлөлт дээр зөвшилцөхгүй гурван жил болж байна
  • Шахмал түлшийг "Hotula" аппликейшнээр борлуулна
  • “Дулаан гэр-цэвэр агаар 2025” үзэсгэлэн болж байна
  • “Ulaanbaatar music festival”-ын талбайг Улаанбаатар хотын бүсүүдээр нэрлэж, нийслэлийн өнгө төрхийг шингээжээ
  • Ухаалаг камерын тусламжтайгаар татвараа төлөөгүй тээврийн хэрэгслийг илрүүлэн, зөвлөмж хүргүүлж байна
  • ТАНИЛЦ: “Mining Week & MinePro” үзэсгэлэнгийн хөтөлбөр
  • Эрчим хүчний сайд Б.Чойжилсүрэнг "Төсвийн хөрөнгөөр хувийн хотхон руугаа дулаан татдаг, өргөтгөдөг" гэв
  • Эмгэнэл
  • Улирлын томуугийн эсрэг дархлаажуулалтад дараах иргэд үнэ төлбөргүй хамрагдах боломжтой
  • “T-ARA”-гийн таны мэдэхгүй байж мэдэх БАРИМТУУД
  • Туулсан тэмцэл, тулгарсан өрсөлдөгч ихтэй Т.Тулга гавьяат
  • Н.Батбаяр: Би хэлмэгдсэн ч шударга ёсны төлөө бууж өгөөгүй
  • Дэлхийн анхны Дархан цаазат уул буюу Богдхан уулын тухай 24 баримт
  • Төмөрлөгийн үйлдвэр байгуулах төслийн судсыг атгаж байсан ГОЛ ХҮН шүүхээс том болсон уу?
  • Г.Дамдинням: Уурхайчдын нөр их хөдөлмөрийг үнэгүйдүүлж, салбараа улстөрчдийн золиос болох вий гэдэгт санаа зовниж явдаг
  • О.Алтангэрэл: Оюу толгойн гэрээ Монгол Улсад асар их алдагдалтай гэрээ болсон нь тодорхой болчихсон
  • GenZ-ийн нүдээр улстөрчид #2: ГАНБААГИЙН ГАЦАА
  • Шахмал түлшийг "Hotula" аппликейшнээр борлуулна
  • Улаанбаатарт 15 градус дулаан байна
  • Ханын материалд 1800 айлын орон сууц барих төслийн гүйцэтгэгч шалгарч, батламж гардууллаа
  • Бэлчээрийн ургамлын гарц нийт нутгийн 55 хувьд хэвийн байна
  • Ухаалаг камерын тусламжтайгаар татвараа төлөөгүй тээврийн хэрэгслийг илрүүлэн, зөвлөмж хүргүүлж байна
  • Геологийн төв лабораторийн уулзварт нүхэн гарц барих ажилд “Хэт Моторс” ХХК газар чөлөөлөлт дээр зөвшилцөхгүй гурван жил болж байна
  • “Дулаан гэр-цэвэр агаар 2025” үзэсгэлэн болж байна
  • Ардчилсан нам Хэнтий аймагт чуулж байна
  • О.Цогтгэрэл: Бид шударга үйл хэргийг, дүрэмдээ үнэнч шударга байхыг эрхэмлэнэ
  • Энэ долоо хоногт ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
  • Д.Амарбаясгалан: Намрын чуулган нээлтээ хийж, УИХ шинэ бүтцээр ажиллаж эхэллээ
  • GenZ-ийн нүдээр улстөрчид #1: Сийндүүлсэн Женко
24 баримт
  • Д.Амарбаясгалан: Намрын чуулган нээлтээ хийж, УИХ шинэ бүтцээр ажиллаж эхэллээ
  • “T-ARA”-гийн таны мэдэхгүй байж мэдэх БАРИМТУУД
  • Г.Дамдинням: Уурхайчдын нөр их хөдөлмөрийг үнэгүйдүүлж, салбараа улстөрчдийн золиос болох вий гэдэгт санаа зовниж явдаг
  • Н.Батбаяр: Би хэлмэгдсэн ч шударга ёсны төлөө бууж өгөөгүй
  • Дэлхийн анхны Дархан цаазат уул буюу Богдхан уулын тухай 24 баримт
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК