Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2023.09.27
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Эрдэнэс Тавантолгойг авах уу, алдах уу?

2023-6-08
0
ЖИРГЭХ

Монгол Улс нүүрснээс авхуулаад алмаз хүртэл нийт 82 төрлийн ашигт малтмалтай. Эдгээрээс есхөн төрлийн ашигт малтмалын нөөцийг дэлхийн зах зээлийн үнээр бодох юм бол манай улс 44.6 их наяд долларын баялагтай гэсэн тооцооллыг ШИНЭ намын дэргэдэх судлаачдын баг гаргасан юм. Үүнийг 3.4 сая хүндээ хуваах юм бол хүн бүрт 13 сая доллар ногдоно. Монгол орон ийм баян хэрнээ хүн амын 87 хувь нь Дэлхийн банкны хэмжүүрээр нэн ядуу амьдарч байна. Тэгвэл монголчууд ядуу амьдарч байгаагийн шалтгаан нь юу юм бэ гэдгийг ШИНЭ намын залуучууд оношилж, хэрхэн эмчлэх арга замыг ч тодорхойлсноо ард түмэндээ хуваалцахаар энэ сарын 10-ны өдөр 13 цагаас МҮЭСТО-д “Тавантолгойг авах уу, алдах уу” сэдэвт лекц зохион байгуулах гэж байгаа талаар мэдээлэл хийлээ.  

Хэвлэлийн хуралд ШИНЭ намын дарга Ц.Гантулга, ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Мөнхжаргал, Дэд дарга, Үндсэн хууль судлаач Р.Ууганбаатар, дэд дарга PhD доктор, профессор Ж.Цолмон, Ерөнхий зөвлөлийн гишүүн, эдийн засагч М.Цэнджав, ЕЗ-ийн гишүүн, эрхзүйч М.Сайнбаяр нар оролцсон юм.

Элсэн цөлд орших, Дорнод аймгийн Матад сумаас 2 дахин бага, маш жижигхэн газар нутагтай, 2.6 сая хүн ам цөөтэй КАТАР улс байгалийн баялгаа түшиглэн өндөр хөгжиж, нэг хүнд ногдох ДНБ-ээрээ сүүлийн 43 жил дараалан дэлхийд эхний аравт тасралтгүй  бичигдэж буй. Тэд анх 1930 онд нефть илрүүлснээс хойш 30 жилийн дотор бүх ордоо гадныханд эзэмшүүлж, өөрсдөө хоосорсон байсан ч 1960 онд хувьсгал хийснээр алдагдсан баялгаа эргүүлэн олж авч чадсан төдийгүй 2013 онд баялгийнхаа өгөөжөөс иргэн бүртээ нэг сая ам.доллар өгсөн байдаг.

Тэгвэл Монгол Улс Катартай адилхан 30 жилийн дотор 3000 орчим лиценз, 1100 ордоо гадна, дотныхонд алдсан. Нэг хүнд ногдох байгалийн баялаг болон газар нутаг, мал сүргээрээ дэлхийд тэргүүлдэг Монгол Улс Катар шиг өндөр хөгжиж, иргэд нь баян чинээлэг амьдрах бүрэн боломжтой. Үүний тулд юуны өмнө Үндсэн хуулийн 6.1, 6.2 заалтыг өөрчилж,  төрийн өмчийг улсын /бүх ард түмний/ өмч болгох ёстойг хэлэв.

Тайлбар байхгүй.

ШИНЭ намаас дэвшүүлж буй дараагийн алхам нь “Эрдэнэс Таван толгой”-н 15 тэрбум хувьцаанаас төрийн өмчилж буй 85 хувийг иргэн бүртээ эн тэнцүү, үнэ төлбөргүй өмчлүүлэх санаачилга юм. Ингэснээр өмнө олгосон 1072 хувьцаатайгаа нийлээд иргэн бүр 4400ш хувьцаатай болно. Энэ нь зах зээлийн өнөөгийн ханшаар 308 сая төгрөг болох бөгөөд 4 ам бүлтэй өрх 1 тэрбум 200 сая төгрөгийн хөрөнгөтэй болно гэсэн үг. Энэ бол хэзээ ч биелшгүй мөрөөдөл биш, иргэн бүрийг, өрх бүрийг санхүүгийн эрх чөлөөнд хүргэх хамгийн дөт зам гэдгийг ШИНЭ намын эрдэмтэн, судлаачдын баг нотолж байна.

Монголын төр иргэддээ эзэмшүүлсэн гэх “Эрдэнэс Тавантолгой”-н 1072 хувьцаа нь Засгийн газарт анх нэрлэсэн үнээр нь буцааж өгөхөөс өөрөөр захиран зарцуулах эрхгүй, өвлүүлэх эрхгүй, барьцаалах эрхгүй, саналын эрхгүй, улс төрийн үнэлгээтэй, үхмэл хөрөнгө юм. 2012 онд 933 төгрөгөөр үнэлэгдэж байсан тус хувьцааны үнэ өнөөдрийг хүртэл нэг ч төгрөг өсөхгүй байгаа нь баялгийг нь үнэгүйдүүлж, хямд зарж, дундаас нь завших гэсэн улс төрчдийн башир арга гэж үзэхэд хүргэж байгаа юм.

Хэрэв нэгж хувьцааны үнийг 933 төгрөг гэж үзэх юм бол 15 тэрбум ширхэг хувьцаатай тус компани нийтдээ 13.9 их наяд төгрөг буюу 3.9 тэрбум ам.долларын үнэлгээтэй болж байна. Тэгвэл нөөцөөр нь тооцож үзэхэд, даруй 100 дахин их үнэ хүрэх боломжтой байгаа юм. Олон улсад мөрдөгддөг Канадын ЖОРК стандартаар тооцсоноор 7.3 тэрбум тоннын нөөцтэй, үүний 5.1 нь коксжих, 2.2 тэрбум тонн нь эрчим хүчний нүүрс. Үүнээс өнгөрсөн 10 жилийн хугацаанд 100 сая тонн коксжих нүүрс, 50 сая тонн эрчим хүчний нүүрс олборлон борлуулсан гэж тооцоход 5 тэрбум тонн коксжих нүүрсний нөөц үлдсэн бөгөөд үүнийг 2022 оны уурхайн амны үнэ болох 100 ам.доллараар тооцоход л нийт 500 тэрбум ам.долларын баялаг байна.

Гэхдээ өнөөдрийн байдлаар дэлхийн зах зээл дээр коксжих нүүрс тонн нь 450 ам.доллар байгаа бөгөөд Монгол Улс нүүрсээ тонныг нь 170 ам.доллараар борууллж буй. Гэсэн хэдий ч ШИНЭ намын судлаачдын баг коксжих нүүрсийг 60 ам.доллараар тооцож, ордыг 300 тэрбум ам.доллараар үнэлж байна. 300 тэрбум ам.долларын баялгийг 15 тэрбум ширхэг хувьцаанд хуваахад нэгж хувьцааны үнэ 20 ам.доллар болж байна. Тэгэхээр 4400 ширхэг хувьцаа нь  88 мянган ам.доллар буюу 308 сая төгрөг болж байгаа юм.  

Ийм их баялагтай ордыг эхлээд Австралийн “HB Biliton” компанид, дараа нь монголын 13 олигарх компанид алдсан ч буцааж авч чадсан. Гуравдахь удаагаа 350 сая доллараар Чалкод зарах шахсан. Түүнчлэн 700 саяар IPO хийх дөхсөн. Хамгийн сүүлд 2019 онд нэг тэрбум доллараар зарахыг завдсан. Ийнхүү 5 удаа алдах шахсан Таван толгойг одоо ч бас гадныханд өгөх тухай эрх баригчид ам алдаж  л байна. Тиймээс монголчууд бидний өмнө Таван толгойгоо Авах уу, Алдах уу гэдэг сонголт тулгарч байгаа юм. Иймд МҮЭСТО-д үнэ үнэ төлбөргүй тавих илтгэлд хүрэлцэн ирж, илүү дэлгэрэнгүй мэдээлэл авахыг ШИНЭ намаас урьж байна.

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Д.Амарбаясгалан: Өөрсөдтэйгээ адилхан нүүрсний хулгайч болгож барьцалдах гэсэн хоосон санаархал чинь хэзээ ч бүтэхгүй гэдгийг МАН-ын Ерөнхий Нарийн Бичгийн Даргын хувьд албан ёсоор мэдэгдье
Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны хурал боллоо
Энэ парламентын "Сүүлчийн намрын чуулган"-аар хэлэлцэх 62 хуулийн төсөл
Монгол Улсын 2024 оны төсвийн төслийг УИХ-д өргөн барина
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Big Loyalty хөтөлбөрийн супер ялагч тун удахгүй тодорно
    55 мин
  • Д.Амарбаясгалан: Өөрсөдтэйгээ адилхан нүүрсний хулгайч болгож барьцалдах гэсэн хоосон санаархал чинь хэзээ ч бүтэхгүй гэдгийг МАН-ын Ерөнхий Нарийн Бичгийн Даргын хувьд албан ёсоор мэдэгдье
    1 цаг 6 мин
  • Улаанбаатарт шөнөдөө 1 градус дулаан байна
    5 цаг 44 мин
  • Үндэсний их баяр наадмыг зохион байгуулах хорооны хурал боллоо
    5 цаг 49 мин
  • Гайхалтай хурим дээр нь ГАМШИГ тохиож, 100 гаруй хүн амь үрэгдэв
    7 цаг 10 мин
  • Сэрэмжлүүлэг: Өнөө шөнө Ховд, Баян-Өлгийн нутгаар их хэмжээний цас орно
    7 цаг 26 мин
  • Т.Аюурсайхан, Б.Ганхуяг нарын 11 хүнд холбогдох хэргийн гэм буруугийн шүүх хурал маргааш болно
    7 цаг 43 мин
  • "Соёлын сэргэлт 2023” аян Дархан-Уул аймагт үргэлжилж байна
    7 цаг 54 мин
  • Зургаан залуу нийлээд дэлхийн 32 улсыг шүүхэд өгчээ
    8 цаг 5 мин
  • Энэ парламентын "Сүүлчийн намрын чуулган"-аар хэлэлцэх 62 хуулийн төсөл
    8 цаг 20 мин
  • Доналд Трампын гэр бүл ТОМ асуудалд орлоо
    8 цаг 43 мин
  • Монголын жүдочид хүрэл медалийн төлөө барилдана
    8 цаг 43 мин
  • О.Есүгэн хоёр дахь ялалтаа авлаа
    8 цаг 47 мин
  • Монголын сагсчид Тайванийн багт дийлдлээ
    9 цаг 4 мин
  • М.Бадарчийн арслан цолыг хурааж, барилдах эрхийг дөрвөн жилээр хасах шийдвэрээ Ерөнхийлөгчид уламжилна
    9 цаг 14 мин
  • Монголын марафончид урд хөршийг зорилоо
    9 цаг 28 мин
  • Б.Жагар: Байгаль орчноо хамгаалсныхаа төлөө буруугүй буруутан болж байна
    9 цаг 36 мин
  • Томилолт: Яньтайд ШИМСЭН уруулын амтат дарс
    9 цаг 38 мин
  • О.Есүгэн тавдугаар байрт орлоо
    10 цаг 12 мин
  • Жүжигчин Б.Амарсайхан "Chicago Asian Pop-Up Cinema” фестивалиас "Карьерын оргил амжилт" шагналыг хүртжээ
    10 цаг 46 мин
  • “UB cab“ компани дуучин Д.Жавхлангийн тоглолтын 35 мянган тасалбарыг авна гэв үү?
  • Харамсалтай унасан хоёр бөх
  • Намар: Ганцаардсан, ГУНИГТАЙ өдрүүдэд хань болох С.Жавхлангийн зургаан дуу
  • Жүжигчин Б.Барслхагвын мөрөөдлийн нэг хэсэг "BARS" брэнд
  • Допинг хэрэглэсэн бөхийн нэр В сорьцоос өмнө задруулсан үйлдэлд хэн буруудах вэ?
  • Энэ долоо хоногт ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
  • С.Жавхлан: Хүссэн, эс хүссэн ч Жавхлан мартагдана, энэ бол сүүлийн тоглолт
  • ДАШТ-ий алтан медалийн төлөө барилдах Э.Даваанасан гэж хэн бэ?
  • Такакейшо дөрөв дэх түрүүгээ авлаа
  • Энэтхэгт ЛГБТК хосуудын хурим олны бухимдлыг төрүүлэв
  • ДАШТ-ий алтан медалийн төлөө хүч үзэх Э.Дэлгэрмаа гэж хэн бэ?
  • Б.Батбаяр: Т.Тулгын барилдаан дээр челленж авах хэрэггүй байсан
  • Playlist: Хоригоо цуцлуулсан Увсынханд эргэн сануулах С.Жавхлангийн Увс нутгийн тухай ЗУРГААН дуу
  • Poetry: Намрын бороотой хорших таван шүлэг
  • М.Бадарчийг арслан цолтой нь үлдээж, барилдах эрхийг нь хасахаар тохирсон уу?
  • Ё.Басхүү: Д.Төмөрхүлэг ахынхаа амжилтыг буухиалая гээд ирсэн боловч хүрч чадсангүй
  • Э.Бадар-Ууганы бас нэг ДАВАРСАН ҮЙЛДЭЛ
  • Монголын чөлөөт бөхийн эмэгтэй тамирчид ДАШТ-ий медалийн тавцанд 17 жил тасралтгүй гарлаа
  • Чансаа тогтоох барилдаан болно
  • М.Бадарчийн арслан цолыг хурааж, барилдах эрхийг дөрвөн жилээр хасах шийдвэрээ Ерөнхийлөгчид уламжилна
  • Харамсалтай унасан хоёр бөх
  • М.Бадарчийг арслан цолтой нь үлдээж, барилдах эрхийг нь хасахаар тохирсон уу?
  • Э.Бадар-Ууганы бас нэг ДАВАРСАН ҮЙЛДЭЛ
  • Допинг хэрэглэсэн бөхийн нэр В сорьцоос өмнө задруулсан үйлдэлд хэн буруудах вэ?
  • АЭХ-ны ерөнхийлөгчид нэр дэвшигч Б.Пунсалмаа гэж хэн бэ?
  • С.Жавхлан: Хүссэн, эс хүссэн ч Жавхлан мартагдана, энэ бол сүүлийн тоглолт
  • Тариалангийн талбайг төрийн мөнгөөр хашаалах ХҮСЭЛ
  • Ардчилсан эмэгтэйчүүдийн ерөнхийлөгчийн сонгуульд “М ойл”-ын Б.Пунсалмаа өрсөлдөнө
  • Ц.Уянга: Жонхуучид хаа сайгүй хүнээ чихэж байна
  • Б.Гончигсүрэн Азийн наадмаас мөнгөн медаль хүртлээ
  • “UB cab“ компани дуучин Д.Жавхлангийн тоглолтын 35 мянган тасалбарыг авна гэв үү?
  • Б.Чинбат: Өөрийн зохиож найруулсан хөгжмийг “Disney On Ise” шоунд амилж байхыг харах гоё мэдрэмж байна
  • "Багш нарын цалин 1.273.000 төгрөг байгаа нь эмгэнэл"
  • АЭХ-ны ерөнхийлөгчөөр Батбаярын Жаргаланг сонголоо
  • Playlist: Хоригоо цуцлуулсан Увсынханд эргэн сануулах С.Жавхлангийн Увс нутгийн тухай ЗУРГААН дуу
  • BBC: Дайн дуустал буцах эрхгүй БААТРУУД
  • Өнөөдөр: СӨХ-ны төлбөрийг дахин нэмж алдагдлыг айл өрхүүдэд үүрүүлж буй талаар мэдээлэл хийнэ
  • Хөдөлмөрийн баатар, гавьяат тамирчин О.Гүндэгмаа 38 дугаар байрт орлоо
  • МҮХАҮТ-ыг 4 жил удирдах "шарк" Д.Энхтүвшин гэж хэн бэ?
  • "Аав аа, ээж ээ" гэж дахин хэзээ ч дуудахгүй нь...
24 баримт
  • Телевизийн түүхийг сануулах он цагийн хуудас
  • Манай улсад айлчилж буй ОХУ-ын Төрийн Думын дарга В.В.Володин гэж хэн бэ?
  • АЭХ-ны ерөнхийлөгчид нэр дэвшигч Б.Пунсалмаа гэж хэн бэ?
  • ДАШТ-ий алтан медалийн төлөө барилдах Э.Даваанасан гэж хэн бэ?
  • МҮХАҮТ-ыг 4 жил удирдах "шарк" Д.Энхтүвшин гэж хэн бэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК