зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.19
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Д.Хоролдамба: Хорезмын эзэнт гүрний голомтыг сахиж буй Узбекистанд төрийн айлчлал хийх гэж байгаад эрдэмтдийн зүгээс талархалтай хандаж байна 

2024-6-22
0
ЖИРГЭХ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Узбекистан Улсын Ерөнхийлөгч Шавкат Мирзиёев-ийн урилгаар 2024 оны 06 дугаар сарын 23-26-ны өдрүүдэд тус улсад төрийн айлчлал хийнэ. Энэ айлчлал нь хоёр улсын хооронд  1992 онд дипломат харилцаа тогтоосноос хойш дээд түвшинд болж буй анхны айлчлал юм. Эл айлчлалтай холбогдуулан түүхт, доктор Д.Хоролдамба байр сууриа илэрхийллээ. 


Тэрбээр, "Монгол, Узбекистан бол өнө эртний түүхэн харилцаатайгаараа онцлог улсууд. 1220-оод онд аугаа суут эзэн Чингис хааны удирдсан их арми Хорезмын эзэнт гүрэн рүү давшин орж байсан тэр цагаас хоёр улсын цэрэг, улс төрийн харилцаа онцлог байдалтай явагдсан.

Хорезм нь одоогийн Узбекистаныг гол цөмөө болгосон гүрэн байв. Соёл шинжлэх ухаан, улс төрийн төвүүд нь тэнд оршиж байсан гэсэн үг. Тиймээс л Монгол, Узбекистаны харилцааг сэргээж байгаа явдал онцгой сонирхлыг төрүүлж байна. Ийм ч учраас Укбекистанд болсон олон улсын эрдэм шинжилгээний хуралд Монголын эрдэмтэд оролцсон юм. Узбекистаны тал, тухайлах юм бол Ташкент, Ургенчийн их сургуулийн эрдэмтэн профессорууд түүхэн харилцаатай соёл шинжлэх ухааны талаар сэргэх нөхцөл бүрдэж байгаад, мөн төрийн тэргүүн айлчлах гэж байгаад олзуурхан сонирхож буй байдал ажиглагдаж байлаа.

1220-1224 оны үед Эзэн Чингис хааны арми өнөөдрийн Узбекистаны нутагт цэргийн аян өрнүүлсэн.

Тэндээс ойрхон гэвэл Самарканд, Бухаро хотоос хамгийн шилдэг урчууд, эрдэмтэд, уран зураачид, уран дархад, сэхээтнүүдийг байлдааны олз хийх журмаар Монгол нутаг руу, Дундад Ази руу, Дундад Азиас нааш Зүүн хойд Ази руу олноор нь илгээсэн түүхтэй. Түүхэн сурвалжид тэмдэглэснээр Чингис хааны арми байлдан дагуулсны дараа Самарканд хотын иргэдийн сэтгэлзүй дэмжих байдалтай байсан. Учир нь Монголын төрийн тухайн үеийн бодлогоор тэрхүү бүс нутгийн ард түмнийг татварын дарамтаас бүрэн чөлөөлсөн байдаг. Татвар, гувчуураас монголчууд тэднийг чөлөөлсөн учраас Самарканд хотын иргэд дуртай байжээ гэсэн үг. Хархорум хот мусулман шашинтнуудаас бүрдсэн хоёр дүүрэгтэй болчихсон байв. Тухайн үед эндээс ирүүлсэн олон тооны хүний ажиллаж, амьдрах нөхцөлийг монголын төрөөс ингэж хангасан байна. Бүхэл бүтэн хорооллуудыг байгуулсан.

Түүгээр ч үл барам мусулманы шашны хоёр томоохон сүмийг Хархорхум хотод байгуулсан байгаа юм. Эндээс үзвэл, Монгол Узбекистаны харилцаа бол түүхийн тулгуур сурвалж бичгүүдэд тэмдэглэгдсэн тодорхой түүхтэй харилцаа юм.

Тиймд Узбекистаны тал Монголын эрдэмтдийг урихдаа түүхэн харилцаатай учраас судлах, зүй зохистойгоор сурталчлах, цаашид хоёр улс орны соёл, шашин, шинжлэх ухааны харилцаа, улмаар улс төрийн дипломат харилцаанд зохих хувь нэмэр болох болов уу гэсэн байр сууринаас хандаж байгаа байдал харагдаж байлаа.

Монгол төрийн тэргүүн Хорезмын эзэнт гүрний гал голомтыг сахиж буй Узбекистанд төрийн айлчлал хийж байгаа, улмаар Элчин сайдын яам байгуулж, харилцаагаа шинэ шатанд гаргаж байгаад эрдэмтэн судлаачдын зүгээс талархалтай хандаж байна. 

Үүнээс гадна тэдгээр мусулман шашинтнууд 14 дүгээр зуун хүртэл Монголын эзэнт гүрний иргэн хүний эрхийг эдэлж байсан. Түүгээр ч үл барам нийслэл Хархорум хотын бүгд захирагч даргаар мусулман шашинтан хүн ажиллаж байсан. Өөр нэр бүхий хүмүүсийн тухай мэдээ баримтууд гарч байдаг.

1224 онд Тонкот гэдэг хотод эзэн Чингис хаан дундад ази дахинийг монгшолын төрийн жолоонд оруулан дагуулж яваад их хуралдайг хийсэн баййдаг. Үүний 800 жилийн ой энэ онд тохиож байна. Их сонирхолтой, ер бусын түүхэн айлчлал бож байна гэдгийг судлаачийн хувиар олзуурхан тэмдэглэхэд таатай байна" гэлээ. 

24tsag.mn

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
“Хог шатааж, эрчим хүч гаргах үйлдвэр” төсөлд гурван аж ахуйн нэгж санал ирүүллээ
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Автотээврийн салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүллээ
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Тажикистан Улсад төрийн айлчлал хийнэ
Бүгд найрамдах Хорват Улсын Гадаад хэрэг, Европын сайд албан ёсны айлчлал хийхээр хүрэлцэн ирлээ
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (8)

  • Зочин (127.0.0.1)
    Танай сайт энэ заваан заруудыг яагаад яаралтай устгахгүй байлгаад байдаг юм бэ? Сайтын бодлого юм уу?
    2024 оны 06 сарын 23 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    AXN SERELN80955877
    2024 оны 06 сарын 23 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    80955877XUCHINDUULI
    2024 оны 06 сарын 23 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    SADARLI8095587U
    2024 оны 06 сарын 23 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    Наад Хүүрэнсүг чинь Хорезмийн хаант улс битгий хэл юм ойлгохоосоо өнгөрсөн байх өө!!! Хулгайлах нүүрс, тоглох казино л хайж яваа байх
    2024 оны 06 сарын 23 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    Nomingiin bayrsaihanii naiz Nymdavaagiinhan er emgui hogiin hulgaich guuramch shorongiin horigdol
    2024 оны 06 сарын 22 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    AXD UKLCHLI ANUSDI80955877
    2024 оны 06 сарын 22 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    SEXSDI80955877
    2024 оны 06 сарын 22 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Натураас Нарны зам хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
    13 цаг 55 мин
  • Аянга цахилгаанаас хэрхэн сэргийлэх вэ?
    13 цаг 57 мин
  • 10 дугаар хорооллын уулзвараас замаас Саппорогийн уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
    14 цаг 23 мин
  • “Хог шатааж, эрчим хүч гаргах үйлдвэр” төсөлд гурван аж ахуйн нэгж санал ирүүллээ
    15 цаг 4 мин
  • "М-Си-Эс" группээс Улсын арслан Э.Батмагнайд 1 тэрбум төгрөгийг гардуулан өгчээ
    16 цаг 13 мин
  • Баяр наадмын үеэр Гэмтэл Согог Судлалын Үндэсний Төвд 4093 хүн тусламж үйлчилгээ авчээ
    16 цаг 23 мин
  • Үерийн аюулаас сэрэмжлүүлж байна
    16 цаг 45 мин
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Автотээврийн салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүллээ
    17 цаг 30 мин
  • С.Шижирбат: Яаралтайгаар 16-нд ирсэн байх ёстой допингийн хариуг яагаад зарлахгүй байна аа?
    17 цаг 42 мин
  • Арав хоногийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
    17 цаг 49 мин
  • ЕБ-ын 45 дугаар сургуулийн урд “Өглөөний цайны үйлчилгээтэй гудамж” зориулалтаар 9 ширхэг зөөврийн путикийг байрлуулсан
    18 цаг 41 мин
  • Жүжигчин, найруулагч Б.Амарсайхан: Шувуу тэнгэртээ нисэж яваад үхэх сайхан байдаг юм гэнэ лээ...
    18 цаг 52 мин
  • Баяр наадмын амралтын өдрүүдэд гамшиг, ослын 106 удаагийн дуудлагаар иргэдийн аюулгүй байдлыг ханган ажиллалаа
    19 цаг 25 мин
  • АНУ онц аюултай хэмээн дүгнэсэн таван цагаачийг Эсватини улс руу албадан буцаав
    19 цаг 40 мин
  • П.Бүрэнтөгс: Хүүхдэд зориулсан энэ ном надад маш их таалагдлаа
    19 цаг 59 мин
  • Coldplay-гийн “Kiss Cam” нь нэр хүндтэй тек компанийн захирал Энди Байрон ба хүний нөөцийн дарга Кристин Кабот нарын амрагийн харилцааг илчлэв
    20 цаг 35 мин
  • Танилц: Зах, худалдааны төвүүдийн ажиллаж эхлэх цагийн хуваарь
    20 цаг 38 мин
  • "ТЭЦ-3"-ын нөхцөл байдалтай танилцах үеэр Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгээс "онцлох" 24 эшлэл
    20 цаг 47 мин
  • Бүгд Найрамдах Киргиз Улсад бакалавр, магистрын хөтөлбөрт суралцуулах сонгон шалгаруулалт зарлагдлаа
    22 цаг 37 мин
  • Баян-Өлгий аймгийг зорьж буй иргэдийн анхааралд...
    22 цаг 46 мин
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • "ТЭЦ-3"-ын нөхцөл байдалтай танилцах үеэр Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгээс "онцлох" 24 эшлэл
  • “Алдар”-ын бас нэг тамирчин СЭРГЭЭШИЙН шинжилгээнд бүдэрлээ
  • Г.Занданшатар: Хонгор нутгийн хүү 76 жилийн дараа наадмын түрүү бөх боллоо
  • Монгол наадам болон монгол нутгийн тухай тэд юу хэлэв?
  • Улсын начин Э.Батмагнай, аймгийн Хурц арслан Н.Өсөхбаяр нар “Улсын заан” цолны болзол хангалаа
  • Энэ жилийн наадмын түрүү бөх Улсын арслан Э.Батмагнай гэж хэн бэ?
  • Наадмын өдрүүдэд 3700 цагдаагийн алба хаагч ажиллаж байна
  • У.Хүрэлсүх: Хаана эв нэгдэл байна, тэнд хүч чадал оршдог билээ
  • Зарим бөхчүүд Үндэсний бөхийн спортын амин сүнсийг залгих нь
  • “Улаанбаатарын Гранд Слам” тэмцээнд 29 улсын 246 тамирчин мэдүүлгээ илгээжээ
  • Улсын арслан Э.Батмагнай 1 секундэд учраа бөхөө өвдөг шороодуулж байжээ
  • Ойрын өдрүүдийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
  • Э.Батмагнай: Энэхүү сайхан мэдрэмжийг өглөө босохдоо бодож, шөнө унтахдаа зүүдэлж, 15 жилийг зориулсан байна
  • Бөхийн өргөөнөөс Зүүн дөрвөн замын уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
  • Гачууртад шүлхий бүртгэгдэж, хөл хорио тогтоожээ
  • VII сарын эхний арав хоногийн байдлаар нийт нутгийн 58 хувьд гантай болон гандуу байна
  • Наадам: Улсын начингаас “Улсын арслан”, аймгийн Хурц арслангаас “Улсын гарьд”
  • Coldplay-гийн “Kiss Cam” нь нэр хүндтэй тек компанийн захирал Энди Байрон ба хүний нөөцийн дарга Кристин Кабот нарын амрагийн харилцааг илчлэв
  • Энэ долоо хоногт ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
  • Наадмын өдрүүдэд 3700 цагдаагийн алба хаагч ажиллаж байна
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • VII сарын эхний арав хоногийн байдлаар нийт нутгийн 58 хувьд гантай болон гандуу байна
  • “Алдар”-ын бас нэг тамирчин СЭРГЭЭШИЙН шинжилгээнд бүдэрлээ
  • Бөхийн өргөөнөөс Зүүн дөрвөн замын уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ
  • Зарим бөхчүүд Үндэсний бөхийн спортын амин сүнсийг залгих нь
  • Г.Занданшатар: Хонгор нутгийн хүү 76 жилийн дараа наадмын түрүү бөх боллоо
  • Энэ жилийн наадмын түрүү бөх Улсын арслан Э.Батмагнай гэж хэн бэ?
  • С.Шижирбат: Яаралтайгаар 16-нд ирсэн байх ёстой допингийн хариуг яагаад зарлахгүй байна аа?
  • Жүжигчин, найруулагч Б.Амарсайхан: Шувуу тэнгэртээ нисэж яваад үхэх сайхан байдаг юм гэнэ лээ...
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Автотээврийн салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүллээ
  • Монгол наадам болон монгол нутгийн тухай тэд юу хэлэв?
  • У.Хүрэлсүх: Хаана эв нэгдэл байна, тэнд хүч чадал оршдог билээ
  • “Улаанбаатарын Гранд Слам” тэмцээнд 29 улсын 246 тамирчин мэдүүлгээ илгээжээ
  • "ТЭЦ-3"-ын нөхцөл байдалтай танилцах үеэр Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгээс "онцлох" 24 эшлэл
  • Арав хоногийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
  • "М-Си-Эс" группээс Улсын арслан Э.Батмагнайд 1 тэрбум төгрөгийг гардуулан өгчээ
  • Наадам: Манлай уяач, УИХ-ын гишүүн З.Мэндсайханы хул соёолон түрүүллээ
  • Яруу найрагчдын НААДАМ гоёсон шүлгүүд
  • Наадам: Улсын начингаас “Улсын арслан”, аймгийн Хурц арслангаас “Улсын гарьд”
24 баримт
  • "ТЭЦ-3"-ын нөхцөл байдалтай танилцах үеэр Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын хэлсэн үгээс "онцлох" 24 эшлэл
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК