зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.09.08
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Д.Хоролдамба: Хорезмын эзэнт гүрний голомтыг сахиж буй Узбекистанд төрийн айлчлал хийх гэж байгаад эрдэмтдийн зүгээс талархалтай хандаж байна 

2024-6-22
0
ЖИРГЭХ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Узбекистан Улсын Ерөнхийлөгч Шавкат Мирзиёев-ийн урилгаар 2024 оны 06 дугаар сарын 23-26-ны өдрүүдэд тус улсад төрийн айлчлал хийнэ. Энэ айлчлал нь хоёр улсын хооронд  1992 онд дипломат харилцаа тогтоосноос хойш дээд түвшинд болж буй анхны айлчлал юм. Эл айлчлалтай холбогдуулан түүхт, доктор Д.Хоролдамба байр сууриа илэрхийллээ. 


Тэрбээр, "Монгол, Узбекистан бол өнө эртний түүхэн харилцаатайгаараа онцлог улсууд. 1220-оод онд аугаа суут эзэн Чингис хааны удирдсан их арми Хорезмын эзэнт гүрэн рүү давшин орж байсан тэр цагаас хоёр улсын цэрэг, улс төрийн харилцаа онцлог байдалтай явагдсан.

Хорезм нь одоогийн Узбекистаныг гол цөмөө болгосон гүрэн байв. Соёл шинжлэх ухаан, улс төрийн төвүүд нь тэнд оршиж байсан гэсэн үг. Тиймээс л Монгол, Узбекистаны харилцааг сэргээж байгаа явдал онцгой сонирхлыг төрүүлж байна. Ийм ч учраас Укбекистанд болсон олон улсын эрдэм шинжилгээний хуралд Монголын эрдэмтэд оролцсон юм. Узбекистаны тал, тухайлах юм бол Ташкент, Ургенчийн их сургуулийн эрдэмтэн профессорууд түүхэн харилцаатай соёл шинжлэх ухааны талаар сэргэх нөхцөл бүрдэж байгаад, мөн төрийн тэргүүн айлчлах гэж байгаад олзуурхан сонирхож буй байдал ажиглагдаж байлаа.

1220-1224 оны үед Эзэн Чингис хааны арми өнөөдрийн Узбекистаны нутагт цэргийн аян өрнүүлсэн.

Тэндээс ойрхон гэвэл Самарканд, Бухаро хотоос хамгийн шилдэг урчууд, эрдэмтэд, уран зураачид, уран дархад, сэхээтнүүдийг байлдааны олз хийх журмаар Монгол нутаг руу, Дундад Ази руу, Дундад Азиас нааш Зүүн хойд Ази руу олноор нь илгээсэн түүхтэй. Түүхэн сурвалжид тэмдэглэснээр Чингис хааны арми байлдан дагуулсны дараа Самарканд хотын иргэдийн сэтгэлзүй дэмжих байдалтай байсан. Учир нь Монголын төрийн тухайн үеийн бодлогоор тэрхүү бүс нутгийн ард түмнийг татварын дарамтаас бүрэн чөлөөлсөн байдаг. Татвар, гувчуураас монголчууд тэднийг чөлөөлсөн учраас Самарканд хотын иргэд дуртай байжээ гэсэн үг. Хархорум хот мусулман шашинтнуудаас бүрдсэн хоёр дүүрэгтэй болчихсон байв. Тухайн үед эндээс ирүүлсэн олон тооны хүний ажиллаж, амьдрах нөхцөлийг монголын төрөөс ингэж хангасан байна. Бүхэл бүтэн хорооллуудыг байгуулсан.

Түүгээр ч үл барам мусулманы шашны хоёр томоохон сүмийг Хархорхум хотод байгуулсан байгаа юм. Эндээс үзвэл, Монгол Узбекистаны харилцаа бол түүхийн тулгуур сурвалж бичгүүдэд тэмдэглэгдсэн тодорхой түүхтэй харилцаа юм.

Тиймд Узбекистаны тал Монголын эрдэмтдийг урихдаа түүхэн харилцаатай учраас судлах, зүй зохистойгоор сурталчлах, цаашид хоёр улс орны соёл, шашин, шинжлэх ухааны харилцаа, улмаар улс төрийн дипломат харилцаанд зохих хувь нэмэр болох болов уу гэсэн байр сууринаас хандаж байгаа байдал харагдаж байлаа.

Монгол төрийн тэргүүн Хорезмын эзэнт гүрний гал голомтыг сахиж буй Узбекистанд төрийн айлчлал хийж байгаа, улмаар Элчин сайдын яам байгуулж, харилцаагаа шинэ шатанд гаргаж байгаад эрдэмтэн судлаачдын зүгээс талархалтай хандаж байна. 

Үүнээс гадна тэдгээр мусулман шашинтнууд 14 дүгээр зуун хүртэл Монголын эзэнт гүрний иргэн хүний эрхийг эдэлж байсан. Түүгээр ч үл барам нийслэл Хархорум хотын бүгд захирагч даргаар мусулман шашинтан хүн ажиллаж байсан. Өөр нэр бүхий хүмүүсийн тухай мэдээ баримтууд гарч байдаг.

1224 онд Тонкот гэдэг хотод эзэн Чингис хаан дундад ази дахинийг монгшолын төрийн жолоонд оруулан дагуулж яваад их хуралдайг хийсэн баййдаг. Үүний 800 жилийн ой энэ онд тохиож байна. Их сонирхолтой, ер бусын түүхэн айлчлал бож байна гэдгийг судлаачийн хувиар олзуурхан тэмдэглэхэд таатай байна" гэлээ. 

24tsag.mn

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Монгол Улсын байнгын ажиллагаатай парламентын 35 жилийн түүхэн товчоо
Ерөнхий сайд Г.Занданшатар тариаланчдыг дэмжиж ажиллахыг аймгийн удирдлагуудад үүрэг болгов
Богдхан уулын тэнгэрийг тайх төрийн ёслол энэ сарын 11-ний өдөр болно
УИХ-ын намрын чуулган энэ сарын 15-нд нээнэ
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (8)

  • Зочин (127.0.0.1)
    Танай сайт энэ заваан заруудыг яагаад яаралтай устгахгүй байлгаад байдаг юм бэ? Сайтын бодлого юм уу?
    2024 оны 06 сарын 23 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    AXN SERELN80955877
    2024 оны 06 сарын 23 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    80955877XUCHINDUULI
    2024 оны 06 сарын 23 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    SADARLI8095587U
    2024 оны 06 сарын 23 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    Наад Хүүрэнсүг чинь Хорезмийн хаант улс битгий хэл юм ойлгохоосоо өнгөрсөн байх өө!!! Хулгайлах нүүрс, тоглох казино л хайж яваа байх
    2024 оны 06 сарын 23 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    Nomingiin bayrsaihanii naiz Nymdavaagiinhan er emgui hogiin hulgaich guuramch shorongiin horigdol
    2024 оны 06 сарын 22 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    AXD UKLCHLI ANUSDI80955877
    2024 оны 06 сарын 22 | Хариулах
  • Зочин (127.0.0.1)
    SEXSDI80955877
    2024 оны 06 сарын 22 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • 30 сая төгрөгийн шагналын сантай "Ахмад бөхчүүдийн барилдаан" болно
    29 мин
  • Улсын бүртгэлийн дугааргүй тээврийн хэрэгслээр хөдөлгөөнд оролцохгүй байхыг анхааруулж байна
    43 мин
  • Улаанбаатар метро төслийн байгаль орчин, нийгмийн нөлөөллийн үнэлгээний тайланг боловсруулахад олон нийтийн оролцоог хангана
    58 мин
  • ЭМЯ: Тарваган тахлын улмаас 1 хүн нас барж, 96 хүнийг тусгаарласан
    1 цаг 6 мин
  • Улсын төсөвт их хэмжээний хохирол учруулсан, мөнгө угаасан гэх хэргийг шүүхэд шилжүүлжээ
    1 цаг 18 мин
  • Дулааны V цахилгаан станцыг “Митайм Интернэшнл” ХХК өөрийн хөрөнгөөр барина
    1 цаг 54 мин
  • Улсын бүртгэлийн дугааргүй тээврийн хэрэгслээр хөдөлгөөнд оролцохгүй байхыг анхаарууллаа
    2 цаг 13 мин
  • Монгол Улсын байнгын ажиллагаатай парламентын 35 жилийн түүхэн товчоо
    2 цаг 32 мин
  • Олимпын спортын эрх зүйн орчныг сайжруулав
    2 цаг 34 мин
  • Ерөнхий сайд Г.Занданшатар тариаланчдыг дэмжиж ажиллахыг аймгийн удирдлагуудад үүрэг болгов
    2 цаг 55 мин
  • Богдхан уулын тэнгэрийг тайх төрийн ёслол энэ сарын 11-ний өдөр болно
    3 цаг 11 мин
  • Төмөр замын авто зогсоол орчмын замыг хааж, борооны ус зайлуулах шугам угсарна
    3 цаг 20 мин
  • Олон улсын бичиг үсгийн өдөр болж байна
    3 цаг 59 мин
  • Онцгойнхон дөрвөн иргэний амь насыг авран хамгаалжээ
    4 цаг 1 мин
  • Чөлөөт бөхийн насанд хүрэгчдийн ДАШТ-д оролцох эрэгтэй тамирчид эх орноосоо мордлоо
    4 цаг 30 мин
  • Улаанбаатар хотын ногоон бүсийн 2169 га талбайгаас нийт 31 тонн хог хаягдлыг цэвэрлэжээ
    4 цаг 41 мин
  • Улаанбурхан өвчний нийт батлагдсан тохиолдол 13471 болжээ
    5 цаг 8 мин
  • Бороотой, цастай сэрүүн өдрүүд айсуй
    5 цаг 34 мин
  • УИХ-ын намрын чуулган энэ сарын 15-нд нээнэ
    5 цаг 38 мин
  • Ц.Сумъяа: Гагнуур хийхэд маш нарийн мэдрэмж шаарддаг
    5 цаг 58 мин
  • Монголоор дамжин өнгөрөх "Сибирийн хүч-2" хийн хоолойн тухай та юуг мэдэх ёстой вэ?
  • БАРИМТ: Дэлхийн анхны "дархан цаазат" газар буюу Богдхан уулыг тахиж ирсэн түүх
  • БАРИМТ: Дорнодын өргөн талаас Төв цэнгэлдэхийн тайзнаа...
  • 24 БАРИМТ: 15 жилийн дараа ДАШТ-д шөвгөрсөн Японы эмэгтэй шигшээ баг
  • Шинэ Зеландын Парламентын Төлөөлөгчдийн танхимын дарга Жерард Браунли гэж хэн бэ?
  • POETRY: Намрыг угтах найман шүлэг
  • Австралийн төрийн тэргүүн Саманта Мостин Монголын талаар юу хэлэв?
  • А.Амартүвшин: Сандал, ширээ байхгүйн улмаас 5-6 мянган хүүхэд сургууль, цэцэрлэгтээ явж чадахгүй байна
  • П.Баярцэнгэл: Аавдаа өгсөн амлалтаа маргааш биелүүлэх гэж байгаадаа баяртай байна
  • БӨХ: Намрын улирлын нээлтийн барилдаан энэ сарын 13-нд болно
  • "Rhyme" уран сайхны киног үзэх ТАВАН шалтгаан
  • Нийгмийн даатгалын сангийн хөрөнгийг 8.9 тэрбум төгрөгөөр арвижуулжээ
  • Д.Баттүвшингийн удирддаг Хөтөлийн “Цемент шохой” ТӨХК-ийн ашиг 564 дахин буурчээ 
  • 2026 оны төсвийн төсөлд дүгнэлт өгөх нийцлийн аудитыг эхлүүлжээ
  • Монголбанк 8 дугаар сард 690.1 кг үнэт металл худалдан авлаа
  • Г.Занданшатар: Уул уурхай, нүүрс, алтны үнэ өсөхөөр л дагаад урсгал зардлаа нэмдэг жишгийг халснаараа хэмнэлтийн төсөв боллоо
  • "Хүүхдүүдэд илгээсэн захидал бол зөвхөн Г.Занданшатарынх биш, Засгийн газрын захидал" гэв
  • Хамтдаа дуулсан дуунууд- С.Жавхлан, Т.Баясгалан
  • Ө.Сумъяабаатар: БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Засгийн газрын тэтгэлэгт Баянгол дүүргээс 10 хүүхэд тэнцсэн
  • Ойрын өдрүүдийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
  • Монголоор дамжин өнгөрөх "Сибирийн хүч-2" хийн хоолойн тухай та юуг мэдэх ёстой вэ?
  • 24 БАРИМТ: 15 жилийн дараа ДАШТ-д шөвгөрсөн Японы эмэгтэй шигшээ баг
  • БАРИМТ: Дэлхийн анхны "дархан цаазат" газар буюу Богдхан уулыг тахиж ирсэн түүх
  • А.Амартүвшин: Сандал, ширээ байхгүйн улмаас 5-6 мянган хүүхэд сургууль, цэцэрлэгтээ явж чадахгүй байна
  • "Rhyme" уран сайхны киног үзэх ТАВАН шалтгаан
  • БАРИМТ: Дорнодын өргөн талаас Төв цэнгэлдэхийн тайзнаа...
  • Шинэ Зеландын Парламентын Төлөөлөгчдийн танхимын дарга Жерард Браунли гэж хэн бэ?
  • БӨХ: Намрын улирлын нээлтийн барилдаан энэ сарын 13-нд болно
  • POETRY: Намрыг угтах найман шүлэг
  • "Хүүхдүүдэд илгээсэн захидал бол зөвхөн Г.Занданшатарынх биш, Засгийн газрын захидал" гэв
  • Ө.Сумъяабаатар: БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Засгийн газрын тэтгэлэгт Баянгол дүүргээс 10 хүүхэд тэнцсэн
  • П.Баярцэнгэл: Аавдаа өгсөн амлалтаа маргааш биелүүлэх гэж байгаадаа баяртай байна
  • Нийгмийн даатгалын сангийн хөрөнгийг 8.9 тэрбум төгрөгөөр арвижуулжээ
  • 2026 оны төсвийн төсөлд дүгнэлт өгөх нийцлийн аудитыг эхлүүлжээ
  • Монголбанк 8 дугаар сард 690.1 кг үнэт металл худалдан авлаа
  • Г.Занданшатар: Уул уурхай, нүүрс, алтны үнэ өсөхөөр л дагаад урсгал зардлаа нэмдэг жишгийг халснаараа хэмнэлтийн төсөв боллоо
  • Д.Баттүвшингийн удирддаг Хөтөлийн “Цемент шохой” ТӨХК-ийн ашиг 564 дахин буурчээ 
  • У.Хүрэлсүх: Монгол, Австралийн хооронд шууд нислэг үйлдэж эхэлснээр аялал жуулчлал, бизнесийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлнэ
  • “Rhyme” УСК-ны орон нутаг дахь нээлт Хөвсгөл, Дархан, Эрдэнэтэд энэ сарын 6,7-ны өдрүүдэд болно
  • Австралийн төрийн тэргүүн Саманта Мостин Монголын талаар юу хэлэв?
24 баримт
  • Зэсийн шинэ орд болох ОЮУТ ордын талаарх онцлох баримтууд
  • Австралийн төрийн тэргүүн Саманта Мостин Монголын талаар юу хэлэв?
  • А.Амартүвшин: Сандал, ширээ байхгүйн улмаас 5-6 мянган хүүхэд сургууль, цэцэрлэгтээ явж чадахгүй байна
  • 24 БАРИМТ: 15 жилийн дараа ДАШТ-д шөвгөрсөн Японы эмэгтэй шигшээ баг
  • Монголоор дамжин өнгөрөх "Сибирийн хүч-2" хийн хоолойн тухай та юуг мэдэх ёстой вэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК