зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.09.18
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Н.Тэгшбаяр: Цацраг идэвхт ашигт малтмал экспортолж эхэлбэл цөмийн энергийг гаргаж авахад Монгол Улс нэг алхам ойртоно

2024-10-31
0
ЖИРГЭХ

Манай улс францтай хамтран ураны төсөл хэрэгжүүлэх гэж буй. Үүнтэй холбогдуулан Цөмийн эергийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн УИХ-аар хэлэлцэж байгаа. Энэ үед физикийн шинжлэх ухааны доктор Н.Тэгшбаяраас тодрууллаа. 


Тэрбээр "2013 оны үед тугал үхлээ, хоёр толгойтой төл гарлаа гээд зарим хүмүүс популизм хийсэн. Популизм хийх үндсэн суурийг Мал эмнэлгийн эмч н.Цэрэнчимэд гэж хүн ямар нэгэн шинжилгээ хийхгүйгээр уранаас болсон гээд зарлачихсан. Дараа нь Засгийн газраас 100 гаруй эрдэмтэн, судлаачдын баг ажилласан. Олон улсын болон ШУА-ийн эрдэмтэн судлаачид уранаас болоогүй гэдгийг тогтоосон. Уранаас болж эрсдэл үүссэн гэх ямар ч дүгнэлт өнөөдрийг хүртэл гараагүй. 30 жилийн өмнө Монгол болон Казахстан нэг гараанаас эхэлсэн атал өдгөө Казакстан дэлхийн тэргүүлэгч уран экспортлогч орон болчихсон байна. Гэтэл манай улс 27 жилийн өмнөх шиг ээ хий эргэсээр байна. 

Өнөөдөр дэлхий нийтэд судалгаагаар 2030 он гэхэд 120 мянган тонны эрэлт хэрэгцээ бий болно. Одоогийн хүчин чадлаараа ажиллах юм бол 80 орчим мянган тонныг олборлох боломжтой. Ингэхээр 40 мянган тонны зөрүү гарч байна. Өнөөдөр 1кг ураны үнэ 260 доллар, ирээдүйд 1000 долларт ч хүрэх боломжтой. Ураны төсөл Монгол Улсад стратеги, эдийн засаг, геополитикийн ач холбогдолтой.

Газар дор уусган баяжуулах аргаар дэлхий нийтээрээ олборлож байгаа. 56-аас дээш хувь нь энэ аргаар олборлож буй. Уран цацрагийн хувьд эрсдэлтэй, химийн хоруу чанартай учраас цэвэр байсан усыг бохирдуулаад байгаа юм биш. Газрын дор урантай, олборлох боломжтой, эдийн засгийн ач холбогдолтой бол бохир усыг нь л хэрэглэнэ л гэсэн үг. Тэгээд нөхөн сэргээнэ. Физик талаасаа ч асуудалгүй. Газар дор олборлох аргаар явуулна. Энэ бол 14 мега төслийн нэг нь. Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрт цацраг идэвхт ашигт малтмалыг олборлоно, цөмийн энергийг ашиглах судалгааг хийнэ гэсэн хоёр заалт бий. Цацраг идэвхт ашигт малтмалыг экспортлоод эхлэх юм бол цөмийн энергийг гаргаж авахад нэг алхам ойртох учиртай. Ингэж Монгол Улс алхам алхамаар хөгжиж, дэвжиж, өрсөлдөх чадвараа нэмэгдүүлнэ. Франц бол НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөлийн байнгын 5 орны нэг. Ер нь гурав дахь хөршийн итгэлийг сэргээхэд чухал нөлөөтэй төсөл болно гэсэн итгэл найдвар бий. 

Хоёр толгойтой мал төрсөн бол дөрвөн эрхтэнтэй хүн төрөх ёстой (инээв). Одоогоор тийм зүйл гараагүй байна" гэлээ. 

М.Жаргал

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
МАН-ын Удирдах зөвлөл энэ Бямба гарагт хуралдана
Л.Мөнхбаясгалан: Сайд нар гэж ус уудаггүй хүмүүс байдаг юм уу?
П.Наранбаяр: Сургуулийн барилгын ажил одоог хүртэл дуусаагүйн улмаас хүүхдүүд хохирч байна
GenZ-ийн нүдээр улстөрчид #4: ДУУДЛАГА
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (2)

  • Зочин (202.179.25.140)
    Энэ Тэгшбаяр гэдэг хүн албан тушаал их хөөцөлддөг хүн юм бололтой. Нөгөө Дэлгэрдалай нь мэргэжлийн бус, Юнескогийн Монголын хороонд ажиллаж байсан нэгэн гэдэг. Ундраа нь физикч, "Мон атом"- ын Бадамдамдин нь физикч гэл үү, Бөмбөгөрийн эзэн гэлүү. Ураныг газар доор уусган баяжуулж, олборлож хатаах дамжлагаар шар нунтаг болгон гаргах ажил ихээхэн ашиг өгөх юм байх даа. Ураны хүдрийн олборлолт, боловсруулалтаас үүсэх хатуу шингэн технологийн хог хаягдлын шийдвэрлэлт, хүхрийн хүчил болон химийн гаралтай бусад дагалдагч урвалж, бодис материалуудын хадгалалт, ашиглалт, технологийн ус хэрэглээ, хүдрийн биет хүртэлх гүний цооногт хийгдэх шугам хоолойн хамгаалалт, шар нутагийн түр хадгалалт, түүний тээвэрлэлт гэх зэрэг маш их зүйл нийгэм, экологийн аюулгүй байдалтай холбогдож яригдах ёстой. Ер нь Тэгшбаяр та дэлхийд уран зэрэг цацраг идэвхит элемент агуулсан хүдэр, түүний олборлолт ашглалт, хадгалалт, тээвэрлэлт хүн төрлөхтөнд хор уршиг байхгүй гээд түүнийгээ батлан нобелийн шагналд нэрээ дэвшүүлбэл дээргүй юу. Говийн хөрсөн стронци их бага хэмжээгээр байдгийг мэдэхээс бус селен их байхыг мэдэхгүй юм. Үнэхээр ард түмнийг доромжилж байна та. Харин Франц юмуу Оростой хамтарч атомын цахилгаан станц барина гээд шууд яривал энэ нь өөр асуудал. үүнийг орхигдуулж, нунтагаа зах зээлд нийлүүлэх бизнесээ яриад байна уу.
    2024 оны 11 сарын 01 | Хариулах
  • Зочин (82.144.201.2)
    Тэгшбаяр гэдэг хүний удмаас 4 эрхтэнтэй үл мэдэх амьтан төрнө дөө, тэр үед инээхийн харах юмсан...ккк
    2024 оны 10 сарын 31 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • МАН-ын Удирдах зөвлөл энэ Бямба гарагт хуралдана
    13 мин
  • Л.Мөнхбаясгалан: Сайд нар гэж ус уудаггүй хүмүүс байдаг юм уу?
    36 мин
  • “What3words” аппликейшн аврах ажиллагааг шуурхай зохион байгуулах ач холбогдолтой
    1 цаг 0 мин
  • Эрчим хүчний гудамжны авто замыг хэсэгчлэн хааж, өргөтгөж шинэчилнэ
    1 цаг 51 мин
  • Улаанбурхан өвчний нийт батлагдсан тохиолдол 13482 болжээ
    2 цаг 23 мин
  • П.Наранбаяр: Сургуулийн барилгын ажил одоог хүртэл дуусаагүйн улмаас хүүхдүүд хохирч байна
    3 цаг 15 мин
  • GenZ-ийн нүдээр улстөрчид #4: ДУУДЛАГА
    4 цаг 12 мин
  • Маргаашаас эхлэн Монгол орон даяар дижитал ертөнц “амилна”
    4 цаг 30 мин
  • Гавьяат дасгалжуулагч С.Тулга “Сэлбэ 20 минутын хот”-ын түншлэл хариуцсан менежерээр ажиллана
    4 цаг 33 мин
  • ТӨСӨВ: Засгийн газрын тусгай сангуудад 12 тэрбум төгрөгийг зарцуулна
    5 цаг 34 мин
  • Багануурын батарей хуримтлуурын станц төвийн системд 48.7 сая кВт.цаг эрчим хүч нийлүүлээд байна
    6 цаг 0 мин
  • А.Амартүвшин: 2026 онд 50 мянган өрх, 2027 онд 65 мянган өрхийг хийн түлшний хэрэглээнд шилжүүлнэ
    6 цаг 2 мин
  • УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар дараах асуудлыг хэлэлцэнэ
    6 цаг 3 мин
  • ӨНӨӨДӨР: Боловсролын салбарын ажилчдын цалин, хөлсийг нэмэгдүүлэх хөдөлгөөнийг орон даяар эхлүүлж байгаа тухай мэдээлнэ
    6 цаг 11 мин
  • Дараах байршилд цахилгаан хязгаарлана
    6 цаг 18 мин
  • Улаанбаатарт өдөртөө 17 хэм дулаан
    6 цаг 24 мин
  • Ү.Амарбат: Эх дэлхийгээ цэвэрлэх өдөрт 8500 гаруй залуус нэгдээд байна
    18 цаг 50 мин
  • НӨАТ-ын урамшууллын сугалааны азтанууд тодорлоо
    22 цаг 19 мин
  • Хүннү хотын дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажлууд үргэлжилж байна
    22 цаг 26 мин
  • Бөөрөлжүүтийн цахилгаан станцын II блокийг арванхоёрдугаар сарын 5-нд ашиглалтад оруулна
    23 цаг 26 мин
  • “T-ARA”-гийн таны мэдэхгүй байж мэдэх БАРИМТУУД
  • Н.Батбаяр: Би хэлмэгдсэн ч шударга ёсны төлөө бууж өгөөгүй
  • Г.Дамдинням: Уурхайчдын нөр их хөдөлмөрийг үнэгүйдүүлж, салбараа улстөрчдийн золиос болох вий гэдэгт санаа зовниж явдаг
  • Д.Амарбаясгалан: Намрын чуулган нээлтээ хийж, УИХ шинэ бүтцээр ажиллаж эхэллээ
  • Туулсан тэмцэл, тулгарсан өрсөлдөгч ихтэй Т.Тулга гавьяат
  • О.Алтангэрэл: Оюу толгойн гэрээ Монгол Улсад асар их алдагдалтай гэрээ болсон нь тодорхой болчихсон
  • Цаг агаарын аюултай үзэгдлээс сэрэмжлүүлж байна
  • Дорнодын “Элит тауэр”-ын нэг эзэмшигч нь нөгөө эзэмшигчийнхээ найман орон сууцыг өөрт нь мэдэгдэлгүйгээр бусдад худалджээ
  • Цаг агаарын аюултай үзэгдлээс сэрэмжлүүлж байна
  • Геологийн төв лабораторийн уулзварт нүхэн гарц барих ажилд “Хэт Моторс” ХХК газар чөлөөлөлт дээр зөвшилцөхгүй гурван жил болж байна
  • Шахмал түлшийг "Hotula" аппликейшнээр борлуулна
  • “Дулаан гэр-цэвэр агаар 2025” үзэсгэлэн болж байна
  • Ухаалаг камерын тусламжтайгаар татвараа төлөөгүй тээврийн хэрэгслийг илрүүлэн, зөвлөмж хүргүүлж байна
  • Эрчим хүчний сайд Б.Чойжилсүрэнг "Төсвийн хөрөнгөөр хувийн хотхон руугаа дулаан татдаг, өргөтгөдөг" гэв
  • Эмгэнэл
  • Улирлын томуугийн эсрэг дархлаажуулалтад дараах иргэд үнэ төлбөргүй хамрагдах боломжтой
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • GenZ-ийн нүдээр улстөрчид #2: ГАНБААГИЙН ГАЦАА
  • GenZ-ийн нүдээр улстөрчид #1: Сийндүүлсэн Женко
  • Ардчилсан нам Хэнтий аймагт чуулж байна
  • “T-ARA”-гийн таны мэдэхгүй байж мэдэх БАРИМТУУД
  • Н.Батбаяр: Би хэлмэгдсэн ч шударга ёсны төлөө бууж өгөөгүй
  • Туулсан тэмцэл, тулгарсан өрсөлдөгч ихтэй Т.Тулга гавьяат
  • О.Алтангэрэл: Оюу толгойн гэрээ Монгол Улсад асар их алдагдалтай гэрээ болсон нь тодорхой болчихсон
  • Г.Дамдинням: Уурхайчдын нөр их хөдөлмөрийг үнэгүйдүүлж, салбараа улстөрчдийн золиос болох вий гэдэгт санаа зовниж явдаг
  • GenZ-ийн нүдээр улстөрчид #4: ДУУДЛАГА
  • GenZ-ийн нүдээр улстөрчид #2: ГАНБААГИЙН ГАЦАА
  • Шахмал түлшийг "Hotula" аппликейшнээр борлуулна
  • Улаанбаатарт 15 градус дулаан байна
  • Ханын материалд 1800 айлын орон сууц барих төслийн гүйцэтгэгч шалгарч, батламж гардууллаа
  • Бэлчээрийн ургамлын гарц нийт нутгийн 55 хувьд хэвийн байна
  • П.Наранбаяр: Сургуулийн барилгын ажил одоог хүртэл дуусаагүйн улмаас хүүхдүүд хохирч байна
  • Ухаалаг камерын тусламжтайгаар татвараа төлөөгүй тээврийн хэрэгслийг илрүүлэн, зөвлөмж хүргүүлж байна
  • Геологийн төв лабораторийн уулзварт нүхэн гарц барих ажилд “Хэт Моторс” ХХК газар чөлөөлөлт дээр зөвшилцөхгүй гурван жил болж байна
  • “Дулаан гэр-цэвэр агаар 2025” үзэсгэлэн болж байна
  • Ардчилсан нам Хэнтий аймагт чуулж байна
  • О.Цогтгэрэл: Бид шударга үйл хэргийг, дүрэмдээ үнэнч шударга байхыг эрхэмлэнэ
  • Энэ долоо хоногт ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
  • Д.Амарбаясгалан: Намрын чуулган нээлтээ хийж, УИХ шинэ бүтцээр ажиллаж эхэллээ
  • GenZ-ийн нүдээр улстөрчид #1: Сийндүүлсэн Женко
24 баримт
  • Д.Амарбаясгалан: Намрын чуулган нээлтээ хийж, УИХ шинэ бүтцээр ажиллаж эхэллээ
  • “T-ARA”-гийн таны мэдэхгүй байж мэдэх БАРИМТУУД
  • Г.Дамдинням: Уурхайчдын нөр их хөдөлмөрийг үнэгүйдүүлж, салбараа улстөрчдийн золиос болох вий гэдэгт санаа зовниж явдаг
  • Н.Батбаяр: Би хэлмэгдсэн ч шударга ёсны төлөө бууж өгөөгүй
  • Дэлхийн анхны Дархан цаазат уул буюу Богдхан уулын тухай 24 баримт
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК