Үе үеийн Засгийн газрууд утаатай тэмцсээр ирсэн. Гэхдээ ам, ажил хоёр нь хол зөрдөг гэдгийг нийслэлийн захын нэгэн иргэн хэлнэ. Жилийн жилд хоолой хорсгосон хорт утаанаасаа салах талаар ярьдаг ч хоосон ажил болсоор байдгийг дараах тоон үзүүлэлт бэлхэнээ харуулна.
2011-2014 онд сайжруулсан зуух, гэрийн дулаалга, эрчим хүчний хэмнэлттэй сууц олгох, айл өрхийн цахилгааныг хөнгөлөх зэрэг арга хэмжээнд улсын төсвөөс 92.9 тэрбум төгрөг зарцуулжээ. 2015 онд арван тэрбум, өнгөрсөн онд таван тэрбум төгрөг төсөвлөсөн гэж үзэхээр тавхан жилийн дотор 110 орчим тэрбум төгрөгийг агаарын бохирдлын эсрэг зарцуулсан байна. Мөн үүн дээр нэмж Дэлхийн банк, “Жайка”, Мянганы сорилтын сангаас нийт 46.5 сая ам.долларыг зарцуулсан байдаг. Дээрх арга хэмжээний үр дүнд агаарын бохирдол 20 хувиар буурсан гэдэг мэдээллийг өгдөг ч Агаарын бохирдлыг бууруулах газрын дарга М.Дэлгэрэх “Сүүлийн 15 жил ямар ч өөрчлөлт алга. Өнгөрсөн жил 132.5 тэрбум төгрөг агаарын бохирдлыг бууруулахад зарцуулсан” хэмээн өнгөрсөн оны сүүлчээр ярьсан нь хатуу ч гэсэн үнэнд дөхсөн юм.
Утаанаас болж жилд 230 мянган үр хүүхэд амь насаа алддаг гэх харамсалтай тоо баримт бий. Энэ тоо жил ирэх бүр нэмэгдсээр байгаа нь үнэхээр эмгэнэлтэй. Агаарын бохирдол ургийн өсөлтийг зогсоох, хүүхэд дутуу төрөх, хатгалгаа, амьсгалын замын хурц үрэвслээр өвдөх шалтгаан болж буйг судлаачид тогтоож, аюулын харанга дэлдээд буйг зарласаар байна. Түүнчлэн утаанаас үүдэлтэйгээр зүрх, судас, амьсгалын замын архаг өвчин, уушгины хорт хавдраар өвчлөгсдийн тоо сүүлийн жилүүдэд өссөний дотор хүүхдүүд амьсгалын замын архаг өвчин тусах тохиолдол харьцангуй ихсэх болсон. Тиймдээ ч утаах бууруулах талаар дорвитой алхам хийхийг эрх баригчдаас эцэг эхчүүд хүсч, шаардаж байна.
“Мэргэжлийн” гэх тодотголтой МАН-ын толгойлдог Засгийн газар 670 тэрбум төгрөгөөр дахин зуух тарааж, утаатай тэмцэх гэнэ.
Өнгөрсөн нэгдүгээр сард зохион байгуулагдсан “Агаарын бохирдол ба Улаанбаатарын утаа” сэдэвт хэлэлцүүлгийн үеэр БОАЖ-ын сайд Д.Оюунхорол “Цэвэр агаар сан”-гийн татаастай үнээр Улаанбаатар хотод 175 мянга 618 сайжруулсан зуух тараасан. Улаанбаатар хотод тараагдсан сайжруулсан зуухны бараг 50 хувь нь ашиглагдахгүй байгаа” талаар дурдсан. Энэ нь зуух тараах ажиллагаа нь үр дүнгүй, амжилтгүй болсныг илэрхийлж байсан юм. Өөрөөр хэлбэл утаатай зуух тарааснаар тэмцэж болохгүй юм байна гэдгийг судалгаагаар харуулсан.
Гэтэл “Мэргэжлийн” гэх тодотголтой МАН-ын толгойлдог Засгийн газар 670 тэрбум төгрөгөөр дахин зуух тарааж, утаатай тэмцэхээр болжээ. Уг нь утаатай тэмцэх нэрээр утаагүй зуух тараах нь зүгээр л хэн нэгний ашигтай бизнес байсаар ирсэн гэдгийг хэлэх хүн олон байдаг. Учир нь утаагүй гэх зуух нь хэт өндөр үнэтэй иргэдийн гар дээр очдог. Энгийн зуухнаасаа илүү нүүрс “уудаг”, гарч байгаа утаа нь тас хар гээд сайжирсан зүйл байдаггүй. Дээр нь бодит байдал дээр иргэд хэрэглэхгүй, ашиглалтынх нь шаардлагыг хангахгүй байгаа нь бодит амьдрал дээр харагдсаар байхад Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат, БОАЖ-ын сайд Д.Оюунхорол нар дахин зуух тараах ажлыг эхлүүлэв. Үүнийг олон нийт сайд нар хэн нэгний бизнесийг дэмжихийн тулд дахин үр дүнгүй утаагүй гэх зуухыг тараах гэж байна хэмээн шүүмжилж байна.
Ж.Эрдэнэбат, Д.Оюунхоролоо дахин хэдэн ээж утаанаас болж үрийнхээ зулайг үнэрлэж чадалгүй эндүүлэх вэ? Дахин хэдэн мянган хүүхэд уушигны хатгаагаар нас барж, хэдэн мянган хүүхэд цусны хорт хавдраар тарчилж, хэдэн мянган аав ээжүүд үрсээ аварч чадалгүй амьдын хагацал үзэх вэ???
Эрхэм сайдын хэлснээр энэ зуух нь өмнөх зуухнаасаа тогоо тавихад зориулсан ширмийг нь томсгосон гэнэ. Үүнийгээ дагаад сайжруулсан түлш шахаж, угаасан нүүрс иргэдэд тарааж, тэр нүүрсийг нь зөөх засмал зам тавих юм байх.
Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат, БОАЖ-ын сайд Д.Оюунхорол нараа дахин хэдэн ээж утаанаас болж үрийнхээ зулайг үнэрлэж чадахгүй эндүүлэх вэ, дахин хэдэн мянган хүүхэд уушигны хатгаагаар нас барж, хэдэн мянган хүүхэд цусны хорт хавдраар тарчилж, хэдэн мянган аав ээжүүд үрсээ аварч чадахгүй амьдын хагацал үзэх вэ, утааг зуухаар аргацааж болдоггүй гэдгийг сүүлийн таван жил хангалттай харууллаа.
670 тэрбум төгрөгийг зөв зарцуулбал утаанаас тодорхой хэмжээгээр салж болно. Өнөө үед захын дүүргүүдэд байр ам метр нь 1.5 сая төгрөгийн үнэтэй байгаа. Дунджаар 50 ам метр талбайтай 2 өрөө байраар бодоход 75 сая болно. Үүний урьдчилгаа 30 хувь нь 22.5 сая төгрөг. Урьдчилгаа төлбөргүй л болохоос сар бүр зээлийн төлбөрөө хийгээд явах боломжтой мянга мянган гэр бүл бий. Тэгэхээр 670 тэрбумаар 3000 шахам бага орлоготой өрхийн урьдчилгаа төлбөрийг шийдэж болно. Мөн энэ хэрээр утаа багасна. Үүнийгээ дагаад гэр хорооллын асуудлууд дундарна шүү дээ Эрхэм сайд нараа...?
Сэтгэгдэл (15)