зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.10.19
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
COP17
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • COP17
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Ц.Уранчимэг: Ногоон цэцэрлэг, сургуулийн бүтээн байгуулалтыг ирэх онд эхлүүлнэ

2019-12-09
0
ЖИРГЭХ

Дэлхий нийтээр уур амьсгалын өөрчлөлтөд хүчээ нэгтгэх, ногоон технологи ашиглах, нэвтрүүлэхийг уриалж байна. Манай улсын хувьд энэ чиглэлээр хэд хэдэн арга хэмжээ зохион байгуулж байгаа бөгөөд түүний нэг нь  байгальд ээлтэй ногоон технологийг хэрэглээнд нэвтрүүлбэл гаалийн татвар болон орлогын албан татвараас чөлөөлөх зэрэг хөнгөлөлт үзүүлж байна. Түүнчлэн ногоон үйл ажиллагаа эрхлэх, шинэ техник технологи нэвтрүүлэх аж ахуйн нэгжид ногоон зээл олгож эхэлсэн. Ингээд ногоон технологийн талаарх ойлголт болон ногоон бүтээн байгуулалт зэрэг асуудлаар БОАЖЯ-ны Цэвэр технологи, хөрөнгө оруулалт, үйлдвэрлэлийн хэлтсийн дарга Ц.Уранчимэгтэй ярилцсанаа хүргэе.


-Ногоон технологи гэж иргэд ихэвчлэн ногоон байгууламжийн л ойлголттой байна. Тиймээс юун түрүүнд ногоон технологийн ойлголтын талаар тодорхойлж өгнө үү?

-Ногоон технологи гэж байгаль орчинд ээлтэй дэвшилтэт техник технологийг ойлгож болно. Энэ ойлголтын тухай ярихын тулд ногоон эдийн засгийн талаар ярих ёстой. Манай улс байгаль орчны тогтвортой хөгжил, ногоон хөгжлийн асуудлыг хангахад олон улсад хэрэгжүүлж байгаа стандарт, байгаль орчинд ээлтэй эдийн засгийн асуудлыг шийдсэн технологийн дэвшлийг нэвтрүүлэх, шинэ инновац шингэсэн технологиудыг бүтээх шаардлага хэрэгцээ бий. Тухайлбал, уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, эдийн засагт хэмнэлттэй, байгаль орчинд ээлтэй, эрүүл аюулгүй орчинд ажиллах нөхцөлөөр хангагдсан ногоон ажлын байрыг бий болгох, бүтээгдэхүүн үйлчилгээндээ дэвшилтэт технологийг нэвтрүүлэх шаардлага гарч ирж байна. Тиймээс дэвшилтэт техник технологийг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлэх нь тэргүүний арга хэмжээ юм.

Дэлхийд 2012 онд ногоон эдийн засгийн тухай онцолж байсан бол одоо хаягдалгүй эдийн засгийн талаар ярьж байна. Энэ нь байгалийн нөөцийг зөв зохистой ашиглах, бүтээгдэхүүн бий болгохдоо байгаль орчинд ээлтэй, хэмнэлттэй, нийгмийн асуудлаа шийдсэн, хамгийн гол нь хаягдал бүтээгдэхүүнээ дахин ашиглах эдийн засгийн ойлголт юм. Манай улсын хувьд 2014 онд ногоон хөгжлийн бодлогоо баталсан байдаг. Мөн 2016 онд тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал түүнийг дагаж гарах стандартыг баталсан. Өөрөөр хэлбэл, хууль эрх зүйн орчин нь хангалттай бүрдсэн. Одоо төр хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагааг сайжруулж, дэвшилтэт техник технологийг нэвтрүүлэх чухал байна. Мөн байгаль орчинд ээлтэй, ногоон техник технологийг нэвтрүүлж байгаа аж ахуйн нэгжийг гаалийн татвар, НӨАТ-ын албан татвараас чөлөөлөх Засгийн газрын 303 дугаар тогтоол байдаг. Мөн байгаль орчинд ээлтэй үйл ажиллагаа явуулдаг албан байгууллагад ногоон гэрчилгээ, энэ чиглэлээр шинэ инновац, техник технологийг нэвтрүүлбэл эко тэмдэг олгодог. Ингэснээр ногоон эдийн засгийг дэмжих, санхүүжилт оновчтой хөшүүргийг нэвтрүүлж тогтвортой үйлдвэрлэл  хэрэглээний дадлыг төлөвшүүлэх юм.

-Одоогийн байдлаар хэчнээн аж ахуйн нэгж ногоон зээлд хамрагдаад байна вэ?

-Ногоон зээлд Засгийн газраас 8-9 хувийн хүүгийн хөнгөлөлтийг үзүүлж байгаа. БОАЖЯ-нд дэвшилтэт технологийн мэдээллийн санд бүртгэлтэй 50 гаруй аж ахуйн нэгж байдаг. Үүнээс 10 гаруй аж ахуйн нэгж хамрагдсан байна. Мөн өнгөрсөн аравдугаар сард иргэдэд ногоон технологи, ногоон зээлийн талаарх ойлголт өгөх, сурталчлах зорилгоор арга хэмжээ зохион байгуулсан. Тухайлбал, иргэд ямар технологийг сонгож авах боломжтой болон дараах банкуудаас сонгон гэрээ хийж, өөрийн эрүүл аюулгүй орчныг бүрдүүлэх, агаар, хөрсний бохирдлын асуудлыг шийдэх боломж бий болсон. Нөгөөтэйгүүр, аж ахуйн нэгжүүдэд хууль эрх зүйн орчин нь байна. Та дараах техник технологийг оруулж ирэн хөнгөлөлт эдлэх боломжтой талаар таницуулсан юм. Гааль, НӨАТ-ын татвараас чөлөөлнө гэдэг нь иргэнд хямд очих ёстой гэсэн зарчмын дагуу эдлүүлж байгаа хөнгөлөлт юм.

-Ирэх онд ногоон зээлд хэчнээн төгрөг төсөвлөсөн бэ. Ногоон технологи оруулж ирсэн аж ахуйн нэгжийн үр дүн ямар байна вэ?

-Ирэх оны төсөв хараахан тодорхой болоогүй байна. Ногоон зээлийн эрэлт хэрэгцээнээс хамааран дараагийн санхүүжилт хэд байх нь хамаарна. Ямартай ч уг зээл үргэлжлэх ёстой гэж харж байгаа. Гэхдээ иргэдийн хувьд тодорхой шалгуур үзүүлэлтийг хангаж чадахгүй байна. Өөрөөр хэлбэл, шинэ зүйлд бэлэн биш байна гэж харж байна. Мөн зээлийн хүүг хөнгөлөх шаардлага тавьж байна. Уг нь энэ нь байж болох хамгийн бага хүү шүү дээ.

-Ногоон сургууль, цэцэрлэгийн жишиг барилгыг барина гэсэн.  Бүтээн байгуулалт хэзээ эхлэх вэ?

-Ногоон барилгын жишиг барилга ногоон сургууль, цэцэрлэгийн зургийг зуруулж батлуулаад байна. Азийн хөгжлийн банкны төслөөр 122 дугаар сургуулийн өргөтгөл, 25 дугаар цэцэрлэгийг барих юм. Тендер нь шалгарчихсан. Барилгын ажил ирэх хавар эхэлнэ.

Бид аливаа зүйлийг харж, мэдэрч, үзэж байж болох юм байна, хэрэглэж үзье гэдэг. Яг үүнтэй адил 21 сургууль, цэцэрлэг нүүрс хэрэглэдэг байсныг цахилгаан халаагууртай болгосон. Тухайлбал 16 цэцэрлэг, сургуулийг цахилгаан халаагуур, дөрвөн цэцэрлэг сургуулийг газаар, нэг сургуулийн цогцолборыг газрын гүний дулаанаар халааж байна. Технологийг нэвтрүүлэхийн тулд заавал туршиж үзэх ёстой байдаг. Тиймээс цахилгаан, газаар халааж туршиж байна. Хамгийн гол нь иргэдэд энэ талаарх ойлголт бага байгаа нь ажиглагдсан. Цахилгаанаар халаана гэхээр дааж давшгүй өрөнд орох гэж байгаа юм шиг ойлголттой байсан учраас уулзалт их зохион байгуулж байж тендер шалгаруулсан. Туршилтаа хийгээд ирэх оны есдүгээр сард ямар хэмнэлт гарсан, агаарын бохирдолд ямар нөлөө үзүүлсэн талаар тайлан гаргана.

-Дээр дурдсанчлан цахилгаанаар халаана гэхээр иргэд хамгийн түрүүнд түлш хэрэглэх зардлаас ямар байх талаар их сонирхоно. Тэгэхээр зардлын хувьд ямар байх бол. Урьдчилсан тооцоо судалгаа хийсэн үү?

-Тухайлбал, тухайн байгууллагын төсөвт сард 150 сая төгрөгийг нүүрсэнд зарцуулна гэж тусгасан бол газ хэрэглэсэн ч зардал нь ижил хэмжээтэй байна. Хэрэв төсөвлөсөн мөнгөнөөс өндөр өртөгтэй гарвал тендерт шалгараад хэрэгжүүлж байгаа компани зардлаа хариуцна. Ийм гэрээгээр уг төхөөрөмжийг туршиж байгаа юм. Цахилгааны хувьд ч ялгаагүй. Халаалтад зориулж суулгасан нүүрсний үнэтэй л үнийн дүн нь тэнцэх ёстой гэсэн зарчим баримталж байгаа. Өөрөөр хэлбэл, улсын төсөвт дарамт учруулахгүйгээр шинэ технологи туршиж байгаа гэсэн үг. Хамгийн гол нь компанийн хувьд ч гэсэн нийлүүлж байгаа бүтээгдэхүүн нь чанартай, хэмнэлттэй гэж батлахын тулд тендерт оролцож байгаа шүү дээ. Энэ мэт гэрээ хэлэлцээрийг нарийн хийж байгаа гэж ойлгож болно.

-Ногоон сургууль, цэцэрлэгийн давуу тал нь юу юм бэ. Зардлын хувьд ямар байх вэ?

-Ногоон барилга гэж нэрлэж байгаа. Өөрөөр хэлбэл, эрчим хүчний хэмнэлттэй барилга гэсэн үг. Барилгын дулаан алдагдлыг бууруулах, байгалийн гэрлийг ашиглах юм. Тухайлбал, европын орнуудын ногоон барилга нь байгалийн гэрлийг өдрийн нөхцөлд хэрэглэх боломжтой нөхцөлийг хангасан байдаг. Гэтэл манай улс үүдний өрөөгөө цахилгаанаар гэрэлтүүлж байна шүү дээ. Мөн ногоон барилгын гол онцлог нь барилгыг нураахад дахин ашиглах боломжтой байдаг. Зардлын хувьд өндөр ч гэсэн эдэлгээ сайтай, урт удаан ашиглагдах боломжтой, стандартын шаардлага хангасан, чанартай байх юм. Энгийн сургуулиудад жил бүр тодорхой хэмжээний урсгал засвар хийдэг шүү дээ.

Ногоон барилга урт удаан насжилттай учраас жил бүр урсгал засварын ажил шаардахгүй. Өндөр өртөгөөр баригдах ч дараа нь гарах үр дагавар нь энгийн сургуулиас хэмнэлттэй байх учраас дараа дараагийн баригдах сургууль, цэцэрлэгийн бүтээн байгуулалтыг ногоон барилга болгох асуудал бий.

Б.Лхам

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Бөөрөлжүүт цахилгаан станцын 150 МВт-ын хүчин чадалтай II блок төвийн нэгдсэн системд эрчим хүч нийлүүлж эхэллээ
Ирэх даваа гарагаас скүтер, мопед, цахилгаан дугуйг замын хөдөлгөөнд оролцуулахгүй
Нийслэлийн 62 дугаар сургуулийн багш, сурагчдыг сургалтад хамрууллаа
Мэдэгдэл
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Бөөрөлжүүт цахилгаан станцын 150 МВт-ын хүчин чадалтай II блок төвийн нэгдсэн системд эрчим хүч нийлүүлж эхэллээ
    17 цаг 49 мин
  • Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн спортын таван төрөлт нөхөрсөг тэмцээнийг зохион байгууллаа
    20 цаг 1 мин
  • Улаанбаатар хотын мега төслүүдэд БНЧУ-ын бизнесийн төлөөлөгчидтэй хамтран ажиллах санал солилцлоо
    20 цаг 5 мин
  • Ш.Наранчимэг: Дуурийн дуучин тайзан дээр гарахад хэзээд бэлэн байх ёстой
    20 цаг 10 мин
  • Д.Амарбаясгалан: Цаашид ч би Монголын төр, ард түмнийхээ төлөө хийж бүтээх их үйл хэрэгт сэтгэл, хүчээ зориулсаар байх болно
    Уржигдар 16 цаг 21 мин
  • Г.Занданшатар: Эдийн засгийн сэргэлт, нүүрсний хулгайтай хийх тэмцэл бол нэг зоосны хоёр тал юм
    Уржигдар 15 цаг 13 мин
  • Ирэх даваа гарагаас скүтер, мопед, цахилгаан дугуйг замын хөдөлгөөнд оролцуулахгүй
    Уржигдар 14 цаг 14 мин
  • Нийслэлийн 62 дугаар сургуулийн багш, сурагчдыг сургалтад хамрууллаа
    Уржигдар 12 цаг 32 мин
  • Мэдэгдэл
    Уржигдар 12 цаг 21 мин
  • Монгол Улс “From Seeds to Foods” үзэсгэлэнд бүтээгдэхүүнээ танилцууллаа
    Уржигдар 12 цаг 14 мин
  • Монгол Улс Хүнс, хөдөө аж ахуйн хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөөгөө танилцууллаа
    Уржигдар 12 цаг 08 мин
  • 2025 онд нийслэлийн ус, дулаан, ногоон байгууламж хариуцсан ажилчдын дундаж цалинг 3-3.5 сая төгрөгт хүргэлээ
    Уржигдар 10 цаг 57 мин
  • Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга, гишүүн Үндсэн хууль зөрчсөн эсэх асуудлаар маргаан үүсгэлээ
    Уржигдар 10 цаг 32 мин
  • Д.Мөнх-Эрдэнэ: Зарим улстөрчдийн албан тушаалын төлөөх тэмцэл Үндсэн хуулийн зохицуулалтыг зөрчиж, төрийн үйл ажиллагаанд буруу жишиг, зарчим тогтоож болзошгүй байна
    Уржигдар 10 цаг 15 мин
  • 24 БАРИМТ: Монголд тохиож байсан түүхэн зудууд
    Уржигдар 10 цаг 08 мин
  • ФОТО: УИХ өнөөдрийн 13.30 цагаас Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг эцэслэн шийдэх Үндсэн хуульд заасан хугацаа дуусна
    Уржигдар 09 цаг 35 мин
  • ӨНӨӨДӨР: Үндэсний статистикийн хороо мэдээлэл хийнэ
    Уржигдар 09 цаг 27 мин
  • Улаанбаатарт -7 градус хүйтэн байна
    Уржигдар 08 цаг 42 мин
  • Ц.Элбэгдоржийн фракцынхан Г.Занданшатарт үйлчилж байна
    2025-10-16
  • С.Нарангэрэл: УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар “Ерөнхий сайдыг огцруулна гэсэн” гишүүдийн саналыг л хэлэлцэн шийдвэрлэж санал хураах шинэ Үндсэн хуулийн орчин үйлчилж байгаа
    2025-10-16
  • "Өндөр аварга" П.Бүрэнтөгсийн тухай 24 баримт
  • Цастай өдөр цангинуулан уншмаар 10 шүлэг
  • Д.Амарбаясгалан: Цаашид ч би Монголын төр, ард түмнийхээ төлөө хийж бүтээх их үйл хэрэгт сэтгэл, хүчээ зориулсаар байх болно
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Энэтхэг Улсын Ерөнхий сайд нарын мэдээллээс онцлох 24 эшлэл
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн айлчилж буй Энэтхэг Улсын тухай 24 баримт
  • Г.Занданшатар: Эдийн засгийн сэргэлт, нүүрсний хулгайтай хийх тэмцэл бол нэг зоосны хоёр тал юм
  • 24 БАРИМТ: Монголд тохиож байсан түүхэн зудууд
  • ТӨРИЙН ДЭЭГҮҮР ГҮЙСЭН “ХАР МУУР”
  • С.Нарангэрэл: УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар “Ерөнхий сайдыг огцруулна гэсэн” гишүүдийн саналыг л хэлэлцэн шийдвэрлэж санал хураах шинэ Үндсэн хуулийн орчин үйлчилж байгаа
  • Олимпын мөнгөн медальт О.Баасанхүүгийн амжилтыг хэн, яаж мялааж байв?
  • Цэцийг цэгцэлье, цэгцлэхдээ Г.Баясгалангаас эхэлье
  • Ж.Бат-Эрдэнэ: Хоёр тал зөвшилцөөд бичгээ татах юм бол зөвхөн төсвөө хэлэлцэнэ
  • Б.Жавхлан: Цалин, тэтгэврийг нэмэгдүүлэх 830 тэрбум төгрөгийг төсөвт багтаана
  • МАН-ын бүлгийн даргаар сонгогдсон Ж.Батжаргал гэж хэн бэ?
  • Танилц: Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрүүд
  • Т.Аубакир: Цалин, тэтгэврийг нэмэхийн тулд салбар яамдын зардлыг 10 хувиар танах шаардлагатай
  • FMC, Business Conference арга хэмжээнд 1000 орчим бизнесийн салбарын манлайлагчид оролцлоо
  • ФОТО: НҮБ-ын загвар хуралдааныг нутагшуулсан "EIMUN-2025"
  • 322 тэрбум төгрөгийн тендер буюу Гомбожавын Занданшатарын ШАХАА
  • Үндэсний төлбөрийн системийн зөвлөлийн ээлжит хурал боллоо
  • Цастай өдөр цангинуулан уншмаар 10 шүлэг
  • ТӨРИЙН ДЭЭГҮҮР ГҮЙСЭН “ХАР МУУР”
  • Д.Амарбаясгалан: Цаашид ч би Монголын төр, ард түмнийхээ төлөө хийж бүтээх их үйл хэрэгт сэтгэл, хүчээ зориулсаар байх болно
  • Ж.Бат-Эрдэнэ: Хоёр тал зөвшилцөөд бичгээ татах юм бол зөвхөн төсвөө хэлэлцэнэ
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн айлчилж буй Энэтхэг Улсын тухай 24 баримт
  • 2024 оны II ээлжээр цэргийн жинхэнэ албанд татагдсан цэргүүд халагдлаа
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Энэтхэг Улсын Ерөнхий сайд нарын мэдээллээс онцлох 24 эшлэл
  • Б.Жавхлан: Цалин, тэтгэврийг нэмэгдүүлэх 830 тэрбум төгрөгийг төсөвт багтаана
  • Т.Аубакир: Цалин, тэтгэврийг нэмэхийн тулд салбар яамдын зардлыг 10 хувиар танах шаардлагатай
  • "Өндөр аварга" П.Бүрэнтөгсийн тухай 24 баримт
  • Цэцийг цэгцэлье, цэгцлэхдээ Г.Баясгалангаас эхэлье
  • 322 тэрбум төгрөгийн тендер буюу Гомбожавын Занданшатарын ШАХАА
  • Ц.Элбэгдоржийн фракцынхан Г.Занданшатарт үйлчилж байна
  • Халагдах цэргийн тухай ДУУНУУД
  • МАН-ын бүлгийн даргаар сонгогдсон Ж.Батжаргал гэж хэн бэ?
  • С.Нарангэрэл: УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар “Ерөнхий сайдыг огцруулна гэсэн” гишүүдийн саналыг л хэлэлцэн шийдвэрлэж санал хураах шинэ Үндсэн хуулийн орчин үйлчилж байгаа
  • ФОТО: НҮБ-ын загвар хуралдааныг нутагшуулсан "EIMUN-2025"
  • Монгол Улс, Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын харилцаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэх баримт бичгүүдэд гарын үсэг зурлаа
  • Б.Баярбаатар: Өчигдөр болсон МАН-ын бүлгийн хурал хууль бус
  • Бүх шатны эрүүл мэндийн байгууллагын удирдлагуудад үүрэг чиглэл өгөв
24 баримт
  • Д.Амарбаясгалан: Цаашид ч би Монголын төр, ард түмнийхээ төлөө хийж бүтээх их үйл хэрэгт сэтгэл, хүчээ зориулсаар байх болно
  • Г.Занданшатар: Эдийн засгийн сэргэлт, нүүрсний хулгайтай хийх тэмцэл бол нэг зоосны хоёр тал юм
  • 24 БАРИМТ: Монголд тохиож байсан түүхэн зудууд
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Энэтхэг Улсын Ерөнхий сайд нарын мэдээллээс онцлох 24 эшлэл
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн айлчилж буй Энэтхэг Улсын тухай 24 баримт
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото COP17 Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК