зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.08.25
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Сайд, багш хоёрын нүүр тулаагүй яриа-4

2014-4-25
0
ЖИРГЭХ

гантөмөр-Боловсролын бодлого ба боловсрол судлалын талаар Сайд, Багш хоёрын нүүр тулаагүй ярилцлага-

Багш миний бие хүүхдийн хөгжилтэй холбоотой асуудлаар сайдын  ярилцлагуудыг шүүрдэж,  түүний үг өгүүлбэрээр илэрхийлэгдэж  байгаа утга  санаа  болон  энэ асуудлыг орчин цагийн боловсрол судлалын онол,  үзэл баримтлалтай харьцуулан судалж, өөрийн ойлголт, төсөөллөө бас илэрхийлэхээр шийдлээ. Үүнийг  сайд ба судлаач багшийн нүүр тулаагүй ярилцлага гэж үзэж болно.

БШУ-ны Сайд Л.Гантөмөр: Хүмүүс нийгэмдээ нийцэж амьдрахгүй байна, шийдэл гаргаж чадахгүй байна. Энэ ард түмний хурц ухаан, ухаалаг шийдвэр гаргах чадвар үндсэндээ нэвтээрээ алдагдчихаад байна. Шийдвэр гаргах чадваргүй ард түмэн, ийм эрдэмтэд байх юм бол Монголын ирээдүй байхгүй. Ирээдүйн монголчууд юмыг харьцуулж үнэлдэг, гаргалгааг өөрийнхөөрөө хийдэг, хийсэн гаргалгаандаа үнэнч байдаг, алдаа гаргавал түүнийг зөвшөөрч чаддаг байх ёстой. Ийм монголчуудыг сургах орчинг л бид бүрдүүлэх гээд байна. (Ярилцлага: news.mn 2013 оны 1 сарын 15)

МУИС-ийн багш, профессор Б.Бурмаа:  Хүүхэд бүрийг хөгжүүлэх  орчин цагийн  боловсролын шинэчлэлийн үзэл баримтлал, түүнд баримжаалсан үйл явц ямар  настай болохыг  баримжаалахын тулд  “парадигм” гэдэг ухагдахууны учир утгыг тодоруулах нь зүйтэй болов уу? гэж бодлоо.

Физикч, шинжлэх ухааны онолч эрдэмтэн Томас Кун 1962 онд бичсэн “Шинжлэх ухааны хувьсгалын бүтэц” (The Structure of Scientific Revolution) номондоо (Paradigma- жишээ, загвар гэсэн утгатай грек үг) гэдэг ухагдахууныг анх хэрэглэж шинжлэх ухааны онолын үүднээс тайлбарласан байдаг. Энэ ухагдахууны илэрхийлж буй  гол санааг нь маш энгийн байдлаар товч  илэрхийлвэл:

•    Парадигм гэдэг нь мэргэжлийн шинжлэх ухааны тодорхой салбарт тулгамдаж буй асуудлыг өмнөхөөс ялгаатай цоо шинэ байдлаар хийж буй шийдэл юм.

•    Шинжлэх ухааны  тодорхой хамтлаг  (Scientific community) хүлээн зөвшөөрсөн  энэхүү  шийдэл нь “шинэ маягийн” зүйл учир маш нээлттэй байж шинэ асуудал, шинэ чиглэлүүд гарч ирэх хүлээн зөвшөөрсөн хэн боловч үйл ажиллагаанд оролцох боломжтой байх ёстой гэж үздэг.

Иймээс боловсролын фиолсофи, боловсролын шинжлэх ухааны парадигм гэж нэрлэгдэж байгаа конструктив үзэл баримтлал, түүнд баримжаалсан сургалтын арга зүй, энэхүү арга зүй дээр суурилсан хүүхэд бүрийн хөгжлийн үйл явцыг тушаал, захирамжаар хөгжүүлэх боломж тун тааруу юм.  Хэдий олон хүн  ухаарч хүлээн зөвшөөрнө, төдий чинээ хөгжин дэлгэрэх ёстой.  1980-аад оноос когнитив сэтгэл судлал ба математик, байгалийн ухааны дидактикийн эрдэмтэд хамтран ажиллах болсноор математик байгалийн ухааны сургалт үндсэндээ  боловсролын шинжлэх ухааны шинэ парадигм гэж нэрлэгдэх болсон  үзэл баримтлалын дагуу хөгжиж байна. 2000-аад оны эхнээс манай багш бэлтгэдэг их сургуулиудын математик, байгалийн ухааны цөөн тооны эрдэмтэд энэхүү онолын үзэл баримтлалыг өөрсдийн ойлголтын түвшинд ярьж эхлэх үед маш олон хүн, түүн дотор боловсролын салбарын зарим эрдэмтэд  “мэдлэг бүтээнэ” гэж  юу байсан юм бэ гэж ил, далд эсэргүүцэж байсан. Одоо  энэ үг, өгүүлбэрийг  багш  бүр хэлэх болсон байна. Гэхдээ яг хэлсэн үгтэйгээ адил үйлийг хийж байна уу, үг үйл хоёр давхцаж байна уу гэдгээ л тунгаан бодож, өөртөө үнэлгээ өгөх учиртай юм.   
 

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Их сургуулиудын дундын менежментийг өргөжүүлнэ
УИХ-ын дэд дарга Х.Булгантуяа АНУ-ын Конгрессын Төлөөлөгчдийн танхимын гишүүдийг хүлээн авч уулзлаа
Монгол орны нийт нутгийн 46 хувьд гантай, гандуу байна
Хүүхдүүдийг скүүтер, мопед унахыг хориглож, аппликейшн дээр хязгаарлалт хийх асуудлаар ярилцав
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (4)

  • Нэргүй (103.26.194.18)
    Л.Гантөмөр сайдыг "өөд нь татах" гэж Б.Бурмаа багш чадлаараа л хичээж байна даа. Даанч аппаратад нь болон агентлагуудад нь ийм түвшний хүмүүс байхгүйтэй бараг адил даа. Ийм түвшний "төр" нөхцөл байдлыг бүрэн үнэлэн "асуудлыг" зөв оношлож, хөгжлийн стратегийг онож тодорхойлон, хэрэгжилтийн менежментийг амжилттай хийх магадлал тун ч бага даа. Өөрөөр хэлбэл, өглөө тэрэг хийхээр төлөвлөөд үдэш шүдний чиглчүүр "бүтээдэг"-ийн үлгэр байдгийг санахад илүүдэхгүй л болов уу. Монголд боловсрол судлал, дидактик, суралцахуйн болон хүний хөгжлийн өмнөх үеийн болон орчин үеийн онол, арга зүйг мэддэг, бас ажил үйл болгосон, болгож байгаа үндэсний баг бүрдүүлчих хэмжээний хүмүүс байдаг юм шүү Сайд аа. "Хүүхэд бүрийг хөгжүүлэх" гэж онцлоод байгаа" (уг нь олон улсад түүнчлэн Монголд ч гэсэн нэгэн адил 2000-аад оноос анхаарал илүү төвлөрүүлэх болсон "equality" хэмээх нэр томьёогоор хэрэглэгддэг боловсролын, суралцахуйн шинэчлэлийн стратеги л даа) чухал стратегийн эрчимжилтийг хүлээгдэж буй бодит үр дүнд хүргэхэд "шинэчлэлийн багийг ахлагч" шиг "сайхан сэтгэл", "хар туршлага", "их хүсэл"-тэй хүмүүсийн хүчин зүтгэл бүрэн хүрэлцэхгүй л байхдаа. Иймд Монгол Улсын боловсролын тогтвортой хөгжлийг хангахад нам, үгүйсгэл, эрх мэдэл, үзэл бодол, арга туршлагын ЯЛГААГ үл харгалцан, нүүр, тал засагчдын үг, үйлэнд хуурталгүй 1. "Нэг үхрийн эвэр доргивол мянган үхрийн эвэр доргино" 2. "Бүгдээрээ хэлэлцвэл буруугүй, бүлээн усаар угаавал хиргүй" 3. "Дуугарвал дуу нэг, дугтарвал хүч нэг" байх менежментээр ажиллахыг уриалж, амжилт хүсье.
    2014 оны 04 сарын 30 | Хариулах
  • keys (202.179.27.73)
    куны тухай хэн анх сайхан мэдээлэл хүргэв сайд аа шударга байна биз жж
    2014 оны 04 сарын 29 | Хариулах
  • Гомбожав (180.235.176.4)
    Үргэлжлэл: Сайд та хоёрын ярианд нийтлэг байгаа хүүхэд бүрийг <<хөгжүүлэх>> гэдэг энэ үг аппаратынх, когнитив зарчмын эсрэг хэллэг.Хэллэгтээ тохирсон сэтгэхүй уялдахыг та бүхэн ойлгож байгаа байхаа.Бид хүүхэд бүхэн <<хөгжих>> гэж ярьж, хөгжих орчин нөхцөл бүрдүүлэх үйл ажиллагаа түших учиртайсан.Яаж гэдгийг боловсролын инноваци гаргаж тавьдаг.Үзэл, онол,зорилго,агуулга,аргазүй,хэлбэр,үйл ажиллагаа, үнэлгээ дүгнэлт логикоо хаана ч хадгалах ёстой.Энэ яриа шинжихэд үзэлгүй,онолоор зөрсөн, бусад бүх элементүүд сөхөгдөөгүй мэт санах юм.Түүнээс гадна ТЕХНОЛОГИ.Когнитив сэтгэл судлал өвөрмөц технологи аяндаа шаарддаг. Энэ технологи наношинж хадгалдаг.Технологийн орцын элементүүд түүний логикийг хатуу баримтлах сахилга батыг яамнаасаа цэвэрлэгч хүртээ хатуу баримталж байж хөгжих нөхцөл бүрдэнэ.Үүнийг технологийн сахилга бат гэдэг.Манайд байхгүй.Зөвхөн ажлын цагт өрөөндөө сууж харагддаг,хүмүүст даалгавар өгдөг, мөнгө төгрөг зарцуулдаг,яриа таниулга хийдэг, хянаж шалгадаг... ажлын хариуцлага гэж үүгээр нь хөгжил хэмжиж болохгүй ээ. Технологийн сахилга бат хэрэгжүүлэх нь хариуцлага юм.Технологийн орцын элементүүдээс нэгийг нь гээх, элементүүдийн учир шалтгаант зүй тогтолт дараал***** алдагдуулсан эсэхээр нь хариуцлага тооцох учиртай.Зөрцсөн хэн боловч цаашид ажиллах найдваргүй,байраа тавьж өгөхөөс өөр аргагүй.Төр, багш хүүхэд хоёрын хоорондох зай хэт хол байна....газар, хэлтэс яамандаа, хотдоо, дүүрэгтээ...Бодлого энэ бүх шат дамжлага дамжсаар багш сурагчдад зүсээ хувиргаж очиж байна.Гэх мэтээр энгийн олон зүйл өөрчлөх ёстой.Та хоёрын ярианы эцэст дүн шинжилгээ хийх боломж хүн бүхэнд олдоно.Яам 40 сургууль дээр туршилт тавихаар нэг загвар боловсруулсан юм шиг байна.Хөгжил <<царцанга>>-ыг зөвшөөрдөггүй.Ижил үр дүнд хүрэх илүү боловсронгуй хувилбар эрж хайдаг,хүлээн зөвшөөрч бодлогоор дэмждэг байгаасай.Ийм хэмжээнд асуудал дэвшүүлж байгаа сайддаа баярласнаа илэрхийлье.
    2014 оны 04 сарын 25 | Хариулах
  • Гомбожав (180.235.176.4)
    Энэ яриа их гоё байна.Сайдын яриа нийгмийн хөгжлийн стратегийг агуулж, парадигмаа санагалзаж байна.Хэрэв нийгмийн гишүүд тийм хэмжээнд хүрсэнсэн бол өнөөдрийн...Тийм хэмжээнд хүргэхийн төлөө чармайх ёстой.Энэ бол сайд хүний үүрэг.№2 ярилцлагаар сайд дээрээс доошоо чиглэх...ярьсан байсан. Энэ бол кибернетик талаасаа хийх ажил.Гэтэл түүнийгээ амжуулаагүй.Жишээ нь БШУЯамны түшмэдүүд тогтолцооны шинэчлэлийн гадна байгаа.Сайд боловсролын сайн засаглалаа яамандаа, агентлагууддаа... тогтоож чадаагүй. Хэрэв тэд тогтолцооны шинэчлэлээ жинхэнэ утгаар нь ойлгож ажил болгохын төлөө санал санаачлага гаргаж,дэмждэг бол парадигм аяндаа үйлчлэх байлаа.Яам залхуу хүн тэжээдэг газар юм уу? Тэнд кибернетикийн ухаан үйлчлээгүй. Бурмаа багшийн парадигмыг эрт сонссон, ойлгосон.Миний хөдөлмөр парадигм болохыг олж мэдсэн.Сэтгэл хөдөлж байна.Та үүнийгээ цааш нь гүнзгийрүүлэхийг хүсье.Энэ бол боловсролын тогтолцооны шинэчлэл.Боловсрол судлалын үндсэн ойлголтуудыг жинхэнэ утгаар нь гаргаж тавьдаг.Үүнийг олон зүйлээр баталж харуулах байна.Харамсалтай нь яам дэмжихгүй явж ирсэн, одоо ч дэмжихгүй байгаа.Манайд парадигм хэрэгжээгүй,хэрэгжүүлэх оролдлого ч гараагүй.Сургууль, сургалт утгаа алдсан.Байгаль- математикийн шинжлэх ухааны сургалт философоо гээсэн.Манай зарим эрдэмтэд стандартын хүрээнд санал санаачлага гаргаж ажиллаж байсныг мэдэх юм. Уучлаарай:Тэд ойлгосноо ярихаас хэтрээгүй.Харин ч завхруулсан. Тухайлбал эх хэлний философи, түүнээс гадна аливаа сургалтыг хэт дифференциачлах оролдого.Мэдлэг нь урлаг болон гадагшлах эрдэм дутаж байсан.Дунд сургуульд тэд эрдэмгүй байсан.Хүн, хүний нийгэм байгалиас үүссэн болохоор хувь хүний, нийгмийн хөгжлийн хууль байгаль -математикийн хууль, теором, постулатаас инвариантаар аяндаа урган гардаг.Энэ гаргалгаа боловсролын судлалын үндсэн ойлголтуудын талаарх төөрөгдлөөс биднийг авардаг.Үүнийг л парадигм гэж би ойлгож байгаа. Ийм хэмжээнд ажиллахын тулд боловсролын инновацыг сөхөж тавих;байгаль, нийгэм нэг бүхэл-тогтолцоо болохыг олж харах хэрэгтэй юм.Боловсролын инновацийн зүй тогтол зарчим түшиглээгүй оролдсон оролдлого парадигм биш хуучны нөгөө нэг хэлбэр.Өнөөдөр хийж байгаа, хийхээр зэхэж байгаа бүхэнийг хуучны нэг хувилбар болохыг би олж харж байгаа.Бүх нам,төр, та бид бүхэн өөрсдөө системийн хямралд гүнзгий орсон.Үүнээс гарахад сайд та хоёрын ярианд ил далд хэлбэрээр илэрч байгаа парадигм тусалнаа.Баярлалаа Бурмаа багшаа.Танд амжилт хүсье
    2014 оны 04 сарын 25 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Х.Нямбаатар: Бүгдэд хошуу дэвсээд, чимээгүй өнгөрөөгөөд байх юм бол би энд Хотын дарга хийгээд ч хэрэггүй
    5 цаг 3 мин
  • Их сургуулиудын дундын менежментийг өргөжүүлнэ
    5 цаг 27 мин
  • Г.Занданшатар: Улсын төсөв батлах төдийгүй хуваарилах явц нээлттэй, ил тод байна
    5 цаг 29 мин
  • УИХ-ын дэд дарга Х.Булгантуяа АНУ-ын Конгрессын Төлөөлөгчдийн танхимын гишүүдийг хүлээн авч уулзлаа
    5 цаг 42 мин
  • Дэлхийн 25 орны бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүд Улаанбаатар хотноо чуулж байна
    6 цаг 1 мин
  • Монгол орны нийт нутгийн 46 хувьд гантай, гандуу байна
    6 цаг 8 мин
  • Хүүхдүүдийг скүүтер, мопед унахыг хориглож, аппликейшн дээр хязгаарлалт хийх асуудлаар ярилцав
    6 цаг 19 мин
  • У.Хүрэлсүх: Монгол Улс ямагт түншлэл, хамтын ажиллагаа, эв нэгдлийн бат бөх гүүр байх болно
    7 цаг 33 мин
  • Бага тойруугийн 16 байршилд 719 ширхэг мопед, скүүтерийн тэмдэглэгээ бүхий зогсоол хийлээ
    8 цаг 21 мин
  • Нүглийн нүдийг гурилаар хуурсаар удав!
    8 цаг 59 мин
  • ZYX Technology Рояаль Олон Улсын Их Сургуультай хамтын ажиллагааны санамж бичиг байгууллаа
    9 цаг 11 мин
  • Лхагва гарагаас эхлэн 20 хоногийн хугацаанд дугаарын тэгш, сондгойгоор зорчино
    9 цаг 20 мин
  • ЧӨЛӨӨЛӨХ ДАЙНЫ ЯЛАЛТ-80 жилийн ой
    9 цаг 59 мин
  • Г.Отгонтамир: Есдүгээр сарын 1-ны өдөр дугаарын хязгаарлалт үйлчлэхгүй
    10 цаг 2 мин
  • Шинэ Зеланд Улсын Парламентын Төлөөлөгчдийн танхимын дарга Жерард Браунли Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийнэ
    10 цаг 21 мин
  • Боксын ДАШТ-д өрсөлдөх Монголын 10 тулаанч
    10 цаг 33 мин
  • Б.Батцэцэг: Монголын бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүд гаднын зах зээл рүү гараасай
    10 цаг 57 мин
  • Зэрлэг амьтны цусаар 10 гаруй төрлийн вирус дамждаг
    10 цаг 59 мин
  • “Мандал турс” аяллын компани Жининь-Датон-Хөх хотын аялалд явсан аялагчдаа замын дундаас хаяжээ
    11 цаг 18 мин
  • Хөвсгөл, Завхан аймаг хуш модны самрын ургацын мэдээллээ ирүүлээд байна
    11 цаг 29 мин
  • Найранд дуулахад "хамгийн сайхан" 24 дуу
  • МУГТ Н.Нандинхүсэлийг орлох Амари Робинсон гэж хэн бэ?
  • UFC-ийн дэвжээнд ГАНГАН байгаа Т.Нямжаргалын тухай 12 баримт
  • “T-ARA”-гийн таны мэдэхгүй байж мэдэх БАРИМТУУД
  • Борооны тухай тунгалаг мөртүүд
  • Rokit Bay: Өөрийгөө хамгаалж эхэлье дээ, энэ чинь одоо...
  • Victoria Danny: Би ирээдүйд илүү олон гоо бүсгүйн тэмцээнд оролцож, алдартай болохыг хүсдэг
  • Танилц: Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрүүд
  • "The Mongolz" багийн тухай таны мэдэх ёстой баримтууд
  • Европын холбооны удирдагчдын "хошуу дүрсэн" уулзалтын ард бид юуг ойлгох ёстой болов?
  • Г.Занданшатар: Засгийн газрын хэмнэлтийн бодлогод төрийн өмчит компаниуд манлайлал үзүүлэх ёстой
  • Удтал “сураг алдарсан” Ч.Улаан гарч ирэв
  • Энэ сарын 25-наас тэгш, сондгой дугаарын хязгаарлалт үйлчилнэ
  • Бороотой өдрийн банштай цайны ЖОР
  • Шадар сайд, УОК-ын дарга С.Амарсайханы өгсөн үүрэг даалгаврын хүрээнд бүх шатны онцгой комисс өндөржүүлсэн бэлэн байдалд ажиллаж байна
  • Үер, усны аюулаас сэрэмжлүүлж байна
  • Улаанбаатар ногоон орон сууц төслийн эхний ээлжийн 220 айлын орон сууцны барилга угсралтын ажил дууслаа
  • Энэ долоо хоногт хийгдэх цахилгаан засварын хуваарь
  • Монгол бахархал: “MONGOLZ”-ын 12 жил
  • Т.Нямжаргалтай өнөөдөр UFC-ийн дэвжээнд тулах “буруу эргэлт” хочит Терранс Саетерн гэж хэн бэ?
  • Найранд дуулахад "хамгийн сайхан" 24 дуу
  • UFC-ийн дэвжээнд ГАНГАН байгаа Т.Нямжаргалын тухай 12 баримт
  • Г.Занданшатар: Засгийн газрын хэмнэлтийн бодлогод төрийн өмчит компаниуд манлайлал үзүүлэх ёстой
  • МУГТ Н.Нандинхүсэлийг орлох Амари Робинсон гэж хэн бэ?
  • Удтал “сураг алдарсан” Ч.Улаан гарч ирэв
  • “T-ARA”-гийн таны мэдэхгүй байж мэдэх БАРИМТУУД
  • Victoria Danny: Би ирээдүйд илүү олон гоо бүсгүйн тэмцээнд оролцож, алдартай болохыг хүсдэг
  • Нүглийн нүдийг гурилаар хуурсаар удав!
  • Х.Нямбаатар: Бүгдэд хошуу дэвсээд, чимээгүй өнгөрөөгөөд байх юм бол би энд Хотын дарга хийгээд ч хэрэггүй
  • Улаанбаатар ногоон орон сууц төслийн эхний ээлжийн 220 айлын орон сууцны барилга угсралтын ажил дууслаа
  • Энэ долоо хоногт хийгдэх цахилгаан засварын хуваарь
  • Энэ сарын 25-наас тэгш, сондгой дугаарын хязгаарлалт үйлчилнэ
  • Rokit Bay: Өөрийгөө хамгаалж эхэлье дээ, энэ чинь одоо...
  • Роботууд "найз охид"-ыг орлох цаг ОЙРТСООР...
  • Дэлхийн 25 орны бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүд Улаанбаатар хотноо чуулж байна
  • Борооны тухай тунгалаг мөртүүд
  • Үер, усны аюулаас сэрэмжлүүлж байна
  • Бороотой өдрийн банштай цайны ЖОР
  • Шадар сайд, УОК-ын дарга С.Амарсайханы өгсөн үүрэг даалгаврын хүрээнд бүх шатны онцгой комисс өндөржүүлсэн бэлэн байдалд ажиллаж байна
  • Танилц: Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрүүд
24 баримт
  • "The Mongolz" багийн тухай таны мэдэх ёстой баримтууд
  • “T-ARA”-гийн таны мэдэхгүй байж мэдэх БАРИМТУУД
  • UFC-ийн дэвжээнд ГАНГАН байгаа Т.Нямжаргалын тухай 12 баримт
  • МУГТ Н.Нандинхүсэлийг орлох Амари Робинсон гэж хэн бэ?
  • 2026 оны төсвийн төсөлд ИРГЭД хэрхэн саналаа өгсөн бэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК