
Тийм ч учраас баар цэнгээний газар, зочид буудал зэрэг олон нийтийн үйлчлүүлдэг газрууд гаднах орчноо болоод үйлчлэгчдээ бодож хуулинд “болохгүй” гэж зааж өгөөгүй тамхины өрөөг байгуулсан. Гэвч хуулиндаа байгууллага тусгай тамхины өрөө байгуулж болохгүй гэсэн зүйл заагаагүй хэрнээ “тухайн байгууллага дотор тамхи татаж болохгүй” гэдэг үндэслэлээр байгууллагуудын тамхины өрөөнүүдийг битүүмжилж, торгосон. Улмаар улсын төсвөөс буюу татвар төлөгчдийн мөнгөөр нийслэлд “Гадна орчинд тамхи татах цэг” байгуулахаар тогтоод байна. Харин үүнийг сонсож, дуулсан иргэд маш ихээр бухимдаж, дургүйцлээ илэрхийлж эхэллээ.

Иргэдийн хэлж буйгаар “Хууль санаачлагчид татвар төлөлгчдийн мөнгөөр тамхины гадна цэг байгуулах гэж байгаа нь дэмий зүйлд хөрөнгө зарж байгаа хэрэг. Ийм дэмий зүйл хийж байснаас байгууллагуудад тамхины тусгай өрөөтэй болох эрхийг нь олгочих хэрэгтэй” гэж байна.
Харин албан байгууллагуудын төлөөлөл “Бид 1-3 сая төгрөгөөр тамхины өрөөгөө үйлчлүүлэгчдэд ая тухтай, агааржуулалт хамгийн сайнаар тохижуулсан. Гэтэл байгууллага доторх тамхины өрөөг хаагаад гадна талд улсын төсвөөр тамхины өрөө байгуулна гэж байгаа нь үнэхээр зохимжгүй юм. Арваас дээш давхар газраар үйлчлүүлж байгаа иргэн гадна талд байрлах тамхины өрөөнд ороход тун хүндрэлтэй шүү дээ. Хэн хэнийгээ хохироолгүй, аль аль талдаа хэрэгтэй хуулийн төслийг санаачлах хэрэгтэй байна. Ер нь энэ хууль хүний эрхийг боогдуулсан маш олон заалт байна гэж үзэж байна” гэдгээ хэллээ.
Ер нь хуулиндаа тамхи татаж болох тусгай өрөөг байгуулж болохгүй гэж заагаагүй хэрнээ энэ олон албан байгууллага, аж ахуй нэгжийг хохироож, иргэдэд хүртэл чирэгдэл учруулах хэрэг байсан уу, үгүй юу гэдэг бас сонин. Анхнаасаа алдаатай хуулийг мөрдүүлэх гэж компаниудыг дарамталж байгаа энэ байдлаа засаж залруулах нь зүйтэй бус уу.
Албан байгууллагуудын ажилтнуудын хэлснээр тухайн газар үйлчлүүлэгчийнхээ тамхи татдаг үгүйг асууж байж ялгавартай хандах хэрэгтэй юу эсвэл. Өөрөөр хэлбэл, та тамхи татдаг бол манайхаар үйлчлүүлж болохгүй гэж хэлэх ёстой нөхцөл байдал үүсчихээд байна.
Адаглаад хүүхдүүд үйлчлүүлдэг газраар томчууд ч үйлчлүүлдэг. Гэтэл хүүхдүүдэд муу үлгэр дуурайлал болж гадаа тамхи татаад зогсоод байх уу. Ийм л хүний эрхийг янз бүрээр зөрчсөн, алдаатай хууль үйлчлээд байна шүү дээ.
Д.Дуулим
Сэтгэгдэл (15)