
Могой цагт төрийн ордноос гаргасан төрийн есөн хөлт цагаан тугийг морин цагт төв цэнгэлдэхэд залсны дараа Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Ардын хувьсгалын 93 жилийн их баяр наадмыг нээж үг хэлэв. Улсын ерөнхийлөгчийн энэ жилийн нээлтийн үгийн мессеж нь “морио унаж, хайрлаж, морио дээдэлж” байхад чиглэгдэв. Ерөнхийлөгчийг үгээ хэлсний дараа олимпийн наадамд төрийнхөө далбааг мандуулж явсан алдарт тамирчид төрийн есөн их хөлт цагаан тугандаа хүндэтгэл үзүүлэв.
“Монголдоо бүтээе” уриаг онцлов
Улсын наадамд үндэсний үйлдвэрлэгч аж ахуйн нэгжүүдийг сурталчилах ажиллагааг онцлов. Учир нь Шинэчлэлийн засгийн газар энэ жилийг “Монголдоо бүтээе” хэмээн уриалж байгаа. Уг уриалга зорилгын дагуу наадмын нээлтэд үндэсний шилдэг үйлдвэрлэгчдийн жагсаал болж, тэднийг сурталчилав. Тухайлбал Төрийн банк, АПУ, Оюутолгой, Эко констракшн, Алтан тариа, Бодь даатгал, Ажигана гэх мэт үндэсний шилдэг аж ахуйн нэгжүүд наадмын нээлтийг чимлээ.
Чингисийн төрийн дуулал “Эртний сайхан” эгшиглэв
Чингис хааны төрийн дуулал байсан “Эртний сайхан”-ыг энэ жилийн наадмын нээлтэд эгшиглүүллээ. Нэг хэсэг тасарсан байсан уг дуулалыг 1930 оноос эхлэн сэргээж дуулсан байдаг аж. Харин сүүлийн жилүүдэд Монголчуудын үндэсний үзэл сэргэж, их хааныхаа алдарыг дуурсгах болсон учир “Эртний сайхан” ихэд дэлгэрч байна. Уг уртын дууны аянд урлагийнхан эртний үзүүлбэр үзүүлж, эр цэргийн дуу хоолой, жавхаа сүр нэмсэн нь содон сайхан боллоо. Мөн ерөөл, магтаалын эгшиглэн бие биелэгээ, орчин үеийн бүжиг зэрэг урлагийн олон үзүүлбэр наадамчдын нүд, сэтгэлийг баясгалаа.

Наадмын талбайд Монгол бичигээ сурталчилав
Жил жилийн наадамд Монголын үндэсний соёлыг сурталчилан харуулдаг. Энэ жил ч ийм үзүүлбэр олон байв. Хамгийн их анхаарал татсан нь төв цэнгэлдэхийн голд дуу, бүжгийн аянд монгол уран бичлэгийг урт цагаан даавуун дээр бичиж үзүүлэв. Уг үйлдлээр Монголчууд наадам цэнгэлдээ ч үндэснийхээ бичиг үсгийг ихээхэн эрхэмлэдэгийг харуулав. Тэгээд ч энэ жилээс эхлэн үндэсний босоо бичгээ сэргээх хоёр дахь давалгааг эхлүүлж байгаагийн нэг илрэл нь энэ боллоо.
Хүннү гүрэн ба төрт ёсны баялаг түүхтэйгээ нотлов
Төв цэнгэлдэхийн торгон ногоон дэвжээн дээр Монголчууд өөрсдийн өвөг дээдэс болох Хүннү нарынхаа суу алдарыг дуурсгахаа ч мартсангүй. Тиймээс төв цэнгэлдэхийн голд хүмүүс “Хүннү” гэсэн бичигээр зогсож наадамчдынхаа сэтгэлийг хөдөлгөв. Энэ жил Хүннү гүрэн байгуулагдсаны 2223 жилийн ой тохиож байгаа юм. Тийм учраас Монголчуудын төрт их ёсны түүх хоёр мянганаар хэмжигдэнэ, дэлхийн анхны төрт улс гэсэн огшим сайхан үгс цуурайтсаар байв.
Ардын хувьсгалын гал улаан далбааг мандуулав
Энэ жилийн наадмын өмнө МАН-ынхан ихээхэн айдастай бас тэмцэлтэй байсан юм. Учир нь наадмаас Ардын хувьсгалын 93 жилийн ойг хасах гэлээ гэж ихээхэн улс төржиж, удаа дараагийн мэдэгдэл болсон. Тэдний тэмцэл үр дүнгээ өгч наадмаас Ардын хувьсгалын 93 жилийн ойг хасч зүрхлээгүй юм. Тийм ч учраас наадмын нээлтэд Ардын хувьсгалын онцлогийг харуулахаа мартсангүй. Ардын хувьсгалын асар том гал улаан тугийг ард түмний өмнө олон хүмүүс барьж жагсав. Ардын хувьсгал, гал улаан туг, ардын цэрэг гуравыг салгаж ойлгохын аргагүйг энэ жилийн наадам ч дахин нэг ойлгуулав.

Наадмын нээлтийн нэг сонин нь “Хонхны дуу”-г дуулсан явдал байв. Уг дууг дуулах гэж байгаа тухай өмнө яригдаж, ихээхэн шуугисан. Учир нь “Хонхны дуу” хувьсгалын дуу. Наадмын үеэр хувьсгалын дуу дуулах нь зохимжгүй гэсэн шүүмжлэл нилээд өрнөсөн. Гэвч шүүмжлэл үр дүнгээ өгсөнгүй. Ардчилагчид төрийн эрх барьж байгаа учир өөрсдийн сүлд дуугаа дуулуулж амжив.
5 аварга 9 арслан барилдахаар болов
Энэ жилийн наадмын бөх ихээхэн сонирхолтой болно гэж олон хүн ярьж байгаа. Дархан аварга А.Сүхбат зүүн талын жигүүрийг, дархан аварга Г.Өсөхбаяр баруун талын жигүүрийг манлайлан барилдахаар болов. Мөн улсын аварга О.Балжинням, С.Мөнхбат, Г.Эрхэмбаяр нар барилдахаар гарч ирэв. Наадмын нээлтэд Дархан аварга Б.Бат-Эрдэнэ, Д.Цэрэнтогтох нар гарч бахчүүдтэйгээ хамт туг тойролцов. Дархан аварга, УИХ-ын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ өөрийг нь залгамжлан гарч ирсэн аваргуудаа наадмын ногоон дэвжээн дээр үнсэж хүндэтгэл үзүүлэх нь сонин байв. Харин Улсын аварга, УИХ-ын гишүүн Д.Сумъяабазар тугаа тойрсонгүй индэр дээр дарга нартайгаа суув.
24tsag.mn
Сэтгэгдэл (58)