“АСЕМ-11”-ийн нийслэл хот өмхийнөөсөө салах нь. Хотын Засаг дарга Э.Бат-Үүл Төв цэвэрлэх байгууламжийг засварлахад шаардлагатай хөрөнгийг шийдвэрлэх захирамж гаргаж, нийслэлчүүдийн магнайг тэнийлгэв.
Төв цэвэрлэх байгууламжид хурамтлагдсан, боловсруулах дамжлага нэмэх, ашиглалтад оруулахад 8.1 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт шаардлагатай бөгөөд энэ ажлыг “АСЕМ-11” уулзалтаас өмнө хийж гүйцэтгэхээр болжээ.
Улаанбаатар хотын айл өрх, албан байгууллага, үйлдвэрүүдийн бохир усыг хүлээн авч механик, биологи цэвэрлэгээний байгууламжаар дамжуулан цэвэршүүлэн Туул голд нийлүүлэх үүрэгтэй Төв цэвэрлэх байгууламж нь 1969 онд байгуулагдсан түүхтэй.
Анх байгуулахдаа хоногт 4500 м3 бохир ус хүлээн авч механик цэвэрлэгээгээр 50% хүртэл цэвэрлэх хүчин чадалтай байсан бол хотын хүн ам, үйлдвэрлэл нэмэгдэхийн хирээр хүчин чадлаа нэмэгдүүлж, 1979, 1986 онуудад тус тус өргөтгөл хийн хоногт 20 000 м3 ахуйн бохир ус хүлээн авч 90-92% хүртэл цэвэршүүлэх хүчин чадал бүхий байгууламж болсон байна. Мөн Испани улсын хөрөнгө оруулалтаар тоног төхөөрөмж шинэчлэх хоёр шатны төслийг хэрэгжүүлж, агааржуулалтын систем, насос, сараалжийн байгууламж, тунгаагчийн төхөөрөмжүүдээ шинэчилжээ.
Гэвч хэдэн жилийн өмнөөс Төв цэвэрлэх байгууламж ачааллаа дийлэхгүй, үйл ажиллагаа нь доголдож нийслэлчүүдийг өмхийгөөрөө утах болсон. Ер нь бол Улаанбаатарчууд өвөлдөө хорт утаагаар, урин дулааны цагт цэвэрлэх байгууламжийн өмхийгөөр амьсгалж, тэжээгдсээр өнөөдрийг хүрсэн нь нууц биш.
Холбогдох албан тушаалтнууд нь сүрийг үзүүлж байдлыг газар дээр нь үзэж танилцдаг ч асуудлыг шийдэж дөнгөөгүй. Өнгөрсөн жил тус байгууламж нь тартагтаа тулж 3 хоног сул зогсолт хийн улмаар нийслэлчүүдийн бохир усыг Туул гол руу зутгасан гашуун түүхийг хүртэл амсаад амжсан билээ.
Олон жил дуншсан энэ асуудал “АСЕМ-11” уулзалтын сургаар цэгцэрч, ажил хэрэг болох бололтой. 51 орны төр, засгийн тэргүүн, Гадаад хэргийн сайд нар, олон улсын байгууллагын удирдлага, хэвлэл мэдээллийнхэн гээд 5000 гаруй зочид, төлөөлөгч оролцох уг уулзалт нь манай улсын нүүр царайг дэлхийн хэмжээнд илтгэх учиртай. Тиймээс улсынхаа нэр нүүрийг бодож Улаанбаатарыг өмхийнөөс нь салгахаар шийдсэн нь сайшаалтай.
Гэхдээ энэ ажил нь АСЕМ-ын уулзалт үргэлжлэх хоёр өдрийн хугацаанд бус 20-30 жил нийслэлчүүдийн бохир усны асуудлыг шийдэх настай байгаасай гэдгийг ард түмэн хүсч байна.
“Хашир хүн хаширсан хүнийг хэлдэг” гэдэгчлэн цэвэрлэх байгууламжийн бохир агаараар амьсгалж хордсон иргэд ирээдүйгээ эрүүл байгаасай гэж хүсэх нь дамжиггүй. Тиймээс хөрөнгө мөнгөний асуудлыг нь шийдэж, олон жил яригдсаны эцэст хийгдэж эхлэх гэж буй тус ажлыг чанартай хийж гүйцэтгээсэй гэдгийг ч холбогдох албаныханд дамжуулмаар байна.
Ер нь засаг төр аливаа асуудлыг шийдэхдээ хүрвэл шийдэж чаддаг, хөрөнгө мөнгө ч гаргаж болдгийг Төв цэвэрлэх байгууламжийг шинэчлэх ажлын гараа харууллаа.
Угтаа Төв цэвэрлэх байгууламжийн асуудал хөндөгдөж, ард түмэн хордож, өмхий үнэр нь газар авсаар байгаа талаар хэдэнтээ өгүүлж, хэвлэл мэдээллийнхэн бичиж, нийтлэхээрээ нэг болсон ч төдийлөн төрийн толгойд хүрч чадаагүй. Харин АСЕМ-ын уулзалт чадлаа. Баярлалаа.
24tsag.mn Б.Энхжин
Сэтгэгдэл (8)