Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яамнаас сар бүр зохион байгуулдаг “Ил тод, хариуцлагатай уул уурхай” хэвлэлийн бага хурлаар салбарын 2019 оны жилийн эцсийн статистик, цаг үеийн мэдээллийг олон нийтэд танилцууллаа.
2019 оны урьдчилсан гүйцэтгэлээр уул уурхайн салбар дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 25 хувь, аж үйлдвэрийн нийт бүтээгдэхүүний 72 хувь, экспортын 90 хувийг тус тус бүрдүүлж байна.
Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн орлого 2019 оны гүйцэтгэлээр 11.9 их наяд төгрөгт хүрч өнгөрсөн оны мөн үеэс 1.9 их наяд төгрөг буюу 18.6 хувиар өссөн байна.
Гадаад худалдааны нийт бараа эргэлт 2019 оны урьдчилсан гүйцэтгэлээр 13.75 тэрбум ам.долларт хүрч өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс 860.6 сая ам.доллар буюу 6.7 хувиар өссөн байна. Экспортын дүн импортын дүнгээс 1.49 тэрбум ам.доллараар давж, гадаад худалдааны баланс эерэг гарлаа.
Экспорт 7.62 тэрбум ам.долларт хүрч өнгөрсөн оны мөн үеийн гүйцэтгэлээс 608.00 сая ам.доллараар буюу 8.7 хувиар өссөн байна.
Төмрийн хүдэр, чулуун нүүрс, зэсийн баяжмал, цайрын баяжмал, жонш, молибдений баяжмал, боловсруулаагүй нефть зэрэг уул уурхайн бүтээгдэхүүн нь эрдэс бүтээгдэхүүний экспортын 98.1 хувь буюу нийт экспортын 82.1 хувийг эзэлж байна.
Энэ үеэр сэтгүүлчдийн асуусан асуултад хариуллаа.
-1072 ногдол ашгийг хэзээ олгож эхлэх вэ?
-1072 ширхэг ногдол хувьцаа хуваах эсэх асуудалд нэг тал нь эсэргүүцээд нэг тал нь дэмжсэн байр суурь яваад байна. Аливаа зүйлийг хоёр талтай харах ёстой. Мэдээж ашигтай ажилласан компанид ногдол ашиг хуваах талаар судалж үз гэдэг асуудлыг удирдлагуудад нь өгсөн. Маргааш Засгийн газрын хуралдааны дараа асуудалтай танилцаж, Компанийн тухай хуулиар ирэх хоёрдугаар сарын 15-ны өдөр шийдвэрээ гаргах ёстой. Түүнээс өмнө хувьцааны ногдол ашгийг олгох эсэх асуудлыг ярилцаж байж шийднэ.
-Тавантолгойн бүтээн байгууллатууд хэзээ дуусах вэ?
-Гашуунсухайтын төсөр зам энэ онд ашиглалтад орно. Энэ нь манай улсын эдийн засагт маш үр дүнтэй ажил болно. IPO хийхэд ч чухал түлхэц үзүүлнэ. Харин бусад үйлдвэрүүд 2021 онд ашиглалтад орно. “Эрдэнэс Тавантолгой Майнинг”-ийнхан танилцуулгаа бүрэн хийж дууссан. Үүнээс цааш хугацаа алдаж болохгүй.
-“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн IPO ажил ямар нөхцөл байдалтай явж байна вэ?
-“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн IPO бэлтгэл ажил маш сайн яваа. Гэхдээ үүнтэй холбоотой илүү тодорхой асуудлыг ярьж болохгүй. Олон улсын хөрөнгийн биржээс ирсэн зөвлөмжид зааснаар IPO-тай холбоотой мэдээллийг санаатай, санаандгүй гаргасан тохиолдолд биржийн үйл ажиллагаа хоёр сараар хойшлох, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх хуулийн заалттай байгаа тул бид мэдээлэл өгч болохгүй.
-Аюулгүй ажиллагааг хангаж чадахгүй байгаа уул уурхайн үйл ажиллагааг хаах уу. Зөвшөөрөл олгодог яам нь цуцлах эсэхийг нь хариуцдаг гэж байна?
-БОАЖЯ болон Мэргэжлийн хяналтын газрын дүгнэлт гарсны дараа яамнаас цуцлах эцсийн шийдвэрийг гаргадаг.
Б.Лхам
Сэтгэгдэл (51)