Өнгөрсөн долоо хоногоос эхлэн орон нутгаас ирсэн ээжүүд өлсгөлөн зарлаж байгаа юм. Тэд МАХН-ын дарга Н.Энхбаярыг II нэгдсэн эмнэлэгт шилжүүлэхээс нааш өлсгөлөнгөө зогсоохгүй гэж мэдэгдсэн бөгөөд  саналыг нь хүлээж авахгүй бол тэмцлийн хурц хэлбэрт шилжих юм.  Ингээд өлсгөлөн зарлаж буй ээжүүдээс хамгийн ахмад нь гэж хэлж болох 52 настай Орхон аймгаас ирсэн Т.Оюунцэцэг тэй ярилцлаа.

-Өлсгөлөн зарлаад хэдэн цаг болж байна.
-Өлсгөлөн зарлаад 128 цаг боллоо.

-Бие байдал чинь хэр байна. Эмч нар үзлэг шинжилгээ авч байна уу?
-Эмч нар өдөрт нэг удаа ирж үзэж байгаа.

    -Өлсгөлөн зарласан тухайгаа?
-Бидний өлсгөлөн зарласан шалтгаан бол Монгол Улсын иргэн  Н.Энхбаярт  Үндсэн хуульд заасан эрхийг нь эдлүүлж  II дугаар эмнэлэгт буцаан,  эмчилгээнд нь оруулахыг хүссэн.   Эмчилгээнд нь оруулах гэхээр манай улсын хууль гууль болчихсон учир янз бүрийн саад байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл хуулиас давсан нэг журам байна.  Хууль зүйн яам, Эрүүл мэндийн яам хамтарч гаргасан журам дээр хүний эрүүл мэндийг хамгаалах үндсэн хуулиа зөрчсөн байгаа юм. Журам уг нь хуулиа дагаад, түүнийгээ хэрэгжүүлэхийн тулд л гардаг байх. Гэтэл тэрнээсээ давчихсан журам гарчихсан. Одоогийн Хууль зүйн яамны сайд Х.Тэмүүжин ЭМЯ-наас гаргасан журмыг бүртгэж авахгүй байгаа нь хүний эрүүл мэндээр  тоглоход хүргэлээ.  Ганц хүний эрүүл мэндээр  тоглоод зогсоогүй эхчүүдийн эрүүл мэнд, сэтгэл санааг тоглоом тохуу болгож байна.  Мөн бидний өлсгөлөн зарлаж байгаа нь ганцхан хүний төлөө биш юм.

-Тэгэхээр ЭМЯ-аас гаргасан журмыг Хууль зүйн яамны сайд Х.Тэмүүжин бүртгэхгүй байгаа нь хүмүүсийг хохироож байгаа гэсэн үг үү?
-Эрүүл мэндийн яамнаас гаргасан журмыг Х.Тэмүүжин бүртгэчих юм бол хийсэн хэргийнхээ ялыг эдэлж байгаа атлаа эрхээ хасуулсан, эрүүл мэндээрээ хохирсон  олон арван аав, ээжийн охид хөвгүүдийн эрхийг хамгаалах юм. Жилд арав гаруй хүн хорих эмнэлэгт нас бардаг. Энэ байдлыг сонссон ч сонсоогүй юм шиг байж болохгүй. Манай улс  Ардчилсан нийгмийг байгуулаад 22 жил болж байна. Үнэхээр л ардчиллаар явъя гэж бодож байгаа  бол байх ёстой энгийн зүйлүүд болох ард түмнээ эрүүл байлгах, ажил хөдөлмөртэй байх эрхийг нь биелүүлэх хэрэгтэй. Монголд шударга юм гэж байхгүй болчихоод байна. 

Х.Тэмүүжин сайдад хэлэхэд чи залуу байна. Чамд хийх ажил олон байна. Тиймээс одооноос ард түмнээ хайрладаг байх хэрэгтэй. Тэгвэл чиний зам дардан байна. Шударга байх хэрэгтэй. Анх  УИХ-ын гишүүн болохдоо би шударга юманд дуртай гэж хэлж  байсан. Тиймээс цаашид чи олон юм үзнэ. Шударга л байх хэрэгтэй. Ахмад хүний хувьд би зөвлөж, гуйж байна Х.Тэмүүжингээс.

-Одоогоор хэдэн ээж өлсгөлөн зарлаад байна?
-Эхлээд таван ээж Орхон аймаг, Баянхонгор аймаг, Сэлэнгэ аймаг,  Улаанбаатараас өлсгөлөн зарлаад байсан. Дараа нь Дархан-Уул аймгийн хоёр эмэгтэй нэмэгдсэн.  Тэгвэл  өнөөдрийн байдлаар ээжүүд нэмэгдсээр 12  болсон байна.

-Та нар бол өнгөрсөн гуравдахь өдрөөс өлсгөлөн зарласан байгаа. Үлдсэн 5 ээжийн хувьд хэзээнээс өлсгөлөнгөө эхлэв?
-Бид нар энэ сарын 9-нд эхэлсэн. Үлдсэн 5 ээж өчигдөр шинээр ирж байна. Тэгэхээр энэ мэтээр  үргэлжлүүлээд байхгүйгээр төр засаг ард түмнээ сонсоосой гэж хүсч байна.

-Эмч нарын зүгээс та нарыг суурь өвчтэй байсан. Тиймээс өлсгөлөн зарлаж болохгүй гэсэн шийдвэрийг гаргасан?
-Монголчууд бид бүгдээрээ нийгмийн бухимдлаас болж эрүүл хүнгүй болсон. Тухайлбал, агаарын бохирдлоос болоод ямар олон эхчүүд төрж чадахгүй байна. Энэ нь нийгмийг цэгцэрч  өгөхгүй байгааг харуулж байна. Агаарын бохирдлыг бууруулая гээд хэдэн тэрбумаар нь аваад л халаасандаа, ходоодондоо хийгээд байхаар яаж утаа арилах юм бэ?.  Зөвхөн наад захын жишээ бол энэ.

-МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр та нарт захиа илгээсэн. Захиандаа ээжүүдийг өлсгөлөнгөө зогсоохыг хүссэн байсан. Та нарын хувьд ямар хариу өгсөн бэ?
-  Өөрийгөө яая гэж байж бид нарт зовоод захиа бичиж байгаад нь бидний сэтгэл их эмзэглэсэн. Захиаг уншаад Н.Энхбаярыг эх хүнээс гарсан хүн мөн юм байна даа гэдэг сэтгэгдэл төрсөн. Гэвч  өлгөлсөн гэдэг  зүгээр л өлсчихье гээд өлсөөд суучихдаг зүйл биш. Миний хувьд өлсгөлөн зарлахынхаа өмнө их олон зүйлийг бодсон.  Ингэж өлсөх маань хэний төлөө, юуны төлөө юм бэ гэж бодсоны эцэст, гэр бүлийнхэнтэйгээ зөвшилцөж байж шийдсэн.  Монгол Улсын иргэн болж төрсний хувьд шударга ёс дэлгэрэхэд өөрийн хувь нэмрээ оруулах ёстой юм байна гэдгийг ойлгосон. Н.Энхбаяр бол гавъяатай хүн. Үүнийг хэн ч үгүйсгэж чадахгүй. Хүний гавъяа, алдаа хоёуланг нь хэлдэг л байх хэрэгтэй. Тиймээс бид буруу зүйлийн төлөө суугаагүй.

-12 ээж өлсгөлөн зарлаж байхад Н.Энхбаярын ээж алга гэсэн яриа хүмүүсийн дунд яригдаад байгаа. Н.Энхбаярын ээж, эсвэл эхнэр О.Цолмон нь  та нартай уулзсан уу?
-Н.Энхбаярын ээж бид нартай утсаар ярьсан. Өндөр настай хүн учир өлсгөлөн зарлаж чадахгүй. Учир нь 60-аас дээш насны хүнийг өлсгөлөн зарлуулдаггүй юм байна. Бид нартай 67 настай эмэгтэй сууж байсан. Гэтэл эмч нар зөвлөж, гуйж байж гаргасан. Харин эхнэр нь Хорих анги дээр байгаа. Н.Энхбаярын даргын бие маш муу байгаа учир хүний хань юм чинь хажууд нь байж, эргэж тойролгүй яахав. Аяга халуун ус аманд ойртуулж өгөхөөс эхлээд тэр хүнд үүрэг хариуцлага их байгаа. Ямартай ч бид өчүүхэн шаардлага тавьсан. Үүнийг биелүүлэхгүй бол бид дараагийн шатанд шилжинэ.

-Дараагийн шатанд шилжинэ гэлээ. Тодруулбал?
-Хуурай өлсгөлөн зарлана.  Үнэхээр аймшигтай зүйл хийлгэмээр байгаа бол бид Хууль зүйн яамны гадаа, эсвэл талбай дээр газар шууд хэвтээд өлсгөлөнгөө зарлаж эхэлнэ.

-Таны хувьд өлсгөлөн зардлана гэхэд ар гэрийнхэн чинь хэр хүлээж авав. Хэдэн хүүхэдтэй вэ?
-Би гурван хүүхэдтэй. Ам бүл тавуулаа. Манай нөхөр их эх оронч сэтгэлгээтэй хүн байдаг. Тиймээс анх тэмцэлд явах үеэс л дэмждэг байсан. Нэг гэрийн хүмүүс нэг бодол сэтгэлгээтэй, хэн хэнийхээ хүсч бодсон зүйлийг дэмжиж байхгүй бол тэнд хагарал гарна шүү дээ. Тийм учраас ханьдаа баярлаж байгаа.

-Хүүхдүүд чинь хэдэн настай вэ?
- Хүүхдүүд 18-27 настай. Бага охин маань аав, ээжтэйгээ хамт байдаг учир бид хоёрын саналыг их дэмждэг. Харин нөгөө хоёр маань бага зэрэг эмзэглэж байгаа. Гэхдээ зөв л зүйлд миний ээж явах учир бид сэтгэлээ бариад байж байя гэсэн.

-Амралтын өдөр МАН-ын дарга  Ө.Энхтүвшин  та нар дээр ирж байсан. Тэгэхээр өөр албан тушаалтан ирсэн үү?
-МАН-ын дарга Ө.Энхтүвшин Н.Энхбаяр даргаас бидэнд захиа ирж байхад ээжтэйгээ хамт телевизээр үзээд сууж байсан юм байна. Тэгээд ээж нь миний хүү өлсгөлөн зарлаж буй эхчүүдтэй очиж уулзаарай гэж захисан учир ирсэн гэж байсан.  МАХН, “Шударга ёс” эвслийнхэн бид нартай ирж уулзсан.  Ер нь эцсийн эцэст аль нам, бүлэглэл байх нь ерөөсөө чухал биш. Монголчууд бид бүгд л зөв зүйл рүү нэг сэтгэлтэй байж Монгол Улсаа хөгжил дэвшилттэй, эрх тэгш болгоно.

-128 цаг гэдэг багагүй хугацаа. Энэ хугацаанд таны биед ямар нэг өөрчлөлт орсон уу?. Эмч нар үзээд юу гэж байна?
-Хүн зүрх сэтгэлээрээ ямар нэг зүйлд зорьсон бол тэр зорилгодоо хүрэхийн тулд чанга байж чаддаг юм байна. Би бол эх хүнээс гарсан махан биетэй хүн. Тиймээс мэдээж  махан бие маань өвдөж, шаналж байна. Гэхдээ байхын аргагүй болж байгаа юм алга. Тэгэхээр олон ээжийн хүүхдүүд, эхнэрүүдийг ийм байдалд удаан байлгахгүй гэж бодож байна.