

- Сүүлийн үед таны уран бүтээлийг борлуулах дуу бичлэгийн дэлгүүрүүдийн зарим нь дампуурч байна. Та энэ талаар юу гэж бодож байна?
-Энэ бол гамшиг. Бид ирээдүйд яг юу болох талаар дэлгэрэнгүй мэдэж чаддаггүй шүү дээ. “Хүсвэл хясна” гэгчээр ямар нэгэн аргаар бүх зүйлс өөрчлөггдөг. Анх дуу хөгжмийн дижитал хэлбэрийн буюу интернэт дэлгүүр болох “Napster” үйл ажиллагаагаа явуулж эхлэхэд уран бүтээлчид эгдүүцэж байсан бол өдий хүртэл бид уран бүтээлээ CD болгох уу эсвэл интернэтээр худалдаалах уу гэдгээ шийдвэрлэж чадаагүй л байна шүү дээ.
- Энэ бүхэн хүмүүсийн хөгжим сонсох гэсэн дур хүсэлтэй холбоотой юм болов уу?
-Миний бодлоор дур хүсэл бол асуудал биш. Дуу хөгжим бүх үеийн түүхэн дэх хэрэглээнийхээ хамгийн дээд цэгтээ хүрсэн гэж би ойлгодог. Харин хөгжим үйлдвэрлэгчдийн бүтээгдэхүүнээ мөнгө болгох арга зам нь хэтэрхий том зах зээлийг хамарч байгаад оршиж байна. Урьд нь бид хөгжмийг барьж, харж, эргүүлж тойруулж үзэж чаддаг байсан бол одоо хөгжим агаарт байж байдаг агаарын химийн нэгэн найрлага мэт болжээ.

-Цаг ямагт хэлдэг ганц үг байгаа юм. Бидний өдөр тутам хэрэглэдэг үгсийг би дууны үгэндээ оруулснаар хүмүүсийн сэтгэхгүйд ойр санагдах болов уу гэж боддог. Нэрт дуучин Раким 1988 онд өгсөн ярилцлагадаа “Би хөмрөх гэдэг хүмүүсийн хэрэглэгддэггүй байсан үгийг өдөр тутмын үг болголоо” гэж дурдсан байдаг. Энэ талаар би яриад байгаа юм шүү дээ. Би алдартай хүмүүсийн ярилцлагыг унших дуртай. Тэдний амбиц харагддаг юм.
-Та урьд нь домогт Nototious B.I.G-тэй хамтарч байсан тань одоо хамтран бүтээгч болоход тань нөлөөлсөн болов уу?
-Мэдээж тодорхой хэмжээгээр нөлөөлсөн. Гэхдээ орчин үеийн хөгжмийн ертөнцөд хамтран ажиллахгүйгээр амжилтад хүрэх нь ховор болсон. Ганцаараа уран бүтээл туурвиж амжилт олох нь арав хорин жилийн өмнө боломжтой байсан бол өнөө үеийн хөгжим сонирхогчид биднээс илүү даяарчлагдсан зүйл хүсдэг болсон нь ил.

-Сонсолгүй яахав. Хөгжим бол хөгжим. Би хип хоп дуучин болохоор бусад хөгжмийн урсгалыг сонсдоггүй, хүлээж авдаггүй гэж бусад шиг худал ярихгүй. Харин ч хип хоп, рок, поп гэж хувааж, ялгаж сонсдог хүмүүсийг би ердөө ойлгодоггүй. Би тэднийг “хөгжмийг арьс өнгөөр ялгаварлан гадуурхагчид” гэж ойлгодог.
-Таныг өдий хэмжээний амжилтад хүргэсэн нууц юу вэ?
-Миний бодлоор айдас маань намайг ийм амжилтад хүрэхэд түлхэц болсон байх. Амжилтад хүрсэн хүмүүсийг илүү том айдас дагаж явдаг. Учир нь тэд амжилтад хүрэхийн тулд хөлс хүчээ дуслуулж байж хүрсэн болохоор тэр бүхнээ өөр хэн нэгэнд алдчих вий гэхээс айж, тэр бүх үнэт зүйлсээ алдахгүйн тулд анх амжилтад хүрэхийн тулд хийж байсан зүйл шигээ чанартай, шинэлэг зүйлс хийх эрэлд гардаг. Тиймээс миний “Blueprint 3” цомог надаас хамгийн их эрч хүч, хичээл чармайлт шаардсан цомог болсон гэж боддог.
-Та Ерөнхийлөгч асан Билл Клинтонтой оройн зоог барисны дараа “Ерөнхийлөгч миний хөгжмийн талаар надтай ярилцаж байгааг бодоход ертөнц өөрчлөгджээ” гэж хэлж байснаа санаж байгаа байх. Барак Обама хүртэл тантай уулзсан байсан. Ингээд АНУ-ын хоёр ерөнхийлөгч таны уран бүтээлийг ойлгож, дэмждэг байх танд ямар санагдаж байна?

-Юм бүхэн хувьсдагийн хэрээр хип хоп урлаг ч гэсэн өөрчлөгдөж байна. Гэхдээ хип хоп урлаг ичгүүр сонжуургүй маркетинг тал руугаа илүү хувьсч байгаа юм болов уу?
-Аливаа зүйлд давуу болон сул тал байдаг. Анх хип хоп урлаг сэтгүүлчдийн олж харж чаддаггүй нийгмийн болж бүтэхгүй байгаа зүйлсийг шүүмжилдэг иргэний дуу хоолой байсан бол одоо амьдралын тансаг хэв маягт уриалан дуудсан тал руу хувьсч байгаа нь тийм ч буруу зүйл биш.
Б.Дэлгэрмаа www.24tsag.mn
Сэтгэгдэл (1)