

СТА, дуучин Д.Баярцэцэгийн хүүхэд нас, анхны уран бүтээл, анхны тоглолт гээд хэзээ ч мартагдашгүй дурсамжаас нь хуваалцсанаа хүргэж байна.
-Таны бага насны дурсамжаар яриагаа эхлэх үү?
-Би Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг суманд төрсөн. Багадаа эрч хүчтэй, ичиж, айхыг мэддэггүй хүүхэд байсан. Хүний чадаж байгаа зүйлийг л чадна гэж боддог байлаа. Спортоор хичээллэж, дуулж, бүжиглэх гээд бүхнийг хийдэг байв.
-Хэдэн наснаасаа дуулж эхлэв?
-Таван настайгаасаа ээжийнхээ байгууллагын концертод дуулдаг байсан. Багаасаа урлагийн хэнээтэй хүүхэд байлаа. Сэлэнгэ аймгийн Хоёрдугаар арван жилийг дүүргэтлээ урлагаас холдоогүй ээ. Нутгийнхаа урлаг соёлын бүх уралдаанд түрүүлж байсан. Гэхдээ том болоод дуучин болно гэж бодоогүй. Ээж, аав маань "чи багадаа дуучин, жүжигчин болно гэж ерөөсөө хэлж байгаагүй. Тэгсэн хэрнээ урлагт их хайртай хүүхэд байсан" гэж ярьдаг юм.
-Хүн бүр багадаа ямар нэгэн хочтой байдаг. Таны хувьд арван жилдээ ямар хочтой байв?
-Их шартай хүүхэд байсан учир "шар муур шартай" гэгчээр хүүхдүүд намайг муур хэмээн хочилдог байсан. Аливаа уралдаанд тааруухан амжилт үзүүлчихвэл шарлахаад уйлчихдаг. Гомдомхой талдаа, томоотой хүүхэд байлаа.
-Та их сургуулиа хаана төгсөв. Оюутан насаа дурсахгүй юу?
-Аравдугаар ангиа төгсөөд Хөдөө аж ахуйн сургуулийн нягтлан бодох бүртгэлийн ангид элсэж байсан. Үүний дараа Соёл урлагийн их сургуулийг 2003 онд төгссөн.
-Хамгийн анхны уран бүтээл чинь хип хоп дуучидтай хамтарч дуулж байсан санагдана?
-Анх “Ice top” хамтлагийн “Энэ миний хайр” дуу байсан. Түүнээс хойш Люмино хамтлагийн “Хүний эрх” дуу, Далайгийн “Энэ дурлал мөн үү” гэх мэт олон хип хоп дууны дахилтуудыг дуулсан. Гэхдээ “Энэ миний хайр” дуунаас өмнө 2000 онд “Өлгийн дууны бүүвэй” гээд дуугаа дуулж байсан. UBS-ын "Child" хүүхдийн нэвтрүүлэг гардаг байхад төгсгөлд нь миний энэхүү дуу явдаг байсан. Эндээс л хүмүүст танигдаж эхэлсэн байх.
-Мөн олон кино, жүжгийн дуу дуулсан?
-Тэр үед би дөнгөж гарч ирж байсан учир надад өөрөө сонголт хийх боломж байгаагүй. Гэхдээ маш азтай нь чадварлаг хөгжмийн зохиолчийн дууг дуулж байсан. “Цавчуур ком”, “Шүрэн бугуйвч”, “Элсний нүүдэл”, “Шөнө дундын бүжиг” гээд Л.Балхжав ахын дуунууд бүгд миний хоолойнд тохирч байсан. Цаашид кино, жүжгийн дууг голлоод дуулъя гэж боддоггүй ч хүмүүсээс санал ирээд тэр нь миний хоолойнд тохирч байвал дуулна.
-Ямар төрөл жанрын дууг дуулах юмсан гэж хүсч, тэмүүлдэг вэ?
-Дуучин болгоны ганц мөрөөдөл бол удаан настай дууны эзэн байхыг хүсдэг. Үеийн үед дуулагдаж байх урт настай дуу. Мөн үг болгон нь үнэ цэнэтэй байлгах бөгөөд дууг ойлгож, мэдэрч дуулах чухал.
-Анхны тоглолтынхоо тухай?
-Миний хамгийн анхны тоглолт 2009 онд болсон. 2006 онд жааз стилийн орос цомгоо Хятадын томоохон студиэр хийлгэж байсан. Орос дуу, монгол дуучин, хятад хөгжимтэй цомгийг гаргасан. Энэ цомгоор би 2008 оны наймдугаар сарын 8-нд бүх Хятадын хоёр жилд нэг удаа болдог наадмаас "Best seller" буюу хамгийн их хувь борлогдсон шагналыг авч байсан. Ингээд 2009 онд нэгэнт энэхүү цомог үр дүнгээ өгч, хүмүүст хүрч, тодорхой хэмжээгээр сайн уран бүтээл болж чадсан учраас энэхүү цомогтоо дахин орос дуу нэмж байгаад “Насталгие” гээд орос тоглолт хийж байсан. Манайд орос дуунд дуртай олон хүн байдаг. Тэр үед билет маань маш хурдан борлогдож дуусч байсан. Анхны бөгөөд амжилттай тоглолт зохион байгуулж байлаа.
-Та дуучин болоогүй байсан бол хэл судлаач болох байсан гэж нэг ярилцлаганд дурдсан байсан. Энэ тухайд?
-Эцэг, эхийнхээ хүсэлтээр эдийн засгийн мэргэжилтэй болохоор нягтлангийн ангид орж байсан гэж дээр ярьсан. Тэр үед би СУИС-д орох байсан юм гэж маш их харамсаж уйлсаар гурван жилийг өнгөрөөсөн. Чин хүслээ дагаад СУИС-д орж байлаа. Хөгжим бол миний амьдралын салшгүй нэг хэсэг гэдгийг яс махандаа шингэтэл ойлгосон. Яг л үүн шиг хүн юунд илүү мэдрэмжтэй, авьяастай байгаагаа хэнээс ч нуух хэрэггүй. Хэлний хувьд хэлний сургалтанд суугаагүй ч өөрөө бие дааж сурдаг. Хэл сурахдаа мэдрэмжтэй, авъяастай санагддаг. Тиймээс магадгүй дуучин болоогүй бол хэлний чиглэлээр явах байсан байх.
-Чөлөөт цагаа хэрхэн өнгөрөөдөг вэ?
-Зав л гарвал ном уншдаг. Мөн гэр бүлдээ цаг зав гаргахыг хичээлгүй яахав.
- Сүүлийн үеийн уран бүтээлийн сониноос хуваалцахгүй юу?
-Оны өмнө төрсөн нутаг болох Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг сумандаа амьд хөгжмийн хамтлаг байгуулсан. Манай сургууль миний үед маш гоё хөгжмийн ангитай байсан. Тэгвэл тэр бүгд байхаа больж урлагаар явах гэсэн тэмүүлэлтэй хүүхдүүд чөлөөт цагаа өнгөрөөх боломжгүй болсныг өөрчилсөн гэх үү дээ. Судалгаа хийж хөгжим тоглох, урлагаар явах сонирхолтой хүүхдүүдэд зориулж сургуульдаа орчин үеийн хөгжимтэй тэнхим байгуулж өглөө. Бүх тоног төхөөрөмжөөр хангасан. Багшгүйгээр ч хүүхдүүд өөрсдөө сурах боломжийг тэнд бүрдүүлсэн. Түүнчлэн, сумынхаа амьжиргааны түвшин доогуур хүүхдүүд хүмүүждэг цэцэрлэгт шинэ сэтгүүлээр байнга бэлэг барьдаг.
-Хамгийн сүүлд ямар уран бүтээл дээр ажиллав?
-“Содон аялгуу”, “Намайг хүлээсэн эх орон бий”, “Хязгаарын цаана” гэх дуунууд гарсан байгаа. Л.Балхжав, Д.Пүрэвдорж, С.Гантөр нарын шилдэг хөгжмийн зохиолчдын дуунуудыг хүргэж байгаа. Тун удахгүй дахин шинэ клипээрээ та бүхэнтэйгээ уулзах болно.
Д.Ундрах /24tsag.mn/
Сэтгэгдэл (4)