
Хэдхэн сарын өмнө Дорноговь аймгийн Улаанбадрах суманд уран олборлосноос болж хоёр толгойтой хурга, эрүүгүй ишиг, сохор ботго, явж чадахгүй төл гарч байгаа талаарх мэдээ олныг сэртхийлгэж байсан. Цаашлаад тус суманд мал үрэгдэх, малчдын эрүүл мэнд доройтох, байгаль орчин бохирдох сүйдэх зэргээр төрөл бүрийн хохирол гарч байсан юм. Малчид энэ бүх хохирлыг нутагт нь үйл ажиллагаа явуулдаг Францын "Арева" группийн охин компани “Кожеговь”-той холбон тайлбарлаж байгаа юм. “Тус компани 10 жил уран олборлосноос болж энэ бүх хохирол гарч, бид айдас хүйдэс дунд амьдарч байна” хэмээн малчид учирлаж байсан билээ.
Ураны хор хөнөөлд автсан малын эздүүд санаа нэгдэн эсэргүүцэж 319 өрхийн гомдлыг цуглуулж төрийн гурван өндөрлөгт өргөх бичиг барьж байсан. Тэнд зөвхөн малчин Норсүрэнгийн өрхөд бус, бусад өрх айл бүрт ураны хайгуултай холбоотой хохирол гарч зарим айлд 30 гаруй мал хорогдсон юм. Тус суманд Д.Норовсүрэнгийн арван үхрээс гадна, 3 багийн иргэдийн нийт 1000 гаруй мал учир битүүлгээр үрэгдсэн. Мөн 2010 оны 12 дугаар сараас 2011 оны тавдугаар сар хүртэлх хугацаанд туршилтын олборлолт явуулснаас хойш 21 айл өрхөд гажигтай төл гарч, мал зүй бусаар хоргодсон байсан юм.
Гэсэн ч Улаанбадрах сумын малчид энэхүү хүнд бэрх байдлыг эс хүлцэн, ураны хайгуулыг цуцлан зогсоож өгөөч гэж удаа дараалан зохих байгууллагуудад хандсан ч шийдвэр бүр "Кожегоби" компанийн талд гарч байсан. Бүр Ерөнхий сайд Н.Алтанхуягийн захирамжаар Дорноговь аймгийн хэд хэдэн суманд 14 мэргэжлийн байгууллагын хамтарсан шалгалт, шинжилгээ хийхэд мөн л ураны нөлөөллөөс болоогүй байна гэсэн хариу гарсан юм. Тиймээс малчид өнгөрсөн зун өөрсдийн хүчээр тус компанийн өрөмдлөг хайгуулыг зогсоосон. Харин Кожегоби компанийхан өнгөрсөн хугацаанд Монголын төртэй хүч хавсран ураны өрөмдлөгийг сэргээж чадсан.
Тэгсэн ч малчид бууж өгөлгүй тэмцлээ үргэлжлүүлэн Улаанбадрах, Зүүнбаян сумдад 15 мотоциклтэй 25 хүн биечлэн үйл ажиллагаа явуулж, өрөмдлөгийг дахин зогсоосон байна. Тэдний энэхүү үйл ажиллагааг зогсоохоор Францын компанийхан болон Монголын төр засгийнхан ээлжит цохилтоо бэлтгэж эхэлсэн талаар нутгийнхан ярьж байна.
Тэмцэл үүгээр зогсохгүй Арева компанийг Монголоос бүрэн гаргахын төлөө тэмцэнэ гэдгээ мэдэгдлээ. Хэрвээ тус компанийн үйл ажиллагааг зогсоогоогүй бол Хонгор сумын түүх дахин давтагдах байсан гэдгийг ч малчид хэлж байгаа юм.
"Кожегоби" компанийн төлөөлөгчид болон аймгийн удирдлагууд, малчдын хооронд уулзалт болсон ч үр дүнд хүрэхгүй байгаа юм.
Т.Энхэлээ
Сэтгэгдэл (1)