
Бэлэн гоймон монголчуудын эрүүл мэндэд аюулын харанга дэлдэж эхэлсэн талаар эмч нар анхааруулж эхэллээ.
Үдийн хоолны оронд ходоодоо хуурч, хэтрүүлж уусан үедээ шар тайлах гэж, ханиад хүрмэгц идвэл амархан эдгэрдэг хэмээн хүртдэг бэлэн гоймон тийм ч сайн хүнс биш гэдгийг уг нь монголчууд мэддэг. Гэхдээ л ялангуяа оюутнууд, залуучууд, дунд сургуулийн сурагчид бэлэн гоймон байнга хэрэглэхээс татгалздаггүй. Тэгвэл бэлэн гоймон тун тааруу хоол гэдэг нь доорх жишээнээс бүр ч илүү батлагдлаа.
Өнөөдрийн байдлаар Эх хүүхдийн эрүүл мэндийн үндэсний төвд бэлэн гоймон идсэнээс болж ходоод нь цоорсон өсвөр насны гурван хүүхэд үхэл амьдралын зааг дээр байна. Тэд өнгөрсөн амралтын өдөр тус эмнэлэгт шокийн байдалтай хүргэгдэж ирсэн аж. Эмчлэгч эмч нь хүүхдүүдээс ямар хоол иддэг, хүнсэндээ юу хэрэглэж буйг асуухад "Өглөө юм идэхгүй байж байгаад өдөр нь ангийнхантайгаа хийжүүлсэн ундаа ууж, бэлэн хоол иддэг" гэж хариулжээ. Мөн ажлын ачааллаас болж эцэг эхчүүд хүүхдээ гаргуунд хаясанаас болж, эрүүл мэнд нь иймэрхүү хүнд байдалд орж байгааг анхааралдаа авах цаг болсныг эмч нар хэлж байна.
Нөгөө талаар өсвөр насны хүүхэд аав ээжийнхээ ид, уу гэснийг хэрэглэхгүй, харин өөрөө жор зохиож эхэлдэг. Тэр жоронд нь бэлэн хоол дээгүүрт байдаг бололтой. Эмч нарын зөвлөж буйгаар ходоод өвдөөд шархалдаг бөгөөд шархалсан ходоод 2-3 жилийн дараа цоордог аж. Ходоодны шарх бол хавдрын урьтал өвчин. Тиймээс ходоод өвдлөө гээд буцалсан ус, ойр зуурын эм ууж аргацааж болохгүй юм байна. Нэн даруй эмнэлэгт хандаж, эмчилгээ хийлгэх шаардлагатай гэнэ.

Бэлэн гоймонг хортой, хорт хавдар үүсгэх бодис агуулсан гээд яриад байдаг хэрнээ хаанаас , ямар үйлдвэрээс оруулж буйг судлахгүй, анхаарахгүй юм. Үүнийг бодлогоор импортыг нь хязгаарлаж болдогүй юм байхдаа гэж өвчтэй хүүхдүүдийн эцэг, эхчүүд хэлж байна.
Р.Хоролмаа гуай шиг хүүхдийнх нь ходоод ямар нэг өвчнөөр өвчилсөн гэх шалтгаанаар хүүхдээ сахиж, аргаа баран уйлж, сэтгэл түгшин, аврал ирсэн харцаар эмнэлэгийн хаалга ширтэн суугаа аав, ээжүүд олон байна.
Өсвөр насны хүүхдүүдийн дунд судалгаа хийгээд үзвэл өдөрт нэг, түүнээс ч олон удаа бэлэн хоол иддэг гэж бүгд хариулсан байна. Тиймээс эцэг эхчүүд бид хүүхдүүддээ эрүүл мэндэд тустай хоолны талаар багаас нь ойлгуулж, хэрэгжүүлж сургавал хүүхэд буруу хортой зүйл рүү зүтгэх нь юу л бол. Нэг жилийн өмнө БНСУ-ын томоохон хүнс үйлдвэрлэгчийн нэг болох “Нунгшим” компанийн бэлэн гоймонгуудаас хүний эрүүл мэндэд нөлөөлөхүйц хортой бодис илэрснийг Өмнөд Солонгос дахь монголчуудын сайтад мэдээлсэн байсан. Тэр сургаар тухайн үед манайд “Нунгшим” компанийн бэлэн гоймонг заруулахгүй гэж байсан ч одоо төрөл бүрээр дэлгүүрийн лангуун дээр өрөөстэй байна.

• Бэлэн гоймон нь жирэмсэн ба 5 хүртэлх настай хүүхдүүдийн хувьд хамгийн хортой хүнсний бүтээгдэхүүнд тооцогддог бөгөөд эхчүүдэд ургийн өсөлт хөгжилтөд сөргөөр нөлөөлж үр зулбах эрсдэл дагуулдаг бол багачуудын бие дэх хэрэгцээт амин дэм, уургийг шимэгдүүлж улмаар энэ нь бяцхан үрсийг тань тэжээлийн архаг дутагдалд хүргэдэг байна.
• “The Consumer Education & Research Society”-гаас явуулсан судалгаагаар хүмүүсийн хамгийн түгээмэл хэрэглэдэг 15 нэр төрлийн бэлэн гоймонд судалгаа хийж үзжээ. Амин дэм ба төмрийн агууламж өндөртэй гэгдэж багагүй сурталчлагдаад байсан эдгээр бэлэн гоймонгийн найрлагад санаанд оромгүй орц илэрснээс гадна өөх тосноос илүү биед хэрэгцээтэй зүйлс үгүй байжээ. Тиймээс бэлэн гоймонг хэрэглэхээс эрс татгалзах эсвэл хэрэглээгээ багасгахыг зөвлөжээ.
• Хэдийгээр дэлхий дээр чанартай ба чанаргүй олон төрлийн бэлэн гоймон хүн төрөлхтний өдөр тутмын хэрэглээ болоод байгаа боловч шинжлэх ухааны үүднээс гаргасан мэдээллээр эдгээр бэлэн гоймонд та бидний бие организмд ашигтай ямар ч эрдэс минерал агуулагддаггүй бөгөөд энэ нь хүн төрөлхтний хүнсний хэрэглээний хамгийн чанаргүй бүтээгдэхүүнд тооцогдож байна.
• Та бидний хүнсэндээ хэрэглэдэг бэлэн гоймонд “Monosodium Glutamate” хэмээх найрлага агуулагддаг ба энэ нь бэлэн гоймонгийн амтыг сайжруулахад ашиглагддаг химийн бодис юм. Дэлхий дээр энэ төрлийн бодисноос харшилдаг хүмүүс цөөнгүй бөгөөд энэхүү бодисонд харшилдаг эсэхээ мэдэхийн тулд бэлэн гоймон идсэний дараа толгой өвдөх, нүүр халуу дүүгэх, янгинах зэрэг шинж тэмдэг хурцаар илэрч байгаа эсэхийг ажиглах хэрэгтэй байдаг ажээ.
• Бэлэн гоймонг байнга идэх нь хоол боловсруулах эрхтэн тогтолцоо болон бодисын солилцоо явагдахад асар их сөрөг нөлөөтэй юм. Тогтмол идэх нь ходоод гэдэсний гүрвэлзэх хөдөлгөөнийг сааруулж, ходоод гэдсийг хөөлгөж энэ нь хоол боловсруулах замын эрсдэлтэй эмгэгүүдийг дагуулдаг.
• Түүнчлэн таргалалтын үндэс болж өгдөг бөгөөд содын хэт агууламж нь бөөрөнд нөлөөлж улмаар шээс гадагшлахгүйд хүрснээр жингийн илүүдэлд орж эхэлдэг байна. Мөн шээс ялгаруулах явц удаашрах нь биеэс хорт бодисоо гадагшлуулах боломжгүйд хүргэж энэ нь та бидний бие махбодыг аажим хордуулж эхэлдэг ажээ.
• Бэлэн гоймонгийн гол найрлагад “Propylene Glycol” гэх химийн нэгдэл агуулагддаг ба энэ нь хөлдөлтийн эсрэг бодис юм. Зориулалт нь гоймонг чийгшүүлэхгүй, хэт хуурайшихаас сэргийлж хэвийн орчинд байх нөхцлийг бүрдүүлж байдаг. Гэвч энэ нь та бидний дархлалын тогтолцоонд сөргөөр нөлөөлдөг гэдгийг та бид тэр бүр мэддэггүй. Дархлалын тогтолцоонд нөлөөлөөд зогсохгүй зүрх ба элэг, бөөрийг өвчлүүлдэг нь нэгэнт тогтоогджээ.
Т.Энхэлээ
Сэтгэгдэл (19)