Өнөөдөр Монгол улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж зарлиг гарган УДЭТ-ын ерөнхий найруулагч Н. Наранбаатар, залуу инженер Н.Нацагням нарт Төрийн дээд шагнал болох Төрийн соёрхолт олголоо. Энэ үеэр Ерөнхийлөгч "Төрийн соёрхолт шагналыг залуу хүмүүс авч байгаад баяртай байна. Та бүхний хийсэн бүтээсэн болон цаашид хийж бүтээх ажилд чинь энэ шагналаар урам өгч байна. Төрийн соёрхолтыг хийсэнд нь өгдөг. Тиймээс хийсэн бүтээсэн зүйлтэй залуустаа амжилт хүсье" гэлээ. Найруулагч Н.Наранбаатарын хувьд дэлхийн алдарт сонгодог "Гамлет", "Тэнгэрийн хүү”, “Тамгагүй төр”, "Парисын дарь эхийн сүм" зэрэг жүжгүүдийг найруулснаас гадна “Хар санаа, хайр сэтгэл” жүжгийн Фердинанд, “Саран хөхөө”-гийн номч түшмэл Дарма, “Атга нөж”-ийн Жамуха, “Харц хатан”-ы Ёндон зэрэг дүрүүдийг бүтээсэн юм. Ийнхүү тэрбээр урлагийн салбарын хамгийн отгон Төрийн соёрхолт уран бүтээлч боллоо.
Инженер Н.Нацагнямын хувьд эрчим хүчний инженер мэргэжилтэй бөгөөд “Синхрон генераторын реактив чадлын автомат тохируулга болох NaNyam-AX12 болон түүний виртаул лаборатори” бүтээлээрээ уг шагналыг авлаа. Уг бүтээлийг бүх станц, дэд станцуудад суурилуулж, реактив чадлын асуудлаа шийдсэнээр эрчим хүчний систем ОХУ-аас салж бие дааж найдвартай тогтвортой ажиллах боломж нээгдэнэ, эрчим хүчний систем янз бүрийн доргилт аваарын үед найдвартай ажиллаж, олон тэрбум төгрөгийн хэмнэлт хийх боломжтой болох юм. Энэ бүтээл нь БНХАУ-ын ижил төрлийн бүтээлээс 10 дахин хямд. Учир нь өндөр үнэтэй импортын техник, програм хангамж ашиглаагүй, зөвхөн өөрөө зохион бүтээжээ. Техник хангамж дээр өөрийн програм хангамжийг хослуулж 600 сая төгрөгийн импортыг орлуулсан бүтээл хийсэн байна. Зөвхөн эрчим хүч бус бусад инженерийн салбаруудад өргөнөөр хэрэглэгдэх боломжтой. Н.Нацагнямын бүтээл нь олон тэрбум долларын инновацийн импортыг дотооддоо хямд өртгөөр зохион бүтээх боломжийг бататгасны дээр Монголын өнөөгийн зарим зардал ихтэй импортын эдийн засгийн тогтолцоог өөрчилж, үйлдвэрлэгч экспортлогч эдийн засгийн тогтолцоо бий болоход түлхэц үзүүлнэ хэмээн дүгнэж байгаа ажээ.Энэ үеэр УДЭТ-ын Ерөнхий найруулагч Н.Наранбаатар "Төр засаг, үзэгчид, аав ээж, гэр бүл, театрын хамт олон, найз нөхөд, хамаатан садан, ачит багш Н.Ганхуягт, Уртнасан, Даваахүү нартаа баярласан талархсан илэрхийлмээр байна. Энэ шагналыг авсандаа үгээр илэрхийлэхийн аргагүй баяртай байна. Энэ шагналыг авах үед нэгэн зүйл бодогдож байлаа. Саяхан Ерөнхийлөгч маань "Том төрөөс ухаалаг төр рүү" чуулганыг хуралдуулсан. Үүнтэй адил манай театрын бүтээсэн "Тэнгэрийн хүү" жүжиг нь 2000 жилийн тэртээх Модунь Шанью хааны үеийн төрт ёс харуулдаг. Тэр үед хамгийн анхны ухаалаг төр өөрийнхөө цаг хугацаанд оршин байсан байна. Хүннүчүүд монголчуудын өвөг эцэг юм. Анхны төр монголчуудынх юм гэдгийг бид энэ жүжгээрээ батлан харуулахыг хичээсэн. Төр, засгийн том шагналыг авсан учраас хариуцлага оногдож байна. Цаашдаа олон сайн уран бүтээлээрээ үзэгчдэдээ бэлэг барих болно" гэлээ.
Харин Н.Нацагням "Үнэхээр их баярлаж байна. Яагаад гэвэл би өнөөдрийг хүртэл ямар нэгэн медаль авч үзээгүй. Гэтэл амьдралдаа анх удаа авч буй одон медаль шагнал минь Төрийн соёрхолт байлаа. Ер нь IT-гийн салбарт материаллаг өртөг гэж байдаггүй. Материаллын зардал гэж байхгүй мөртлөө хэдэн тэрбумаар ашиг олдог салбар. Барууны орныхон IT хөгжсөн орнууд баян байдгийн учир нь бол энэ ухаалаг бизнесийн салбар. Миний мөрөөдөл бол энэхүү оюуны гайхамшигийг сураад ухаалаг бизнесийг хөгжүүлэхээр 10 жилийн өмнөөс мөрөөдсөн. Англи улсад есөн жил ажиллахдаа 100 жил хөгжсөн энэхүү бизнесийг толгойдоо хийхээр шамдсан. хэдийгээр дотор нь ажиллаж байсан ч гэсэн тухайн бүтээлийг хийсэн хэн нэгнээр заалгахгүй л бол шууд сурна гэж байдаггүй онцлогтой. Миний хийсэн бүтээлийг гэсэн бусад нь сурахад эзэмшихэд хэцүү. Энэ бүхнийг сурахын тулд маш их хөдөлмөрлөсөн , ядарсан, эрүүл мэнд гээд олон зүйлээ гаргуунд гаргасан зүтгэл минь юм шүү. Мэдээж ганц хүний хөдөлмөр биш. Дан ганц миний бүтээлийг түшиглээд маш олон судалгаа, технологийн гээд олон ажил хийгддэг. 40 гаруй хүнийг цалингүй ажиллуулсан. Энэ бүхний үр дүнд нийслэлийн болон орон нутгийн эрчим хүч, дамжуулах станц, ТЭЦ-2, ТЭЦ-3, ТЭЦ-4 гээд удирдлагаас авахуулаад бүх ажилтан надад тусалсан. Монголын анхны цахим генератор гэдгээрээ бүгд надад сайн дураараа чин сэтгэлээсээ туслаж гар нийлэн цалин хөлсгүй ажиллаж өгсөн. Харин ч өндөр үнэтэй хүчтэй тоног төхөөрөмжөөрөө хангаж байсан. Дөрвөн жилийн хугацаан дахь 40 гаруй хүний үнэтэй бүтээл юм шүү" гэсэн юм.
Т.Энхэлээ



















































Сэтгэгдэл (4)