
Цагдаагийн экс дарга нарын шүүх хурал өчигдөр болж, тэднийг цагдан хорих арга хэмжээ авсан билээ. Гэвч тэдний биеийн байдал муудан, хоёрдугаар эмнэлэгт хүргэгдсэн. Шүүх хурлын шийдвэрийн талаар шүүгдэгч ЦЕГ-ын даргын үүрэг гүйцэтгэгч асан, хошууч генерал Ч.Амарболд, НЦГ-ын дарга асан, хурандаа Д.Зоригт, Эргүүл хамгаалалтын газрын дарга асан, хурандаа Ш.Батсүх, Нийслэлийн хэв журмын хэлтсийн дарга, хурандаа Г.Ганбаатар нартай ярилцлаа.

-Та бүхнийг цагдан хорих шийдвэр гаргалаа?
-Харин тэглээ. Шүүгчээс татгалзсан байхад шүүгч ийм хууль бус шийдвэр гаргалаа. Мөн Г.Ганбаатар хурандаагийн өмгөөлөгч гадаадад томилолттой учраас шүүх хурал хойшлуулах хүсэлтийг тавьсан. Гэтэл боломжгүй гэсэн хариу өгсөн. Тиймээс шүүх хурлыг цааш үргэлжлүүлэхээр нэмэлт өмгөөлөгч авах хүсэлт тавихад хүлээж авалгүй түүний хэргийг тусгаарлачихсан. Энэ нь үйлдэл хуульзүйн ямар ч үндэслэлгүй.-Яг ямар шалтгаанаар цагдан хорих шийдвэр гаргаж байгаа юм бол?
-Биднийг дөрвөн жилийн турш шалгасан. Тэгэхдээ 2009 онд энэ хэргийг Өршөөл үзүүлэх тухай хуулиар өршөөн хэрэгсэхгүй болгосон байдаг. Гэтэл хохирогчдын ар гэрийнхэн хүсэлт гаргаж, УЕПГ-аас дахин сэргээж шалгасан юм. Хуулиндаа бол өршөөлд хамруулсан хэргийг сэргээн шалгах хууль зүйн үндэслэл байдаггүй юм байна. Гэтэл бүр хууль зүйн үндэслэлгүйгээр цэргийн гэмт хэрэг болгож шалгаж эхэлсэн. Гэвч бид хуулийн ажиллагаанд саад учруулаад яая гэхэв, хэргийн үнэн олдох байх хэмээн найдаж, өнөөдрийг хүртэл хүндэтгэлтэйгээр хандаж ирсэн. Гэтэл хэргийн үнэнийг тогтооход биднийг саад учруулж болзошгүй гэдэг шинэ үндэслэлийг гаргаж, цагдан хорих шийдвэр гаргасан. Монгол Улсад хууль хэрэгжихээ больжээ гэдгийг Сүхбаатар дүүргийн шүүхээс харж байна.
-Тэгээд та бүхэн ямар арга хэмжээ авахаар болов?
-Шүүхийн гаргасан шийдвэрийг шүүгдэгч нарын өмгөөлөгч бүр улсын яллагч хүртэл эсэргүүцэн, дөрвүүлэнгийнх нь хэргийг хамт шийдэх ёстой гэсэн хүсэлт тавьсан. Гэтэл шүүх бүрэлдэхүүн хүсэлтийг хүлээж аваагүй. Ер нь хэргийг тусгаарласан, өмгөөлөгчийг торгосон, цагдан хорих шийдвэр гаргасан гээд бүх зүйл хууль бус явагдсан учраас бид дээд шүүхэд гомдол гаргасан байгаа.
-Таныг албан үүргээ гүйцэтгэснийхээ төлөө шүүгдэж байна гэх хүн байгаа ч буудах тушаал өгсөн юм чинь шүүгдэх ёстой гэх хүн ч олон байна?
-Буудах тушаал өгөөгүй гэдгээ олон ч удаа хэлж байна даа. Миний зүгээс байлдааны сум тавьж, өгч болохгүй шүү гэдэг үүргийг удаа дараа өгч байсан. Манай цагдаагийн алба хаагчид ч миний үүргийг дагасан гэдгээ баталдаг.
-Онц байдал зарлахад дотоодын цэрэг оролцсон юм уу?
-Ерөнхийлөгчийн гаргасан үймээнийг тараах ажиллагаанд манай дотоодын цэрэг оролцоогүй шүү дээ. Тэгэхээр энэ хэрэг анхнаасаа гэмт хэргийн бүрэлдэхүүнгүй гэж хэлж болно.
-Тэгэхээр та хэрэг тулгаад байна гэж хэлэх гэж байна уу?
-Тийм. Өнөөдөр бидэнд хилсээр хэрэг тулгаж, яллахаар улайраад байгаад гомдож байна. Бид чинь Монголын төрд насаараа ажилласан шүү дээ. Хэн нэгэн хүний хийсэн хэргийн төлөө цагдаа үймээнийг тараах зорилгоор оролцсон нь биднийг буруутан болгоход хүргэлээ.

-Та бүхнийг цагдан хорих шийдвэр гаргалаа. Ямар арга хэмжээ авах гэж байна?
-Хуулиа биелүүлэхгүй байгаа шүүгчтэй хууль яриад нэмэр алга. Уг нь бид хуулийн дагуу дүүргийн шүүхийн Ерөнхий шүүгчид хандах ёстой. Манай өмгөөлөгч нар хандсан гэдгээ мэдэгдсэн.
-Хуулиа биелүүлэхгүй байгаа шүүгч гэдгээ тайлбарлавал?
-Хохирогчдын өмгөөлөгч “Шүүгчээ, таны шийдвэр хууль бус байна. Тийм учраас таниар энэ хэргийг шүүлгэхгүй” гэдгээ хэлсэн. Гэтэл “Тэг тэг. Гэхдээ эдгээр хүнийг хорино” гэж хэлээд гарсан. Мөн “Би юу ч сонсохгүй” гээд байгаа нь илт захиалгатай мэт санагдаж байна.
-Тэгэхээр та энэ бүхний цаана хэн байгаа гэж бодож байна?
-Яах аргагүй улс төрийн зорилго цаана нь бий. Долдугаар сарын 1-ний үймээн юунаас болж гарсаныг санах хэрэгтэй шүү дээ. Ер нь сонгуулийн үеэр төрд гарч, биднийг удирдах гэсэн улстөрчид заавал нэг зодоон хийдэг, эсвэл нэг юм эвдэн сүйтгэдэг. Тухайлбал, 2004 оны сонгуулийн үеэр би Орост сурч байсан. Энэ үед Үндэсний телевизийг эзэлж авлаа л гэсэн. 2005, 2006 он гэхэд бас л баахан поошиг нүдэж, лооль шидсэн улсууд байсан. Ер нь аливаа юмны эхлэлийг ярих ёстой. Жишээ нь, гал гарлаа гэхэд тэр галыг хэн тавив, ямар хохирол учруулав гэж ярьдаг. Үүнийг ямар ч эрүүл ухаантай хүн ойлгох байх гэж бодож байна. Гэтэл өнөөдөр галыг хэн унтраав гэдгийг яриад байна. Тэгвэл гал тавьсан эзнийг нь яах гээ вэ. Бүдүүлгээр хэлэхэд эхгүй ямар нэгэн төл гарчихсантай л адил юм болж байна. Надад ямар ч найдвар алга байна. Ямар ч хууль ярьж болохгүй цаг юм байна гэж ойлгож байна. Ийм муухай шударга бус юмны эсрэг би эцсээ хүртэл тэмцэнэ.
-Та бүхнийг шүүхээс шүүхийн танхимд дуудсан талаар?
-Биднийг дөрвөн жилийн турш шалгалаа. Шалгасны эцэст өнөөдөр бид хууль бус ажиллагааны хохирогч болоод байна. Уг нь Эрүүгийн хуулинд шүүн таслах ажиллагааны эсрэг гэмт хэрэг гэж байдаг. Тэр нь хүнийг үндэслэлгүйгээр яллагдагчаар татах, хэрэгт холбогдуулж шалгахыг хэлдэг. Гэвч Монгол улсын прокурор, шүүгчид хуулийг зөрчиж байна. Хэрвээ хуулиа хэрэгжүүлэхгүй бол Монгол улсыг хуульгүй болгочихъё л доо.

-Та бүхнийг цагдан хорих шийдвэр гаргалаа?
-Тогтоогоогүй хэргийн төлөө биднийг шүүхийн танхимд дуудаж, цагдан хорих шийдвэр гаргасанд гомдож байна. Бид тэр жагсаал, цуглааныг зохион байгуулаагүй. Үймээн юунаас үүдэлтэйг санах хэрэгтэй. Бид жагсаал, цуглааныг нь л тараасан шүү дээ.
-Буудах тушаал өгсөн талаар?
-Монголын цагдаад хүн буудах тушаал өгдөг дарга байхгүй. Миний цагдаа нар хүн буудаж алаагүй. Үүнийг өнөөдөр хэн ч тогтоогоогүй. Шалгаад тогтоогоод өг гэж би мөрдөн байцаагчид удаа дараа хэлсэн. Бид үймээний үеэр долоон машинтай цувраад орсон. Бүгдийг нь удирдаж ажиллах боломж тэр үед байгаагүй. Бүгд каск өмсчихсөн цувраад ороход өөдөөс чулуу нүүлгээд станцаа сонсох ч боломж байгаагүй. Ямар ч удирдах боломж байхгүй нөхцөлд манай машинууд нэг нэгээрээ салаад явсан. Шөнийн 01.00 цагт онц байдал зарласны дараа биднийг ор гээд оруулсан. 03.00 цагийн үед бүслэлтийг хаасан. Манай 69 цагдаа орсон. Тэр хавийн бүх байшин барилга, улсын байгууллагууд шатаад дууссан байсан. Амь насаараа дэнчин тавьж үүнийг зогсоож чадсан цагдаа нараараа харин ч би бахархдаг. Хоёр цагдаа нас барсан. Яагаад өнөөдөр энэ хүний амь насыг ярихгүй байгаа юм бэ. Цагдаа нар тийшээ сайн дураараа очоогүй. Ерөнхийлөгчийн зарлигийн дагуу л очсон шүү дээ. Намын байр шатаад дуусч байхад 50-60 дээрэмчин тэндээс гарч ирсэн. Онцгой байдлынхан тэр хүмүүсийн амийг аварсан шүү дээ. Гэтэл яагаад энэ олон хүний амь аварсан хүмүүсийг шагнах нь бүү хэл дурсах ч үгүй байгаа юм.
-Мөрдөн байцаалтаар цагдаа хүн буудсаныг тогтоосон гэдэг?
-Мөрдөн байцаах албанаас “цагдаа нар хүн буудсан, тогтоогдсон” гэж ярьдаг. Гэвч яг тогтоогоогүй.

-Таны хэргийг тусгаарласан. Чухам ямар учраас тэр вэ?
-Шүүхээс хууль бус шийдвэр гаргалаа. Миний өмгөөлөгч Д.Оросоо БНСА-д ажлаар явж байгаа. Тиймээс би шүүх хурлыг хойшлуулах хүсэлт тавьсан. Гэтэл шүүх бүрэлдэхүүн хурлыг хойшлуулах боломжгүй гэдэг хариу хэлсэн. Уг нь хуулиндаа өмгөөлөгч шүүх хуралдаанд ирэх боломжгүй бол хурлыг хойшлуулж болно гэсэн заалт бий. Мөн би өмгөөлөгч нэмж авах хүсэлт гаргасан. Гэтэл боломжгүй гээд миний хэргийг тусгаарлачихсан. Бидний хэргийг хамтад нь шүүх ёстой. Тэгэхээр шүүхийн байгууллага хууль бус шийдвэр гаргаж, бидний эсрэг ажиллаад байна. Мөн шүүхийн байгууллага улс төрийн дарамтад орчихов уу гэж хардаж байна.
-Цагдаа хүн буудсан эсэх талаар тайлбар өгөөч?
-Цагдаа буудсан гэдгийг тогтоогоогүй шүү дээ. Цагдаа үймээнийг тараасан болохоос биш, хүн буудаагүй.
Б.Чимэг