ДБЭТ-ын залуу бүжигчин Ариунболдын Билгүдэтэй ярилцлаа. 18 настай
энэ залууд дэлхийн хэмжээний “монгол мөрөөдөл” бий. Хүсэл зорилго дүүрэн
тэрбээр “Сонгосон мэргэжилдээ хайртай болохоор бэлтгэлийн үед яг
үнэнийг хэлэхэд цаг хэд болж байгаа бол гэж бодохоо ч больчихдог юм”
гэсэн түүний яриагаар бидний ярилцлага өрнөлөө. ДБЭТ-ын залуу бүжигчин Ариунболдын Билгүдэтэй ярилцлаа. 18 настай энэ залууд дэлхийн хэмжээний “монгол мөрөөдөл” бий. Хүсэл зорилго дүүрэн тэрбээр “Сонгосон мэргэжилдээ хайртай болохоор бэлтгэлийн үед яг үнэнийг хэлэхэд цаг хэд болж байгаа бол гэж бодохоо ч больчихдог юм” гэсэн түүний яриагаар бидний ярилцлага өрнөлөө.
-Саналыг минь хүлээн авч ярилцахаар болсонд тань баярлалаа. Тоглолтын өмнөхөн бэлтгэлтэй үед ихэвчлэн их орой тардаг юмаа даа. Ямар тоглолтын бэлтгэлтэй байв?
- Сайн байна уу? Удахгүй хөгжмийн зохиолч З.Хангалын “Эрдэнэсийн охид” бүжгэн жүжиг тавигдана. Энэ бүжгэн жүжигт уран бүтээлчид цөм бэлтгэж байгаа. Нэг мэдэхэд л цаг орой болсон байх юм. Сонгосон мэргэжилдээ хайртай болохоор бэлтгэлийн үед яг үнэнийг хэлэхэд цаг хэд болж байгаа бол гэж бодохоо ч больчихдог юм.
-Анх яаж сонгодог урлагт хөл тавьж, яагаад заавал балетийг сонгох болсон бэ?
- Энэ их сонин ш дээ. Би Нийслэлийн 45-р сургуульд суралцдаг байсан юм. Үнэндээ бол би хичээлдээ тийм мундаг сурлагатай байгаагүй. Тэгээд ер нь нэг л болохгүй байгаагаа мэддэг байсан. Ээж маань ч үүнийг гадарласан. Надад ямар нэгэн хүсч тэмүүлэх зорилго байдаггүй байлаа. Тэгсэн нэг удаа телевизээр зар явдаг юм байна. Хөгжим бүжгийн коллежийн Сонгодог бүжгийн ангид элсэлт авч байна гэсэн зар. Би бүжиглэх их дуртай. Хааяа МҮОНТ-ээр Хунт нуур гарахыг үзээд л суучихдаг байсан. Тэр хөгжмийн хэмнэл, бүжигчдийн хөдөлгөөн, илэрхийлэл гээд л дотор нь бүр автчихдаг байсан. Тэгээд л тэр зарыг хараад шууд л ээждээ хэлж анх очиж бүртгүүлж байсан. Тэр үед би 6-аар ангид сурдаг байсан юм.
-Бүжгийн, тэр дундаа сонгодог бүжгийн ангид элсэн ороход бүр бага наснаас нь элсүүлдэг санагдах юм?
- Тийм тийм. Тэр үед намайг ийм хөгшин сурагч уу? Гээд л багш нар гайхаж байсан. Гэхдээ би шалгалтаа өгөөд тэнцсэн юм. Урьд нь би Спорт цогцолборт чөлөөт гимнастикаар хичээллэдэг байсан юм. Тийм болохоор ерөнхийдөө гайгүй байсан. Тийм ч хол хөндий байгаагүй. Гэхдээ нэг хэсэг гимнастикаар хичээллэхээ больсноос хойш бие хөшөөд анх сунгалтын дасгал хийж хэдэн цагаар бэлтгэл хийдэг байхад шантрах үе байсан ч өөрийгөө тайзан дээр бүжиглэж байгаагаар төсөөлөх бүрт улам зоригждог байсан.
-Анх хэзээ тайзан дээр гарч байв? Одоо ДБЭТ-ын бүжигчин гэж явдаг гэсэн байхаа.
- Анх 2009 онд Жизель бүжгэн жүжгээр тайзан дээр гарч байсан. Олны хэсэгт орж байсан ч гэсэн тэр том тайзан дээр гарна гэхээс зүрх оволзоод,маш их сандарч байсан. Тайзан дээр гарахад яг л газраас хөндийрөөд хаа нэг сайхан газар очсон юм шиг л санагдаж билээ. 2010 оны 10 дугаар сард би ДБЭТ-тай албан ёсоор гэрээ байгуулж бүжигчин нь болсон. Миний багш болох МУСТА Х.Мөнгөхөлөг намайг анх дуурь руу хөтлөөд явж билээ. Тэр үед ДБЭТ-ын бүжигчин болно гэж төсөөлөө ч үгүй байсан. Багш маань намайг анх шалгаж байсан. Бас одоогийн энэ сонгодог урлагийн хүндтэй тайз руу хөтөлж авчирсан юм.
-Хүн бүр сайхан зүйлд дурлахаараа түүнээсээ хамгийн, хамгийн гэх тэр мэдрэмжийг олж авдаг гэж боддог. Чи бүжиглэж байхдаа юуг мэдэрдэг вэ?
- Та Билли Элиот гээд киног үзэж байсан уу?
-Тиймээ. Үзэж байсан.
- Тэр кинон дээр гардаг шиг бүхий л зүйл бүжгийн хөдөлгөөн,хөгжмийн хэмнэл мэт харагддаг. Хөл доор хий агаар хөвсөлзөж байгаа юм шиг л бүжиглээд л яваад баймаар санагддаг. Яг л нисч байгаа мэт сэтгэгдэл төрдөг. Хамгийн гүн,хамгийн сайхан мэдрэмжийг би сонгодог бүжгээс л мэдэрдэг.
-Мэдээж үлгэр дурайлал авдаг, хүндэлдэг бүжигчид байдаг биз дээ?
- Байлгүй яахав. Миний урд гишгэж яваа.Надаас илүү туршлагатай бүжигчдээ бүгдийг нь хүндэлдэг. Мэдээж үлгэр дуурайллын хувьд Х.Мөнгөнхөлөг багшаасаа, МУГЖ Д.Алтанхуяг, Г.Цолмон гээд л олон олон чадварлаг уран бүтээлчдийг харж тэднээс үлгэр дуурайлал авдаг.Мөн Оросын алдарт балетчин Иван Василев, Михайл Брошников гээд л зэрэг мундаг бүжигчдийн тоглолтуудыг харж олон зүйл сурч авдаг. Залуу болохоор суралцах зүйл их байдаг. Тиймээс боломж л гарвал суралцаж, мэдэж авахыг л хичээдэг.
-Оны өмнөхөн 18 нас хүрсэн гэж байсан. Чөлөөт цагаа хэрхэн өнгөрүүлдэг вэ?
- Би мэдээж залуу хүн. Бусад үеийнхэнтэйгээ адил л өнгөрүүлдэг. Интернэтээс хэрэгтэй мэдээллүүдээ олж авах, хааяа бас тоглох, найзуудтайгаа кино үзэх гээд л. Гэхдээ боломж гарвал интернэт дэх бүжгэн жүжгүүдийг үзээд суучихдаг. Гэхдээ бэлтгэл ихтэй байдаг болохоор ер нь бол зав их ховорхон гардаг. Ядардаг ч гэсэн би хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө л хөлсөө урсгаж байгаа гэж бодохоор сайхан байдаг. Сонгодог урлаг гэдэг өөрөө хүнд хамгийн том хүмүүжил өгдөг гэж би боддог.
-Урлагийн хүн гээд ярихаар заавал нэг асуултыг асуудаг. Би ч бас асуух гэж байна. Танай гэрт урлагийн хүн байдаг уу?
- Яг сонгодог урлагийн хүн бол байхгүй. Эгч маань надтай нэг сургуульд уртын дууны ангид суралцдаг. Ээж минь харин киноны дуу оруулагч жүжигчин хүн бий. Одоо Монгол телевизийн кино албаны дуу оруулагч. Тэгэхээр манай гэрт урлагийн хүн байхгүй гэж хэлэх боломжгүй байгаа биз. Эмээ минь их сайхан дуулдаг хүн байсан. Өвөө минь харин их сайхан зурдаг хүн байсан гэдэг. Цаанаасаа л урлагийн хүн болох хувьтай байсан юм байлгүй гэж боддог доо.
-Орчин үеийн бүжгийн төрлүүдээс сонирхдог л биз дээ?
- Сонирхдог. Надад модерн бүжиг таалагддаг. Сэтгэмж, илэрхийлэл гээд л. Мэдээж монгол ардын бүжиг маань ч гэсэн гайхалтай. Миний бодлоор бол сонгодог бүжиг бол бүжгийн хаан гэж боддог. Нэг ёсондоо дотоод,гадаад гоо сайхны цогц илэрхийлэл гэж боддог. Бүжиг гэдэг дотроо олон янз ч нэг л үндэстэй. Тиймээс бүхий л төрлийг нь сонирхдог, туршдаг байх нь бүжигчин хүний л зан байх даа.
-Хүсэл мөрөөдлөө үгээрээ зураглаач гэвэл?
- Миний хамгийн ойрын хүсэл мөрөөдөл бол Дон Кихот бүжгэн жүжгийн ядуу үсчин Базилийн дүрд тоглохыг хүсдэг. Тэр нэг тийм ихэмсэг хирнээ,энгийн, хайр дурлалдаа шатсан тийм залуугийн дүр. Харин ирээдүйд Монголын нэрийг дэлхийд цуурайтуулсан чадварлаг бүжигчдийн залгамж халаа болохыг хүсдэг. Монгол хүн сонгодог бүжгээр яагаад дэлхийд нэгт бичигдэж болохгүй гэж. Тэгээд “энэ бол монгол хүн,монгол балетчин” гэж хэлүүлэхийг хүсдэг. Би сонгодог урлагийг сонгосондоо одоо болтол баярладаг. Яагаад гэвэл надад хүсэл мөрөөдөл бий болсон.
-Мэдээж багагүй хугацааг энэ том орон зайн нэг хэсэг болж өнгөрүүлж байгаагийн хувьд сонгодог урлагт юу хэрэгтэй гэж боддог вэ?
- Хүмүүс сонгодог урлагийг мэдэрдэг,хайрладаг байгаасай гэж хүсдэг. Ялангуяа залуу хүмүүс. Миний үеийн олон залуус балет,сонгодог урлаг гэж мэддэггүй нь харамсалтай санагддаг. Тиймээс дунд сургуульд байхаас нь л урлагийн, тэр дундаа сонгодог урлагийн тухай мэдлэг олгодог байх хэрэгтэй л гэж боддог доо.
-Саналыг минь хүлээн авч ярилцахаар болсонд тань баярлалаа. Тоглолтын өмнөхөн бэлтгэлтэй үед ихэвчлэн их орой тардаг юмаа даа. Ямар тоглолтын бэлтгэлтэй байв?- Сайн байна уу? Удахгүй хөгжмийн зохиолч З.Хангалын “Эрдэнэсийн охид” бүжгэн жүжиг тавигдана. Энэ бүжгэн жүжигт уран бүтээлчид цөм бэлтгэж байгаа. Нэг мэдэхэд л цаг орой болсон байх юм. Сонгосон мэргэжилдээ хайртай болохоор бэлтгэлийн үед яг үнэнийг хэлэхэд цаг хэд болж байгаа бол гэж бодохоо ч больчихдог юм.
-Анх яаж сонгодог урлагт хөл тавьж, яагаад заавал балетийг сонгох болсон бэ?
- Энэ их сонин ш дээ. Би Нийслэлийн 45-р сургуульд суралцдаг байсан юм. Үнэндээ бол би хичээлдээ тийм мундаг сурлагатай байгаагүй. Тэгээд ер нь нэг л болохгүй байгаагаа мэддэг байсан. Ээж маань ч үүнийг гадарласан. Надад ямар нэгэн хүсч тэмүүлэх зорилго байдаггүй байлаа. Тэгсэн нэг удаа телевизээр зар явдаг юм байна. Хөгжим бүжгийн коллежийн Сонгодог бүжгийн ангид элсэлт авч байна гэсэн зар. Би бүжиглэх их дуртай. Хааяа МҮОНТ-ээр Хунт нуур гарахыг үзээд л суучихдаг байсан. Тэр хөгжмийн хэмнэл, бүжигчдийн хөдөлгөөн, илэрхийлэл гээд л дотор нь бүр автчихдаг байсан. Тэгээд л тэр зарыг хараад шууд л ээждээ хэлж анх очиж бүртгүүлж байсан. Тэр үед би 6-аар ангид сурдаг байсан юм.
-Бүжгийн, тэр дундаа сонгодог бүжгийн ангид элсэн ороход бүр бага наснаас нь элсүүлдэг санагдах юм?
- Тийм тийм. Тэр үед намайг ийм хөгшин сурагч уу? Гээд л багш нар гайхаж байсан. Гэхдээ би шалгалтаа өгөөд тэнцсэн юм. Урьд нь би Спорт цогцолборт чөлөөт гимнастикаар хичээллэдэг байсан юм. Тийм болохоор ерөнхийдөө гайгүй байсан. Тийм ч хол хөндий байгаагүй. Гэхдээ нэг хэсэг гимнастикаар хичээллэхээ больсноос хойш бие хөшөөд анх сунгалтын дасгал хийж хэдэн цагаар бэлтгэл хийдэг байхад шантрах үе байсан ч өөрийгөө тайзан дээр бүжиглэж байгаагаар төсөөлөх бүрт улам зоригждог байсан.
-Анх хэзээ тайзан дээр гарч байв? Одоо ДБЭТ-ын бүжигчин гэж явдаг гэсэн байхаа.
- Анх 2009 онд Жизель бүжгэн жүжгээр тайзан дээр гарч байсан. Олны хэсэгт орж байсан ч гэсэн тэр том тайзан дээр гарна гэхээс зүрх оволзоод,маш их сандарч байсан. Тайзан дээр гарахад яг л газраас хөндийрөөд хаа нэг сайхан газар очсон юм шиг л санагдаж билээ. 2010 оны 10 дугаар сард би ДБЭТ-тай албан ёсоор гэрээ байгуулж бүжигчин нь болсон. Миний багш болох МУСТА Х.Мөнгөхөлөг намайг анх дуурь руу хөтлөөд явж билээ. Тэр үед ДБЭТ-ын бүжигчин болно гэж төсөөлөө ч үгүй байсан. Багш маань намайг анх шалгаж байсан. Бас одоогийн энэ сонгодог урлагийн хүндтэй тайз руу хөтөлж авчирсан юм.
-Хүн бүр сайхан зүйлд дурлахаараа түүнээсээ хамгийн, хамгийн гэх тэр мэдрэмжийг олж авдаг гэж боддог. Чи бүжиглэж байхдаа юуг мэдэрдэг вэ?
- Та Билли Элиот гээд киног үзэж байсан уу?-Тиймээ. Үзэж байсан.
- Тэр кинон дээр гардаг шиг бүхий л зүйл бүжгийн хөдөлгөөн,хөгжмийн хэмнэл мэт харагддаг. Хөл доор хий агаар хөвсөлзөж байгаа юм шиг л бүжиглээд л яваад баймаар санагддаг. Яг л нисч байгаа мэт сэтгэгдэл төрдөг. Хамгийн гүн,хамгийн сайхан мэдрэмжийг би сонгодог бүжгээс л мэдэрдэг.
-Мэдээж үлгэр дурайлал авдаг, хүндэлдэг бүжигчид байдаг биз дээ?
- Байлгүй яахав. Миний урд гишгэж яваа.Надаас илүү туршлагатай бүжигчдээ бүгдийг нь хүндэлдэг. Мэдээж үлгэр дуурайллын хувьд Х.Мөнгөнхөлөг багшаасаа, МУГЖ Д.Алтанхуяг, Г.Цолмон гээд л олон олон чадварлаг уран бүтээлчдийг харж тэднээс үлгэр дуурайлал авдаг.Мөн Оросын алдарт балетчин Иван Василев, Михайл Брошников гээд л зэрэг мундаг бүжигчдийн тоглолтуудыг харж олон зүйл сурч авдаг. Залуу болохоор суралцах зүйл их байдаг. Тиймээс боломж л гарвал суралцаж, мэдэж авахыг л хичээдэг.
-Оны өмнөхөн 18 нас хүрсэн гэж байсан. Чөлөөт цагаа хэрхэн өнгөрүүлдэг вэ?
- Би мэдээж залуу хүн. Бусад үеийнхэнтэйгээ адил л өнгөрүүлдэг. Интернэтээс хэрэгтэй мэдээллүүдээ олж авах, хааяа бас тоглох, найзуудтайгаа кино үзэх гээд л. Гэхдээ боломж гарвал интернэт дэх бүжгэн жүжгүүдийг үзээд суучихдаг. Гэхдээ бэлтгэл ихтэй байдаг болохоор ер нь бол зав их ховорхон гардаг. Ядардаг ч гэсэн би хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө л хөлсөө урсгаж байгаа гэж бодохоор сайхан байдаг. Сонгодог урлаг гэдэг өөрөө хүнд хамгийн том хүмүүжил өгдөг гэж би боддог.
-Урлагийн хүн гээд ярихаар заавал нэг асуултыг асуудаг. Би ч бас асуух гэж байна. Танай гэрт урлагийн хүн байдаг уу?
- Яг сонгодог урлагийн хүн бол байхгүй. Эгч маань надтай нэг сургуульд уртын дууны ангид суралцдаг. Ээж минь харин киноны дуу оруулагч жүжигчин хүн бий. Одоо Монгол телевизийн кино албаны дуу оруулагч. Тэгэхээр манай гэрт урлагийн хүн байхгүй гэж хэлэх боломжгүй байгаа биз. Эмээ минь их сайхан дуулдаг хүн байсан. Өвөө минь харин их сайхан зурдаг хүн байсан гэдэг. Цаанаасаа л урлагийн хүн болох хувьтай байсан юм байлгүй гэж боддог доо.
-Орчин үеийн бүжгийн төрлүүдээс сонирхдог л биз дээ?
- Сонирхдог. Надад модерн бүжиг таалагддаг. Сэтгэмж, илэрхийлэл гээд л. Мэдээж монгол ардын бүжиг маань ч гэсэн гайхалтай. Миний бодлоор бол сонгодог бүжиг бол бүжгийн хаан гэж боддог. Нэг ёсондоо дотоод,гадаад гоо сайхны цогц илэрхийлэл гэж боддог. Бүжиг гэдэг дотроо олон янз ч нэг л үндэстэй. Тиймээс бүхий л төрлийг нь сонирхдог, туршдаг байх нь бүжигчин хүний л зан байх даа.
-Хүсэл мөрөөдлөө үгээрээ зураглаач гэвэл?
- Миний хамгийн ойрын хүсэл мөрөөдөл бол Дон Кихот бүжгэн жүжгийн ядуу үсчин Базилийн дүрд тоглохыг хүсдэг. Тэр нэг тийм ихэмсэг хирнээ,энгийн, хайр дурлалдаа шатсан тийм залуугийн дүр. Харин ирээдүйд Монголын нэрийг дэлхийд цуурайтуулсан чадварлаг бүжигчдийн залгамж халаа болохыг хүсдэг. Монгол хүн сонгодог бүжгээр яагаад дэлхийд нэгт бичигдэж болохгүй гэж. Тэгээд “энэ бол монгол хүн,монгол балетчин” гэж хэлүүлэхийг хүсдэг. Би сонгодог урлагийг сонгосондоо одоо болтол баярладаг. Яагаад гэвэл надад хүсэл мөрөөдөл бий болсон.
-Мэдээж багагүй хугацааг энэ том орон зайн нэг хэсэг болж өнгөрүүлж байгаагийн хувьд сонгодог урлагт юу хэрэгтэй гэж боддог вэ?
- Хүмүүс сонгодог урлагийг мэдэрдэг,хайрладаг байгаасай гэж хүсдэг. Ялангуяа залуу хүмүүс. Миний үеийн олон залуус балет,сонгодог урлаг гэж мэддэггүй нь харамсалтай санагддаг. Тиймээс дунд сургуульд байхаас нь л урлагийн, тэр дундаа сонгодог урлагийн тухай мэдлэг олгодог байх хэрэгтэй л гэж боддог доо.
