Улс төрийн хувьд амаргүй цаг үеийг монголчууд туулж байна. Ардчилал гарсанаас хойшх 20 гаруй жилийн хугацаанд Засгийн газраа тогтвортой ажиллуулж чаддаггүй, сандал суудлаа булаацалддаг, эрх мэдлийн төлөө улайран дайрдаг хэмээн Ардын намыхан Ардчилсан намыхныг шүүмжилдэг байв. Үнэндээ тэдний хэлдэг оргүй биш ортой. Өмнөх парламентын үед ийм үйл явдлыг өнгөтөөр харуулж, сөрөг хүчнийхэнтэйгээ нийлж, сөргөлдөж байж Засгаа сольсон тэд өмнөхөөс нь дээрдүүлж чадаагүй. Харин ч оновчтой гэх шийдвэрүүдийг нь үл тоож, харь улсын эзэмшилд орох нь хэмээн айлгаж, хамаг хөрөнгө оруулагчидаа үргээсэн. Гэвч энэ байдал өнөөдөр дахин давтагдах вий гэсэн болгоомжлол монголчуудын дунд байна. Эрх баригч намын УИХ дахь бүлэг энэ асуудлыг өнөөдөртөө багтааж шийдвэрлэх гэнэ.

Хамгийн их тогтвортой байдал ярьдаг намыхан нь хагаралдаж эхэлсэн нь нэгхэн жилийн дараа амь тавих гэж буй Засгийг байгуулахад л эхэлсэн гэдгийг гишүүд нь хэлж, УИХ-ын 30 гишүүн нь үүнийг батлаж, Засгийн газрыг огцруулах нь зөв хэмээх өргөх бичгийг барьчихсан суугаа нь энэ болгоомжлолын шалтгаан. Өчигдөржин хуралдсан МАН-ын бүлэг асуудлаа шийдэж чадалгүй өнөөдөртэй золгожээ. Эцсийн шийдвэрээ гаргаж, Төрийн байгуулалтын байнгын хороонд танилцуулна гэдгийг бүлгийн гишүүд онцлов. Эх сурвалжуудын мэдээлж байгаагаар өчигдрийн болсон бүлгийн хурал нэлээд халуухан уур амьсгалтай болжээ. МАН-ын бүлгийн 65 гишүүнээс тус хуралд 48 нь оролцсон гэх бөгөөд УИХ-ын гишүүн Д.Тэрбишдагва, Ч.Улаан, Б.Гантулга, Ё.Баатарбилэг, Ц.Гарамжав, Д.Сарангэрэл, М.Оюунчимэг, Ч.Хүрэлбаатар, Г.Солтан, О.Батнасан, Д.Тогтохсүрэн, Д.Ганболд, Б.Дэлгэрсайхан, Ш.Раднаасэд, Н.Номтойбаяр, А.Сүхбат, А.Ундраа, Л.Элдэв-Очир нарын гишүүд ирээгүй байна. Эдгээр гишүүдийн дунд нь Засгийн газрыг огцруулах нь зөв хэмээн гарын үсгээ зурсан гишүүд цөөнгүй байгаа юм.  

УИХ дахь МАН-ын бүлгийн хуралдаан ганцхан Засгийн газрын хувь заяаг шийдэхгүй.  У.Хүрэлсүхийн эхлүүлээд буй тэмцлийг хурцатгах уу намжаах уу гэдгийг бас давхар шийднэ.  Бүлгийн хуралд Шадар сайд У.Хүрэлсүх, УИХ-ын дарга М.Энхболд, Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат нар оролцсон нь хоорондын үйл ойлголцолоо бага болов ч тайлах гэснийх биз ээ. Өнгөрсөн долдугаар сард Шадар сайд У.Хүрэлсүхийг тагнаж, чагнасан гэх мэдээлэл цацагдаж, наймдугаар сард батлагдсан байдаг. Энэ хугацаанд Шадар сайд асуудлаа шийдүүлэх гээд дийлээгүй нь цаанаа эзэнтэй, төрийн өндөр албан тушаалтан байх магадлалтай хэмээн хардаад авсан нь Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбатыг чиглэсэн сум байсан юм. Харин үүнд нь саяхан АТГ-аас хариулт өгч Шадар сайд У.Хүрэлсүхийг өөрөө өөрийгөө тагнасан. Энэ нь ЭХ-ийн 19.2.1 дэх хэсэгт заасан “Төрийн эрх барих дээд байгууллагын эрх мэдлийг хууль бусаар авах…зорилгоор үгсэн тохирч…авахад бэлтгэсэн, зохион байгуулсан, оролцсон, санхүүгийн дэмжлэг үзүүлсэн, төрийн эрх барих дээд байгууллагын эрх мэдлийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаанд…саад учруулсан бол…хорин жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ” гэсэн заалтыг зөрчсөн тул онц хүнд гэмт хэрэгт эрүүгийн хэрэг үүсгэн, түүнийг яллагдагчаар татсанаа мэдэгдэв. Уурссан У.Хүрэлсүх энэ бүхэнтэй ясаа цайтал, насаа дуустал тэмцэхээ илэрхийлчихээд байгаа юм. Тиймээс энэ удаагийн бүлгийн хурал Засгийн асуудлыг Шадар сайдынхаа асуудалтай хамтад нь шийдвэрлэнэ гэсэн хүлээлт их байна.

МАН-д өрнөж буй үйл явц ийнхүү хурдтай өрнөж эхлэхийн хажуугаар Засгийг унагаагчид “ажлаа” бас амжуулж. Өнгөрсөн долоо хоногт АТГ-аас Шадар сайд У.Хүрэлсүх өөрийгөө тагнасан гэж мэдэгдсэнтэй холбогдуулан Төрийн ордонд нэлээд үйл явдал өрнөжээ. Засгийн газрын гишүүд дээрх огцруулах бичигт гарын үсэг зурсан болон зурах магадлалтай гишүүдийг нэгбүрчлэн дуудаж уулзсан байна. Ингэхдээ Хөгжлийн банк, Тавантолгой орд болон бусад хэрэгцээт зүйлээр тойрогт нь, өөрт нь дэмжлэг үзүүлье гэж ярьсан. Харин үүний оронд Засгийн газрыг огцруулна гэдэг байр сууриасаа татгалзахыг санал болгосон гэх мэдээлэл байна. Тиймдээ ч өчигдөр МАН-ын бүлгийн хурал эхлэхээс өмнө Засгийг огцруулах бичигт гарын үсэг зурсан гишүүдийн хоёр нь дарамталж байгаад гарын үсэг зуруулсан, саналаасаа буцсан гэх мэдээлэл тархсан.

Тэгвэл бүлгийн хуралдаанд оролцсон Ж.Ганбаатар, С.Даваасүрэн, Д.Дамба-Очир, Д.Сумьяабазар нарын гишүүдийг үүнийг үгүйсгэв. Тэднийг ийнхүү хэвлэлийнхэнд байцаагдаж байх хооронд УИХ-ын гишүүн Т.Аюурсайхан Засгийн газрыг огцруулах УИХ-ын гишүүдийн тоо нэмэгдсэн талаар жиргэв. МАН-ын бүлгийн хурлын үеэр асуудал нэлээд хурцадсан бололтой. Ерөнхий сайдыг огцруулах саналд УИХ-ын Ц.Нямдорж гишүүн гарын үсгээ зурсаныг дуулгав. Ийнхүү албан бичиг гарын үсэг зурсан гишүүдийн тоо 30+1 болсон гэх ч УИХ-ын гишүүн Л.Мөнхбаатар, Д.Тэрбишдагва, Ч.Улаан нар огцруулах саналд нэмж гарын үсгээ зурсан гэх мэдээлэл давхар явж байна. Мөн шаардлага гарвал гарын үсэг зурахаа илэрхийлсэн  гишүүд ч байгаа гэх. Ямартай ч Засгийн газартаа хариуцлага тооцох гишүүдийн тоо нэмэгджээ. Харин энэ нь УИХ-ын ээлжит бус чуулганаар албажих уу гэдэг сонин байна. 

Б.Өрнөх